Darwinizm - Vikipedi
İçeriğe atla
Ana menü
Gezinti
  • Anasayfa
  • Hakkımızda
  • İçindekiler
  • Rastgele madde
  • Seçkin içerik
  • Yakınımdakiler
Katılım
  • Deneme tahtası
  • Köy çeşmesi
  • Son değişiklikler
  • Dosya yükle
  • Topluluk portalı
  • Wikimedia dükkânı
  • Yardım
  • Özel sayfalar
Vikipedi Özgür Ansiklopedi
Ara
  • Bağış yapın
  • Hesap oluştur
  • Oturum aç
  • Bağış yapın
  • Hesap oluştur
  • Oturum aç

İçindekiler

  • Giriş
  • 1 Biyoloji alanında Darwinizm
  • 2 Sosyal alanda Darwinizm
  • 3 Kaynakça
  • 4 Dış bağlantılar

Darwinizm

  • Afrikaans
  • Aragonés
  • العربية
  • Asturianu
  • Azərbaycanca
  • Български
  • Català
  • Čeština
  • Dansk
  • Deutsch
  • Ελληνικά
  • English
  • Esperanto
  • Español
  • Eesti
  • Euskara
  • فارسی
  • Suomi
  • Français
  • Galego
  • עברית
  • हिन्दी
  • Hrvatski
  • Magyar
  • Հայերեն
  • Bahasa Indonesia
  • Ido
  • Íslenska
  • İtaliano
  • 日本語
  • ქართული
  • Қазақша
  • 한국어
  • Кыргызча
  • Latina
  • Lietuvių
  • Македонски
  • Bahasa Melayu
  • Nederlands
  • Norsk bokmål
  • Polski
  • پښتو
  • Português
  • ရခိုင်
  • Русский
  • संस्कृतम्
  • Simple English
  • Slovenčina
  • Slovenščina
  • Српски / srpski
  • Svenska
  • தமிழ்
  • తెలుగు
  • Тоҷикӣ
  • Українська
  • اردو
  • Oʻzbekcha / ўзбекча
  • Tiếng Việt
  • 中文
Bağlantıları değiştir
  • Madde
  • Tartışma
  • Oku
  • Değiştir
  • Kaynağı değiştir
  • Geçmişi gör
Araçlar
Eylemler
  • Oku
  • Değiştir
  • Kaynağı değiştir
  • Geçmişi gör
Genel
  • Sayfaya bağlantılar
  • İlgili değişiklikler
  • Kalıcı bağlantı
  • Sayfa bilgisi
  • Bu sayfayı kaynak göster
  • Kısaltılmış URL'yi al
  • Karekodu indir
Yazdır/dışa aktar
  • Bir kitap oluştur
  • PDF olarak indir
  • Basılmaya uygun görünüm
Diğer projelerde
  • Wikimedia Commons
  • Vikiveri ögesi
Görünüm
Vikipedi, özgür ansiklopedi
Çağdaş evrim kuramı için evrim ve modern evrimsel sentez sayfasına bakınız.
Ayrıca bakınız: Doğal seçilim
1854'te Charles Darwin

Darwinizm veya Darwincilik, İngiliz doğa tarihçisi Charles Darwin'in canlıların doğal seçilim yoluyla geliştiğini savunan evrim kuramı.[1] Darwinizm, tüm organizma ve türlerin varoluş sürecini, bireyin birbiriyle rekabeti, yaşamda kalma ve üreme yeteneklerini artıran küçük, kalıtsal varyasyonlarla tetiklenen "doğal seçilim" ile oluştuğu konusunda yoğunlaşmıştır. Darwinizm, türlerin var oluşunu ve yaşamın kaynağını, çeşitli şekilde anlatan diğer açıklamalar gibi, çeşitli varsayım ve ön kabullerden oluşan bir teoridir.[2] 1859 yılında Darwin'in Türlerin Kökeni kitabının yayınlanmasından sonra, kendisinden önceki kuramlar üzerinde genel bilimsel kabul görmüştür. Ayrıca yaratılışçılar tarafından bilimsel bir yaklaşımdan ziyade bir ideolojiymişçesine kullanıldığı iddiası vardır.[3]

