Douglas A-4 Skyhawk
| Douglas A-4 Skyhawk | |
|---|---|
Kuzey Vietnam'da ABD Donanması'na ait bir A-4E Skyhawk | |
| Türü | Saldırı ve avcı uçağı |
| Ulusal köken | |
| Üretici | Douglas Aircraft Company McDonnell Douglas |
| Tasarımcı | Ed Heinemann |
| İlk uçuş | 22 Haziran 1954 |
| Hizmete giriş | 1 Ekim 1956 |
| Hizmetten çıkış | 2001 - Yeni Zelanda 2003 - ABD 2015 - İsrail |
| Durumu | Sınırlı hizmette |
| Ana kullanıcı | ABD Deniz Kuvvetleri (tarihsel) ABD Deniz Piyadeleri (tarihsel) |
| Diğer kullanıcılar | İsrail Hava Kuvvetleri (tarihsel) Arjantin Hava Kuvvetleri |
| Üretim aralığı | 1954-1979 |
| Üretim sayısı | 2.960 |
| Program maliyeti | ~3,5-4 milyar $ (tahmini) |
| Birim maliyeti | ~860.000 $ (1956 A-4A modeli) ~2,2 milyon $ (1979 A-4M modeli) |
| Değişimleri | Lockheed Martin A-4AR Fightinghawk McDonnell Douglas A-4G Skyhawk ST Aerospace A-4SU Super Skyhawk |
Douglas A-4 Skyhawk, Amerikan havacılık üreticisi Douglas Aircraft Company tarafından tasarlanan ve üretilen, daha sonra McDonnell Douglas tarafından üretilen tek koltuklu, ses altı hızda uçabilen, uçak gemisi kapasiteli hafif saldırı uçağıdır. Uçak, başlangıçta Amerika Birleşik Devletleri Donanması'nın 1962 öncesi tanımlama sisteminde A4D adıyla anıldı.
Skyhawk, 1950'lerin başında Amerika Birleşik Devletleri Donanması ve Deniz Piyadeleri için, pervaneli Douglas A-1 Skyraider'ın yerini almak üzere geliştirildi. Dönemi için kompakt, basit ve hafif bir yapıya sahipti; 24.500 pound (11.100 kg) olan azami kalkış ağırlığı, Donanmanın belirlediği sınırın yaklaşık yarısı kadardı. Uçak, kısa açıklıklı delta kanat tasarımına, üç tekerlekli iniş takımına ve tek turbojet motora sahipti. ABD Donanması, 12 Haziran 1952'de proje için sözleşme imzaladı. XA4D-1 prototipi, 22 Haziran 1954'te ilk uçuşunu yaptı ve 15 Ekim 1955'te 695,163 mil hızla dünya rekoru kırdı.[1] Skyhawk, 1 Ekim 1956'da operasyonel hizmete girdi.
Skyhawk'ın beş sabit noktası çeşitli füzeler, bombalar ve diğer mühimmatları taşır. İkinci Dünya Savaşı dönemindeki Boeing B-17 bombardıman uçağına eşdeğer bir bomba yükü taşıyabilir ve alçak irtifa bombalama sistemi ve "loft" teslimat tekniği kullanarak nükleer silahlar teslim edebilir. Ayrıca "buddy" adı verilen havadan havaya yakıt ikmali konseptinin öncüsü olarak özel hava tankerlerine olan ihtiyacı azalttı. Uçak başlangıçta Wright J65 turbojet ile donatıldı; A-4E sürümünden itibaren Pratt & Whitney J52 motoru kullanılmaya başlandı. Üretim, Şubat 1979'da sona erdi ve iki koltuklu eğitim uçakları da dâhil olmak üzere toplam 2.960 adet üretildi.
Skyhawk birçok çatışmada aktif olarak kullanıldı. Amerika Birleşik Devletleri Donanması, Vietnam Savaşı'nda uçağı ana hafif saldırı platformu olarak görevlendirdi ve savaşın ilk hava saldırılarının bir kısmını bu uçaklarla gerçekleştirdi. İsrail Hava Kuvvetleri, Yıpratma Savaşı ve Yom Kippur Savaşı'nda Skyhawk'ı ana yer saldırı uçağı olarak kullandı. Falkland Savaşı'nda Arjantin Hava Kuvvetleri'ne ait Skyhawk'lar, Kraliyet Donanması gemilerine saldırarak Type 42 destroyeri Coventry ile Type 21 fırkateyni Ardent'i batırdı. Endonezya Hava Kuvvetleri, uçakları Doğu Timor'daki isyanları bastırmak için kullandı. Kuveyt Hava Kuvvetleri ise Çöl Fırtınası Operasyonu sırasında bu uçaklarla görev yaptı. 1954'te ilk uçuşunu gerçekleştiren Skyhawk, aradan yaklaşık 70 yıl geçmesine rağmen 2022 itibarıyla Arjantin Hava Kuvvetleri ve Brezilya Donanması'nda hizmet vermeye devam etmektedir.
Teknik özellikler (A-4F Skyhawk)
[değiştir | kaynağı değiştir]Kaynakça: globalsecurity.org[2]
- Mürettebat: 1 (2 OA-4F, TA-4F, TA-4J)
- Uzunluk: 12,22 m
- Kanat açıklığı: 8,38 m
- Yükseklik: 4,57 m
- Kanat alanı: 24.15 m²
- Boş ağırlık: 4,750 kg
- Azami kalkış ağırlığı: 11,136 kg
- Motor: 1 × Pratt & Whitney J52-P8A turbojet
Silahlar
[değiştir | kaynağı değiştir]- 2x20mm top
- 4x LAU-10 127mm MK-32 ZUNİ roketi
- 6x Mk-20 bombası
- 6 × Rockeye Mark 7/APAM-59 CBU
- B-43 B-57 ve B-61 nükleer bombaları.
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ Golan, John (3 Mart 2017). "Heinemann's Hotrod". World History Group. 28 Ağustos 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Ağustos 2017.
- ^ "A-4 Specifications." 17 Eylül 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. globalsecurity.org. 27 Şubat 2016 tarihinde erişilmiştir.
Dış bağlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir]- A-4 Skyhawk 3 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. from reference book American Combat Planes of the 20th Century by R. Wagner (İngilizce)
| Hava taşıtı ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |