Jak Alyon
Jak Alyon | |
|---|---|
 Jak Alyon'un portresi | |
| Doğum | Jacques François Antoine Alléon 25 Temmuz 1792 Büyükdere, Sarıyer, İstanbul, Osmanlı İmparatorluğu |
| Ölüm | 30 Ocak 1876 (83 yaşında) Büyükdere, Sarıyer, İstanbul, Osmanlı İmparatorluğu |
| Defin yeri | Saint Esprit Kilisesi, Pangaltı, Şişli, İstanbul, Türkiye |
| Diğer ad(lar)ı | Jacques Aléon[1] |
| Etnik köken | Fransız |
| Eğitim | Saint Benoît Fransız Lisesi |
| Meslek | |
| Tanınma nedeni | Zenginliği |
| Rakip(ler) | Baltacı ailesi |
| Mezhep | Katolik |
| Evlilik | Marie Marion (e. 1820; ö. 1876) |
| Çocuk(lar) | 9 (en kaydadeğeri Amédée Alyon) |
| Ebeveyn(ler) | Jacques François Alléon (1753–1801) Sophie Fonton (1770–1845) |
| Akraba | Antuvan Alyon (kardeşi) Jan Alyon (kardeşi) |
| İmza | |
.png) | |
Kont Jak Alyon veya doğum adıyla Jacques François Antoine Alléon (25 Temmuz 1792, İstanbul – 30 Ocak 1876, İstanbul), Fransız kökenli Levanten Alyon ailesine mensup Osmanlı bankacı, sarraf, tüccar, emlakçı, girişimci ve hayırsever. Galata bankerleri'nin önde gelen temsilcilerinden biri olan Jak Alyon, bankacılık dünyasında hâkimiyet kurarak ailesini Osmanlı İmparatorluğu'nun en varlıklı hanedanlarından biri hâline getirdi. "Alyon kadar zengin" darb-ı meseli de buradan gelmektedir.[2]
Hayatı
[değiştir | kaynağı değiştir]Doğumu
[değiştir | kaynağı değiştir]Jacques François Antoine Alléon, 25 Temmuz 1792'de Osmanlı İmparatorluğu'nun İstanbul şehrine bağlı olan Büyükdere'de doğdu.[3] Fransız Devrimi sırasında Osmanlı'ya bu sefer temelli göç eden köklü ve asil Fransız Alyon (Alléon) ailesine mensuptu.[4] Babası Jacques François Alléon (1753–1801), İstanbul doğumlu tüccardı. Annesi Sophie Fonton (1770–1845) ise diplomat Antoine Fonton ile Elisabeth Momartz'ın kızıydı ve o da İstanbul'da doğmuştu. Jak Alyon, dört kız ve üç erkek kardeşten oluşan yedi çocuklu ailenin en büyük evladıydı.[5] Doğduğundan dört gün sonra Saint Peter ve Saint Paul Kilisesi'nde vaftiz edildi. Babası ve iki atasına ithafen kendisine Jacques, François ve Antoine adları verildi.[6]
Gençlik yılları
[değiştir | kaynağı değiştir]Jak Alyon, Saint Benoît Fransız Lisesi'ndeki eğitimini tamamladıktan sonra meslek hayatına şehrin tüccarları için sekreter olarak başladı. İlk 1818 yılına kadar Stephani Stephano'nun, ardından Auguste d'Alayer'in hizmetinde çalıştı. Bu erken dönem deneyimi, onu son derece kârlı olan savaş mühimmatı ticaretinin içine yerleştirdi. 1822 yılında, 30 yaşına geldiğinde ve kendi işini kurma isteğiyle, kendisinden 38 yaş büyük tüccar George Cingria ile ortaklık kurarak bir ticaret karakolu açtı. Ancak bu ortaklık fazla sürmedi; Fransız makamlarından işletme ruhsatı aldıktan tam bir yıl sonra Cingria hayatını kaybetti.[5] Bunun üzerine Jak, bugünkü Karaköy'ün Bankalar Caddesi'nde Maison Jacques Alléon et Cie adında bankerlik bürosunu kurdu. Başlıca iş ortakları arasında kardeşleri Antuvan (Antoine) ve Jan (Jean) bulunuyordu. Böylece Alyon kardeşler, dönemin koşullarında birbirine sıkı sıkıya bağlı olan ticaret ve finans alanları arasında kısa sürede bir geçiş yaptı.[7]