Darwin, bunun yanında, Türlerin Kökeni kitabında, bu sürecin doğruluğunun kanıtlanmasının nasıl mümkün olduğunu şu şekilde açıklamıştır: Eğer kuramım doğruysa, türleri birbirine bağlayan sayısız ara-geçiş çeşitleri kesinlikle yaşamış olmalıdır... Bunların yaşamış olduklarının kanıtları da sadece taşıl [fosil] kalıntıları arasında bulunabilir.[4] Faydalı değişiklikler oluşmadığı sürece doğal seçilim hiçbir şey yapamaz.[5] Bu zorluklar ve itirazlar şu başlıklar altında sınıflandırılabilir: Birincisi, türler diğer türlerden ince dereceli olarak geldiyse, neden her yerde sayısız ara geçiş biçimi görmüyoruz? Türler bizim gördüğümüz gibi iyi tanımlanmış olmak yerine neden tüm doğa kafa karışıklığı içinde değil? [6][7]

Biyoloji alanında Darwinizm

[değiştir | kaynağı değiştir]
Ana madde: Evrim

Cemal Yıldırım, Evrim Kuramı ve Bağnazlık adlı kitabında Darwinizm ile ilgili şunları yazmıştır:[8]

"Biyolojideki kullanımları içeren "Darwincilik", dar anlamda, doğal seleksiyon düzeneğini vurgulayan görüşün adıdır. Buna göre, tüm canlı türler, organizmaya doğal koşullarda ayıklanmaktan kurtulma ve çoğalma olanağı sağlayıcı varyasyonların doğal seleksiyonuyla gelişir. Darwincilik doğal seleksiyon tezini yoklanması gereksiz, doğruluğu apaçık bir ilke saydığı ölçüde bilimsel bir kuram olmaktan uzaklaşmakta, ideolojik bir öğreti kimliği kazanmaktadır. Ancak hemen belirtmeli ki, bu öğretisel eğilim geçmişte kalmış bir olaydır. Bugünkü anlamıyla "Darwincilik" bilimsel evrim kuramıyla özdeştir."

Sosyal alanda Darwinizm

[değiştir | kaynağı değiştir]
Ana madde: Sosyal Darwinizm

Darwin ırklarla ilgili olarak şunları söylemiştir:

Gelecekte, yüzyıllarla ölçülemeyecek kadar kısa bir zaman sonra, medeni ırklar neredeyse kesinlikle vahşi ırkları dünya çapında yok edecek ve onların yerine geçecektir. Prof. Schaaffhausen'in de belirttiği üzere, insan benzeri maymunların da soyu şüphesiz ki kurutulacaktır. Böylece aradaki fark açılacaktır, zira insan daha medeni bir duruma gelecek, umarız ki sadece beyaz ırk kalacak ve maymun bir babun kadar alçalacak, böylece şu anda bir zenci veya Avustralyalıyla goril arasında var olan yakınlık ortadan kalkacaktır."[9]

Darwin'in W. Graham'a gönderdiği mektuplardan alınan sözleri:[10]

"...Doğal seçilim esnasında gerçekleşen mücadelenin, uygarlığın gelişmesine katkısının, sizin kabul etmeye yanaştığınızdan daha fazla olduğunu ve olmaya da devam ettiğini ispat edebilirim. Avrupa milletlerinin daha birkaç yüzyıl önce Türklerin karşısında duramadıklarını hatırlayın, oysa şimdi bunun fikri bile gülünç geliyor! Beyaz ırklar olarak bilinen daha medeni ırklar, varoluş mücadelesinde Türkleri hezimete uğrattılar. Çok da uzak olmayan bir geleceğe baktığımızda, kimbilir daha hangi aşağı ırklar dünyanın dört bir yanında daha yüksek medeni ırklar tarafından elimine (yok) edilecekler..."[10]

Ayrıca bir Darwinist olan Stephen Jay Gould tartışmaları şu şekilde yorumlamıştır:

"Irkçılıkla ilgili biyolojik argümanlar 1859'dan önce de yaygın olabilir ama evrim teorisinin kabulü ırkçılığın etkinliğini arttırmıştır." [11]

Bu sözler bazı darwinizm karşıtı çevrelerce ırkçılık olarak yorumlansa da Darwin ırkçı olmadığını belirtmiştir[kaynak belirtilmeli]. Olaya bir diğer bakış açısı ise, Darwin'in herhangi bir konudaki olumsuz görüşünün bilimsel çalışmalarının değerini azaltmayacağı yönündedir.[12]

