Nükleer fisyon - Vikipedi
İçeriğe atla
Ana menü
Gezinti
  • Anasayfa
  • Hakkımızda
  • İçindekiler
  • Rastgele madde
  • Seçkin içerik
  • Yakınımdakiler
Katılım
  • Deneme tahtası
  • Köy çeşmesi
  • Son değişiklikler
  • Dosya yükle
  • Topluluk portalı
  • Wikimedia dükkânı
  • Yardım
  • Özel sayfalar
Vikipedi Özgür Ansiklopedi
Ara
  • Bağış yapın
  • Hesap oluştur
  • Oturum aç
  • Bağış yapın
  • Hesap oluştur
  • Oturum aç

İçindekiler

  • Giriş
  • 1 Ayırca bakınız
  • 2 Kaynakça

Nükleer fisyon

  • Afrikaans
  • Alemannisch
  • Aragonés
  • العربية
  • অসমীয়া
  • Asturianu
  • Azərbaycanca
  • Башҡортса
  • Žemaitėška
  • Беларуская
  • Беларуская (тарашкевіца)
  • Български
  • বাংলা
  • Bosanski
  • Català
  • کوردی
  • Čeština
  • Cymraeg
  • Dansk
  • Deutsch
  • Zazaki
  • Ελληνικά
  • English
  • Esperanto
  • Español
  • Eesti
  • Euskara
  • فارسی
  • Suomi
  • Français
  • Nordfriisk
  • Gaeilge
  • Galego
  • עברית
  • हिन्दी
  • Fiji Hindi
  • Hrvatski
  • Magyar
  • Հայերեն
  • İnterlingua
  • Bahasa Indonesia
  • Interlingue
  • Íslenska
  • İtaliano
  • 日本語
  • Taqbaylit
  • Қазақша
  • ಕನ್ನಡ
  • 한국어
  • Кыргызча
  • Latina
  • Limburgs
  • Lombard
  • Lietuvių
  • Latviešu
  • Македонски
  • മലയാളം
  • Монгол
  • मराठी
  • Bahasa Melayu
  • မြန်မာဘာသာ
  • Plattdüütsch
  • नेपाली
  • Nederlands
  • Norsk nynorsk
  • Norsk bokmål
  • Occitan
  • Oromoo
  • ਪੰਜਾਬੀ
  • Polski
  • Piemontèis
  • پنجابی
  • پښتو
  • Português
  • Runa Simi
  • Română
  • Русский
  • Sicilianu
  • Scots
  • Srpskohrvatski / српскохрватски
  • සිංහල
  • Simple English
  • Slovenčina
  • Slovenščina
  • ChiShona
  • Shqip
  • Српски / srpski
  • Seeltersk
  • Sunda
  • Svenska
  • Kiswahili
  • தமிழ்
  • తెలుగు
  • ไทย
  • Tagalog
  • Татарча / tatarça
  • Українська
  • اردو
  • Oʻzbekcha / ўзбекча
  • Vepsän kel’
  • Tiếng Việt
  • Winaray
  • 吴语
  • მარგალური
  • ייִדיש
  • 中文
  • 粵語
  • İsiZulu
Bağlantıları değiştir
  • Madde
  • Tartışma
  • Oku
  • Değiştir
  • Kaynağı değiştir
  • Geçmişi gör
Araçlar
Eylemler
  • Oku
  • Değiştir
  • Kaynağı değiştir
  • Geçmişi gör
Genel
  • Sayfaya bağlantılar
  • İlgili değişiklikler
  • Kalıcı bağlantı
  • Sayfa bilgisi
  • Bu sayfayı kaynak göster
  • Kısaltılmış URL'yi al
  • Karekodu indir
Yazdır/dışa aktar
  • Bir kitap oluştur
  • PDF olarak indir
  • Basılmaya uygun görünüm
Diğer projelerde
  • Wikimedia Commons
  • Vikiveri ögesi
Görünüm
Vikipedi, özgür ansiklopedi
(Fizyon sayfasından yönlendirildi)
Nükleer fizik
  • Çekirdek
  • Nükleonlar
    • p
    • n
  • Nükleer madde
  • Nükleer kuvvet
  • Nükleer yapı
  • Nükleer reaksiyon
Çekirdek modelleri
  • Sıvı damlacık modeli
  • Çekirdek kabuğu modeli
  • Etkileşen bozon modeli
  • Ab initio
Nüklitlerin sınıflandırılması
  • İzotoplar – eşit Z
  • İzobarlar – eşit A
  • İzotonlar – eşit N
  • İzodiyaferler – eşit N − Z
  • İzomerler – aynı Z, A, N
  • Ayna çekirdekler – Z ↔ N
  • Kararlı
  • Sihirli
  • Çift/tek
  • Halo
    • Borromean
Nükleer kararlılık
  • Bağlanma enerjisi
  • N/Z oranı
  • Damlama çizgisi
  • Kararlılık adası
  • Kararlılık vadisi
  • Kararlı nüklit
Radyoaktif bozunma
  • Alfa α
  • Beta β
    • 2β
      • 0ν
    • β+
  • K/L yakalama
  • İzomerik
    • Gama γ
    • İç dönüşüm
  • Kendiliğinden fisyon
  • Küme bozunması
  • Nötron emisyonu
  • Proton emisyonu
  • Bozunma enerjisi
  • Bozunma zinciri
  • Bozunma ürünü
  • Radyojenik nüklit
Nükleer fisyon
  • Kendiliğinden
  • Ürünler
    • Çift kırılması
  • Fotofisyon
Yakalama süreçleri
  • elektron
    • 2×
  • nötron
    • s
    • r
  • proton
    • p
    • rp
Yüksek enerji süreçleri
  • Spalasyon
    • kozmik ışınla
  • Fotoparçalanma
Nükleosentez ve
nükleer astrofizik
  • Nükleer füzyon
  • Süreçler:
    • Yıldız
    • Büyük Patlama
    • Süpernova
  • Nüklitler:
    • İlksel
    • Kozmojenik
    • Yapay
Yüksek enerji nükleer fiziği
  • Kuark-gluon plazması
  • RHIC
  • LHC
Bilim insanları
  • Alvarez
  • Becquerel
  • Bethe
  • A. Bohr
  • N. Bohr
  • Chadwick
  • Cockcroft
  • Ir. Curie
  • Fr. Curie
  • Pi. Curie
  • Skłodowska-Curie
  • Davisson
  • Fermi
  • Hahn
  • Jensen
  • Lawrence
  • Mayer
  • Meitner
  • Oliphant
  • Oppenheimer
  • Proca
  • Purcell
  • Rabi
  • Rutherford
  • Soddy
  • Strassmann
  • Świątecki
  • Szilárd
  • Teller
  • Thomson
  • Walton
  • Wigner
  • Kategori Kategori
  • g
  • t
  • d
Uranyum 235'in nükleer fisyon tepkimesi

