Evrengzib - Vikipedi
İçeriğe atla
Ana menü
Gezinti
  • Anasayfa
  • Hakkımızda
  • İçindekiler
  • Rastgele madde
  • Seçkin içerik
  • Yakınımdakiler
Katılım
  • Deneme tahtası
  • Köy çeşmesi
  • Son değişiklikler
  • Dosya yükle
  • Topluluk portalı
  • Wikimedia dükkânı
  • Yardım
  • Özel sayfalar
Vikipedi Özgür Ansiklopedi
Ara
  • Bağış yapın
  • Hesap oluştur
  • Oturum aç
  • Bağış yapın
  • Hesap oluştur
  • Oturum aç

İçindekiler

  • Giriş
  • 1 İlk yılları
  • 2 Tahta Geçişi
  • 3 Tam İmparatorluk Unvanı
  • 4 Mirası
  • 5 Kaynakça

Evrengzib

  • Afrikaans
  • العربية
  • مصرى
  • Asturianu
  • Azərbaycanca
  • تۆرکجه
  • Башҡортса
  • Български
  • भोजपुरी
  • বাংলা
  • Brezhoneg
  • Català
  • کوردی
  • Čeština
  • Dansk
  • Deutsch
  • Ελληνικά
  • English
  • Esperanto
  • Español
  • Euskara
  • فارسی
  • Suomi
  • Français
  • Galego
  • गोंयची कोंकणी / Gõychi Konknni
  • ગુજરાતી
  • עברית
  • हिन्दी
  • Fiji Hindi
  • Hrvatski
  • Magyar
  • Հայերեն
  • Bahasa Indonesia
  • Íslenska
  • İtaliano
  • 日本語
  • ქართული
  • Қазақша
  • ಕನ್ನಡ
  • 한국어
  • Lietuvių
  • Latviešu
  • मैथिली
  • Malagasy
  • മലയാളം
  • ꯃꯤꯇꯩ ꯂꯣꯟ
  • मराठी
  • Bahasa Melayu
  • नेपाली
  • Nederlands
  • Norsk nynorsk
  • Norsk bokmål
  • Occitan
  • ଓଡ଼ିଆ
  • ਪੰਜਾਬੀ
  • Polski
  • پنجابی
  • پښتو
  • Português
  • Русский
  • संस्कृतम्
  • Scots
  • سنڌي
  • Srpskohrvatski / српскохрватски
  • Simple English
  • سرائیکی
  • Shqip
  • Српски / srpski
  • Svenska
  • தமிழ்
  • తెలుగు
  • Тоҷикӣ
  • ไทย
  • Українська
  • اردو
  • Oʻzbekcha / ўзбекча
  • Tiếng Việt
  • 吴语
  • 中文
  • 閩南語 / Bân-lâm-gí
  • 粵語
Bağlantıları değiştir
  • Madde
  • Tartışma
  • Oku
  • Değiştir
  • Kaynağı değiştir
  • Geçmişi gör
Araçlar
Eylemler
  • Oku
  • Değiştir
  • Kaynağı değiştir
  • Geçmişi gör
Genel
  • Sayfaya bağlantılar
  • İlgili değişiklikler
  • Kalıcı bağlantı
  • Sayfa bilgisi
  • Bu sayfayı kaynak göster
  • Kısaltılmış URL'yi al
  • Karekodu indir
Yazdır/dışa aktar
  • Bir kitap oluştur
  • PDF olarak indir
  • Basılmaya uygun görünüm
Diğer projelerde
  • Wikimedia Commons
  • Vikiveri ögesi
Görünüm
Vikipedi, özgür ansiklopedi
Evrengzib
6. Babür İmparatoru
Hüküm süresi31 Temmuz 1658 - 3 Mart 1707
Taç giymesi15 Haziran 1659, Delhi
Önce gelenŞah Cihan
Sonra gelenI. Bahadır Şah
Doğum4 Kasım 1618(1618-11-04)
Dahod
Ölüm3 Mart 1707 (88 yaşında)
Ahmednagar
Tam adı
Ebul Muzaffer Muhiddin Mohammed Evrengzib Alemgir
HanedanTimurlu hanedanı
BabasıŞah Cihan
AnnesiMümtaz Mahal
Diniİslam

Evrengzib veya I. Alemgir Şah tam adıyla Âlemgîr Ebü'l-Muzaffer Muhammed Muhyiddîn Evrengzib (Özbekçe: Aurang Alamgir, 3 Kasım 1618, Dahod - 3 Mart 1707, Ahmednagar), 6. Bâbürlü hükümdarı.

