Ayşen Gruda
Ayşen Gruda | |
|---|---|
.jpg) 2017'de Ayşen Gruda | |
| Doğum | Ayşen Erman 22 Ağustos 1944 Yeşilköy, Bakırköy, İstanbul, Türkiye |
| Ölüm | 23 Ocak 2019 (74 yaşında) Kâğıthane, İstanbul, Türkiye |
| Ölüm sebebi | Pankreas kanseri |
| Defin yeri | Zincirlikuyu Mezarlığı, İstanbul 41°4′28.5″K 29°00′49.4″D / 41.074583°K 29.013722°D |
| Milliyet | Türk |
| Meslek | Oyuncu |
| Etkin yıllar | 1962-2019[1] |
| Evlilik | Yılmaz Gruda (e. 1965; b. 1976) |
| Çocuk(lar) | Mediha Elvan Gruda (d. 1968; ö. 2023) |
| Ebeveyn(ler) | İbrahim Sami Erman Zekiye Erman |
| Akraba(lar) | Ayten Erman (ablası) Ayben Erman (kardeşi) |
| Ödüller | Tüm Liste |
Ayşen Gruda (evlilik öncesi soyadı: Erman; 22 Ağustos 1944,[2][3][4][5] İstanbul - 23 Ocak 2019, İstanbul), Türk tiyatro, dizi ve sinema oyuncusu. Türk sinemasında "domates güzeli" lakabıyla tanınan Gruda, birçok Yeşilçam filminde Şener Şen, Adile Naşit, Kemal Sunal ve İlyas Salman gibi oyuncularla başrolde yer aldı. Ablası Ayten Erman ve kardeşi Ayben Erman da oyunculuk yapmışlardır.
Hayatı
[değiştir | kaynağı değiştir]Ayşen Gruda, 22 Ağustos 1944 tarihinde İbrahim Sami-Zekiye Erman çiftinin üç kızından ortancası olarak İstanbul'un Bakırköy ilçesinin Yeşilköy semtinde, Osmanlı zamanında karargâh olarak kullanılan bir köşkte doğdu. Babası kara tren makinistiydi. Komedi yeteneği, çocuk yaşta Yeşilköy'deki evlerinde Ermeni komşularının taklidini yaparken ailesi tarafından keşfedildi. Lise ikiye giderken babası öldü. Geçim sıkıntısı yüzünden okulu bırakıp çalışmaya başladı. Kardeşi Ayben Erman ve ablası Ayten Erman da kendisi gibi oyuncu olacaktı. Televizyon için yaptığı skeçlerden birinde canlandırdığı "Domates Güzeli Nahide Şerbet" karakterinden sonra lakabı "Domates Güzeli" olarak kaldı.[6]
Ayşen Gruda, Tevfik Bilge’nin turne tiyatrosunda profesyonel oyunculuğa başladı. İlk rolü 1962 yılında "Kongre Eğleniyor" adlı vodvilde küçük bir hizmetçi rolü idi. 1977 yılında 16 senelik tiyatro hayatından sonra televizyonda bir eğlence programı içinde yayınlanan skeçte canlandırdığı "Domates Güzeli Nahide Şerbet" karakterinden sonra herkes tarafından tanındı.
Ayşen Erman, Ankara Meydan Sahnesi'nde tiyatro oyuncusu Yılmaz Gruda ile tanışıp evlendi. Kızları Elvan doğunca Ayşen Gruda bir süre tiyatroya ara verdi. Ayşen Gruda, Yılmaz Gruda'dan boşandıktan sonra da soyadını kullanmayı sürdürdü.
Ayşen Gruda daha sonra yakın dostu Adile Naşit’le birlikte, Ertem Eğilmez filmlerinin çekirdek kadrosunda yer aldı.