Kaynakça

[değiştir | kaynağı değiştir]
  1. ^ "Darwinism." Oxford Dictionary of English 2e, Oxford University Press, 2003.
  2. ^ Bakırcı, Ç. M. (29 Ekim 2014). Darwin'in Evrim Teorisi Nedir, Neler Söyler?. Evrim Ağacı. Erişim Tarihi: 18 Ekim 2018.
  3. ^ Scott, Eugenie C. (2008), "Creation Science Lite: "Intelligent Design" as the New Anti-Evolutionism" (PDF), Godfrey, Laurie R.; Petto, Andrew J. (Ed.), Scientists Confront Creationism: Intelligent Design and Beyond, New York: W. W. Norton, s. 72, ISBN 0-393-33073-7, 3 Haziran 2010 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi 
  4. ^ Charles Darwin, The Origin of Species: A Facsimile of the First Edition, Harvard University Press, 1964, s. 179
  5. ^ Charles Darwin, The Origin of Species: A Facsimile of the First Edition, Harvard University Press, 1964, s. 189
  6. ^ Charles Darwin, The Origin of Species, New York: D. Appleton and Company s. 154, 155
  7. ^ Darwin, Charles (Temmuz 2009). "DIFFICULTIES OF THE THEORY". The Origin of Species: By Means of Natural Selection, or the Preservation of Favoured Races in the Struggle for Life (İngilizce). 16 Haziran 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Ağustos 2020. 
  8. ^ Yıldırım, Cemal (1998). Evrim kuramı ve baǧnazlık. Düz. ve gnlş. 2. bs. Ankara: Bilgi. ISBN 975-494-710-4. OCLC 50053278. 
  9. ^ Darwin, Charles. 1871. The Descent of Man, and selection in relation to sex. London: John Murray. Volume. 1. 1st edition. p 201 Bilimsel ırkçılık [1]
  10. ^ a b “I could show fight on natural selection having done and doing more for the progress of civilisation than you seem inclined to admit. Remember what risk the nations of Europe ran, not so many centuries ago of being overwhelmed by the Turks, and how ridiculous such an idea now is! The more civilised so-called Caucasian races have beaten the Turkish hollow in the struggle for existence. Looking to the world at no very distant date, what an endless number of the lower races will have been eliminated by the higher civilised races throughout the world.” (”The Life and Letters of Charles Darwin”, Francis Darwin, 1. Cilt, 1888. New York D. Appleton and Company, s .285-286)
  11. ^ “Biological arguments for racism may have been common before 1859, but they increased by orders of magnitude following the acceptance of evolutionary theory.” Ontogeny and Phylogeny, 1977.
  12. ^ "Yaradılışçılar Darwin'i Gölgelemeye çalışırlar" Hakkı Devrim. 18 Mart 2009, Radikal Gazetesi. Erişim 18 Haziran 2009 18