Bankacılık kariyeri
[değiştir | kaynağı değiştir]Yükselişi
[değiştir | kaynağı değiştir]Maison Jacques Alléon et Cie bankasının kurulması, Galata Sarrafları'nın Galata Bankerleri'ne dönüşmesinde önemli adım sayılmaktadır.[8] Jak Alyon'un iş hayatının ilk 20 yılı, şirketinin hızla büyümesine ve Osmanlı finans çevrelerinde önde gelen figürler hâline gelmesine yol açtı. Bu süreçte Osmanlı hükümeti, hızlı şekilde en önemli müşterisi hâline geldi. Alyon, Bâb-ı Âli adına yürütülen pek çok önemli finansal operasyonda merkezi bir rol oynayarak Osmanlı yönetiminin güvenilir mali aracılarından biri haline geldi.[5] Bankacılığa geçmesine rağmen yine de tüccarlık alanında çok faildi. Osmanlı İmparatorluğu'na getirdiği mallar Fransızca sözlüklerden, ayakkabı ve gözlüğe kadar oldukça geniş bir yelpazeye yayılmaktaydı.[9] Bakır ihracatı gibi kârlı ticaretle de uğraşıyordu.[10] Merkez bankası kurulmadan önce, Osmanlı hükümeti Galata bankerlerinden borç alıyordu; en fazla borç aldıkları bankerler Baltacı ailesinden veya Jak Alyon'dan istenirdi.[11]
Rothschildler, Osmanlı Devleti'yle ilk defa temas kurmadan önce kendileriyle çok yakın dostlukları olan Alyon ve Kamondo aileleriyle iletişim içinde olmuşlardır. Osmanlı Devleti'yle ilk defa görüşen Rothschild ailesi (özellikle Nathaniel de Rothschild), ancak Jak Alyon aracılığıyla buluşmuştur. Alyon, Dersaadet Bankası'nın kurulmasından önce yıllardır Darphane-i Âmire ve elçiliklerin sarraflığını yaptı. Bu görevi sırasında uluslararası ticaretle yakından ilgilenmiş ve yabancı tüccarlarla güçlü ilişkiler kurdu. Darphane-i Âmire'de çalıştığı dönemde yetkisini kötüye kullandığı ve usulsüz işlemler gerçekleştirdiği iddiaları gündeme geldi; ancak itibarlı yabancı tüccarların desteği (en önemlisi Simon Sinas) ve Osmanlı sadrazamı Mustafa Reşid Paşa'nın kendisine duyduğu güven, bu suçlamaların etkisini sınırladı. Bu sırada Emmanuel Baltacı'nın kardeşi Theodore Baltacı ile Jak Alyon'un araları bozuldu ve birbirlerini 1845'ten itibaren hilecilikle suçlamaya başladılar.[12] Neticede, Alyon hükümet nişanı ile ödüllendirildi ve görevine kesintisiz devam etti. Görevleri arasında en önemlilerinden biri, 1834'te Yunanistan'ın Osmanlı Devleti'ne olan borçlarını tahsil etmekti.[13]
Kırım Savaşı'nın ardından, Osmanlı İmparatorluğu'ndaki ilk büyük ve modern mağaza açıldı. Paris'teki ünlü mağaza ile aynı adı taşıyan Au Bon Marché (Bonmarşe), 1854 yılında Fransız Louis ve Jean Bartoli kardeşler tarafından Mısır Apartmanı'nda açılarak hazır giyim ürünleri satmaya başladı.