Ayşen Gruda; "Mum Söndü", "Devekuşu Kabare", "Hababam Sınıfı Müzikali", "Yedi Kocalı Hürmüz" gibi oyun ve müzikallerde yer aldı. Tiyatronun yanı sıra birçok televizyon programında skeçlerde ve dizilerde oyunculuk yaptı. Sinemada "Tosun Paşa", "Süt Kardeşler", "Şaban Oğlu Şaban", "Hababam Sınıfı", "Neşeli Günler" gibi birçok klasikleşmiş Türk sineması örneklerinde oynadı. 2014 yılında senaristliğini ve yönetmenliğini Cem Yılmaz'ın yaptığı "Pek Yakında" adlı sinema filminde Cem Yılmaz, Ozan Güven, Zafer Algöz, Özkan Uğur, Çağlar Çorumlu ve Tülin Özen ile birlikte rol aldı.[7]
Kişisel hayatı ve ölümü
[değiştir | kaynağı değiştir]
Müjdat Gezen'in 2003 yılında yayımlanan "Galiba Ben Sanatçıyım" adlı biyografik kitabında, 'G.A' kod adıyla verdiği eski aşklarından birisinin Ayşen Gruda olduğu iddia edildi. Gezen ve Gruda 2016 yılında verdikleri ortak bir röportajda bir zamanlar aşk yaşadıklarını ve 1963 yılında ise nişanlandıklarını açıkladılar. Ayşen Gruda, Müjdat Gezen askerde iken Yılmaz Gruda ile evleneceğini mektupla Gezen'e bildirdi ve çift ayrılma kararı aldı. Ayşen Gruda, 1965 yılında tiyatrocu Yılmaz Gruda ile evlendi. Bu evlilikten Elvan Gruda adında bir kızları oldu. 11 yıl süren evlilikleri 1976 yılında boşanmayla sonuçlandı.[8] Elvan Gruda, 24 Aralık 2023'te 55 yaşında hayatını kaybetti.[9]
İstanbul'da bulunan bir hastanede pankreas kanseri tedavisi gören, Türk sinemasının "Domates Güzeli" lakaplı oyuncusu Ayşen Gruda bu hastalığa bağlı solunum yetmezliği sonucu 23 Ocak 2019'da 74 yaşında öldü.[1][10] Cenazesi 25 Ocak 2019'da İstanbul'da Zincirlikuyu Camii'nde kılınan cenaze namazı sonrası Zincirlikuyu Mezarlığı'na defnedildi.
Filmografisi
[değiştir | kaynağı değiştir]| Türk sineması / Yeşilçam | ||
|---|---|---|
| Yıl | Yapım | Rol |
| 1965 | Yasak Sokaklar | Ayla'nın Arkadaşı |
| 1966 | Ve Silahlara Veda | |
| 1975 | Bir Araya Gelemeyiz | Neriman Kıraç |
| Gariban Şakir | ||
| Bitirimler sınıfı | Cevriye | |
| Bizim Aile | Feride | |
| Delisin | Şaziment | |
| Vay Anasına | Çatlak Kadın | |
| Hababam Sınıfı | Yarışma Sunucusu | |
| Hanzo | Feride | |
| Televizyon Çocuğu | Recep'in Eşi | |
| 1976 | Aile Şerefi | Ayşe |
| Arabacının Aşkı | Nahide Şerbet | |
| Gülşah Küçük Anne | Ebe Hanife | |
| Güngörmüşler | Hizmetçi Fatoş | |
| Öyle Olsun | Ayşe Huyugüzel | |
| Ah Dede Vah Dede | Alev Sururi Seslendirmesi | |
| Zühtü (1) | Oya Başar Seslendirmesi | |
| Süt Kardeşler | Emine | |
| Tosun Paşa | Tellioğlu Zekiye | |
| 1977 | Çöpçüler Kralı | Hacer |
| Gülen Gözler | Fikret | |