Dış bağlantılar

[değiştir | kaynağı değiştir]
  • Darwinizm'in Tanımı13 Temmuz 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
  • Marksizm ve Darvincilik28 Eylül 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
  • Charles Darwin'in kitapları (İngilizce)15 Aralık 2005 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
  • Charles Darwin'in tüm eserleri (İngilizce)10 Şubat 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
  • Darwinizm nedir? (İngilizce)11 Nisan 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
  • Cemal Yıldırım'ın Evrim Kuramı ve Bağnazlık kitabı
  • g
  • t
  • d
Charles Darwin
Yaşamı
  • Darwin-Wedgwood ailesi
    • Erasmus Darwin
    • Josiah Wedgwood
  • Eğitimi
  • HMS Beagle Yolculuğu
  • Teorisinin başlangıcı
  • Teorisinin gelişimi
  • Teorisinin yayımlanması
  • Türlerin Kökeni Üzerine tepkiler
  • Orchidsden'den Variation'a
  • İnsanın Türeyişi'nden Duygular'a
  • Insectivorous Plants'den Solucanlar'a
  • Dini görüşleri
  • Sağlığı
  • Kadına dair
  • Portreleri (karikatürler)
Yazdıkları
  • Extracts from Letters to Henslow (1835)
  • Tazı Yolculuğu (1839)
  • The Structure and Distribution of Coral Reefs (1842)
  • Zoology of the Voyage of H.M.S. Beagle (1838–1843)
  • Geological Observations on the Volcanic Islands (1844)
  • Geological Observations on South America (1846)
  • "On the Tendency of Species to form Varieties" (1858)
  • Türlerin Kökeni (1859)
  • Fertilisation of Orchids (1862)
  • The Variation of Animals and Plants Under Domestication (1868)
    • Natural Selection
  • İnsanın Türeyişi (1871)
  • İnsan ve Hayvanlarda Duyguların İfadesi (1872)
  • Insectivorous Plants (1875)
  • On the Movements and Habits of Climbing Plants (1875)
  • The Effects of Cross and Self Fertilisation in the Vegetable Kingdom (1876)
  • The Different Forms of Flowers on Plants of the Same Species (1877)
  • The Power of Movement in Plants (1880)
  • The Formation of Vegetable Mould Through the Action of Worms (1881)
  • Otobiyografi (1887)
  • Yazışmaları
    • The Life and Letters of Charles Darwin, 1887
    • More Letters of Charles Darwin, 1903
  • Tanımlanmış taksonların listesi
İlgili konular
  • Öjenik
  • Disjenik
  • The Genetical Theory of Natural Selection (1930)
  • Evrim düşüncesinin tarihi
  • Pangenezis
  • Darwin Industry
  • Anma
    • Adını Darwin'den alanlar
  • Darwinizm
    • Nöral
    • Kuantum
    • Sosyal
    • Evrensel
    • Alternatifler
    • Tutulma
  • HMS Beagle
  • Darwin Madalyası
  • Darwin ödülleri
  • Huxley ailesi
  • g
  • t
  • d
Biyoloji tarihi
Alanlar,
disiplinler
  • Zirai bilim
  • Anatomi
  • Biyokimya
  • Biyoteknoloji
  • Botanik
  • Ekoloji
  • Evrim düşüncesi
  • Genetik
  • Jeoloji
  • İmmünoloji
  • Tıp
  • Model organizmalar
  • Moleküler biyoloji
  • Moleküler evrim
  • Paleontoloji
  • Pikoloji
  • Bitki sistematiği
  • RNA biyolojisi
  • Zooloji (1859-günümüz)
  • Zooloji (1859 öncesi)
The homunculus
Enstitüler
  • Cold Spring Harbor Laboratory
  • Laboratory of Molecular Biology
  • Marine Biological Laboratory
  • Max Planck Topluluğu
  • Pasteur Enstitüsü
  • Rockefeller Üniversitesi
  • Rothamsted Research
  • Stazione Zoologica Anton Dohrn
  • Woods Hole Oceanographic Institute
Teoriler,
kavramlar