İlk yılları

[değiştir | kaynağı değiştir]

Alemgir Şah, Şah Cihan'ın üçüncü oğluydu. Babasına karşı isyan ettikten sonra Şah Cihan onu büyükbabası Cihangir Şah'ın yanına sürmüştü. Cihangir 1627'de öldükten sonra ailesinin yanına geri dönmüştür.

Şah Cihan eski Türk geleneğine göre oğullarına valilikler vermiştir. Alemgir'i de şubedar (vali) olarak Deccan bölgesine atadı. 1644 yılında Alemgir'in ablası Agra da kaza sonucu ölünce babası Alemgir'i valilik görevinden aldı.

Alemgir 1647 yılında babası tarafından kardeşinin yerine Badahşan bölgesine vali olarak atandı. O sürede Alemgir Şah askeri yeteneklerini kanıtladı. Daha sonra Multan bölgesine atandı ve Safeviler'e karşı bir operasyon başlatıp Kandehar'ı almaya çalıştı ancak başarısız olup yine babasının gözünden düştü.

1652 yılında yeniden Deccan bölgesine atandı. Ancak artık değişmişti. Diğer dinlere karşı hoşgörüsüzlüğü bu dönemde başlamıştı. İlk yıktırdığı Hindu tapınağı bu dönemdedir. Alemgir Şah, 1657 yılında Golconda Sultanlığı'na ve 1658 yılında Bijapur Sultanlığı'na saldırmış ve her iki saldırıda da tam zaferin eşiğindeyken babası tarafından geri çağrılmıştır.

I.Alemgir'i Gösteren Bir Gravür

Tahta Geçişi

[değiştir | kaynağı değiştir]

Şah Cihan 1657 yılında hastalanmış ve öldüğü bildirilmiştir. Bunun üzerine Babür İmparatorluğu'nda taht kavgası başlamıştır. Şuja (Şah Cihan'ın ikinci oğlu) kendini Babür İmparatoru ilan etmişti. Ancak Alemgir'in ve Dara'nın (Şah Cihan'ın ilk oğlu) baskısıyla geri çekilir.

Daha sonra Alemgir'in kardeşi Murat, Alemgir'in gizli desteğiyle kendini Gücerat İmparatoru ilan eder. Alemgir kardeşiyle beraber Evrengabad'ın kuzeyine doğru ilerleyip soyluların ve generallerin desteğini kazanırlar. Bir dizi zaferden sonra Alemgir, Dara'nın tahta hakkı olmadığını ilan eder.

Şah Cihan, Dara'nın onu durduracağına inanarak bütün imparatorluğu Dara'ya bırakır. Alemgir'e ve Murad'a karşı çıkan Hindu bir lord olan Jaswant Singh onlarla savaşmış ve onları güçsüz bırakmıştır. Alemgir Jaswant Singh'i sonunda yenerek birkaç ay içinde Agra'yı teslim alır. Hayatından endişe eden Dara babası olan Şah Cihan'ı bırakarak Agra'dan kaçar. Şah Cihan Agra Kalesi'nde Alemgir'in soylularına teslim olur. Ancak Alemgir onunla konuşmayı reddeder. Çünkü Dara onun düşmanıdır.

Tam İmparatorluk Unvanı

[değiştir | kaynağı değiştir]

Al-Sultan al-Azam wal Khaqan al-Mukarram Hazrat Abul Muzaffar Muhy-ud-Din Muhammad Aurangzeb Bahadur Alamgir I, Badshah Ghazi, Shahanshah-e-Sultanat-ul-Hindiyyah Wal Mughaliyyah[1]

Mirası

[değiştir | kaynağı değiştir]

Alemgir'in mirası yüzyıllarca devam etti. Gayrimüslim çoğunlukta bir halka şeriat kanunlarını uygulayan ilk Müslüman hükümdardı. Müslümanlarca alkışlanmış ve kimi zaman pir veya halife olarak çağrılmıştı. Şeriatı uygulatmayı başarmış ancak çok sayıda insanda İmparatorluğa karşı yabancılaşma oluşmasına neden olmuştu. Sadece Hindular'ın değil Şiilerin de nefretini kazanmıştı. Onun yaptıkları Marathalar'ın, Sihler'in ve Rajputlar'ın ayrıca diğer gayrimüslim halkların da daha militan davranmalarına ve öldükten sonra onların ayaklanıp kendi bölgelerini geri almalarına ve Hindistanlı Müslümanlar'a saldırmalarına neden oldu. Onun Hindu tapınaklarını imha ettirmesi Hindistan'daki Hindu-Müslüman ilişkilerinin bugün kötü olmasının sebeplerinden biridir. Ayrıca Alemgir kendisinden önceki diğer Babür hükümdarlarının tersine az sayıda mimari eser yaptırtmıştır.

