Grigorios Dekapolitis
| Grigorios Dekapolitis | |
|---|---|
.jpg) Grigorios Dekapolitis minyatürü, II. Basileios'un Menologion'u, yaklaşık 985 | |
| Yeni Mucize-İşçi | |
| Doğum | 797 öncesi İrenopolis |
| Ölüm | 20 Kasım 842 ya da daha önce Konstantinopolis |
| Kutsayanlar | |
| Yortu | 20 Kasım[1][2] |
Aziz Grigorios Dekapolitis (Yunanca: Όσιος Γρηγόριος ο Δεκαπολίτης; 797 öncesi – 20 Kasım 842 ya da daha önce) mucizeleri ve Bizans dünyasındaki gezileri ile dikkat çeken, 9. yüzyıl Bizans keşişi. O, "Yeni Mucize-İşçi" (Yunanca: ο νέος θαυματουργός, ho neos thaumatourgos) olarak bilinir ve Doğu Ortodoks Kilisesi'ndeki yortu günü 20 Kasım'da gerçekleşir.[1][2]
Hayatı
[değiştir | kaynağı değiştir]Grigorios, 8. yüzyılın sonlarında İsauria Dekapolis'teki İrenopolis'te doğdu. Francis Dvornik doğumunu 780 ila 790 arasında, Cyril Mango ise doğum tarihi için terminus ante quem 797 yılı kabul eder. [3][4] Ebeveyni Sergios ve Maria'ydı ve adı bilinmeyen en az bir kardeşi vardı. Ailenin daha sonraki bir akrabası 10. yüzyılda Konstantinopolis Patriği I. Efthimios'du.[4]
Hagiografisine göre, sekiz yaşında ilkokul eğitimine başladı, ancak anne-babası onu evlendirmek istediğinde (yaklaşık 815/6) evinden dağlar kaçtı. Orada ikonoklazm'ın yenilenmesine muhalefetinden dolayı görüşünü terk etmek zorunda kalan Irenopolis'in eski piskoposu ile karşılaştı. Kutsandıktan sonra ve annesinin tavsiyesi üzerine, kardeşinin zaten bir keşiş olduğu manastıra girdi. Bununla birlikte, kısa sürede ikonoklast destekçisi başrahip ile birlikte dayısı Symeon'un ki için manastırı terk etti.[3][4] 14 yıldır dayısının manastırında kaldı ve bundan sonra bir mağaraya çekilmek için izin istedi (yaklaşık 830). Orada bildirildiğine göre "ilahi ışığın" bir imgesinin yanı sıra bir çeşit operasyonla cinsel arzuyu mucizevi bir şekilde tedavi eden bir kadın ortaya çıktı, bu muhtemelen Grigorios'un hadım olduğuna bir imadır.[4]
Yaklaşık 832/3 yılındaa, "ilahi bir emir" aldıktan sonra Bizans dünyasında dolaşmaya başladı. Önce Prokonnesos, Ainos ve Christoupolis için gemiye bindiği Efes'e gitti. Oradan karadan Selanik ve Korint'e gitti. Korint'te tekrar Rhegion ve Napoli üzerinden Roma'ya gitmek için gemiye bindi. Grigorios, Sicilya'daki Siraküza yolculuğuna devam etmeden önce üç ay boyunca Roma'daki bir hücrede kaldı ve tekrar limanda bir kulede izole düşüncelerle vakit geçirdi. Sicilya'dan Otranto üzerinden Selanik'e geri döndü ve burada bir yanlışlıkla Arap casusu sanıldı ve kötü muamele edildi (yaklaşık 834). Selanik'te Hymnographer Joseph de dahil olmak üzere birçok öğrenciyi yetiştirdi.[3][5]
Birkaç yıl sonra, muhtemelen yaklaşık 836/7 yıllarında, Joseph'in eşlik etmesiyle birlikte, Joseph'in hagiografisine göre, Antypas Kilisesi veya Aya Sergios ve Bachos Kilisesi'nde kaldığı Konstantinopolis'e gitti ve Bitinya'da Mysia Olympos Manastır topluluğunu ziyaret etti.[3][6] Son yıllarında ilk epilepsi ve daha sonra ödem hastalıkları görüldü.
