Hilvan
| Hilvan | |
|---|---|
 Hilvan'ın Şanlıurfa'daki konumu | |
 İlçe sınırları haritası | |
| Ülke | Türkiye |
| İl | Şanlıurfa |
| Coğrafi bölge | Güneydoğu Anadolu Bölgesi |
| İdare | |
| • Kaymakam | Orhan Gazi Karakaş |
| • Belediye başkanı | Serhan Paydaş (DEM Parti) |
| Yüzölçümü | |
| • Toplam | 1.278 km² |
| Rakım | 585 m |
| Nüfus (2018) | |
| • Toplam | 42.829 |
| • Kır | - |
| • Şehir | 43.216 |
| Zaman dilimi | UTC+03.00 (TSİ) |
| ISO 3166 kodu | TR-63 |
| Posta kodu | 63900 |
| İl alan kodu | 414 |
| İl plaka kodu | 63 |
Hilvan, (Kürtçe: Curnê Reş)[2] Osmanlıca: قره جورون, romanize: Karacurun[3]) Şanlıurfa iline bağlı bir ilçedir. İlçenin yüzölçümü 1.111 km²’dir.[4]
Tarihçe
[değiştir | kaynağı değiştir]1800 yıllarda Sivas Gürün'den göç eden akraba 5 ailenin gelmesi ile Uluyazı (Hoşin) köyünden göç ederek harabe halinde bulunan Karacürün'e (Hilvan) yerleşmiştir. Karşılıklı iskan yasası neticesinde buradaki Türkler Haymana'ya oradan da Kürtler bu yöreye iskan edilmişlerdir. Yerleşim yerine, aşiret zamanında köy meydanında bulunan Karadibek taşından dolayı bu anlama gelen Karacürün (Curnereş) ismi verilmiştir. Daha sonra çevreden gelen başka aşiretlerin birbirleriyle kaynaşmasıyla büyümüştür.[5]
Karacürün, Siverek ilçesine bağlı olan Uluyazı nahiyesine bağlanmıştır. Karacürün'ün konumu itibarıyla Uluyazı nahiyesine göre daha çok gelişmesi, nahiye ve köylerin buraya bağlanmasına sebep olmuştur. 1926 yılında Şanlıurfa iline ilçe merkezi olarak bağlanarak Hilvan adını almıştır. Hilvan ismini, Gölcük yoluna 5 km mesafede halen Hilvan olarak anılan, ancak yeni ismiyle Balkı olarak bilinen köyden almaktadır. Balkı (Hilvan) köyünde çok eski medeniyetlere dayanan birçok tarihi kalıntı ve harabeler mevcuttur.[kaynak belirtilmeli]
Kültür
[değiştir | kaynağı değiştir]![[icon]](/wiki/Dosya:Wiki_letter_w_cropped.svg){kind=small} | Bu alt başlığın genişletilmesi gerekiyor. Sayfayı düzenleyerek yardımcı olabilirsiniz. |
Yönetim
[değiştir | kaynağı değiştir]Eski belediye başkanları
[değiştir | kaynağı değiştir]| Seçim | İsim | Parti | |
|---|---|---|---|
| 1948-1951 | Mahmut Hilmi Paydaş | Cumhuriyet Halk Partisi | |
| 1951-1955 | Mustafa Kılıç | Demokrat Parti | |
| 1959-1960 | Emin Çakmak | Bilinmiyor | |
| 1960-1961 | Bedrettin Sönmez | ||
| 1963 | Mehmet Dürü Avcı | Cumhuriyet Halk Partisi | |
| 1968 | Süleyman Çakmak | Adalet Partisi | |
| 1973 | Mahmut Hilmi Paydaş | Cumhuriyet Halk Partisi | |
| 1977 | Mehmet Veysi Bayuk | Adalet Partisi | |
| 1982-1987 | Taykan Ataman | Bilinmiyor | |
| 1982-1984 | Emin Güner | ||
| 1984 | Mustafa Bayık | Doğru Yol Partisi | |
| 1989 | |||
| 1994 | |||
| 1999 | |||
| 2004 | Sabri Özkaya | ||
| 2009 | Aslan Ali Bayık | Saadet Partisi | |
| 2014 | Adalet ve Kalkınma Partisi | ||
| 2019 | |||
| 2024 | Serhan Paydaş[a] | Halkların Eşitlik ve Demokrasi Partisi | |
| Kaynak:[6] | |||
Görev yapmış kaymakamlar
