Hamdânîler - Vikipedi
İçeriğe atla
Ana menü
Gezinti
  • Anasayfa
  • Hakkımızda
  • İçindekiler
  • Rastgele madde
  • Seçkin içerik
  • Yakınımdakiler
Katılım
  • Deneme tahtası
  • Köy çeşmesi
  • Son değişiklikler
  • Dosya yükle
  • Topluluk portalı
  • Wikimedia dükkânı
  • Yardım
  • Özel sayfalar
Vikipedi Özgür Ansiklopedi
Ara
  • Bağış yapın
  • Hesap oluştur
  • Oturum aç
  • Bağış yapın
  • Hesap oluştur
  • Oturum aç

İçindekiler

  • Giriş
  • 1 Tarihi
  • 2 Hükümdarları
  • 3 Hanedan
    • 3.1 Musul Hamdânîleri
    • 3.2 Halep Hamdânîleri
  • 4 Kaynakça
  • 5 Dış bağlantılar

Hamdânîler

  • Afrikaans
  • العربية
  • مصرى
  • Azərbaycanca
  • تۆرکجه
  • Български
  • Català
  • کوردی
  • Deutsch
  • Ελληνικά
  • English
  • Esperanto
  • Español
  • فارسی
  • Français
  • Hrvatski
  • Magyar
  • Bahasa Indonesia
  • İtaliano
  • 日本語
  • Kurdî
  • Bahasa Melayu
  • Norsk nynorsk
  • Norsk bokmål
  • Polski
  • پنجابی
  • Português
  • Русский
  • Srpskohrvatski / српскохрватски
  • Slovenčina
  • Slovenščina
  • Shqip
  • Српски / srpski
  • Українська
  • اردو
  • Oʻzbekcha / ўзбекча
  • 中文
Bağlantıları değiştir
  • Madde
  • Tartışma
  • Oku
  • Değiştir
  • Kaynağı değiştir
  • Geçmişi gör
Araçlar
Eylemler
  • Oku
  • Değiştir
  • Kaynağı değiştir
  • Geçmişi gör
Genel
  • Sayfaya bağlantılar
  • İlgili değişiklikler
  • Kalıcı bağlantı
  • Sayfa bilgisi
  • Bu sayfayı kaynak göster
  • Kısaltılmış URL'yi al
  • Karekodu indir
Yazdır/dışa aktar
  • Bir kitap oluştur
  • PDF olarak indir
  • Basılmaya uygun görünüm
Diğer projelerde
  • Wikimedia Commons
  • Vikiveri ögesi
Görünüm
Vikipedi, özgür ansiklopedi
(Hamdaniler sayfasından yönlendirildi)
Bu madde, Vikipedi biçem el kitabına uygun değildir. Maddeyi, Vikipedi standartlarına uygun biçimde düzenleyerek Vikipedi'ye katkıda bulunabilirsiniz. Gerekli düzenleme yapılmadan bu şablon kaldırılmamalıdır. (Mart 2022)
Bu maddede kaynak listesi bulunmasına karşın metin içi kaynakların yetersizliği nedeniyle bazı bilgilerin hangi kaynaktan alındığı belirsizdir. Lütfen kaynakları uygun biçimde metin içine yerleştirerek maddenin geliştirilmesine yardımcı olun. (Nisan 2021) (Bu şablonun nasıl ve ne zaman kaldırılması gerektiğini öğrenin)