Seleflerinden farklı olarak Alemgir Şah, basit bir hayat sürmüştür. Hacc'a gidecek olanlar için takkeler yaptığı ve kendi yazdığı Mushaf'ları anonim olarak sattığı bilinmektedir.

Aurangzeb'in yazmış olduğu Mushaf

Kaynakça

[değiştir | kaynağı değiştir]
  1. ^ https://web.archive.org/web/20150923175254/http://www.asiaurangabad.in/pdf/Tourist/Tomb_of_Aurangzeb-_Khulatabad.pdf [yalın URL]
Wikimedia Commons'ta Evrengzib ile ilgili ortam dosyaları mevcuttur.
Evrengzib
Timurlu Hanedanı
Doğumu: 4 Kasım 1618 Ölümü: 3 Mart 1707
Resmî unvanlar
Önce gelen
Şah Cihan

Babür İmparatoru

31 Temmuz 1658 - 3 Mart 1707
Sonra gelen
I. Bahadır Şah
  • g
  • t
  • d
Babür İmparatorluğu
İmparatorlar
  • Babür
  • Hümâyun Şah
  • Ekber Şah
  • Cihangir
  • Şah Cihan
  • Evrengzib
  • Muhammed Azam Şah
  • I. Bahadır Şah
  • Cihandar Şah
  • Ferruhsiyer
  • Refiüdderecât
  • II. Cihan Şah
  • Muhammed Şah
  • Ahmed Şah Bahadır
  • II. Alemgir Şah
  • III. Cihan Şah
  • Şah Âlem
  • II. Ekber Şah
  • II. Bahadır Şah
Yönetim
  • Hanedan
    • Soyağacı
  • Ekonomi
  • Bayrak
  • Dış ilişkiler
  • Hükümet
  • Ordu
    • Babür topçusu
Vilayetler
  • Agra
  • Ajmer
  • Awadh
  • Bengal
  • Berar
  • Bihar
  • Gucerât
  • Delhi
  • Haydarabad
  • Lahor
  • Malwa
  • Multan
  • Sira
Çatışmalar
  • Mughal-Rajput wars
  • Mâlvâ'nın Babürlüler tarafından fethi
  • Gucerât'ın fethi
  • Safevî-Babür Savaşı (1622-1623)
  • Safevî-Babür Savaşı (1649-1653)
  • Suppression of Tilpat rebellion
  • Ahom–Mughal conflicts
  • Tibet–Ladakh–Mughal war
  • Mughal–Maratha wars
  • Babür-İngiliz Savaşı
  • Karnatik Savaşları
  • Bengal Savaşı
  • 1857 Hint Ayaklanması
  • Mughal–Portuguese conflicts
Muharebeler
  • Agra
  • Badli-ki-Serai
  • Bhuchar Mori
  • Buksar
  • Chanderi
  • Chausa
  • Ghagra
  • Haldighati
  • Karnal
  • Khajwa
  • Khanwa
  • Najafgarh
  • Panipat (1526)
  • Panipat (1556)
  • Panipat (1761)
  • Plassey
  • Raj Mahal
  • Samugarh
  • Sirhind
  • Thanesar (1567)
  • Thanesar (1710)
  • Tukaroi
  • Bakla
  • Bhulua
Kuşatmalar
  • Bijapur
  • Chittorgarh
  • Delhi
  • Daman
  • Daulatabad
  • Golconda
  • Hooghly
  • Jinji
  • Kandahar
  • Mankot
  • Purandhar
  • Ranthambore
  • Sambhal
Rakipler
  • Baro-Bhuyan
    • İsa Han
    • Khwaja Osman
    • Bayazid of Sylhet
    • Musa Han
    • Pratapaditya
  • İbrahim Ludî
  • Rana Sanga
  • Şir Şah
  • Hemu
  • Maharana Pratap
  • Malik Ambar
  • Gokula
  • Shivaji
  • Lachit Borphukan
  • Khushal Khattak
  • Josiah Child
  • Guru Gobind Singh
  • Henry Every
  • I. Bajirao
  • Nadir Şah
  • Hector Munro
Mimari
Kaleler ve saraylar
  • Agra Kalesi
  • Lahor Kalesi
  • Lalbağ Hisarı
  • Kızıl Kale
  • Cihangir Mahal
  • Aynalı Saray
Camiler
  • Alamgir Mosque, Aurangabad
  • Delhi Cuma Camii
  • Chawk Camii
  • Badşahi Camii
  • Şah Cihan Camii
  • Sunehri Mescidi (Lahor)
  • Vezir Han Camii
Türbeler