[değiştir | kaynağı değiştir]| Sıra | İsim | Görev yılları |
|---|---|---|
| 1 | Sami Akız | 1935 - 1940 |
| 2 | Zeki Akalın | 1941 - 1943 |
| 3 | H. Ferit Topaçlı | 1943 |
| 4 | Necdet Basat | 1944 - 1946 |
| 5 | Bagıp Tartan | 1946 - 1948 |
| 6 | S. Sıtkı Arkan | 1948 1950 |
| 7 | Muzaffer Tanrıöver | 1950 |
| 8 | Hasan Basa | 1950 - 1951 |
| 9 | Kemal Alpsoy | 1951 - 1952 |
| 10 | Mahmut Keskin | 1952 - 1954 |
| 11 | H. Hüsnü Tüzün | 1954 - 1955 |
| 12 | Tahsin Bilgen | 1956 - 1958 |
| 13 | Yılmaz Erenel | 1960 - 1961 |
| 14 | Bedrettin Sönmez | 1961 - 1963 |
| 15 | Yüksel Özden | 1963 - 1966 |
| 16 | Cemalettin Köseoğlu | 1967 - 1968 |
| 17 | Erdoğan İzci | 1968 - 1970 |
| 18 | Ramazan Urgacıoğlu | 1970 - 1971 |
| 19 | Yüksel Çavuşoğlu | 1971 - 1973 |
| 20 | M. Edip Eren | 1973 - 1975 |
| 21 | Kutluay Öktem | 1975 - 1978 |
| 22 | Mustafa Gündeşlioğlu | 1978 |
| 23 | T. Tamer Akalın | 1978 - 1979 |
| 24 | İdris Kurtkaya | 1979 - 1980 |
| 25 | Taykan Ataman | 1980 - 1982 |
| 26 | Emin Güner | 1982 - 1984 |
| 27 | Cengiç Gökçe | 1984 - 1986 |
| 28 | Nafiz Kayalı | 1986 - 1988 |
| 29 | Sefa Özmen | 1988 - 1990 |
| 30 | A. Nezih Doğan | 1990 - 1992 |
| 31 | Ali Yerlikaya | 1996 - 1998 |
| 32 | M. Sadık Tunç | 1998 - 2000 |
| 33 | Sıdkı Zehin | 2000 - 2003 |
| 34 | Niyazi Erten | 2003 - 2005 |
| 35 | Ali Yılmaz | 2008 - 2011 |
| 36 | Uğur Sezer | 2011 - 2014 |
| 37 | Eyyup Özdemir | 2016 - 2017 |
| 38 | Halid Yıldız | 2017 - 2018 |
| 39 | Furkan Duman | 2018 - 2020 |
| 40 | Coşkun Doğan | 2020 - 2023 |
| 41 | Orhan Gazi Karakaş | 2023 - günümüz |
| Kaynak:[7] | ||
Nüfus
[değiştir | kaynağı değiştir]| Yıl | Toplam | Şehir | Kır |
|---|---|---|---|
| 1927[8] | 12.158 | 602 | 11.556 |
| 1935[9] | 13.540 | 1.082 | 12.458 |
| 1940[10] | 12.834 | 1.344 | 11.490 |
| 1945[11] | 14.019 | 1.316 | 12.703 |
| 1950[12] | 16.004 | 1.585 | 14.419 |
| 1955[13] | 18.399 | 2.190 | 16.209 |
| 1960[14] | 21.927 | 2.357 | 19.570 |
| 1965[15] | 22.916 | 3.390 | 19.526 |
| 1970[16] | 25.547 | 5.185 | 20.362 |
| 1975[17] | 26.770 | 6.473 | 20.297 |
| 1980[18] | 21.564 | 5.635 | 15.929 |
| 1985[19] | 28.972 | 7.907 | 21.065 |
| 1990[20] | 35.566 | 14.152 | 21.414 |
| 2000[21] | 38.411 | 16.094 | 22.317 |
| 2007[22] | 40.690 | 22.181 | 18.509 |
| 2008[23] | 40.776 | 21.009 | 19.767 |
| 2009[24] | 40.083 | 20.855 | 19.228 |
| 2010[25] | 40.688 | 21.518 | 19.170 |
| 2011[26] | 40.901 | 21.899 | 19.002 |
| 2012[27] | 41.064 | 22.633 | 18.431 |
| 2013[28] | 41.410 | 41.410 | veri yok |
| 2014[29] | 41.657 | 41.657 | veri yok |
| 2015[30] | 41.644 | 41.644 | veri yok |
| 2016[30] | 44.562 | 44.562 | veri yok |
| 2017[30] | 45.650 | 45.650 | veri yok |
| 2018[30] | 42.829 | 42.829 | veri yok |
| 2019[30] | 42.724 | 42.724 | veri yok |
| 2020[30] | 43.216 | 43.216 | veri yok |
Not: Büyükşehir yasası nedeniyle köyler mahalle statüsüne geçtiğinden 2013'ten itibaren kır nüfusu tabloda yer almamıştır.