890-1004 döneminde Hamdânîlerin en yaygın hüküm yöreleri.
Arap devletleri ve hanedanları
Antik Arap Devletleri
Kedar Krallığı 800 BC-300 BC
Lihyan Krallığı 600 BC-100 BC
Nabatî Krallığı 400 BC-106 AD
Kinde Krallığı 200 BC-633 AD
Osroene Krallığı 132 BC-244 AD
Harakini Krallığı 127 BC-221 AD
Emesa Hanedanı 64 BC-300s AD
Araba Krallığı 100s-241 AD
Tanukhiler 196-1100 AD
Gassânîler 220-638 AD
Lahmîler 300-602 AD
Arap İmparatorlukları
Râşidîn 632-661
Emevîler 661-750
Abbâsîler 750-1258
Fâtımîler 909-1171
Doğu Hanedanları
Girit Emirliği 824-961
Dülefiler 840-897
Kaysiteler 860-964
Şirvanşahlar 861-1538
Zeydîler 864-928
Hamdânîler 890-1004
Revvâdîler 955-1071
Cerrâhîler 970-1107
Ukayliler 990-1096
Numayriler 990-1081
Mirdasoğulları 1024-1080
Münkızoğulları 1025–1157
Muzaffariler 1314-1393
Maanlar 1517-1697
Şihablar 1697-1842
El-Azm ailesi 1720-1807
Batı Hanedanları
Kurtuba Emirliği756-929
Muhallabids771-793
İdrîsîler788-974
Ağlebîler800-909
Sicilya Emirliği831-1091
Endülüs Emevî Devleti929-1031
Kanziler1004-1412
Tujibiler1013-1039
Abbadiler1023-1091
Hammudiler1026-1057
Cevheriler1031-1091
Hudiler1039-1110
Sumadihiler1041-1091
Nasriler1230-1492
Saadiler1554-1659
Senusiler1837-1969
Arap Yarımadası
Ziyadiler 819-1138
Yufiriler 847-997
Ukhaidhirler 865-1066
Reşidîler 897-1962
Karmatîler 899-1077
Wajihids 926-965
Mekke Şerifliği 968-1925
Süleyhiler 1047-1138
Süleymaniler 1063-1174
Uyûnîler 1076-1253
Zurayiler 1083-1174
Nabhaniler 1154-1624
Mehdiler 1159-1174
Resûlîler 1229-1454
Usfurids 1253-1320
Jarwanids 1305-1487
Kathiriler 1395-1967
Tahirids 1454-1526
Jabrids 1463-1521
Qasimids 1597-1872
Ya'arubids 1624-1742
Yukarı Yafa 1800-1967
Reşidîler 1836-1921
Qu'aitidiler 1858-1967
Beyhan Emirliği 1903-1967
İdrisiler 1906-1934
Yemen Mütevekkilî Krallığı 1918-1970
Günümüz monarşileri
Alevî (Fas) 1631-günümüz
El Kasimi (Resü'l-Hayme) 1727-günümüz
El Kasimi (Şârika) 1727-günümüz
Suud (Suudi Arabistan) 1744-günümüz
El Said (Umman) 1749-günümüz
Sabah (Kuveyt) 1752-günümüz
Nehyan (Abu Dabi) 1761-günümüz
El Nuaim (Ajman) 1810-günümüz
Al Mu'alla (Ümmü'l-Kayveyn) 1775-günümüz
El Halife (Bahreyn) 1783-günümüz
Sani (Katar) 1825-günümüz
Al Maktoum (Dubai) 1833-günümüz
Al Şarki (Füceyre) 1833-günümüz
Hâşimoğulları (Ürdün) 1921-günümüz
  • g
  • t
  • d