Fisyon, kütle numarası çok büyük bir atom çekirdeğinin parçalanarak kütle numarası küçük iki veya daha fazla çekirdeğe dönüşmesi olayıdır. Fisyon reaksiyonlarında radyoaktif elementler kullanılır ve tepkimeler için bir ilk enerjiye (aktiflenme enerjisi) ihtiyaç vardır. Reaksiyon sonucunda kararsız çekirdekler ve nötron oluşur. Oluşan nötronların her biri yeni bir uranyum atomu ile tepkimeye girer. Bu esnada açığa çıkan nötronlar ortamdan uzaklaştırılmazsa tepkime zincirleme olarak devam eder.

Fisyon reaksiyonları kontrollü olarak gerçekleştirilmelidir. Eğer reaksiyonlar kontrol altına alınmazsa açığa çıkan enerji büyük bir patlama oluşturur. Buna nükleer bomba ya da atom bombası denir. Bu olayda büyük miktarda enerji açığa çıkar. Bölünme tepkimeleri atom bombalarının yapımında ve nükleer santrallerde enerji üretiminde kullanılır.

Mesela Uranyum-235 nötron bombardımanına tutulur. Bombardımanda uranyum bir adet nötron alarak Uranyum-236 haline geçer ve kendiliğinden parçalanarak baryum-142 ve kripton-91'e dönüşür. Bununla birlikte üç nötron salar. Eğer salınan 3 nötron ortamdan alınmazsa bu nötronlar diğer Uranyum-235 atomlarının yapısına katılır ve bu tepkime zincirleme olarak devam eder. Her bir Uranyum-236 atomu parçalandığı sırada saldığı 3 nötron yanında enerji de açığa çıkarır. Açığa çıkan bu enerji 20.000 ton TNT'nin[1] enerjisine eşittir. Fisyon tepkimelerinde açığa çıkan enerji, nükleer reaktörlerde kontrollü olarak kullanılarak enerji elde edilebilir. Ayrıca açığa çıkan alfa ve gama ışınları bilimsel deneylerde kullanılır.