[14] Kısa bir süre sonra mağaza, Alyon'un satın aldığı eski Baltacı Konağı'na taşındı. Konağın üst katı Bartoli ailesinin konutu olarak kullanılırken, zemin katı mağazaya tahsis edildi. Alyon konağının hem İstiklal Caddesi'ne (Grande Rue de Péra) hem de Meşrutiyet/Tepebaşı Caddesi'ne (Petits Champs des Mort) açılan girişleri olması nedeniyle mağaza aynı zamanda bir geçit işlevi de gördü. I. Dünya Savaşı'nın yol açtığı ekonomik sıkıntılar nedeniyle Au Bon Marché, 1926 yılında Avusturya-Macaristan vatandaşı olan İtalyan Yahudisi Ferdinand Karlman'a (Carlmann) satıldı. Dolayısıyla 1870–1926 yılları arasında Au Bon Marché olarak anılan bu mekân, satışın ardından Karlman Pasajı veya Carlmann Bon Marché olarak bilinmeye başlandı.[15] Karlman ailesi, 1942'de çıkan Varlık Vergisi'ni ödeyemeyince Osmanlı Bankası vergiyi ödedi ve bina uzun yıllar Osmanlı Bankası'nın deposu olarak kullanıldı.[16] İstanbul Pogromu sonrası Ziraat Bankası'nın mülkiyetine geçen binayı 1970'lerin başında İstanbul Sanayi Odası satın alarak Karlman Pasajı'nı yıktırmış; yerine Odakule adlı yüksek yapı inşa edilmiştir.
Alyon, 1832 ile 1860 yılları arasında 10 kez Fransız tüccarlarının İstanbul'daki resmî sözcüsü seçilmiştir. Bu süre, kurumun 308 yıllık tarihindeki en uzun görev süresi rekorunu elinde bulundurmaktadır. 1838'de Papa XVI. Gregorius tarafından Kont unvanına layık görülen Alyon, 1866'da bu unvanın III. Napolyon tarafından resmen tanınması ayrıcalığını kazandı. Hayatı boyunca birçok nişan ve madalya ile onurlandırıldı: 1852'de Fransa'nın Légion d'honneur nişanıyla şövalye ve subay unvanlarını aldı; Osmanlı Devleti tarafından Nişan-ı İftihar ve Mecidiye Nişanı'yla onurlandırıldı; ayrıca Vatikan'dan Aziz Gregorius Nişanı, İspanya'dan III. Carlos Nişanı, Rusya'dan Aziz Nikola Nişanı ve Portekiz'den Mesih Nişanı gibi prestijli ödüllere layık görüldü.[5]
Hayırseverliği
[değiştir | kaynağı değiştir]Artigiana hayır kurumunun yönetim kuruluna seçilen üyeler (Jacques Alléon, David Glavany, Giovanni Calavassi, Antonio Ghisi, Marco Cociffi, Stefano Flori, Giacomo Pertici, G. P. Vitalis, Gaetano Lacandela, Giovanni M. Rossi ve Giacomo Anderlich), 13 Mayıs 1838'de Galata Borsası'nda bir araya gelerek Artigiana'nın tüzüğünü oluşturdular. Hazırlanan tüzük 18 maddeden oluşmaktaydı ve ilk maddede kurumun temel amacı "yerel halka yardımda bulunmak" idi.[17] Harbiye, Şişli'de bulunan Artigiana bakımevi yalnızca yaşlı bireyleri değil, aynı zamanda yoksul işçi aileleri ile çocukları da kabul etmekteydi.[18]
Merkez bankalarının kurulmalarında rolü
[değiştir | kaynağı değiştir]Osmanlı hükümeti, 25 Mayıs 1843'te Jak Alyon ve Manolaki Baltacı ile bir anlaşma yaptı. İki milyon kuruş karşılığında 110 Osmanlı kuruşu'nun bir İngiliz sterlini rayiciyle Britanya ve Fransa üzerine poliçe çekmeyi taahhüt etmelilerdi.[19] İki yıl boyunca bu sistemi başarıyla sürdürmelerinin ardından, 1847 veya 1849'da devletin 25-50 milyon kuruş desteğiyle[20] aynı işlevi yerine getirmek üzere Banque de Constantinople'u kurdular.