  • Hastalık yapıcı mikrop teorisi
  • Santral dogma
  • Darwinizm
  • Büyük varlık zinciri
  • Yaşam hiyerarşisi
  • Lamarkizm
  • Bir gen bir enzim hipotezi
  • Eobiont
  • RNA dünyası hipotezi
  • Dizi hipotezi
  • Kendiliğinden oluşum
  • Miazma teorisi
Tarihî
Klasik
Antik Çağ
  • Aristoteles
    • Aristoteles'in biyolojisi
    • Üretim ve Yolsuzluk Üzerine
    • Historia animalium
  • Teofrastus
    • Historia Plantarum
  • Dioskorides Pedanius
    • De materia medica
  • Galen
Rönesans,
Yeni Çağ
  • Conrad Gessner
    • Historia animalium
  • Andreas Vesalius
    • De Humani Corporis Fabrica Libri Septem
  • William Harvey
    • De Motu Cordis
  • Frederik Ruysch
  • Jan Swammerdam
  • Antonie van Leeuwenhoek
  • Regnier de Graaf
  • Marcello Malpighi
  • Robert Hooke
    • Micrographia
  • Francesco Redi
Evrim
19.
yüzyıl
  • Linnaeus
    • Systema Naturae
  • Georges-Louis Leclerc
    • Histoire Naturelle
  • Lamarck
    • Philosophie Zoologique
  • Humboldt
  • Charles Lyell
    • Principles of Geology
  • Charles Darwin
    • Türlerin Kökeni
    • İnsanın Türeyişi
  • Gregor Mendel
  • Alfred Russel Wallace
  • Henry Walter Bates
Modern
sentez
  • William Bateson
  • Theodosius Dobzhansky
    • Genetics and the Origin of Species
  • R. A. Fisher
  • E.B. Ford
  • J. B. S. Haldane
  • Ernst Mayr
  • Thomas Hunt Morgan
  • George Gaylord Simpson
  • Hugo de Vries
  • Sewall Wright
Günümüz
  • Stephen Jay Gould
  • William Donald Hamilton
  • Lynn Margulis
  • Aleksandr Oparin
  • George C. Williams
  • Carl Woese
Mikrobiyoloji
  • Ferdinand Cohn
  • Alexander Fleming
  • Felix d'Herelle
  • Robert Koch
  • Louis Pasteur
  • Martinus Beijerinck
  • Lazzaro Spallanzani
  • Sergei Winogradsky
Gelişim biyolojisi,
evrimsel gelişim
  • Karl Ernst von Baer
  • Gavin de Beer
  • Sean B. Carroll
  • Scott F. Gilbert
  • Walter Gehring
  • Ernst Haeckel
  • François Jacob
  • Edward B. Lewis
  • Jacques Monod
  • Christiane Nüsslein-Volhard
  • Eric F. Wieschaus
  • E. B. Wilson
Genetik,
Moleküler
biyoloji
Deneyler
  • Griffith (1928)
  • Luria-Delbrück (1943)
  • Avery-MacLeod-McCarty (1944)
  • Miller-Urey (1952)
  • Hershey-Chase (1952)
  • Meselson-Stahl (1958)
  • Crick, Brenner et al. (1961)
  • Nirenberg-Matthaei (1961)
  • Nirenberg-Leder (1964)
Kişiler
  • Barbara McClintock
  • George Beadle
  • Seymour Benzer
  • Rosalind Franklin
    • Photo 51
  • James Dewey Watson ve Francis Crick
    • "Molecular structure of Nucleic Acids"
  • Linus Pauling
    • "Sickle Cell Anemia, a Molecular Disease"
  • Fred Sanger
  • Max Perutz
  • John Kendrew
  • Sydney Brenner
  • Joshua Lederberg
  • Walter Gilbert
  • Kary Mullis
  • Emmanuelle Charpentier
  • Jennifer Doudna
Ekoloji
  • Rachel Carson
  • Frederic Clements
  • Charles Elton
  • Henry Gleason
  • Arthur Tansley
  • Eugenius Warming
Etoloji
  • Nikolaas Tinbergen
  • Karl von Frisch
  • Konrad Lorenz
  • Frans de Waal
  • Jane Goodall
  • İvan Pavlov
İlgili konular
  • Bilim tarihi
  • Biyoloji felsefesi
    • Teleoloji
  • Etnobotanik
  • Öjenik
  • Yaratılış-evrim tartışmasının tarihi
  • İnsan Genom Projesi
  • Humboldtçu bilim
  • Doğa tarihi
  • Doğa felsefesi
  • Doğal teoloji
  • Din ve bilim arasındaki ilişki
  • Biyoloji ve organik kimyanın zaman çizelgesi