Ayırca bakınız

[değiştir | kaynağı değiştir]

Fizyon iz tarihlendirmesi

Kaynakça

[değiştir | kaynağı değiştir]
  1. ^ "Arşivlenmiş kopya" (PDF). 27 Mart 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 26 Mart 2017. 
  • g
  • t
  • d
Nükleer teknoloji
  • Ana hatlar
Bilim
  • Kimya
  • Mühendislik
  • Fizik
  • Atom çekirdeği
  • Fisyon
  • Füzyon
  • Radyasyon
    • iyonlaştırıcı
    • frenleme
Yakıt
  • Trityum
  • Döteryum
  • Helyum-3
  • Verimli malzeme
  • Fisil malzeme
  • İzotop ayrımı
  • Nükleer malzeme
    • Uranyum
      • zenginleştirilmiş
      • zayıflatılmış
    • Plütonyum
    • Toryum
Nötron
  • Aktivasyon
  • Yakalama
  • Zehir
  • Tesir kesiti
  • Jeneratör
  • Radyasyon
    • Wigner etkisi
  • Reflektör
  • Sıcaklık
  • Termal
  • Hızlı
  • Füzyon
Enerji
  • ülkelere göre
  • Enerji santrali
  • Ekonomi
  • Kaza ve olaylar
  • Politikası
  • Füzyon
  • Radyoizotop termoelektrik (RTG)
    • MMRTG
  • Tahrik
    • roket
  • Güvenlik ve emniyet
    • Nükleer erime
Tıp
Görüntüleme
  • Otoradyografi
  • RadBall
  • Sintigrafi
  • Tek foton emisyonlu (SPECT)
  • Pozitron emisyon tomografisi (PET)
Tedavi
  • Hızlı nötron
  • Kanser tedavisinde nötron yakalama tedavisi
  • Hedeflenmiş alfa parçacığı
  • Proton ışını
  • Tomoterapi
  • Brakiterapi
  • Radyocerrahi
  • Radyofarmakoloji
İşleme
  • Atomik bahçecilik
  • Elektron ışınıyla işleme
  • Gıda ışınlama
  • Değerli taş ışınlaması
Silahlar
Topics
  • Silahlanma yarışı
  • Sevkiyat
  • Tasarım
  • Silahsızlanma
  • Etik
  • Patlama
    • sonuçları
  • Tarihi
  • Çoğalma
  • Deneme
    • yüksek irtifa
    • yer altı
  • Savaş
  • Verim
    • TNTe
Listeler
  • Nükleer silaha sahip devletler
  • Tarihi nükleer silah stokları ve nükleer testler
    • Denemeler
    • Amerika Birleşik Devletleri'nin nükleer silah denemeleri
  • KİS anlaşmalarının listesi
  • Silahlardan arındırılmış bölgeler
  • Silahlar
Atık
Ürünler
  • Aktinit
    • Yeniden işlenmiş uranyum
    • Reaktör sınıfı plütonyum
    • Küçük aktinit
  • Aktivasyon
  • Fisyon
    • Uzun ömürlü fisyon ürünü (LLFP, Long-lived fission product)
  • Aktinit kimyası
İmha etme
  • Yakıt döngüsü
  • Yüksek seviyeli (HLW)
  • Düşük seviyeli (LLW)
  • Nükleer devre dışı bırakma
  • Depo
  • Yeniden işleme
  • Kullanılmış yakıt
    • havuz
    • fıçı
  • Dönüşüm
Tartışma
  • Nükleer enerji
  • Nükleer silahlar
  • Amerika'nın Nükleer Geleceğine İlişkin Mavi Kurdele Komisyonu
  • Nükleer karşıtı hareket
  • Uranyum madenciliği
  • Nükleer enerjinin aşamalı olarak kaldırılması
Nükleer reaktörler
  • g
  • t
  • d
Fisyon
Moderatör
Hafif su
  • Sulu homojen
  • Kaynar su
    • BWR
    • ABWR
    • ESBWR
    • Kerena
  • Doğal fisyon
  • Basınçlı su
    • AP1000
    • APR-1400
    • APR+
    • APWR
    • ATMEA1