[21] Banka sermayesinin 40%’ı devlet, 60%'ı ise Alyon ve Baltacı tarafından karşılandı.[22] Ancak banka, zamanla ödeme gücünü riske atan işlemler ve spekülatif faaliyetler nedeniyle yeniden yapılandırıldı ve Bank-ı Dersaadet adıyla faaliyet göstermeye devam etti. Sermayesi yetersiz olmasına rağmen yüksek itibara sahip olan bankanın kabul ettiği poliçeler Avrupa'da geçerlilik kazandı. Her ne kadar devlet bankanın zararlarını sübvanse etmeye çalışmış olsada, kısa vadeli borçlarını ödeyemediği için 1852'de tasfiye edildi.[23] Jak Alyon aynı sene Pereire kardeşler'in kurduğu Crédit Mobilier'in ortağı olmak üzere banka'ya 1.25 milyon frank katkıda bulundu.[24]
Son yılları
[değiştir | kaynağı değiştir]Mali müşavirliği
[değiştir | kaynağı değiştir]Baltacı ailesiyle anlaşmazlıklarından dolayı zorlu sürece girmiştir ve 1853 itibarıyla 61 yaşındaydı. Fransız elçiliğinin sekreteri Kont Vincent Benedetti'ye yazdığı bir mektupta, "bu ülkenin mali işlerinden sonsuza dek çekilmek istiyorum, çünkü bunların neredeyse benim şerefimi, itibarımı ve servetimi kaybettireceği" açıkça dile getirmişti. Buna rağmen Osmanlı'nın ekonomik diplomasisi'nden tamamen çekilmedi lâkin faaliyetlerine farklı bir yön verdi. Osmanlı finans dünyasında geçirdiği 30 yıllık deneyim, onun Bâb-ı Âli ile olan bağlarını sürdürmesine olanak tanıdı. Ancak bu kez kişisel mali sorumluluk üstlenmeksizin yalnızca danışmanlık rolüyle katkı sağladı. Bu dönemde çeşitli projelerde uzmanlık sunarak etkili oldu. 1856 yılında Osmanlı hükümetinin Pereire ailesinden almayı planladığı kredi müzakerelerinde rehberlik etti. Ertesi yıl, yeni bir finansal kuruluşun tüzüğünün hazırlanmasına yardımcı oldu. 1858'de kendisiyle dost olduğunu iddia eden Ferdinand de Lesseps ile iş birliği yaparak Süveyş Kanalı Projesi'nin finansmanına katkıda bulundu ve Süveyş Kanalı'nın ilk yönetim kurulunda yer aldı. 1859'da Osmanlı Maliye Nazırı'nın resmî danışmanı olarak atandı ve ekonomik alandaki etkisini pekiştirdi. 1861'de Marsilya'daki Rum Evleri davasında tasfiye sürecini yönetti ve böylece yüksek düzeyli mali ve hukuki işlemlerdeki etkin rolünü sürdürdü.[5]
Toprakları
[değiştir | kaynağı değiştir]Bu süreçte Jak, gayrimenkul sektörüne önemli yatırımlar yaparak ekonomik faaliyetlerini çeşitlendirdi. Osmanlı İmparatorluğu'nun son döneminde İstanbul'da kullanılan "Alyon kadar zengin" ifadesi, Alyon ailesinin o dönemdeki servetinin büyüklüğünü vurgulamaktadır. Hatta "Alyon" soyadı, Türkçeye "çok zengin kimse" anlamında bir terim olarak geçmiştir.[25][26] Jak'ın yatırım yaptığı başlıca bölge Pera oldu. Burada Cité Alyon adlı bir yapı kompleksi inşa ettirdi; bu kompleks, her biri 48 daire içeren dört binadan ve kiralanabilir ticari dükkânlardan oluşuyordu. 1870–1876 arasında Alyon Sokağı, Alyon Geçidi ve Cité Alyon inşa edildi. Alyon Sokağı, bugün Gazeteci Erol Dernek Sokağı olarak bilinmektedir; Cité Alyon ise Alyon Geçidi adını taşımaktadır. 1891 yılına ait kayıtlar, bu bölgede doktorlar, bankerler ve yüksek rütbeli devlet memurlarının yaşadığını göstermektedir. Bu durum Alyon ailesinin etkin olduğu dönemde mahallenin şehirdeki zengin sınıf için seçkin bir yaşam alanı olduğunu kanıtlamaktadır.[5]