842'de 20 Kasım'da öldü ya da farklı yorumlara göre 841 ya da belki de daha erken dönemlerde öldü.[3][6] Yaklaşık 850'de kalıntıları, Hymnographer Joseph tarafından Havariyyun Kilisesi'ndeki İoannis Hrisostomos'un mezarının yakınında kurulan bir manastıra transfer edildi.[7]
Hagiografi ve aziz olması
[değiştir | kaynağı değiştir]Hayatını anlatan hagiografi, çağdaşı rahip ve yazar Diyakoz İgnatios'a atfedilir ancak yazarlık tartışmalıdır.[3] Bizans ikonoklazmı'nın ikinci döneminde yaşasa da ikonofil görünümü savunan olarak kaydedilmiş olsa da, Grigorios zulüm görmedi. Aziz olarak, başta mucize-İşçi olarak hatırlanır; soyadı ise Yunanca: νέος θαυματουργός ("Yeni Mucize-İşçi") soyadıdır.[3][5] Grigorios'un şimdiye kadarki yazıları, bir Müslümanın Hristiyanlığa muhtemel tarihsel dönüşümüne ilişkin bir vaazdır.[8]
Tarihsel bir eser olarak, onun hagiografisi zayıf bir kaynaktır ancak dönemin Bizans'ında "idari ve hukuki uygulama hakkında çok kanıt sağlar".[3] Grigorios'un görüntüleri nadirdir ve "yuvarlak sakallı bir sakallı bir keşiş" olarak tasvir edilmiştir.[3] Doğu Ortodoks Kilisesi'nde yortusu 20 Kasım'dır.[9]
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- Özel
- ^ a b Great Synaxaristes: Ὁ Ὅσιος Γρηγόριος ὁ Δεκαπολίτης 21 Mayıs 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. 20 Νοεμβρίου. ΜΕΓΑΣ ΣΥΝΑΞΑΡΙΣΤΗΣ.
- ^ a b Venerable Gregory Decapolite 18 Eylül 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. OCA - Lives of the Saints. Retrieved: 17 September 2014.
- ^ a b c d e f g h i Kajdan & Ševčenko 1991, s. 880.
- ^ a b c d Winkelmann et al. 2000, s. 96.
- ^ a b Winkelmann et al. 2000, ss. 96-97.
- ^ a b Winkelmann et al. 2000, s. 97.
- ^ Winkelmann et al. 2000, ss. 97-98.
- ^ Sahas 2009, ss. 614-616.
- ^ Winkelmann et al. 2000, s. 98.
- Genel
- Alexander Kazhdan, (Ed.) (1991). "Gregory of Dekapolis". The Oxford Dictionary of Byzantium (İngilizce). Oxford ve New York: Oxford University Press. ISBN 0-19-504652-8.
- Sahas, Daniel J. (2009). "Gregory Dekapolites". Thomas, David; Roggema, Barbara (Ed.). Christian-Muslim Relations: A Bibliographical History, Volume 1 (600-900). Leiden and Boston: BRILL. ss. 614-617. ISBN 978-90-04-16975-3.
- Winkelmann, Friedhelm; Lilie, Ralph-Johannes; Ludwig, Claudia; Pratsch, Thomas; Rochow, Ilse (2000). "Gregorios Dekapolites (#2486)". Prosopographie der mittelbyzantinischen Zeit: I. Abteilung (641–867), 2. Band: Georgios (#2183) – Leon (#4270) (Almanca). Walter de Gruyter. ss. 96-99. ISBN 3-11-016672-0. 4 Temmuz 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Eylül 2017.
- Venerable Gregory Decapolite 18 Eylül 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. OCA - Lives of the Saints. Retrieved: 17 September 2014.
- Great Synaxaristes: (Yunanca) Ὁ Ὅσιος Γρηγόριος ὁ Δεκαπολίτης 21 Mayıs 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. 20 Νοεμβρίου. ΜΕΓΑΣ ΣΥΝΑΞΑΡΙΣΤΗΣ.
Konuyla ilgili yayınlar
[değiştir | kaynağı değiştir]- Dvornik, Francis, (Ed.) (1926). La vie de saint Grégoire le Décapolite et les Slaves macédoniens au IXe siècle (Fransızca). Paris: Champion.
- Makris, Georgios; Chrontz, Michael, (Ed.) (1997). Ignatios Diakonos und die Vita des heiligen Gregorios Dekapolites. Byzantinisches Archiv (Almanca). 17. Stuttgart and Leipzig: Teubner. ISBN 9783815477403.
- Sahas, D.J. (1986). "What an infidel saw that a faithful did not. Gregory Dekapolites (d. 842) and Islam". Greek Orthodox Theological Review. Cilt 31. ss. 50-62.