    • CAP1400
    • CPR-1000
    • EPR
    • Hualong One
      • ACPR1000
      • ACP1000
    • VVER
    • RITM-200
      • KLT-40
      • OK-150/OK-900
      • OK-650
    • KN-3
    • VM
    • IPWR-900
    • birçok dahası
  • Süperkritik (SCWR)
Ağır su
soğutucusuna göre
D2O
  • Basınçlı
    • CANDU
      • CANDU 6
      • CANDU 9
      • EC6
      • AFCR
      • ACR-1000
    • CVTR
    • IPHWR
      • IPHWR-220
      • IPHWR-540
      • IPHWR-700
    • PHWR KWU
    • MZFR
    • R3
    • R4 Marviken
H2O
  • HWLWR
    • ATR
    • HW BLWR 250
  • Buhar üreten (SGHWR)
  • AHWR
Organik
  • WR-1
CO2
  • HWGCR
    • EL-4
    • KKN
    • KS 150
    • Lucens
Grafit
soğutucusuna göre
Su
H2O
  • AM-1
  • AMB-X
  • EGP-6
  • RBMK
  • MKER
Gaz
CO2
  • Uranyum Doğal Grafit Gazı (UNGG)
  • Magnox
  • Gelişmiş gaz soğutmalı (AGR)
He
  • GTMHR
    • MHR-T
  • UHTREX
  • VHTR (HTGR)
    • PBR (PBMR)
      • AVR
      • HTR-10
      • HTR-PM
      • THTR-300
    • PMR
Erimiş tuz
Florürler
  • Fuji MSR
  • Sıvı florür toryum reaktörü (LFTR)
  • Erimiş Tuz Reaktörü Deneyi (MSRE)
  • Entegre Erimiş Tuz Reaktörü (IMSR)
  • TMSR-500
  • TMSR-LF1
Yok
(hızlı nötron)
  • Üretken (FBR)
  • Entegre (IFR)
  • Sıvı metal soğutmalı (LMFR)
    • OK-550
    • BM-40A
    • VT-1
  • Küçük, kapalı, taşınabilir, otonom (SSTAR)
  • Yürüyen dalga (TWR)
  • Enerji Çarpanı Modülü (EM2)
  • Azaltılmış moderasyonlu (RMWR)
  • Hızlı Üretken Test Reaktörü (FBTR)
  • Çift akışkanlı reaktör (DFR)
IV. nesil reaktör
  • Sodyum (SFR)
    • BN-350
    • BN-600
    • BN-800
    • BN-1200
    • CFR-600
    • Phénix
    • Superphénix
    • PFBR
    • FBR-600
    • CEFR
    • PFR
    • PRISM
  • Kurşun
    • BREST-300
  • Helyum gazı (GFR)
  • Kararlı Tuz Reaktörü (SSR)
Diğer
  • Organik nükleer reaktör
    • OMRE
    • Arbus
    • Piqua
  • Uçak Nükleer Deneyi
  • Şablon Nükleer füzyon reaktörleri
  • Liste Nükleer reaktörlerin listeleri
  • Şablon Nükleer teknoloji
  • Şablon Nükleer kazalar
  • g
  • t
  • d
Füzyon
hapsedilmeye göre
Manyetik
  • Alan tersine çevrilmiş konfigürasyon
  • Havaya kaldırılmış dipol
  • Ters alan sıkıştırması
  • Sferomak
  • Stellaratör
  • Tokamak
Eylemsiz
  • Kabarcık (akustik)
  • Füzör
    • elektrostatik
  • Lazer tahrikli
  • Mıknatıslanmış hedef
  • Z-pinch
Diğer
  • Plazma odak makinesi
  • Migma
  • Müon katalizli
  • Polywell
  • Piroelektrik
  • Kategori Kategori
  • Commons sayfası Commons
  • g
  • t
  • d
Radyasyon
Ana makaleler
İyonlaştırıcı olmayan radyasyon
  • Akustik radyasyon kuvveti
  • Kızılötesi
  • Görünür Işık
  • Mikrodalga
  • Radyo dalgaları
  • Morötesi
İyonlaştırıcı radyasyon
  • Alfa parçacığı
  • Arkaplan ışınımı
  • Beta parçacığı
  • Kozmik ışın
  • Gama ışını
  • Fisyon
  • Füzyon
  • Radyoaktivite
  • Nükleer reaktörler
