James Clark Ross

James Clark Ross
	James Clark Ross'un 1834 tarihli tablosu
Doğum	James Clark Ross; 15 Nisan 1800; Finsbury Square, Londra, İngiltere
Ölüm	03 Nisan 1862 (61 yaşında); Aylesbury, Buckinghamshire, İngiltere
Branşı	Kraliyet Donanması
Hizmet yılları	1812–1862
Rütbesi	Kızıl Tümamiral
Çatışma/savaşları	Ross seferi (1839–1843)
Ödülleri	Kraliyet Coğrafya Derneği'nin Kurucu Madalyası (1842); Grande Médaille d'Or des Explorations (1843);
Ailesi
Eşi	Ann Coulman; (e. 1843; ö. 1857)

James Clark Ross (d. 15 Nisan 1800, Londra - ö. 3 Nisan 1862, Aylesbury), Britanyalı deniz subayı.^[1]

Hayatı

1829 yılında Sir John Ross ve Sir William Parry ile beraber Kuzey Kutbu'nu keşfetti. 1839'da Güney Kutbu'na yaptığı seferde Ross Adası'nı keşfetti ve adaya kendi ismini verdi. Güney Kutbu'nda keşfettiği iki yanardağına ise HMS Erebus ve HMS Terror adlı gemilerinin ismini verdi (Erebus Dağı ve Terör Dağı).

Ayrıca, Antarktika'da bulunan Ross Buz Sahanlığı ve Ross Denizi gibi coğrafik bölgeler de Ross'un ismini taşımaktadır.

Erken dönem ve donanma kariyerinin başlangıcı

George Ross'un üçüncü oğlu olan James Clark Ross, Nisan 1812'de Kraliyet Donanması'na asteğmen olarak katıldı. Baltık ve Kuzey Denizi'nde, ayrıca Downs'ta amcası John Ross'un komutasında görev yaptı. Daha sonra, Kuzey Denizi ve Beyaz Deniz kıyılarında yapılan araştırmalara katıldı. Bu dönemde, Başmelek'in boylamı Jüpiter'in uydularıyla yapılan gözlemlerle belirlendi.

Kuzeybatı Geçidi keşifleri

1815–1817 yılları arasında İskoç sularında hizmet veren Ross, 1818'de amcası ve William Edward Parry ile birlikte Davis Boğazı üzerinden Kuzeybatı Geçidi'ni keşfetme girişimine katıldı. 1819–1820 yıllarında Parry ile birlikte Baffin Körfezi, Lancaster Sound ve Bering Boğazı'na yapılan ikinci keşif gezisinde görev aldı. Bu yolculuk sırasında Melville Adası'na ulaşılması, Boylam Kurulu'ndan 5.000 sterlin ödül kazandırdı ve 1821–1823 seferine önayak oldu.

Parry ile Keşif Gezileri

26 Aralık 1822'de teğmenliğe terfi eden Ross, Parry'nin üçüncü keşif gezisine katıldı ve HMS Fury'nin 1825'te Prince Regent Inlet'te enkaz haline gelmesi sonrası mürettebatla birlikte HMS Hecla'ya geçti. 1827 yılında Spitsbergen'den yola çıkarak Kuzey Kutbu'na buz üzerinden ulaşma girişiminde Parry ile tekrar görev aldı. Bu yolculuk dönüşünde, 8 Kasım 1827'de komutanlığa terfi etti.

Kuzey Manyetik Kutbu'nun Keşfi

1829–1833 yılları arasında Ross, amcası Sir John Ross'un liderliğindeki özel bir keşif gezisine katıldı. Sefer, zengin damıtıcı Felix Booth'un desteğiyle finanse edildi. James Ross, Boothia Yarımadası ve King William Adası kıyılarında kızak operasyonları gerçekleştirdi. 1 Haziran 1831'de 70°05′17″ kuzey enlemi ve 96°45′48″ batı boylamında kuzey manyetik kutbunu keşfetti.

Antarktika Keşif Seferi (1839–1843)

28 Ekim 1834'te kaptanlığa terfi eden Ross, 1836'da HMS Cove'a komuta ederek Baffin Körfezi'ne bir keşif seferi gerçekleştirdi. Manyetizma konusundaki uzmanlığı nedeniyle 1838'de Birleşik Krallık'ın manyetik araştırmalarında görevlendirildi. Bu görevin ardından, 1839 yılında Royal Society ve British Association for the Advancement of Science tarafından desteklenen Antarktika keşif seferine komuta etti.

1841'de Antarktika Çemberi'ni geçerek Victoria Land'i keşfetti ve 12.000 metrelik yanardağa Erebus Dağı adını verdi. Bu keşif sırasında “Kutba yaklaşımı engelleyen muhteşem buz kayalıkları silsilesi”ni belgeledi. 1843'te sefer tamamlandığında, Ross kapsamlı bilimsel gözlemler ve yalnızca bir kayıpla İngiltere'ye döndü.

