Fino
Fino (İspanyolca'da "iyi", "rafine") geleneksel şeri ve Montilla-Moriles güçlendirilmiş şarap çeşitlerinin en sek ve en soluk olanıdır. Nispeten genç (taze) tüketilirler ve daha tatlı çeşitlerin aksine, şişe açıldıktan hemen sonra tüketilmelidirler çünkü havaya maruz kalmaları saatler içinde tatlarını kaybetmelerine neden olabilir.
Flor (maya)
[değiştir | kaynağı değiştir]Fino şerilerinin tanımlayıcı bileşeni, şarap fıçısındaki şerinin üstünde bir tabaka halinde yüzen flor olarak bilinen maya türüdür. 19. yüzyılın ortalarına kadar, çoğu şeri şarap üreticisi, fıçılarının bazılarında rastgele beliren bu sarımsı köpüğün ne olduğunu anlamadı. Bu fıçıları "hatalı" olarak işaretleyip en düşük şarap şişelemelerine gönderirlerdi. Saccharomyces mayasının bu türünün havada geliştiği ve fıçıda ne kadar fazla "baş mesafesi" varsa, gelişme olasılığının o kadar yüksek olduğu ortaya çıktı. Zamanla şarap üreticileri, bu şarapların diğer şerilerinden daha hafif ve daha taze olduğunu, florun şarabın üzerinde aşırı oksidasyondan koruyan koruyucu bir örtü görevi gördüğünü fark ettiler.[1]
Çeşitleri
[değiştir | kaynağı değiştir]- Jerez Fino, Jerez çevresindeki bağlarda yetiştirilen üzümlerden yapılır ve iklimin kıyıya yakın olanlardan daha sıcak olduğu şarap mahzenlerinde yıllandırılır. Daha sıcak yazlar, Jerez Fino'nun daha ince bir flor tabakası geliştirmesine ve dolayısıyla havaya daha fazla maruz kalması nedeniyle daha güçlü bir tada sahip olmasına neden olur.
- Puerto Fino, El Puerto de Santa María civarında yapılır. Denize yakın daha soğuk iklim, Jerez Fino'dan daha kalın bir flor tabakası ve daha asidik ve narin bir lezzetle sonuçlanır.
- Manzanilla, iklimin El Puerto de Santa María'dan daha serin olduğu Sanlúcar de Barrameda civarında yapılmıştır. Puerto Fino'ya benzer şekilde Manzanilla, Jerez Fino'ya göre daha taze ve daha narin bir tada sahiptir.
Fino, DO Montilla-Moriles'te de üretilebilir. Orada Fino, diğer tatlı ve güçlendirilmiş şaraplarla birlikte, Jerez'de kullanılan Palomino üzümünün aksine Pedro Ximénez üzümünden yapılır.
Tatlandırılmış Fino'ya Pale Cream Sherry denir.
12 Nisan 2012'de, Origen Montilla-Moriles ve Jerez-Xérès -Sherry'nin tatlı ve güçlendirilmiş çeşitlerine uygulanan kurallar değiştirildi.[2][3]
Tatlılığa göre sınıflandırma:
| Güçlendirilmiş Şarap Türü | Alkol % ABV | Şeker içeriği
(litre başına gram) |
|---|---|---|
| Fino | 15–17 | 0–5 |
| Manzanilla | 15–17 | 0–5 |
| Pale cream | 15,5–22 | 45–115 |
Üretim
[değiştir | kaynağı değiştir]
Fino üretiminde, şarap üreticileri normalde üzümler şarap presine gönderilmeden önce kendi ağırlıkları altında ezilerek üretilen su olan serbest akış suyunu kullanırlar. Preslemeden sonra gelen su genellikle daha tanenlidir ve daha ağır gövdeli şaraplar üretir. Bu su genellikle oloroso şerisi yapmak için kullanılır.[1]
Fino yöntemi kullanılarak yapılan şeriler için fıçılar, flor mayasının sek şerilerin ayırt edici taze tadını vermek için yalnızca kısmen doldurulur. Florun ölmesine izin verilirse ve şarap oksidatif yaşlanmaya uğrarsa, şarap koyulaşır ve aroması daha da güçlenir ve bunun sonucunda amontillado şerisi elde edilir.
Bir fino'nun nihai sınıflandırmasında, temizlik, solukluk, sek olması ve aroma gibi niteliklere göre değerlendirilir. Gözetmenin yargısına göre, fıçıdaki yüzeyde oluşan ilk kavisli dallanma izi daha sonra bir veya daha fazla 'palmiye yaprağı' olarak belirtilir. Bu işaretlere sahip olan şaraplar buna göre "una palma", "dos palmas", "tres palmas" olarak adlandırılır ve her ek palmiye yaprağı daha yüksek bir kalite standardını gösterir.
Depolama
[değiştir | kaynağı değiştir]Fino, şerinin en narin halidir ve şişelendikten sonra bir yıl içinde içilmelidir, ancak bazıları finonun altı aydan eski olmaması gerektiğini savunur. Açıldıktan sonra hemen bozulmaya başlar ve en iyi sonuçlar için tek seferde içilmelidir. Gerekirse açıldıktan sonra bir haftaya kadar saklanabilir, mantarlanabilir ve buzdolabında saklanabilir.
Şeride vintage tarihi olmadığından, Fino'nun ne zaman şişelendiğini söylemek zor olabilir. Şişeleme tarihi etikette basılı olsa da, kodlanmış bir biçimdedir. Arka etikette L harfiyle başlayan küçük bir nokta matrisi numarası olacaktır. L'den sonra dört veya beş haneli bir sayı olacaktır. 7005 gibi dört haneli sayılar için ilk rakam yıl, son üç rakam ise yılın gününü belirten 1 ile 365 arasındaki rakamlardır. Yani bu Fino 5 Ocak 2007'de şişelenmiştir. Beş haneli kod da benzerdir, örneğin Jülyen tarihi yıldan önce gelen 00507. Bu da 5 Ocak 2007'de şişelenmiştir.
Sunumu
[değiştir | kaynağı değiştir]Özellikle sek şerilerde olduğu gibi, yemeklerden önce 7-10 °C'de soğutulmuş olarak servis edilmesi en iyisidir ve İspanya'da neredeyse her zaman zeytin, badem veya deniz ürünleri gibi bir tür tapas ile içilir.[4]
Ayrıca bakınız
[değiştir | kaynağı değiştir]Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ a b MacNeil, Karen (2001). The wine bible. New York: Workman Pub. ISBN 978-1-56305-434-1.
- ^ "Pliego De Condiciones De La Denominación De Origen «Jerez-Xérès-Sherry" (PDF). 11 Mayıs 2013 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Ocak 2025.
- ^ "Boletín Oficial de la Junta de Andalucía (BOJA) Página núm. 52 BOJA núm. 71 Sevilla, 12 de abril 2012" (PDF). 6 Eylül 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 7 Ocak 2025.
- ^ "Fino sherry — the drink that calls loudly for tapas". TheArticle. 26 Temmuz 2020. 10 Eylül 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Ocak 2025.