Hamdânîler (Arapça: حمدانيون‎), Kuzey Irak (El Cezire) ve Suriye'de hüküm sürmüş bir Şii Arap hanedanıdır. Hanedan Arapların Tağlib kabilesine mensuptur.

Tarihi

[değiştir | kaynağı değiştir]

Abbasi Halifeleri idare güçlerini kaybettiklerinden sonra eyaletlere ve hatta devlet merkezine atanan emirler özerk hareket etmeye başlamışlar; emirliği kendi sülaleleri içindeki yakın vârisleri arasında paylaşmışlar ve bir hanedan kurmuşlardır. Hamdânîler bu tip emirler hanedanından en önemlilerinden biridir. Cedlerinin Kuzey Arabistan ve Dicle-Fırat arasında yaşamış ve eskiden Hristiyan olan Benî Taglib aşiretinden olduğunu kabul etmişlerdir.

Bu sülaleden hüküm süren emirlerden ilki Hamdan bin Hamdûn'dur. Bu kişinin ilk defa emirliğe 890'da Abbasihalifelerinden Mutemid tarafından Güneydoğu Anadolu Bölgesi'nde Mardin'e vali olarak atanması ile başlamıştır. Onun oğlu Abdullah bin Hamdan önce 906'da Musul valisi olarak emirliğe başlamış ve sonra da 914'te Bağdat'ta vali olarak emirlik yapmıştır. Abdullah'ın iki oğlu Hasan Nasrüd-Devle (d. 929- o. 968) ve Adidüd-Devle önce Musul ve Diyarbakır valisi olarak emirlik yapmışlardır. Sonradan Hasan Nasr Diyarbakır emirliğine geçmiştir. Fakat burada Hasan Nasr'in hükmetmesi o kadar zalim ve acımasız olmuştur ki ortaya çıkan şikâyetler dolayısıyla ailesi tarafından emirlikten uzaklaştırılmıştır.

Bu aileye ait emirler 990'a kadar Musul emirliği yapmaya devam etmişlerdir. Ancak 979'da Büveyhî'lerin hücumuna uğramışlar ve geçici olarak Musul emirliğinden ayrılmışlardır. 990'dan sonra Musul emirliği Kuzey Irak'ı elinde tutan Ukaylilerin eline geçmiştir.

Halep iç kalesine giriş köprüsü.

Hamdanî sülalesinin diğer bir kolu Halep Suriye'de emirlik yapmıştır. Bunlardan ilki olan Ali Saif-ul-Devla (945-967) doneminde Halep merkezli Kuzey Suriye emirliğine getirilmis ve Hamdânîlerin Suriye kolunu kurmuştur. Bu göreviyle Saif-ul-devle Bizans İmparatorluğu'nun kuzey Suriye'ye ve güneyine ilerlemesine baş engel olmuştur. Saif-ul-devle Arap şair ve yazarları koruması ve Halep'teki sarayını bir İslam kültür merkezi haline getirmesi ile İslam ülkelerinde ün almıştır. Fakat Bizans İmparatorluğu Halep'e hücum edip şehri eline geçirmiştir. Daha sonra şehir tekrar Hamdânîler tarafından geri alınmıştır. Hamdânîler birçok düşmanla aynı anda mücadele etmiştir.

Hamdânîler; Büveyhoğulları, Kürt aşiretileri, Harput Ermenileri, Fatimi İmparatorluğu ve Bizans İmparatorluğu ile mücadele ediyordular. Çareyi Emirliklerini Mısır'da bulunan Fatimiler İmparatorluğuna bağlamakta bulmuşlar ve bir vassal emir olarak Halep'te 1032'ye kadar hüküm sürmüşlerdir. 1035'te Fatimiler, Hamdânîleri Halep emirliğinden atmışlardır.

Hükümdarları

[değiştir | kaynağı değiştir]

Hanedan

[değiştir | kaynağı değiştir]
  • Hamdan ben Hamdun (Arapça)|حمدان بن حمدون التغلبي) (Hamdān ben Hamdūn at-taḡlibyī) Hanedanin kurucusu ilk Abbasi emiri (868-874)
  • Hüseyin bin Hamdan (Arapça) |الحسين بن حمدان) (El-ḥusayn ben Hamdān)

Musul Hamdânîleri

[değiştir | kaynağı değiştir]
  • Ebu el-Hayja Abdullah bin Hamdan (Arapça)|أبو الهيجاء عبد الله بن حمدان) (Abū al-hayjaʾ ʿabd allah ben ḥamdān) Musul ve El Cezire ve Diyarbakır emiri (905-923). Sonra El Cezire ve Diyarbakır emiri (923-929).
  • Nasırü'd Devle, (Arapça)|أبو محمد "ناصر الدولة" الحسن بن أبي الهيجا عبد الله) (Abū muḥammad “nāṣir ad-dawla” al-ḥasan ben abī al-hayjāʾʿabd allah) Musul emiri (929-969).
  • Adid ad-Devle Ebu Tağlib (Arapça)|أبو تغلب الغضنفر "عضد الدولة" فضل الله بن الحسن) (Abū taḡlib al-ḡaḍanfar “ʿaḍud ad-dawla” faḍl allah ben al-ḥasan) Musul emiri (969-979).
  • İbrahim Hüseyin (Arapça)|أبو طاهر إبراهيم بن الحسن) (Abū ṭāhir ibrāhīm ben al-ḥasan) Musul emiri (981-991).
  • Hüseyin bin Hasan (Arapça)|أبو عبد الله الحسين بن الحسن) (Abū ʿabd allah ḥusayn ben al-ḥasan}