Bilimsel çalışmalar ve sonraki yıllar

1847'de iki ciltlik seyahat anlatımını yayımlayan Ross, ertesi yıl Sir John Franklin'in kaybolan keşif gezisini aramak üzere H.M.S. Enterprise'ın komutasına verildi. Bu görevde asıl hedefe ulaşılamasa da önemli bilimsel gözlemler toplandı. Ross, 1849'dan sonra aktif deniz görevine çıkmadı ancak Kuzey Kutbu navigasyonu konusunda önde gelen bir otorite olarak kabul edilmeye devam etti. Manyetik gözlemleri, jeomanyetik uzmanı Sir Edward Sabine tarafından yirmi yılı aşkın sürede Philosophical Transactions of the Royal Society'de yayımlandı.

Onurlar ve akademik üyelikler

Ross, 1824'te Linnean Society'ye ve 1828'de Royal Society'ye seçildi. 1842 yılında Londra ve Paris Coğrafya Dernekleri'nin altın madalyaları ile ödüllendirildi. 1844'te şövalye ilan edildi, Medeni Hukuk Doktoru derecesi aldı ve Fransız Onur Lejyonu'na seçildi. Paris Bilimler Akademisi ve diğer birçok yabancı bilim kuruluşunun muhabir üyesi olarak görev yaptı.

Kaynakça

^ "James Clark Ross". 7 Temmuz 2025 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Temmuz 2025.

Dış bağlantılar

Bir Britanyalının biyografisi ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz.

[1] "James Clark Ross". 7 Temmuz 2025 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Temmuz 2025.

[1]

g t d Kuzey Kutbu
Okyanus Tarih Seferler
Kuzey Kutbu	Barentsz Heemskerck Hudson Marmaduke Carolus Parry Manyetik Kuzey Kutbu J. Ross J. C. Ross Kane Hayes Polaris Seferi Polaris C. F. Hall Bessels Britanya Arktik Seferi HMS Alert Nares HMS Discovery Stephenson Markham Lady Franklin Bay Expedition Greely Lockwood Brainard *Nansen'in Fram* Seferi** Fram Nansen Johansen Sverdrup Jason Amedeo Andrée Seferi S. A. Andrée F. Cook SS Roosevelt Peary Henson Sedov Byrd *Norge* Amundsen Nobile Wisting Riiser-Larsen Ellsworth *Italia* *Nautilus* Wilkins ANT-25 Çkalov Baydukov Belyakov Drifting ice stations NP-1 Papanin Shirshov E. Fyodorov Krenkel NP-36 NP-37 *Georgiy Sedov* Badygin Wiese USS Nautilus USS Skate Plaisted Herbert NS Arktika Barneo Arktika 2007 Mir submersibles Sagalevich Çilingarov
İzlanda Grönland	Piteas Brendan Papar Vikingler Naddodd Garðar Ingólfr Kuzey Amerika'daki Viking kolonisi Gunnbjörn Snaebjörn Galti Kızıl Erik IV. Christian'ın seferleri J. Hall Cunningham Lindenov C. Richardson Danimarka kolonisi Egede Scoresby Jason Nansen Sverdrup Peary Rasmussen
Kuzeybatı Geçidi	Cabot G. Corte-Real M. Corte-Real Frobisher Gilbert Davis Hudson Discovery Bylot Baffin Munk I. Fyodorov HMS Resolution J. Cook HMS Discovery Clerke Mackenzie Kotzebue J. Ross HMS Griper Parry HMS Hecla Lyon HMS Fury Hoppner Crozier J. C. Ross Coppermine Seferi Franklin Back Dease Simpson HMS Blossom Beechey Franklin'in Kayıp Seferi HMS Erebus HMS Terror Collinson Rae–Richardson Seferi Rae J. Richardson Austin McClure Seferi HMS Investigator McClure HMS Resolute Kellett Belcher Kennedy Bellot Isabel Inglefield 2. Grinnell Seferi USS Advance Kane Fox McClintock HMS Pandora Young Fram Sverdrup Gjøa Amundsen Rasmussen Karluk Stefansson Bartlett *St. Roch* H. Larsen Cowper
Kuzeydoğu Geçidi	Pomors Koch boats Willoughby Chancellor Barentsz Heemskerck Mangazeya Hudson Poole Siberya Kazakları Perfilyev Stadukhin Dejnyov Popov Ivanov Vagin Permyakov Büyük Kuzey Seferi Bering Çirikov Malygin Ovtsyn Minin V. Pronçişev M. Pronçişeva Chelyuskin Kh. Laptev D. Laptev Chichagov Lyakhov Billings Sannikov Gedenschtrom Wrangel Matyushkin Anjou Litke Lavrov Pakhtusov Tsivolko Middendorff Avusturya-Macaristan Seferi Weyprecht Payer Vega Seferi A. E. Nordenskiöld Palander Jeannette Seferi USS Jeannette De Long Melville *Yermak* Makarov *Zarya* Toll Kolomeitsev Matisen Kolçak Sedov Rusanov Seferi Rusanov Kuchin Brusilov expedition Sv. Anna Brusilov Albanov Konrad Wiese Nagórski *Taymyr/Vaygach* Vilkitsky *Maud* Amundsen AARI Samoylovich Begichev Urvantsev Sadko Ushakov Glavsevmorput Schmidt Aviaarktika Shevelev A. Sibiryakov Voronin Çelyuskin Krassin Gakkel Nükleer buzkıranlar Lenin Arktika sınıfı buzkıran