  • Nükleer silahlar
  • Parçacık hızlandırıcılar
  • Radioaktif materyaller
  • X-ray
  • Dünya'nın enerji bütçesi
  • Elektromanyetik radyasyon
  • Isıl ışınım
Radyasyon ve sağlık
  • Sağlık fiziği
  • Dozölçer
  • Elektromanyetik radyasyon ve sağlık
  • Laser güvenliği
  • Laserler ve havacılık güvenliği
  • Tıbbi radyogörüntüleme
  • Cep telefonu radyasyonu ve sağlığı
  • Radyasyon zehirlenmesi
  • Radyoterapi
  • Yaşam bilimlerinde radyoaktivite
  • Radyoaktif kirlenme
  • Radyobiyoloji
  • Biyolojik doz birimleri ve büyüklükleri
  • Kablosuz elektronik cihazlar ve sağlık
İlgili makaleler
  • Yarı ömür
  • Nükleer fizik
  • Radyasyona karşı güçlendirme
  • Sivil radyasyon kazaları listesi
  • 1996 Costa Rica kazası
  • 1987 Goiânia kazası
  • 1984 Moroccan kazası
  • 1990 Zaragoza kazası
Işık Boyları
  • Alfa Işınları
  • Beta Işınları
  • Uzun Işınlar
  • Orta Işınlar
  • Kozmik Işınları
  • Gama Işınları
  • Kısa Işınlar
  • X Işınları
  • Morötesi
  • Görünür Işık
  • Kızılötesi
  • Mikrodalga
  • Radyo dalgaları
  • Televizyon dalgaları
  • Akıllı Telefon Dalgaları
  • Kısa Dalgalar
  • Orta Dalgalar
  • Uzun Dalgalar
  • Omega Dalgaları
Ayrıca bakınız: Işınım etkileri, Radyoaktivite ve Radyobiyoloji
Taslak simgesiÇekirdek fiziği veya atom fiziği ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz.
Otorite kontrolü Bunu Vikiveri'de düzenleyin
  • BNE: XX552438
  • BNF: cb119778900 (data)
  • GND: 4130670-3
  • LCCN: sh85092983
  • NDL: 00562378
  • NKC: ph1233237
  • NLI: 987007536102605171
"https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=Nükleer_fisyon&oldid=36085100" sayfasından alınmıştır
Kategoriler:
  • Çekirdek ve atom fiziği taslakları
  • Alman icatları
  • Nükleer fizik
  • Nükleer kimya
  • Nükleer enerji
  • Nükleer silahlar
  • Radyoaktivite
Gizli kategoriler:
  • Tüm taslak maddeler
  • BNE tanımlayıcısı olan Vikipedi maddeleri
  • BNF tanımlayıcısı olan Vikipedi maddeleri
  • GND tanımlayıcısı olan Vikipedi maddeleri
  • LCCN tanımlayıcısı olan Vikipedi maddeleri
  • NDL tanımlayıcısı olan Vikipedi maddeleri
  • NKC tanımlayıcısı olan Vikipedi maddeleri
  • NLI tanımlayıcısı olan Vikipedi maddeleri
  • Sayfa en son 06.46, 29 Eylül 2025 tarihinde değiştirildi.
  • Metin Creative Commons Atıf-AynıLisanslaPaylaş Lisansı altındadır ve ek koşullar uygulanabilir. Bu siteyi kullanarak Kullanım Şartlarını ve Gizlilik Politikasını kabul etmiş olursunuz.
    Vikipedi® (ve Wikipedia®) kâr amacı gütmeyen kuruluş olan Wikimedia Foundation, Inc. tescilli markasıdır.
  • Gizlilik politikası
  • Vikipedi hakkında
  • Sorumluluk reddi
  • Davranış Kuralları
  • Geliştiriciler
  • İstatistikler
  • Çerez politikası
  • Mobil görünüm
  • Wikimedia Foundation
  • Powered by MediaWiki
Nükleer fisyon
Konu ekle