Halep Hamdânîleri

[değiştir | kaynağı değiştir]
  • Seyfü'd Devle (Arapça)|ابو الحسن "سيف الدولة" علي بن أبي الهيجا عبد الله) (abū al-ḥasan “sayf ad-dawla” ʿalī ben abī al-hayjāʾ ʿabd allah), Halep emiri (944-967).
  • Sa'düd Devle (Arapça)|أبو المعالي "سعد الدولة" شريف بن أبي الحسن علي) (abū al-maʿālī saʿd ad-dawla šarīf ben abī al-ḥasan ʿalī), Halep emiri (967-991).
  • Sa'idüd Devle (Arapça)|أبو الفضائل "سعيد الدولة" سعيد بن أبي المعالي) (abū al-faḍāʾīl “saʿīd ad-dawla” saʿīd ben abī al-maʿālī) Halep emiri (991-1002).
  • Ebu'l-Hasan Ali (Arapça)|أبو الحسن علي بن أبي الفضائل سعيد) (abū al-ḥasan ʿalī ben abī al-faḍāʾīl saʿīd), Halep emiri (1102-1004).
  • II.Ebu Maali Şerif (Arapça)|أبو المعالي شريف بن أبي الفضائل سعيد) (abū al-maʿālī šarīf ben abī al-faḍāʾīl saʿīd), Halep emiri (1004).

Kaynakça

[değiştir | kaynağı değiştir]