| Hababam Sınıfı Tatilde | Ayşe | |
| İbo İle Gülşah | Nazlı | |
| Şaban Oğlu Şaban | Safinaz | |
| Sarmaşdolaş | Müjgan | |
| 1978 | Avanak Apti | Nevin Şenses |
| Neşeli Günler | Nilgün | |
| 1979 | Doktor | Hemşire Sabahat |
| Şark Bülbülü | Fethi'nin Kız Kardeşi | |
| 1980 | Renkli Dünya | Ayşe Güngören |
| 1981 | Davaro | Ayşo |
| Gırgıriye | Sevim | |
| Gırgıriyede Şenlik Var | ||
| Hababam Sınıfı Güle Güle | Melahat | |
| 1982 | Çiçek Abbas | Şükriye |
| Doktor Civanım | Şadiye | |
| Dolap Beygiri | Hacer | |
| Şıngırdak Şadiye | Dilber | |
| Görgüsüzler | Ayşegül | |
| Buyurun Cümbeşe | Zehra | |
| Adile Teyze | Ayşe | |
| 1983 | Şekerpare | Peyker |
| Neşeli Kuklalar | ||
| 1984 | Gırgıriyede Büyük Seçim | Sevim |
| Namuslu | Naciye | |
| Lodos Zühtü | Selma | |
| Kızlar Sınıfı | Ayten Hoca | |
| 1985 | Aşık Oldum | İnci |
| Fakir Milyoner | Fehamet | |
| Sarı Öküz Parası | Ayşe | |
| Gazino Bülbülü | Fatma | |
| Bir İlkbahar Sabahı | ||
| Çiçeli Damat | Gül'ün Annesi | |
| Şendul Şaban | Ayşen | |
| Yeter Be | Fatma | |
| Köşeyi Dönenler | ||
| Deliye Hergün Bayram | Ayşe | |
| Uyanıklar Dünyası | ||
| Mavi Muammer 2 / Silahtan Ödüm Patlar | ||
| Mavi Muammer | ||
| 1986 | Ağa Bacı | Kadırgalı Leyla |
| Mavi Muammer 3 / Ölürsün Gülmekten | Ayşen | |
| Neşeye Bak Neşeye | ||
| Huysuz | Nazlı | |
| Kocamın Nişanlısı | İdamlık Seher | |
| Ayşe İle Ali (ayşem) | Ayşe | |
| Lotto Kralı | ||
| Karım Beni Aldatırsa | Zuhal | |
| Aşk Dediğin Laftır | ||
| Yaygara 86 | ||
| Kiralık Ev | Ayşe | |
| Hayroş | ||
| Karamanın Koyunu | Ayşe | |
| 1987 | Şam Fıstık | Safinaz |
| Felekten Bir Gün | Zarife | |
| Aile Pansiyonu | Hacer | |
| Seyyar Kamil | Gülbahar | |
| Gönlübol | Emine | |
| Çantada Keklik | ||
| Etme Bulma | Emel | |
| Banko Altılı / Ganyan/Gönüllü Kahraman | ||
| 1988 | Süper Baba | Edalı |
| 1989 | Güzel Bir Gün İçin | |
| 1993 | Rumuz Sev Beni | Zekiye |
| 1994 | Şenlik Var | Aynur |
| Sinema filmi | ||
| Yıl | Yapım | Rol |
| 2003 | Hababam Sınıfı Merhaba | Ayşe Hanım |
| 2006 | Dünyayı Kurtaran Adamın Oğlu | Safiye Ana |
| Hacivat Karagöz Neden Öldürüldü? | Kam Ana | |
| İlk Aşk | ||
| Keloğlan Karaprens'e Karşı | Sultan | |
| 2008 | Gece Gündüz | |
| 2010 | Kağıt | Şahane Hanım |
| Kukuriku - Kadın Krallığı | ||
| 2011 | Ya Sonra | Safiye Hanım |
| Pazarları Hiç Sebep | Fevziye | |
| 2012 | Pazarları Hiç Sevmem | |
| 2013 | Çakma Hayat | |
| Qüfür | Anukyan | |
| Yarmani Moda Gurusu | ||
| 2014 | Meleklerin Mucizesi | Şazer Teyze |