.jpg)
Paris'te de önemli gayrimenkul yatırımları yaparak birkaç konak, şato ve zamanına göre modern altyapıya sahip yeni binalar satın aldı veya inşa ettirdi. Bu yapılar, kanalizasyon sistemi, temiz su ve gaz tesisatıyla donatıldı ve Baron Haussmann'ın şehir planlama projelerine uygundu. Günümüzde bu binalar hâlâ Palais Garnier çevresindedir; özellikle Volney, Scribe ve Auber Sokakları üzerinde bulunmaktadır.[5]
Ölümü
[değiştir | kaynağı değiştir]Alyon'un İstanbul'daki ekonomik faaliyetleri 1860'ların ikinci yarısından itibaren sona erdi. Bunun nedeni, 1861 yılında Bank-ı Osmanî-i Şahane'nin kurulması. Artık bankacılık işlevi gören bankerlerin faaliyetlerini sürdürmeleri zorlaştı. Bir önemli neden daha ise 1863 yılında tek oğlunun (Amédée) aile işini devralmayı reddetmesi ve entomoloji ile ilgilenmesidir. Bunun üzerine şirketini uzun süredir birlikte çalıştığı ortaklarından Vincent Crespin'e sattı ve Fransa'ya 71 yaşındayken yerleşti. Yaşamının sonraki yedi yılını Paris yakınlarındaki L'Étang-la-Ville'deki şatosunda geçirdi. Ancak, 1870'te Paris'in Fransa-Prusya Savaşı sırasında Prusyalılar tarafından kuşatılması ve ardından gelen Paris Komünü olayları nedeniyle Fransa'dan kaçmak zorunda kalarak İstanbul'a geri döndü.[5] Bir daha şehirden ayrılmayan Alyon, 30 Ocak 1876'da 83 yaşındayken Büyükdere'de vefat etti.[27] Şişli'nin Pangaltı semtinde bulunan Saint Esprit Kilisesi'nin Alyon ailesi kriptasında gömülüdür.[28]
Özel hayatı ve ailesi
[değiştir | kaynağı değiştir]Alyon ailesi kışı Beyoğlu'ndaki Alyon Sokağı (bugünkü Erol Dernek Sokağı) üzerinde ve Hüseyinağa Camii karşılarında bulunan Bonmarşe mağazası yerindeki konaklarında, yazın da Karadeniz kıyısındaki Demirciköy'de veya Büyükdere'deki yalılarında geçirirlerdi.[29] Demirciköy'un büyümesi için ellerinden geleni yaptılar ve ailenin adına bir çeşme açtırdılar.[7]
Jak Alyon, 15 Temmuz 1820'de Livornolu bir tüccar olan François ve eşi Clara Bratis'in kızı Marie Marion (1797–1884) ile evlendi. Çiftin Pera ve Büyükdere'de doğan dokuz çocuğu oldu. Ancak bunlardan bazıları yetişkinliğe ulaşamadan öldü: Felix 1822'de henüz bir aylıkken, Thérèse 1832'de dokuz aylıkken, Charles 1838'de Marsilya'da 13 yaşında vefat etti. Kızlarından Célestine ise 1841'de 20 yaşında öldü. Doğuştan gelen bir kalp rahatsızlığı nedeniyle zor geçen hamileliğinin ardından, ölü doğan çocuğunu dünyaya getirdikten bir gün sonra kalp yetmezliği nedeniyle öldü. Alyon'un orta veya ileri yaşlarına kadar yaşayan beş çocuğu bulunmaktaydı. Bunlardan dördü kızdı: Adelaïde (1823–1895), Elisabeth (1823–1875), Fortunée (1824–1903) ve Marie-Louise (1833–1885). Hayatta kalan tek erkek çocuğu ise entomoloji ile uğraşan Amédée (1838–1904) idi.[5]