Dış bağlantılar

[değiştir | kaynağı değiştir]
  • Ḥamdānid Dynasty14 Ocak 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Encyclopædia Britannica Online'da madde (İngilizce) (Erişme tarihi: 4.9.2009)
  • الحمدانيون/بنو حمدان في الموصل,7 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Hamdânîler. Musul'da Banu Hamdan (Arapça) (Erişme tarihi: 4.9.2009)
  • الحمدانيون/بنو حمدان في حلب ثم بنو لؤلؤ4 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Hamdânîler ve Halep'te Banu Hamdan (Arapça) (Erişme tarihi: 4.9.2009)
  • g
  • t
  • d
Suriye Suriye konuları
Tarih
Zaman çizelgesi
Tarih öncesi Suriye
  • Levanten koridoru
  • Natufyan kültürü
  • Halaf kültürü
  • Uruk dönemi
  • Ebu Hureyhe
  • Esvad
  • Yarmukyan kültürü
Antik Suriye
  • Amoriler
  • Akad İmparatorluğu
  • Aramiler
  • Kenan
  • Eski Asur dönemi
  • Orta Asur dönemi
  • Ebla
  • Yamhad
  • Katna
  • Mari
  • Ugarit
  • Aram-Şam
  • Geç Hititler
  • Yeni Asur İmparatorluğu
  • Yeni Babil İmparatorluğu
  • Eber-Nari
  • Selefkî İmparatorluğu
  • Part İmparatorluğu
  • Roma Suriyesi
  • Palmira İmparatorluğu
  • Bizans Suriyesi
Orta Çağ Suriyesi
  • Müslüman fethi (636)
  • Biladü'ş-Şam
  • Tolunoğulları
  • İhşîdîler
  • Zengîler
  • Hamdânîler
  • Mirdasoğulları
  • Fâtımîler
  • Büyük Selçuklu İmparatorluğu
  • Haçlı devletleri
    • Urfa Kontluğu
    • Antakya Prensliği
    • Trablus Kontluğu
  • Eyyûbîler (1174-1260)
  • Memlûk Devleti (1260-1516)
Yeni Çağ Suriyesi
  • Osmanlı Suriyesi (1516-1918)
Modern Suriye
  • Suriye Arap Krallığı (1920)
  • Hacı Fadıl Hükûmeti
  • Fransız Mandası
    • Suriye Federasyonu (1922-25)
    • Suriye Devleti (1925-30)
    • Manda Yönetimindeki Cumhuriyet (1930-46)
  • Bağımsız Birinci Cumhuriyet (1946-50)
  • İkinci Suriye Cumhuriyeti (1950-58, 1961-63)
  • Birleşik Arap Cumhuriyeti (1958-61)
  • Baasçı Suriye (1961-2024)
  • Suriye geçici hükûmeti (2024-günümüz)
Coğrafya
  • Sınırlar
  • Şehirler
  • İlçeler
  • İller
  • Nehirler
  • Yanardağlar
  • Adalar
Özellikler
  • Anti-Lübnan Dağları
  • Asi Nehri
  • Fırat
  • Golan Tepeleri
  • Havran
  • Hermon
  • Suriye Çölü
  • Yukarı Mezopotamya
İlgili
  • Bereketli Hilal
  • Levant
  • Güney Suriye
  • Suriye (bölge)
Siyaset
  • Hükûmet
  • Anayasa
  • Bakanlar Kurulu
  • Bakanlıklar
  • Cumhurbaşkanı
    • liste
  • Cumhurbaşkanı yardımcısı
  • Dış ilişkiler
    • Golan Tepeleri hak iddiası
    • İskenderun
  • Golan Tepeleri'nin statüsü
  • İnsan hakları
    • LGBT
  • Parlamento
    • Başkanlar
  • Milliyetçilik
  • Seçimler
  • Siyasi partiler
  • Terörizm
  • Yargı
    • Yüksek Anayasa Mahkemesi
    • Yüksek Yargı Konseyi
Askeriye
  • Ordu
  • Hava kuvvetleri
    • Hava savunma kuvvetleri
  • Donanma
  • Kitle imha silahları
Ekonomi
  • Borsa
  • Merkez Bankası
  • Para birimi
  • Sanayi
  • Şirketler
  • Tarım
  • Uluslararası sıralama
Altyapı
  • Enerji ve mineral kaynakları
    • Petrol endüstrisi
  • İletişim
  • Su temini ve sanitasyon
  • Ulaşım
Toplum
  • Demografi
  • Eğitim
  • Halk
    • diaspora
    • mülteciler (2011-günümüz)
  • izcilik
  • Resmi tatiller
  • Sağlık
Kültür
  • Arma
  • Bayrak
  • Dil
  • Din
  • Filmler
  • Medya
    • Televizyon
  • Millî marş
  • Mutfak
  • Müzik
  • Sigara
  • Kategori Kategori
  • Commons sayfası Commons
  • VikiProje Vikiproje
Otorite kontrolü Bunu Vikiveri'de düzenleyin
  • GND: 128691182
  • NLI: 987007548217805171
  • TDVİA: hamdaniler
  • VIAF: 62606989
"https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=Hamdânîler&oldid=34140204" sayfasından alınmıştır
Kategoriler:
  • Hamdaniler
  • Tarihteki Şii devletler
Gizli kategoriler:
  • Düzenlenmesi gereken maddeler Mart 2022
  • Metin içi kaynakları olmayan maddeler Nisan 2021
  • Metin içi kaynakları olmayan tüm maddeler
  • Webarşiv şablonu wayback bağlantıları
  • GND tanımlayıcısı olan Vikipedi maddeleri
  • NLI tanımlayıcısı olan Vikipedi maddeleri
  • TDVİA tanımlayıcısı olan Vikipedi maddeleri
  • VIAF tanımlayıcısı olan Vikipedi maddeleri
  • Sayfa en son 17.36, 28 Ekim 2024 tarihinde değiştirildi.
  • Metin Creative Commons Atıf-AynıLisanslaPaylaş Lisansı altındadır ve ek koşullar uygulanabilir. Bu siteyi kullanarak Kullanım Şartlarını ve Gizlilik Politikasını kabul etmiş olursunuz.
    Vikipedi® (ve Wikipedia®) kâr amacı gütmeyen kuruluş olan Wikimedia Foundation, Inc. tescilli markasıdır.
  • Gizlilik politikası
  • Vikipedi hakkında
  • Sorumluluk reddi
  • Davranış Kuralları
  • Geliştiriciler
  • İstatistikler
  • Çerez politikası
  • Mobil görünüm
  • Wikimedia Foundation
  • Powered by MediaWiki
Hamdânîler
Konu ekle