Fertilisation of Orchids
 Fertilisation of Orchids'in 1877 baskısının başlık kapağı | |
| Yazar | Charles Darwin |
|---|---|
| Ülke | Birleşik Krallık |
| Dil | İngilizce |
| Konular | Doğal seçilim Botanik |
| Yayım | 15 Mayıs 1862 |
| Yayımcı | (John Murray) |
| Medya türü | Baskı (ciltli) |
| Sayfa | vi + 365 |
| OCLC | 1250711 |
Fertilisation of Orchids, İngiliz doğa bilimci Charles Darwin tarafından 15 Mayıs 1862 tarihinde, On the Various Contrivances by Which British and Foreign Orchids Are Fertilised by Insects, and On the Good Effects of Intercrossing adlı tam açıklayıcı başlıkla yayımlanmış bir kitap. Darwin, önceki kitabı Türlerin Kökeni Üzerine'de böcekler ve döllenmesine yardımcı oldukları bitkiler arasında cereyan eden evrimsel etkileşimlerden kısaca bahsetmişti ve bu yeni fikir ayrıntılı bir şekilde bu kitabında ele alınıyor. Saha çalışmaları ve pratik bilimsel araştırmalar, başlangıçta Darwin için yazmanın sıkıcılığından bir kaçış ve bir eğlenceyken, zamanla keyifli ve zorlayıcı deneylere dönüştü. Ailesinin, arkadaşlarının ve Britanya ile dünyanın dört bir yanındaki geniş bir yazışma ağına sahip kişilerin yardımıyla Darwin, o dönemde yaygın olan egzotik orkide yetiştirme modasından yardım aldı.
Bu kitap, doğal seçilimin gücüne dair yazdığı ilk ayrıntılı yazıydı ve kompleks ekolojik ilişkilerin, orkidelerin ve böceklerin birlikte evrimine nasıl yol açtığını açıklıyordu. Kitabın, doğrudan veya dolaylı olarak, birlikte evrime ve ekstrem türleşmenin evrimine dair yapılan tüm modern çalışmalara öncülük ettiği görüşü dile getirilmiştir. Botanikçiler bundan etkilendi ve böceklerin çiçeklerin tozlaşmasında rol oynadığı gibi ihmal edilmiş bir fikre olan ilgiyi yeniden canlandırdı. Darwin'in evrim fikirleriyle doğrudan ilişkili olan tozlaşma araştırmaları ve üreme ekolojisi alanında yeni çalışma alanları yarattı ve doğal seçilimin, çapraz döllenmenin sağladığı önemli faydalar sayesinde çeşitli formların ortaya çıkmasına neden olduğu görüşünü destekledi. Kitabın genel halk kitlesinden daha az rağbet görmesine ve satışlarının düşük olmasına rağmen, Darwin'in önde gelen bir botanikçi olarak tanınmasını sağladı.
Kitap, böcekler ve bitkiler arasındaki ilişkilerin, doğal teolojinin büyük tasarımcıya atfettiği güzel ve kompleks formları nasıl yarattığını açıkladı. Çiçeklerin farklı bölümlerinde biriken küçük varyasyonların zamanla yeni işlevlere uyacak şekilde nasıl pratik adaptasyonlar geliştirdiğini gösteren Darwin, güzel organizmaların bir Yaratıcı'nın eseri olduğu yönündeki yaygın görüşe karşı çıktı. Darwin'in çiçekler üzerine yaptığı özenli gözlemleri, deneyleri ve detaylı diseksiyonları, aynı bitki üzerinde tamamen farklı üç çiçek türünün bulunduğunun zannedildiği Catasetum bilmecesi gibi daha önce bilinmeyen özellikleri açıklığa kavuşturdu. Ek olarak Darwin, o zamanlar tartışma yaratan bir önerme olan, Angraecum sesquipedale’in uzun nektaryumundan beslenebilecek uzunlukta hortumu olan bir güvenin varolması gerektiğini ifade etmesi gibi test edilebilir öngörüler ortaya koydu. Xanthopan morganii praedicta 1903 yılında Madagaskar'da keşfedildiğinde bu önerme de doğrulanmış oldu.