-
Marie-Madeleine Alléon-Rambaud (1749–1847), Jak Alyon'un halası -
Jean François Alléon (1798–1879), Jak Alyon'un kardeşi -
Marie Marion-Alléon (1797–1884), Jak Alyon'un eşi ve oğlu Amédée -
Sophie-Adélaïde Alléon-Cor (1823–1895), Jak Alyon'un en büyük çocuğu -
Aimée Marie-Louise Alléon-de Longeville (1833–1885), Jak Alyon'un kızı -
Amédée Alléon (1838–1904), Jak Alyon'un oğlu -
Madeleine Asselin de Villequier-Alléon (1844–1911), Amédée'nin eşi ve Jak Alyon'un gelini -
Maurice Alléon (1870–1957), Amédée'nin oğlu ve Jak Alyon'un torunu -
Abel Alléon (1871–1915), Amédée'nin oğlu ve Jak Alyon'un torunu
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ Çıkar, Jutta R. M. (2004). Ruth Bartholomä; Mustafa Çıkar (Ed.). Türkischer Biographischer Index. Münih: K. G. Saur Verlag. s. 95. ISBN 9783110965773.
- ^ İrtem, Süleyman K.; Kocaoğlu, Osman S. (1999). Şark Meselesi: Osmanlı'nın Sömürgeleşme Tarihi. İstanbul: Temel Yayınları. s. 122. ISBN 9789754100495.
- ^ İnönü Ansiklopedisi Merkez Heyeti (1948). İnönü Ansiklopedisi. 2. Ankara: Milli Eğitim Basımevi. s. 230.
- ^ Pamuk, Şevket (2000). A Monetary History of the Ottoman Empire. Cambridge: Cambridge University Press. s. 203. ISBN 9780521441971.
- ^ a b c d e f g h i Alléon, Christophe (Ağustos 2020). "The Alleon Family, Two Centuries of French Presence in Istanbul". Londra: Levantine Heritage Foundation. 19 Mart 2025 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Mart 2025.
- ^ Alléon, Christophe (2 Ağustos 2002). "In the turmoil of French history: JACQUES ALLEON, first of the name (1753-1801)" (PDF). s. 9. 11 Mayıs 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF)25 Mart 2025.
- ^ a b Birsel, Salâh (1992). Sergüzeşt-i Nono Bey ve Elmas Boğaziçi. Eskişehir: Nisan Yayinları. s. 33. ISBN 9757496359.
- ^ Tekeli, İlhan (1993). Nuri Akbayar; Ekrem Işın; Necdet Sakaoğlu; Oya Baydar; M. Baha Tanman; Sabri Koz; Bülent Aksoy; Afife Batur; Yalçın Yusufoğlu (Ed.). Dünden Bugüne İstanbul Ansiklopedisi. 3. İstanbul: Kültür Bakanlığı ve Tarih Vakfı. s. 346. ISBN 9789757306030.
- ^ Korkmaz, Selin S. (Aralık 2022). Dilek Terzioğlu; Selin S. Korkmaz (Ed.). Sosyal Bilimlerde Disiplinlerarası Akademik Çalışmalar (PDF). İstanbul: Eğitim Yayınevi. s. 47. ISBN 9786256382671. 22 Mart 2025 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 25 Mart 2025.
- ^ Miller, Michael B. (22 Mayıs 1994). The Bon Marché: Bourgeois Culture and the Department Store, 1869-1920. Princeton: Princeton University Press. ISBN 9780691034942.
- ^ Altuncu, Damla (25 Eylül 2023). Kağan Günçe; Damla Mısırlısoy (Ed.). Architectural Sciences and Cultural Heritage – Traces of the History (PDF). Ankara: İKSAD Institute. ss. 502-505. ISBN 9786253672577. 22 Mart 2025 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 25 Mart 2025.
