Ildır
| Ildır | |
|---|---|
İzmir'in Türkiye'deki konumu | |
Ildır'ın İzmir'deki konumu | |
Koordinatlar: 38°22′57″N 26°28′40″E / 38.3826°K 26.4779°D | |
| Ülke | |
| İl | İzmir |
| İlçe | Çeşme |
| Coğrafi bölge | Ege Bölgesi |
| Sınır komşuları | Germiyan, Balıklıova, Kadıovacık |
| İdare | |
| • Yönetici | Muhtar[1] İhtiyar heyeti[1] |
| Rakım | 1 m |
| Nüfus | 752 |
| Zaman dilimi | UTC+03.00 (TSİ) |
| İl alan kodu | 0232 |
| İl plaka kodu | 35 |
| Posta kodu | 35930 |
Ildır, İzmir ilinin Çeşme ilçesine bağlı bir kırsal mahalledir.

Tarihçe
[değiştir | kaynağı değiştir]Ildır'ın antik dönemdeki adı Erythrai'dir. Erythrai sözcüğünün Yunancada “kırmızı” anlamına gelen Erythros'tan türediği, kent toprağını kırmızı renginden dolayı Erythra'nin “Kızıl Kent” anlamında kullanıldığı sanılmaktadır. Bir başka varsayıma göre ise kent adını ilk kurucu Giritli Rhadamanthes'in oğlu Erythros'tan almıştır.
Kentte ele geçen bulgular, bu yörede ilk Tunç Çağı'ndan bu yana yerleşimin olduğunu göstermiştir. İkinci kolonileşme döneminde kent, Atina Kralı Kadros soyundan gelen Knopos yönetimindeydi. Başlangıçta krallık ile yönetilen kent sonraları yine kral soyundan olan ancak halkın seçtiği Basileuslar tarafından yönetildi. Ion kentlerinin aralarında kurdukları Panionion dinsel ve siyasal birliğe katıldılar. Kent Pythagoras'la birlikte kısa süreli tiranlık dönemi yaşamış, bu dönemde üreterek dışarı sattığı değirmen taşlarıyla önem kazanmıştır.
Erythrai, Lidya ve daha sonra da Persler'in eline geçer. Pers boyunduruğuna karşı diğer Ion kentleri gibi ayaklanmaya katılan kente, bütün Ion kentleriyle birlikte M.Ö. 334'te İskender, bağımsızlığını kazandırır. İskender'in ölümünden sonra çıkan kargaşalar sonucu birçok el değiştiren Erythrai, Pergamon (Bergama) Krallığı'nın eline geçer. M.Ö.133'te Roma İmparatorluğu içinde özgür bir kent statüsü kazanır. Bu dönemde şarabı, keçileri, değirmen taşları ve kadın kahinleri Sibyl ile Herophile ile ün kazandı.
MÖ 1. yüzyılda depremler, savaşlar ve Romalı komutanların yağmaları yüzünden büyük yıkıma uğrayan yöre, 16. yüzyıldan sonra Ilderen ve Ildır adlarıyla anılmaya başladı.
Şehirde 1963-1966 yılları arasında Prof.Hakkı Gültekin ve sonraları Prof. Ekrem Akurgal tarafından kazı çalışmaları yapılmıştır. İlk önce MÖ 3. yüzyıl sonlarında yapıldığı sanılan akropolün kuzey yamaçlarındaki antik tiyatro toprak altından çıkarıldı. Akropolün en yüksek düzlüğünde yapılan araştırmalarda da Athena tapınağına ait kalıntılar bulundu. Şehrin etrafının 5 km uzunluğunda surla çevrili olduğu anlaşıldı. Tiyatro kısmen açığa çıkarıldı ve restorasyon çalışmaları yarım kaldı. Araştırmalarda akropolde MÖ 6. ve 7. yüzyıldan kalma çanak, çömlek, taş ve topraktan figürler bulundu. Bunlar Erythrai şehrinin en eski tarihî buluntularıdır.