  • Kategori Kategori
  • g
  • t
  • d
Biyoloji felsefesi
Temalar
  • Deneycilik
  • Natüralizm
  • Pragmatizm
  • Redüksiyonizm
    • Holizm
  • Evrimsel taksonomi
Evrim
  • Adaptasyonizm
  • Darwinizm'e alternatifler
    • Katastrofizm
    • Lamarkizm
    • Orthogenesis
    • Mutasyonizm
    • Yapısalcılık
      • Spandrel
    • Teistik
    • Vitalizm
  • Darwinizm
  • Evrimsel epistemoloji
  • Teleoloji
  • Evrimsel hayat ağacı
Biyoloji felsefecileri
  • John Beatty
  • Lindley Darden
  • Daniel Dennett
  • John Dupré
  • Carla Fehr
  • Marjorie Grene
  • Peter Godfrey-Smith
  • James R. Griesemer
  • Paul E. Griffiths
  • David Hull
  • Hans Jonas
  • Philip Stuart Kitcher
  • Tim Lewens
  • Helen Longino
  • Jane Maienschein
  • Roberta Millstein
  • Sandra Mitchell
  • Susan Oyama
  • Alex Rosenberg
  • Michael Ruse
  • Sahotra Sarkar
  • Elliott Sober
  • Kim Sterelny
  • Alfred I. Tauber
  • Francisco Varela
  • Gerard Verschuuren
  • William C. Wimsatt
Biyologlar
  • Francisco J. Ayala
  • Patrick Bateson
  • Charles Darwin
  • Richard Dawkins
  • Jared Diamond
  • Michael Ghiselin
  • François Jacob
  • Stephen Jay Gould
  • Richard Lewontin
  • Konrad Lorenz
  • Humberto Maturana
  • Ernst Mayr
  • Jacques Monod
  • Denis Noble
  • Joan Roughgarden
  • Rolf Sattler
  • John Maynard Smith
  • Edward Osborne Wilson
  • Jonas Salk
İlgili
  • Zihin felsefesi
  • Biyoloji tarihi
  • g
  • t
  • d
Evrimsel biyoloji
  • Giriş
  • Ana hatlar
  • Evrimsel tarih kronolojisi
  • Yaşamın evrimsel tarihi
  • Dizin
Evrim
  • Abiyogenez
  • Adaptasyon
  • Adaptif radyasyon
  • Diğerkâmlık
    • Hile yapmak
    • Karşılıklı
  • Baldwin etkisi
  • Kladistik
  • Birlikte evrim
    • Mutualizm
  • Ortak ata
  • Yakınsak evrim
  • Iraksak evrim
  • Yeryüzündeki ilk yaşam
  • Evrimin kanıtları
  • Evrimsel silahlanma yarışı
  • Evrimsel baskı
  • Eksaptasyon
  • Soy tükenmesi
    • Yok oluş
  • Homoloji
  • Son evrensel ortak ata
  • Makro evrim
  • Mikro evrim
  • Uyumsuzluk
  • Adaptif olmayan radyasyon
  • Panspermia
  • Paralel evrim
  • Sinyalizasyon teorisi
    • Handikap ilkesi
  • Türleşme
    • Tür
    • Tür kompleksi
    • Türler sorunu
  • Taksonomi
  • Seçilim birimleri
    • Gen merkezli evrim görüşü
  • Varoluş mücadelesi
Popülasyon
genetiği
  • Yapay seçilim
  • Biyoçeşitlilik
  • Evrimsel olarak istikrarlı strateji
  • Fisher prensibi
  • Uyum başarısı
    • Kapsayıcı
  • Gen akışı
  • Genetik sürüklenme
  • Akraba seçilimi
    • Ebeveyn yatırımı
    • Ebeveyn-yavru çatışması
  • Mutasyon
  • Popülasyon
  • Doğal seçilim
  • Eşeysel dimorfizm
  • Cinsel seçilim
    • Eş seçimi
  • Sosyal seçilim
  • Trivers-Willard hipotezi
  • Varyasyon
Gelişim
  • Kanalizasyon
  • Evrimsel gelişim biyolojisi
  • Genetik asimilasyon
  • İnversiyon
  • Modülerlik
  • Fenotipik plastisite
Taksonlara
göre evrim
  • Bakteriler
  • Kuşlar
    • köken
  • Brachiopodalar
  • Yumuşakçalar
    • Kafadan bacaklılar
  • Dinozorlar
  • Balıklar
  • Mantarlar
  • Böcekler
    • Kelebekler
  • Memeliler
    • kediler
    • köpekgiller
      • kurtlar
      • köpekler
    • sırtlangiller
    • yunuslar ve balinalar
    • atlar
    • kangurugiller
    • primatlar
      • insanlar
      • lemurlar
    • deniz inekleri
  • Bitkiler
    • tozlayıcı aracılı
