Folk rock
| Folk rock | |
|---|---|
| Müzikal kökenleri | Halk müziği, rock |
| Kültürel kökenleri | 1960'ların başı, Amerika Birleşik Devletleri ve Birleşik Krallık |
| Önemli çalgılar | Elektro gitar - Akustik gitar - Bas gitar - Armonika - Bateri - Piyano - Vokal - Keman - Hammond orgu |
| Popülerlik | 1960'ların ortasından 1970'lerin başına doğru; günümüzde hâlen bir dinleyici kitlesi bulundurmaktadır. |
| Alt tarzlar | |
| Elektrik folk - Folk metal - Folk punk - Folktronica - Nu folk - Neofolk - Bağımsız folk - Viking metal | |
| Bölgesel tarzlar | |
| Anadolu rock - Kelt rock | |
Folk rock, halk müziği ve rock müziği birleştiren bir müzik türüdür.[1] Genel olarak folk rock terimi 1960'ların ortasında Birleşik Krallık ve Amerika Birleşik Devletleri'nde ortaya çıkan bir türü tanımlamak için ortaya atılmıştır.[2] Türün öncülüğünü Los Angeleslı müzik grubu The Byrds yapmıştır. Grup, geleneksel halk müziği ile Dylanvari şarkıları rock enstrümanları ile çalmış, bu noktada ise The Beatles ve diğer İngiliz gruplarından büyük ölçüde etkilenmiştir.[3][4] "Folk rock" terimi ise ilk kez ABD basını tarafından The Byrds'ün müziğini tanımlamak için 1965 Haziran'ında ortaya atılmıştır.[5][6] The Byrds'ün "Mr. Tambourine Man" cover'ı ve bu cover'ın ticari başarısı ise folk rock'ın 1960'ların ortasında büyük bir başarıya ulaşmasını sağlamıştır.[7][8] Dylan'ın kendisi de türe büyük bir ilham kaynağı olmuştu; özellikle elektro gitarla kaydın da yapıldığı Bringing It All Back Home, Highway 61 Revisited ve Blonde on Blonde albümleri türün gelişiminde önemli bir role sahipti.[8] Dylan'ın 25 Temmuz 1965 tarihinde Newport Folk Festival'inde elektronik altyapılı bir müzik grubuyla konser verişi ise aynı zamanda folk rock için önemli bir atılımdı.[9]
Folk rock'ın kökenini Amerikan folk müziği dirilişi, The Beatles'ın ve diğer British Invasion gruplarının beat müziği, The Animals'ın orijinalde bir folk şarkısı olan hit teklisi "The House of the Rising Sun" ve The Beau Brummels'in folk etkileşimli şarkı yazım teknikleri oluşturmaktadır.[8][10][11][12] Ayrıca The Beatles'ın "I'm a Loser" ve "You've Got to Hide Your Love Away" gibi folk'dan etkilenmiş şarkıları da tür için önemli bir esin kaynağı olmuştu.[8] Folk rock girişimlerinin repertuvarları her ne kadar halk müziği kökenli olmuş olsa da, yine halk müziği kökenli olan Bob Dylan gibi şarkıcı-sözyazarlarından da etkilenmiştir.[7] Müzikal olarak, folk rock ahenkli vokaller ve distorsiyonsuz gitar efektleri bulundurmuştur.[3][13]
Elektrik folk ve Celtic rock gibi müzik türlerinin ortaya çıkmasını folk rock, çeşitli dünya müziği ile de etkileşime girmiştir.
Bob Dylan, Jeff Buckley, Cat Stevens, Bruce Springsteen, Joan Baez, Leonard Cohen gibi müzisyenlerle The Byrds, Simon & Garfunkel, Led Zeppelin ve Jethro Tull gibi gruplar türün en popüler sanatçıları olmuştur.