  • Ekber Şah Türbesi
  • Bibi Ka Maqbara
  • Gardens of Babur
  • Hümayun Türbesi
  • Cihangir Türbesi
  • Taj Mahal
  • Tomb of Salim Chishti
  • Tomb of Aurangzeb
  • Tomb of Nur Jahan
  • List of tombs of Mughal Empire
Diğerleri
  • Fetihpûr Sikri
  • Şalimar Bahçeleri
  • Achabal Bahçeleri
  • Şahî Köprüsü
  • daha fazlası
Ayrıca bakınız
  • Sanat
  • Yemek
  • Kültür
  • Moda
  • Bahçeler
  • Dil
  • Resim
  • İranlı göçmenler
  • Kabile
  • Silahlar
Ardıl devletler
  • Surîler (kesintiye uğradı)
  • Maratha İmparatorluğu
  • Rajput devletleri
  • Catlar
  • Sih İmparatorluğu
  • Nawabs of Bengal
  • Nawabs of Awadh
  • Haydarabad Nizamlığı
  • Carnatic Sultanlığı
  • Maisur Krallığı
  • Rohilkhand
Otorite kontrolü Bunu Vikiveri'de düzenleyin
  • BNF: cb11966088s (data)
  • CiNii: DA14075518
  • GND: 118651161
  • ISNI: 0000 0001 0951 0021
  • LCCN: n50038449
  • NKC: jo20181000597
  • NLI: 987007258078805171
  • NTA: 072507993
  • SELIBR: 340836
  • SNAC: w63r21st
  • SUDOC: 027667529
  • TDVİA: evrengzib
  • ULAN: 500356884
  • VIAF: 6178410
  • WorldCat (LCCN): n50-038449
"https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=Evrengzib&oldid=35488042" sayfasından alınmıştır
Kategoriler:
  • 1618 doğumlular
  • 1707'de ölenler
  • Babür hükümdarları
  • Agra
  • 17. yüzyılda Babürlüler
  • 18. yüzyılda Babürlüler
  • 17. yüzyılda Hint hükümdarları
  • 18. yüzyılda Hint hükümdarları
Gizli kategoriler:
  • Yalın URL kaynaklı tüm maddeler
  • Yalın URL kaynaklı maddeler Ekim 2023
  • Commons kategori bağlantısı yerelde tanımlı olan sayfalar
  • BNF tanımlayıcısı olan Vikipedi maddeleri
  • CINII tanımlayıcısı olan Vikipedi maddeleri
  • GND tanımlayıcısı olan Vikipedi maddeleri
  • ISNI tanımlayıcısı olan Vikipedi maddeleri
  • LCCN tanımlayıcısı olan Vikipedi maddeleri
  • NKC tanımlayıcısı olan Vikipedi maddeleri
  • NLI tanımlayıcısı olan Vikipedi maddeleri
  • NTA tanımlayıcısı olan Vikipedi maddeleri
  • SELIBR tanımlayıcısı olan Vikipedi maddeleri
  • SNAC-ID tanımlayıcısı olan Vikipedi maddeleri
  • SUDOC tanımlayıcısı olan Vikipedi maddeleri
  • TDVİA tanımlayıcısı olan Vikipedi maddeleri
  • ULAN tanımlayıcısı olan Vikipedi maddeleri
  • VIAF tanımlayıcısı olan Vikipedi maddeleri
  • WorldCat-LCCN tanımlayıcısı içeren Vikipedi maddeleri
  • Sayfa en son 15.46, 17 Haziran 2025 tarihinde değiştirildi.
  • Metin Creative Commons Atıf-AynıLisanslaPaylaş Lisansı altındadır ve ek koşullar uygulanabilir. Bu siteyi kullanarak Kullanım Şartlarını ve Gizlilik Politikasını kabul etmiş olursunuz.
    Vikipedi® (ve Wikipedia®) kâr amacı gütmeyen kuruluş olan Wikimedia Foundation, Inc. tescilli markasıdır.
  • Gizlilik politikası
  • Vikipedi hakkında
  • Sorumluluk reddi
  • Davranış Kuralları
  • Geliştiriciler
  • İstatistikler
  • Çerez politikası
  • Mobil görünüm
  • Wikimedia Foundation
  • Powered by MediaWiki
Evrengzib
Konu ekle