Ekonomi
[değiştir | kaynağı değiştir]Çoğunlukla tarım ve hayvancılığa dayalı Hilvan ekonomisi, içerisinden geçen şehirler arası yol ve yakınlara yapılan cezaevi sayesinde olumlu etkilenmiştir.
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ "Arşivlenmiş kopya". 27 Haziran 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Nisan 2013.
- ^ Adem Avcıkıran (2009). Kürtçe Anamnez Anamneza bi Kurmancî (PDF) (Türkçe ve Kürtçe). s. 57. 22 Temmuz 2022 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Aralık 2019.
- ^ Tahir Sezen, Osmanlı Yer Adları (Alfabetik Sırayla), T.C. Başbakanlık Devlet Arşivleri Genel Müdürlüğü, Yayın Nu 21, Ankara, p. 235.
- ^ "HGM | Harita Genel Müdürlüğü - Ulusal Haritacılık Kurumu". www.harita.gov.tr. Erişim tarihi: 2025-12-21.
- ^ "Nişanyan Yeradları". nisanyanmap.com (İngilizce). 31 Mayıs 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Temmuz 2021.
- ^ "Eski Başkanlarımız". www.hilvan.bel.tr. 12 Aralık 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Ekim 2025.
- ^ "T.C. Hilvan Kaymakamlığı - Görev Yapmış Kaymakamlar". www.hilvan.gov.tr. 1 Temmuz 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Ekim 2025.
- ^ "Fasikül I: Mufassal Neticeler İcmal Tabloları" (PDF). 28 Teşrinevvel 1927 Umumî Nüfus Tahriri. DİE. Erişim tarihi: 28 Mayıs 2021.
- ^ "1935 Genel Nüfus Sayımı" (PDF). 20 İlkteşrin 1935 Genel Nüfus Sayımı. DİE. 2 Haziran 2021 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Şubat 2021.
- ^ . "Vilâyetler, kazalar, Nahiyeler ve Köyler İtibarile Nüfus ve Yüzey ölçü" (PDF). 20 İlkteşrin 1940 Genel Nüfus Sayımı. DİE. 20 Ekim 2016 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Ekim 2016.
- ^ . "1945 Genel Nüfus Sayımı" (PDF). 21 Ekim 1945 Genel Nüfus Sayımı. DİE. 15 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Şubat 2021.
- ^ . "Vilayet, Kaza, Nahiye ve Köyler itibarıyla nüfus" (PDF). 22 Ekim 1950 Umumi Nüfus Sayımı. DİE. 15 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Şubat 2021.
- ^ . "1955 Genel Nüfus Sayımı" (PDF). 23 Ekim 1955 Genel Nüfus Sayımı. DİE. 2 Haziran 2021 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Şubat 2021.
- ^ . "İl, İlçe, Bucak ve Köyler itibarıyla nüfus" (PDF). 23 Ekim 1960 Genel Nüfus Sayımı. DİE. 15 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Şubat 2021.
- ^ "1965 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "1970 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "1975 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "1980 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "1985 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "1990 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2000 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2007 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2008 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2009 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2010 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2011 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2012 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 20 Şubat 2013 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Mart 2013.
- ^ "2013 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 15 Şubat 2014 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Şubat 2014.
- ^ "2014 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 10 Şubat 2015 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Şubat 2015.
- ^ a b c d e f
- "Merkezi Dağıtım Sistemi" (html) (Doğrudan bir kaynak olmayıp ilgili veriye ulaşmak için sorgulama yapılmalıdır). Türkiye İstatistik Kurumu. Erişim tarihi: 13 Nisan 2016.
- "Hilvan Nüfusu - Şanlıurfa". nufusu.com. Erişim tarihi: 5 Şubat 2021.
- "Şanlıurfa Hilvan Nüfusu". nufusune.com.
Dış bağlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir]- Hilvan Kaymakamlığı14 Ocak 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
| Otorite kontrolü |
|
|---|
 | Şanlıurfa ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |
 | Türkiye'deki bir ilçe ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |
Kaynak hatası: <ref> "lower-alpha" adında grup ana etiketi bulunuyor, ancak <references group="lower-alpha"/> etiketinin karşılığı bulunamadı (Bkz: Kaynak gösterme)