Tarihçe
[değiştir | kaynağı değiştir]1960'lar
[değiştir | kaynağı değiştir]Bob Dylan
[değiştir | kaynağı değiştir]Bob Dylan'ın beşinci albümü Bringing It All Back Home 11 şarkıdan oluşmaktaydı. 11 şarkıdan 7'si önceki akustik folk rock albümlerindeki şarkılardan farklı olarak, elektro gitar içermekteydi. Dylan'ın elektro gitarı tercih etmesinin sebepleri The Beatles'ın folk ve beat müzik tarzı akor dizisi, The Byrds'ün rock tarzıyla yorumladığı ''Mr. Tambourine Man'' şarkısı ve The Animals'ın hit şarkısı ''The House of the Rising Sun''dı.
Ek olarak Dylan'ın prodüktörü Tom Wilson'ın jazz ve soul eğilimi, onu 1964'ten beri elektro gitarla deneme yapmaya yönlendiriyordu. Aslında "Bringing It All Back" albüm kayıtları Dylan'ın arkasında orkestrayla performans sergilediği ilk sefer değildi; Ekim 1962'deki "The Free Wheelin Bob Dylan" albümü kayıtları sırasında Dylan, albümde yer almayan ''Mixed-Up Confusion'' adlı şarkısını skiffle tarzı enstrümanlarla kaydetti. Fakat, bu şarkı başarısız pazarlama sebebiyle yeterince duyulmadı. "Bringing It All Back Home" 22 Mart 1965'te yayınlandı ve Billboard Top LPs listesinde 6., UK Album Chart listesinde 1. sırada yer aldı. Albümün rythm and blues tınılı rock tarzı ve soyut, şiirsel sözlerinin uyumu; akıllıca yazılmış iarkı sözlerinin rock and rolll ile uyumlu olabileceğini göstermekte bir ilkti. Albümdeki şarkılar Dylan'ın folk rock türünden uzaklaşmasını yansıtıyordu.
Folk ve akustik türünde parçalara üzerinde çalışırken de, Dylan'ın dokunaklı ve bazen nükteli şarkı sözleri, özellikle folk-protest türü şarkıları, modern folk müziğin sınırlarını aştı.
Türkiye'de folk rock
[değiştir | kaynağı değiştir]Türkiye'de folk rock akımının en önemli temsilcileri Barış Manço, Erkin Koray ve Cem Karaca olmuştur.
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ "Folk rock definition". TheFreeDictionary.com. 6 Haziran 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Mart 2010.
- ^ "Folk-Rock Entry". Encyclopædia Britannica. 3 Mayıs 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Mart 2010.
- ^ a b "Folk-Rock Overview". Allmusic. 4 Ekim 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Mart 2010.
- ^ Gendron, Bernard. (2002). Between Montmartre and the Mudd Club: Popular Music and the Avant-Garde. University Of Chicago Press. s. 180. ISBN 0-226-28737-8.
- ^ Unterberger, Richie. (2002). Turn! Turn! Turn!: The '60s Folk-Rock Revolution. Backbeat Books. s. 133. ISBN 0-87930-703-X.
- ^ Rogan, Johnny. (1998). The Byrds: Timeless Flight Revisited. Rogan House. s. 83. ISBN 0-9529540-1-X.
- ^ a b "Mr. Tambourine Man review". Allmusic. 14 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Mart 2010.
- ^ a b c d "Folk Rock: An Overview". Richieunterberger.com. 6 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Mart 2010.
- ^ Unterberger, Richie. (2002). Turn! Turn! Turn!: The '60s Folk-Rock Revolution. Backbeat Books. s. 1. ISBN 0-87930-703-X.
- ^ "The Byrds Biography". Allmusic. 3 Ekim 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Mart 2010.
- ^ Burt, R and North, P. (1977). West Coast Story: The 60s Rock Revolution. Phoebus Publishing Company. s. 28. ISBN 0-600-39393-3.
- ^ Wadhams, W. (2001). Inside The Hits: The Seduction Of A Rock And Roll Generation. Berklee Press. s. 194. ISBN 0-634-01430-7.
- ^ "Roger McGuinn Biography". Allmusic. 10 Aralık 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Mart 2010.