  • Sürüngenler
  • Örümcekler
  • Dört üyeliler
  • Virüsler
Organlara
göre evrim
  • Hücreler
  • DNA
  • Kamçı
  • Ökaryotlar
    • simbiyogenez
    • kromozom
    • endomembran sistemi
    • mitokondri
    • çekirdek
    • plastitler
  • Hayvanlarda
    • göz
    • kıl
    • kulak kemikleri
    • sinir sistemleri
    • beyin
Sürece
göre evrim
  • Yaşlanma
    • ölüm
    • programlanmış hücre ölümü
  • Kuşların uçuşu
  • Biyolojik karmaşıklık
  • Karşılıklı yardımlaşma
  • Renkli görme
    • primatlarda
  • Duygular
  • Empati
  • Etik
  • Gerçek sosyal yaşam
  • Bağışıklık sistemi
  • Metabolizma
  • Tek eşlilik
  • Ahlak
  • Mozaik evrim
  • Çok hücrelilik
  • Eşeyli üreme
    • Gamet farklılaşması/cinsiyetler
    • Yaşam döngüleri/nükleer evreler
    • Çiftleşme tipleri
    • Mayoz
    • Biyolojik cinsiyet belirleme
  • Yılan zehri
Tempo ve biçimler
  • Tedricilik/Sıçramalı evrim/Sıçramacılık
  • Mikromutasyon/Makromutasyon
  • Üniformitaryanizm/Katastrofizm
Türleşme
  • Allopatrik
  • Anagenez
  • Katagenez
  • Kladogenez
  • Ortak türleşme
  • Ekolojik
  • Hibrit
  • Ekolojik olmayan
  • Parapatrik
  • Peripatrik
  • Takviye
  • Simpatrik
Tarih
  • Rönesans ve Aydınlanma Çağı
  • Türlerin transmutasyonu
  • David Hume
    • Tabiî Din Üzerine Diyaloglar
  • Charles Darwin
    • Türlerin Kökeni
  • Paleontoloji tarihi
  • Geçiş fosili
  • Karışmalı kalıtım
  • Mendel genetiği
  • Darwinizmin tutulması
  • Modern evrimsel sentez
  • Moleküler evrimin tarihçesi
  • Genişletilmiş evrimsel sentez
Felsefe
  • Darwinizm
  • Alternatifler
    • Katastrofizm
    • Lamarkizm
    • Ortogenez
    • Mutasyonizm
    • Sıçramacılık
    • Yapısalcılık
      • Spandrel
    • Teistik
    • Vitalizm
  • Biyolojide teleoloji
Alakalı
  • Biyocoğrafya
  • Ekolojik genetik
  • Grup seçilimi
    • Kültürel evrim
    • Kültürel grup seçimi
    • İkili kalıtım teorisi
  • Hologenom evrimi teorisi
  • Kayıp kalıtım problemi
  • Moleküler evrim
  • Astrobiyoloji
  • Filogenetik
    • Ağaç
  • Polimorfizm
  • Eobiont
  • Sistematik
  • Transgenerasyonel epigenetik kalıtım
  • Kategori Kategori
  • Commons sayfası Commons
  • VikiProje Vikiproje
Otorite kontrolü Bunu Vikiveri'de düzenleyin
  • GND: 4011097-7
  • NKC: ph119327
"https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=Darwinizm&oldid=35635583" sayfasından alınmıştır
Kategoriler:
  • Evrim düşüncesinin tarihi
  • Biyoloji teorileri
  • Felsefi akımlar
Gizli kategoriler:
  • Kaynaksız anlatımlar içeren maddeler
  • Webarşiv şablonu wayback bağlantıları
  • GND tanımlayıcısı olan Vikipedi maddeleri
  • NKC tanımlayıcısı olan Vikipedi maddeleri
  • Bilgi kutusu bulunmayan sayfalar
  • Sayfa en son 21.34, 8 Temmuz 2025 tarihinde değiştirildi.
  • Metin Creative Commons Atıf-AynıLisanslaPaylaş Lisansı altındadır ve ek koşullar uygulanabilir. Bu siteyi kullanarak Kullanım Şartlarını ve Gizlilik Politikasını kabul etmiş olursunuz.
    Vikipedi® (ve Wikipedia®) kâr amacı gütmeyen kuruluş olan Wikimedia Foundation, Inc. tescilli markasıdır.
  • Gizlilik politikası
  • Vikipedi hakkında
  • Sorumluluk reddi
  • Davranış Kuralları
  • Geliştiriciler
  • İstatistikler
  • Çerez politikası
  • Mobil görünüm
  • Wikimedia Foundation
  • Powered by MediaWiki
Darwinizm
Konu ekle