- ^ Kılıç, Abdurrahman. "Odakule Yangını Felaket Geliyorum Diyor" (PDF). Yangin.org sitesi. 14 Mart 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 25 Mart 2025.
- ^ 1453: İstanbul Kültür ve Sanat Dergisi. İstanbul: İBB Yayinları, 2010, c. 7-8, s. 34.
- ^ Oran, Baskın (2021). Minorities and Minority Rights in Turkey: From the Ottoman Empire to the Present State. Power and Human Rights. Boulder, Colorado: Lynne Rienner Publishers. ss. 25-79. doi:10.1515/9781626379343. ISBN 9781626379343.
- ^ Tekeli, İlhan (1993). Nuri Akbayar; Ekrem Işın; Necdet Sakaoğlu; Oya Baydar; M. Baha Tanman; Sabri Koz; Bülent Aksoy; Afife Batur; Yalçın Yusufoğlu (Ed.). Dünden Bugüne İstanbul Ansiklopedisi. 2. İstanbul: Kültür Bakanlığı ve Tarih Vakfı. s. 46. ISBN 9789757306009.
- ^ Iorga, Nicolae (1913). A. H. L. Heeren; F. A. Ukert; W. v. Giesebrecht; K. Lamprecht (Ed.). Geschichte des Osmanischen Reiches. 5. Gotha: Friedrich Andreas Perthes. s. 429.
- ^ Davison, Roderic H. (1990). Essays in Ottoman and Turkish History, 1774–1923: The Impact of the West. 1. Austin: University of Texas Press. s. 67. ISBN 9780292720640.
- ^ Barış, Serap; Özel, Uğurcan (Nisan 2018). "Osmanlı Ekonomi ve Finans Sisteminde Banker Bir Aile: Camondolar". Maliye ve Finans Yazıları, 109. Ankara: Maliye ve Finans Yazıları Yayıncılık. s. 113. doi:10.33203/mfy.332514. ISSN 3062-2565. 22 Mart 2025 tarihinde kaynağından arşivlendi25 Mart 2025.
- ^ Karan, Mehmet B. (2022). Tuğba Atamtürk (Ed.). Para, Banka ve Finansın Sırları: Tapınak Şövalyelerinden Modern Çağlara. İstanbul: Scala Yayıncılık. s. 413. ISBN 9786057110107.
- ^ Clay, Christopher G. A. (2000). Gold for the Sultan, Western Bankers and Ottoman Finance 1856–1881: A Contribution to Ottoman and to International Financial History. The International Library of Historical Studies. 20. New York City: I. B. Tauris. s. 28. ISBN 9781860644764.
- ^ "Alyon". Tureng. 25 Mart 2025 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Mart 2025.
- ^ "Alyon". Sesli Sözlük. 25 Mart 2025 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Mart 2025.
- ^ Marmara, Rinaldo (2006). Bizans İmparatorluğu'ndan Günümüze: İstanbul Latin Cemaati ve Kilisesi. Saadet Özen tarafından çevrildi. İstanbul: Kitap Yayınevi. s. 135. ISBN 9789756051252.
- ^ Cezar, Mustafa (1991). XIX. yüzyıl Beyoğlusu. İstanbul: Akbank. s. 147. ISBN 9789757630234.
Bibliyografya
[değiştir | kaynağı değiştir]- Alléon, Christophe (2 Ağustos 2002). "The Origins of the Alleon Family" (PDF). 19 Mart 2025 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF)25 Mart 2025.
- Manav, Nursel (Temmuz 2018). "19. Yüzyıl Galata'sından Bir Banker: Darphane-i Âmire ve Sefaretler Bankeri Jacques Alléon". Osmanlı Medeniyeti Araştırmaları Dergisi. 4 (7). Ankara: DergiPark. ss. 89-105. doi:10.21021/osmed.397435. ISSN 2458-9519. 22 Mart 2025 tarihinde kaynağından arşivlendi25 Mart 2025.