II. Nebukadnezar
| II. Nebukadnezar Buhtunnasr | |||||
|---|---|---|---|---|---|
 | |||||
| Babil Kralı | |||||
| Hüküm süresi | MÖ 605 - MÖ 562 | ||||
| Önce gelen | Nabopolassar | ||||
| Sonra gelen | Amel-Marduk | ||||
| Doğum | MÖ 642 Babil | ||||
| Ölüm | MÖ 562 (80 yaşında) Babil | ||||
| Eş(ler)i | Amitis | ||||
| |||||
| Babası | Nabopolassar | ||||
II. Nebukadnezar veya Buhtunnasr (Akatça: 𒀭𒀝𒆪𒁺𒌨𒊑𒋀 - Nabû-kudurri-uṣur; İbranice: נְבוּכַדְרֶאצַּר, Tiberyan: Nəḇūḵaḏreʾṣṣar veya נְבוּכַדְנֶאצַּר, romanize: Nəḇūḵaḏneʾṣṣar), MÖ 605–562 arasında hüküm süren Babil kralıydı.[1]
Bu ismin Akadca'sı, Nabu-kudurri-usur'dur ve anlamı “Tanrı Nabu sınırlarımı korusun”'dur. Tanah'ın Grekçesi ve Latince tercümesi Vulgata'da "Nabukodonosor" şeklinde yer alır. İslâmî kaynak eserlerde Araplar’ın ona (بختنصر, romanize: Buhtnassar), Farslar’ın ise "Buht-i Nassar" dedikleri aktarılmaktadır.[2] Türkçe’de ise Buhtnassar’ın bozulmuş hali "Buhtunnasr" denilmektedir.[3]
II. Nebukadnezzar, Yeni Babil İmparatorluğu'nun kurucusu ve Keldâni hanedanının ilk kralı Nabopolassar'ın oğludur.[1] Babası döneminde Asurlular'a karşı ilerleyişini sürdüren orduda görev almıştır.[1] Asurlularla ittifak kuran Mısır firavunu II. Neko'yu Karkamış Savaşı'nda yenilgiye uğratan Nebukadnezar, ilerleyişini sürdürerek Suriye ve Filistin topraklarını hakimiyet altına aldı.[1] Babasının ölümü üzerine Babil'e dönerek kral oldu.[1] Hükümdarlığının ilk yıllarında çeşitli seferler yaparak hakimiyetini arttırmış ve MÖ 601'de Mısır üzerine harekete geçmiştir. Babil krallığına bağlı olan Yahuda devletinin isyan etmesi üzerine Kudüs'ü MÖ 597 yılında ele geçirdi. Kudüs halkının yeniden isyan etmesi üzerine MÖ 586 yılında Kudüs'ü yeniden ele geçiren Nebukadnezar tarafından, şehir ile Süleyman Mabedi de yıktırıldı. Yahuda Krallığı’nı yıktıktan sonra Nebukadnezar MÖ 574'te Sur şehir krallığını kendine bağladı. MÖ 567'de Mısır'a yeni bir sefer daha yapan Nebukadnezar MÖ 562'de krallığı oğlu Amel-Marduk'a bırakarak ölmüştür.
Tapınaklar, yollar, sulama kanallarının yanı sıra eşinin adına Babil'in Asma Bahçeleri'ni inşa ettirdiği söylenen II. Nebukadnezar, Yeni Babil İmparatorluğu'nun sınırlarını Suriye'den Mısır'a dek genişletmiştir.[1] Kudüs'ü ele geçirerek (MÖ 587) Yahudileri bölgeden sürmüştür.
İştar Kapısı da onun döneminde yapılmıştır.
Popüler kültürde
[değiştir | kaynağı değiştir]Türk şair Âsaf Hâlet Çelebi'nin "İbrahim" isimli şiirinde geçer:[4]
| “ | asma bahçelerinde dolaşan güzelleri buhtunnasır put yaptı ben ki zamansız bahçeleri kucakladım güzeller bende kaldı ibrahim gönlümü put sanıp kıran kim |
„ |
—Âsaf Hâlet Çelebi | ||
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ a b c d e f Bryce, Trevor (2016). Babylonia: a very short introduction (1. bas.). Oxford, Birleşik Krallık: Oxford University Press. ISBN 978-0198726470.
- ^ İsmail, CERRAHOĞLU (1968). "Muhammed İbn Cerir et-Taberi ve tefsiri". Ankara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi. 16 (1): 79-101. doi:10.1501/ilhfak_0000001279. ISSN 1301-0522.
- ^ "BUHTUNNASR". TDV İslâm Ansiklopedisi. Erişim tarihi: 28 Eylül 2025.
- ^ "Âsaf Hâlet Çelebi'nin "ibrahim" Şiirinin Ontolojik Analizi". Hatice Oruç, 13/1 2024. Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim Dergisi. 16 Ekim 2023. s. 47-63.