| Pek Yakında | Remziye Güneş | |
| Seni Seviyorum Adamım | Anneanne | |
| 2015 | Güvercin Uçuverdi | Hamiyet Taşkın |
| 2016 | Kötü Kedi Şerafettin | Ev sahibi Hasene (ses) |
| Dedemin Fişi | Darende Teyze | |
| 2017 | Sucu Kamil | Sevgi |
| 2018 | Babamın Ceketi | Ayşen |
| Sevgili Komşum | Nebahat | |
| 2019 | Paris'in Sırrı | |
| Kaynak:[11][12] | ||
| Televizyon | ||||
|---|---|---|---|---|
| Yıl | Yapım | Rol | Kanal | Notlar |
| 1977 | Seyahatname | |||
| 1980 | Yedi Kocalı Hürmüz | Havva | TRT 1 | |
| 1988 | Hisseli Harikalar Kumpanyası | Prenses Mehtap | TRT 1 | |
| 1990 | Bir Milyara Bir Çocuk | Başrol oyuncusu | ||
| 1991 | Ana | Ana | Star TV | Başrol oyuncusu |
| 1993 | İnsanlık Halı | TRT 1 | ||
| 1994 | Kaygısızlar | Sabriye | Star TV, Kanal D ve Kanal 6 | Başrol oyuncusu |
| Kızlar Sınıfı | Kanal D | Başrol oyuncusu | ||
| İnce İnce Yasemince | Kanal D & atv | |||
| 1995 | Palavra Aşklar | Sultan | Kanal 6 | |
| 1996 | Mesela Dedik | TRT 1 | ||
| 1997 | Hayvanlara Dokunduk | |||
| İlişkiler | Seher | atv | ||
| Kılıbıklar Mahallesi | TGRT | Başrol oyuncusu | ||
| Ana Kuzusu | Cevriye Hanım | Show TV | Başrol oyuncusu | |
| 1998 | Salacak Öyküleri | Başrol oyuncusu | ||
| 1999 | Evimiz Olacak mı? | Zevahir | TGRT | Başrol oyuncusu |
| 2000 | Yarı Şakı Yarı Ciddi | |||
| Bana Babamı Anlat | Bedia | atv | Başrol oyuncusu | |
| Tersine Dünya | ||||
| Olacak O Kadar | Kanal D | |||
| 2001 | Çılgın Bediş | Tarih Öğretmeni | Show TV | (3. sezon) |
| 2002 | Gel Kulağına Söyleyeyim | TGRT | ||
| 2003 | Sultan Makamı | Dursun | Kanal D | |
| 2004 | Cennet Mahallesi | Hatice | Show TV | Konuk |
| Dayı | Muazzez | Kanal D | Başrol oyuncusu | |
| Perili Ev (dizi) | Güllü | Flash TV | ||
| Çemberimde Gül Oya | Kanal D | |||
| 2005 | Güz Yangını | Rukiye | Show TV | |
| Çılgın Yuva | Güllü | TRT 1 | ||
| Sen misin Değil misin? | Star TV | |||
| 2006-2007 | Fırtına | Feraye | Kanal D | |
| 2006 | İki Aile | Rukiye | Star TV | |
| 2007 | Cumhur Cemaat | |||
| Fesupanallah | Yüksel Teyze | atv | ||
| 2008 | Gece Gündüz | Hayriye | Kanal D | |
| Mert ile Gert | Servet Hala | TRT 1 | ||
| Peri Masalı | Müzeyyen | Kanal 1 | Başrol oyuncusu | |
| Sevgili Düşmanım | Kanal 7 | |||
| 2009 | Aile Reisi | Domates Güzeli | Star TV | |
| Zoraki Başkan | Sebahat | TRT 1 | ||
| 2010 | Petekle 10 Numara | |||
| 2011 | Huzurum Kalmadı | Hanım Ağa Dilber | TNT | |
| Leyla ile Mecnun | Hidayet'in Annesi | TRT 1 | (3. sezon) | |
| 2012 | Krem | atv | ||
| İbreti Ailem | Star TV | |||