1530 yılına tarihlenen 166 Numaralı Tahrir Defterinde Ildırı adı altında ve köy olarak geçmektedir. 1890 yılı kayıtlarındaki ismi ise Lithrí'dir. Mübâdele ile Slavca konuşan Vodinalılar Karacaovalılar iskân edildi.[5]
1984 yılında Büyükşehir olan İzmir'de, 2012 yılında 6360 Sayılı Yasa ile, tüm köy ve beldelerin tüzel kişiliği kaldırılmıştır. Bu köy de Çeşme Belediyesi'nin bir mahallesi olmuştur.[6]
Coğrafya
[değiştir | kaynağı değiştir]Mahalle, İzmir il merkezine 81 km, Çeşme ilçe merkezine 27 km uzaklıktadır.[7]
Mahalle, ilçenin kuzeydoğusunda Ildır Körfezi ile Gerence Körfezi arsında, Kiraz Burnu'nu da içine alan mahalledir. D.300 Çeşme-İzmir devlet yoluna, Yalı ve Reisdere mahalleleri üzerinden, 14,5 km'lik bir köy yoluyla bağlıdır. Ayrıca D.505 Karaburun-İzmir devlet yoluna Balıklıova'da 15 km'lik bir köy yoluyla ulaşmaktadır.[8]
Nüfus
[değiştir | kaynağı değiştir]| Yıllara göre mahalle nüfus verileri | |
|---|---|
| 2024 | 752[2] |
| 2023 | 742[2] |
| 2022 | 758[2] |
| 2021 | 729[2] |
| 2020 | 707[2] |
| 2019 | 686[2] |
| 2018 | 700[2] |
| 2017 | 649[2] |
| 2016 | 678[2] |
| 2015 | 662[2] |
| 2014 | 716[2] |
| 2013 | 622[2] |
| 2012 | 578[3] |
| 2011 | 601[3] |
| 2010 | 605[3] |
| 2009 | 601[3] |
| 2008 | 607[3] |
| 2007 | 731[3] |
| 2000 | 912[3] |
| 1990 | 456[9] |
| 1985 | 357[10] |
| 1965 | 254[11] |
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ a b "5393 sayılı Belediye Kanunu" (PDF). mevzuat.gov.tr. 3 Temmuz 2005. s. 3. 1 Haziran 2024 tarihinde kaynağından (pdf) arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Eylül 2024.
Madde 9- Mahalle, muhtar ve ihtiyar heyeti tarafından yönetilir.
- ^ a b c d e f g h i j k l m "İzmir Çeşme Ildır Mahalle Nüfusu". Nufusune.com. 7 Ocak 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Şubat 2025.
- ^ a b c d e f g h "TÜİK Merkezi Dağıtım Sistemi Nüfus Verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 17 Ağustos 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ "Ildır, Turkey Page" (İngilizce). Fallingrain.com. 6 Aralık 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Şubat 2025.
- ^ Nişanyan, Sevan. "Index-Anatolicus: Türkiye yerleşim birimleri envanteri". nisanyanmap.com. 16 Şubat 2025 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Şubat 2025.
- ^ "6360 sayılı kanun". Resmî Gazete. 10 Aralık 2012. 19 Ekim 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Ocak 2024.
- ^ "Ildır Mahallesi". YerelNet.org.tr. 5 Haziran 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Şubat 2025.
- ^ "Ildır to Çeşme". Ildır to Çeşme. Erişim tarihi: 5 Şubat 2025.
- ^ Başbakanlık Devlet İstatistik Enstitüsü (1991). "1990 Genel Nüfus Sayımı İdari Bölünüş" (PDF). sehirhafizasi.sakarya.edu.tr. 19 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 19 Şubat 2020.
- ^ Başbakanlık Devlet İstatistik Enstitüsü (1986). "1985 Genel Nüfus Sayımı İdari Bölünüş" (PDF). sehirhafizasi.sakarya.edu.tr. 19 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 18 Şubat 2020.
- ^ Başbakanlık Devlet İstatistik Enstitüsü (1968). "1965 Genel Nüfus Sayımı İdari Bölünüş" (PDF). kutuphane.tuik.gov.tr. 18 Şubat 2020 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Şubat 2020.
Dış bağlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir]| Türkiye'deki bir mahalle ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |
