Küçük Ayasofya Camii

Küçük Ayasofya Camii
Eski ad(lar)	Eκκλησία τῶν Άγίων Σεργίου καί Βάκχου ὲν τοῖς Ὸρμίσδου; Küçük Ayasofya Camii
Diğer ad(lar)	Aziz Sergios ve Bakhos Kilisesi
Genel bilgiler
Mimari tarz	Bizans mimarisi: Yunan haçı planı
Konum	Küçük Ayasofya Mahallesi, Fatih, İstanbul, Türkiye
Koordinatlar	41°00′10″K 28°58′19″D / 41.00278°K 28.97194°D
Önceki işlevi	Kilise
Başlama	527
Tamamlanma	536
Mimar(lar)	Miletli İsidoros; Trallesli Anthemius
UNESCO Dünya Mirası
Tür	Kültürel
Kriter	i, ii, iii, iv
Belirleme	1985 (9. oturum)
Parçası	İstanbul'un Tarihî Alanları
Referans no.	356
Ülke	Türkiye
Bölge	Avrupa ve Kuzey Amerika

Küçük Ayasofya Camii, İstanbul'un Küçük Ayasofya Mahallesi'ndeki cami. Bizans (Doğu Roma) İmparatoru I. Justinianus ve karısı Theodora tarafından 527-536 yılları arasında Aya Sergios ve Bakhos Kilisesi (Yunanca: Eκκλησία τῶν Άγίων Σεργίου καί Βάκχου ὲν τοῖς Ὸρμίσδου) adıyla yaptırılan kilise, 1497'de II. Beyazıt dönemi Darüssaade ağası Hüseyin Ağa tarafından camiye çevrilmiştir.

Temelinde 3 metreye 1,8 metrelik blok taşlar kullanılmıştır. 8 köşeli ana kubbesi bulunmaktadır. İstanbul'un en eski Bizans Dönemi yapısı olarak bilinir. Bahçesinin güney kısmında 24 odalı geniş bir bahçesi ve ortasında şadırvanı olan Hüseyin Ağa Medresesi yer alır. Medrese Yesevi Vakfı tarafından restore edilmiş ve Türk el sanatlarının hizmetine verilmiştir. Yakınında Kesikbaş Hüseyin Ağa türbesi yer alır. Yapı, Yunan haçı planı ile inşa edilmiştir.

Yapı 1836 ve 1956 yıllarında iki onarım görmüş, muhtelif kurşun ve sıvaları yenilenmiş, tek minaresi önemli ölçüde onarılmıştır.

Söylencelere göre kilise ismini Doğu Roma İmparatoru I. Anastasius döneminde gerçekleşen bir olaydan alır. I. Anastasius'a karşı gerçekleşen isyana I. Justinianus'un da adı karışır. Bunun üzerine, I. Justinianus idam cezasına çarptırılır fakat hükmün ifa edileceği günden önceki gece Aziz Sergius ve Aziz Bacchus [en] I. Anastasius'un rüyasına girerler ve I. Justinianus'un lehinde tanıklık ederler. Bu rüya imparatora, verilen hükmün hakkaniyeti üzerine tekrar düşünmesine sebebiyet verecek derecede tesir eder. I. Anastasius verdiği karardan vazgeçerek I. Justinianus'u bağışlar. I. Justinianus tahta çıktıktan sonra, I. Anastasius tarafından hayatının bağışlanması kararına mucip olan Azizlere şükran borcunu ödemek için bir adak kilisesi olarak Aziz Sergius ve Aziz Bacchus [en] adına halihazırda Küçük Ayasofya Camii olarak hizmet veren kiliseyi inşa ettirir.^[1]