| 2013 | Bebek İşi | Hayriye | Show TV | |
| Hoştanlı – Kalaylı Saray | Süt Anne | atv | ||
| 2014 | Galip Derviş | Kanal D | ||
| Karışık Aile | ||||
| Çılgın Dershane Üniversitede | Nevra | Show TV | ||
| Ruhumun Aynası | Mehpare | FOX | ||
| 2015 | Ayrılsak da Beraberiz | TV8 | ||
| Beş Kardeş | Mukadder | Kanal D | ||
| İlişki Durumu: Karışık | Nacinin Annesi Kudret | Show TV | ||
| 2018 | Bizim Hikâye | Yedi Bela Aysel | FOX | |
| Mesut Yar ile Laf Çok | Kendisi | 360 | Program | |
| Kaynak:[13][14][15] | ||||
| Filmleri | |||
|---|---|---|---|
| Yıl | Yapım | Rol | Kanal |
| 2005 | Ömer Seyfettin: Fon Sadristsyn Karısı ve Oğlu | Hala | TRT 1 |
| 2008 | Kötüler Konağı | Emine | Flash TV |
| 2015 | Sucu Kamil | Sevgi | Star TV |
| 2016 | Mahrumlar | ||
| Kaynak:[11] | |||
| Senaryo yazarlığı | ||
|---|---|---|
| Yıl | Yapım | Rol |
| 1976 | Güngörmüşler | Hizmetçi Fatoş |
| TV programları | ||
|---|---|---|
| Yıl | Yapım | Kanal |
| 1986 | Yarı Şaka Yarı Ciddi (Belgesel) | TRT 1 |
| 2003 | Yeşilçam Denizi | - |
| 2010 | Medyatik | Beyaz TV |
Tiyatro oyunları[16]
[değiştir | kaynağı değiştir]
|
|
Ödüller
[değiştir | kaynağı değiştir]| Yıl | Ödül töreni | Kategori | Adaylık çalışması | Kaynak | Sonuç |
|---|---|---|---|---|---|
| 2010 | 47. Altın Portakal Film Festivali | En İyi Yardımcı Kadın Oyuncu | Kağıt | [17] | Kazandı |
| 2012 | 31. İstanbul Film Festivali | Sinema Onur Ödülü | style="background: #9EFF9E; color: #000; vertical-align: middle; text-align: center; " class="yes table-yes2 notheme"|Kazandı | ||
| 2015 | 22. Uluslararası Adana Altın Koza Film Festivali | Yaşam Boyu Onur Ödülü | - | [19][20] | Kazandı |
| 52. Uluslararası Antalya Film Festivali | Yaşam Boyu Onur Ödülü | [21] | Kazandı |
Ayrıca bakınız
[değiştir | kaynağı değiştir]Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ a b Elvan Gruda. "Ayşen Gruda - Deli Kadın". haberler.com. 30 Ekim 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Mayıs 2017.
- ^ @demirbetul (27 Ağustos 2017). "Efsane #ayşengruda 22ağustosta yeni yaşına girdi kutlamak bugüne nasip oldu". 9 Ocak 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi – Instagram vasıtasıyla.
- ^ Ömür Gedik (3 Eylül 2017). "Yeni filmine beni almazsa Cem Yılmaz kaybeder". Hürriyet. 14 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Mayıs 2021.
Sizin burcunuz ne? Aslan.
- ^ @aybenerman (22 Ağustos 2020). "Ablam, Ayşenim, İki gözümün çiceği.. Doğum Günün Kutluolsun". 9 Ocak 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi – Instagram vasıtasıyla.
- ^ @aybenerman (2 Ağustos 2020). "Ayşenim mekanın cennet olsun nurlarda uyu ablacım". 9 Ocak 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi – Instagram vasıtasıyla.
- ^ "Mahallemizin ablası oldu sinemadan bize ayna tuttu". Hasan Selçuk Turan. Tarih Dergisi. Mart 2019. 6 Kasım 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ "'Pek Yakında'nın galası Gece Gündüz'de". NTVMSNBC.com. 30 Eylül 2014. 30 Eylül 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Eylül 2014.
- ^ Gence, Hakan (5 Kasım 2016). "Müjdat Gezen ve Ayşen Gruda: 'Evet bir zamanlar aşk yaşadık'". Hürriyet. 4 Nisan 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Şubat 2019.
- ^ "Ayşen ve Yılmaz Gruda'nın kızı Elvan Gruda 55 yaşında hayatını kaybetti..." Milliyet. 26 Aralık 2023. 25 Aralık 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Temmuz 2025.
- ^ TEZEL, Cenker. "Ayşen Gruda 74 yaşında hayatını kaybetti.. Torunu cenaze tarihini açıkladı". Hürriyet. 23 Ocak 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Mart 2021.
- ^ a b "Ayşen Gruda | SinemaTürk". www.sinematurk.com. 8 Ağustos 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ "Ayşen Gruda". m.sinemalar.com. 15 Nisan 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ "Aysen Gruda". IMDb. 12 Nisan 2005 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ "Ayşen Gruda". Beyazperde. 15 Ağustos 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ "Ayşen Gruda". Diziler.com.
- ^ "Çevre Tiyatrosu". Çevre Tiyatrosu. 1967.
- ^ "47. Altın Portakal Film Festivali'nde ödüller sahiplerini buldu". KIBRIS POSTASI. 10 Nisan 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ "Onur Ödülleri / Ayşen Gruda". İKSV. 14 Mayıs 2025 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ "Altın Koza Film Festivali'nde Ödüllür verildi…". 29 Oca 2016. 10 Nisan 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ "Altın Koza'nın Onur Ödülleri açıklandı". Al Jazeera Turk - Ortadoğu, Kafkasya, Balkanlar, Türkiye ve çevresindeki bölgeden son dakika haberleri ve analizler. 19 Ağustos 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ "Anadolu Ajansı". Anadolu Ajansı. 10 Nisan 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi.
Dış bağlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir]- Beyazperde'de Ayşen Gruda
- IMDb'de Ayşen Gruda
- Sinemalar.com'te Ayşen Gruda
- SinemaTürk'te Ayşen Gruda
- TSA´de Ayşen Gruda 12 Aralık 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- Key, Elif (24 Ocak 2019). "Ayşen Gruda: Gitti iki gözümüzün çiçeği". BBC Türkçe. 24 Ocak 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Ocak 2019.
- Nevşin Mengü ile Bire Bir'in konuğu Ayşen Gruda - DW Türkçe 3 Mayıs 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. 6 Mart 2018
- Altın Portakal Ödülü sahibi oyuncular
- Altın Portakal En İyi Yardımcı Kadın Oyuncu Ödülü sahipleri
- Altın Portakal Yaşam Boyu Onur Ödülü sahipleri
- 1944 doğumlular
- Bakırköy doğumlular
- İstanbul ili doğumlu kadın oyuncular
- 20. yüzyılda Türk kadın oyuncular
- 21. yüzyılda Türk kadın oyuncular
- Türk kadın sinema oyuncuları
- Türk kadın tiyatro oyuncuları
- Türk kadın dizi oyuncuları
- Türk komedyenler
- 2019'da ölenler
- İstanbul ilinde kanserden ölenler
- Türkiye'de pankreas kanserinden ölenler
- Zincirlikuyu Mezarlığı'na defnedilenler
- 20. yüzyıl komedyenleri
- Yeşilçam oyuncuları
- Altın Koza Yaşam Boyu Onur Ödülü sahipleri