Josef Mengele - Vikipedi
İçeriğe atla
Ana menü
Gezinti
  • Anasayfa
  • Hakkımızda
  • İçindekiler
  • Rastgele madde
  • Seçkin içerik
  • Yakınımdakiler
Katılım
  • Deneme tahtası
  • Köy çeşmesi
  • Son değişiklikler
  • Dosya yükle
  • Topluluk portalı
  • Wikimedia dükkânı
  • Yardım
  • Özel sayfalar
Vikipedi Özgür Ansiklopedi
Ara
  • Bağış yapın
  • Hesap oluştur
  • Oturum aç
  • Bağış yapın
  • Hesap oluştur
  • Oturum aç

İçindekiler

  • Giriş
  • 1 Hayatı
    • 1.1 Gençlik yılları
    • 1.2 Naziler arasında
    • 1.3 Toplama kampları
    • 1.4 Savaşın ardından
  • 2 Güney Amerika'da
  • 3 Ölümü
  • 4 İnsanlık suçları
  • 5 Resim galerisi
  • 6 İlgili film
  • 7 Kaynakça
  • 8 Dış bağlantılar

Josef Mengele

  • Afrikaans
  • Alemannisch
  • Aragonés
  • العربية
  • مصرى
  • Azərbaycanca
  • تۆرکجه
  • Беларуская
  • Български
  • বাংলা
  • Brezhoneg
  • Bosanski
  • Català
  • کوردی
  • Čeština
  • Dansk
  • Deutsch
  • Ελληνικά
  • English
  • Esperanto
  • Español
  • Eesti
  • Euskara
  • فارسی
  • Suomi
  • Français
  • Frysk
  • Gàidhlig
  • Galego
  • עברית
  • Hrvatski
  • Magyar
  • Հայերեն
  • Bahasa Indonesia
  • Ido
  • Íslenska
  • İtaliano
  • 日本語
  • ქართული
  • 한국어
  • Kurdî
  • Latina
  • Lietuvių
  • Latviešu
  • Македонски
  • മലയാളം
  • Bahasa Melayu
  • Nederlands
  • Norsk bokmål
  • ߒߞߏ
  • Polski
  • پښتو
  • Português
  • Romani čhib
  • Română
  • Русский
  • Simple English
  • Slovenčina
  • Slovenščina
  • Shqip
  • Српски / srpski
  • Svenska
  • ไทย
  • Українська
  • Tiếng Việt
  • Winaray
  • 吴语
  • 中文
  • 粵語
Bağlantıları değiştir
  • Madde
  • Tartışma
  • Oku
  • Değiştir
  • Kaynağı değiştir
  • Geçmişi gör
Araçlar
Eylemler
  • Oku
  • Değiştir
  • Kaynağı değiştir
  • Geçmişi gör
Genel
  • Sayfaya bağlantılar
  • İlgili değişiklikler
  • Kalıcı bağlantı
  • Sayfa bilgisi
  • Bu sayfayı kaynak göster
  • Kısaltılmış URL'yi al
  • Karekodu indir
Yazdır/dışa aktar
  • Bir kitap oluştur
  • PDF olarak indir
  • Basılmaya uygun görünüm
Diğer projelerde
  • Wikimedia Commons
  • Vikiveri ögesi
Görünüm
Vikipedi, özgür ansiklopedi
Dr. Josef Mengele
Josef Mengele, 1944
LakabıÖlüm Meleği
Doğum16 Mart 1911(1911-03-16)
Günzburg, Almanya
Ölüm7 Şubat 1979 (67 yaşında)
Bertioga, Brezilya
Bağlılığı Nazi Almanyası
Branşı Schutzstaffel
Hizmet yılları1938-1945
Rütbesi Hauptsturmführer (Yüzbaşı)
Çatışma/savaşlarıII. Dünya Savaşı
ÖdülleriDemir Haç
İmza
1956'da Buenos Aires'te bir polis fotoğrafçısı tarafından Mengele'nin Arjantin kimlik belgesi için çekilen fotoğrafı

Josef Rudolf Mengele (Almanca telaffuz: [ˈjoːzɛf ˈmɛŋələ]; 16 Mart 1911 – 7 Şubat 1979), Nazi toplama kampı Auschwitz-Birkenau'da yaptığı acı verici ölümcül deneylerle bilinen bir Alman Nazi doktor. 2 milyon kişinin insanlık suçu işlenerek öldürülmesinden sorumlu tutulmaktadır.

Savaştan önce, antropoloji ve tıp alanında doktora yapmış ve bir araştırmacı olarak kariyerine başlamıştır. 1937'de Nazi Partisi'ne ve 1938'de SS'e katıldı. II. Dünya Savaşı'nın başlangıcında tabur sağlık görevlisi olarak atandı, ardından 1943'ün başlarında Nazi toplama kampları servisine transfer edildi ve Auschwitz'e atandı, burada insan denekler üzerinde genetik araştırma yapma fırsatını yakaladı. Deneyleri, kurbanların sağlığına veya güvenliğine bakılmaksızın, öncelikle ikizlere odaklandı.[1][2]

Savaştan sonra Mengele Güney Amerika'ya kaçtı. Eski SS üyelerinden oluşan bir ağ tarafından desteklenerek Temmuz 1949'da Arjantin'e gitti. Başlangıçta Buenos Aires'te ve çevresinde yaşadı, daha sonra 1959'da Paraguay'a ve 1960'ta Brezilya'ya kaçtı, bu sırada Batı Almanya, İsrail ve onu mahkemeye çıkarmak isteyen Simon Wiesenthal gibi Nazi avcıları tarafından aranıyordu. Mengele, Batı Alman hükûmetinin iade taleplerine ve İsrail istihbarat teşkilatı Mossad'ın gizli operasyonlarına rağmen yakalanmadı. 1979'da Bertioga kıyılarında yüzerken felç geçirdikten sonra boğuldu ve Wolfgang Gerhard takma adıyla gömüldü.[3] Kalıntıları parçalandı ve 1985'te yapılan adli tıp muayenesi ile cesedin kendisine ait olduğu teşhis edildi.

Hayatı

[değiştir | kaynağı değiştir]

Gençlik yılları

[değiştir | kaynağı değiştir]

Mengele, Münih Üniversitesi ve Frankfurt Üniversitesi'nden tıbbi antropoloji üzerine doktora yaptı. Ocak 1937 yılında Frankfurt'ta Kalıtsal Biyoloji ve Irk Hijyen Enstitüsünde çoğunlukla ikizler ile ilgili genetik alanında yaptığı araştırma ile tanınan lider bir bilim insanı olan doktor Otmar Freiherr von Verschuer'ın asistanı oldu.

Naziler arasında

[değiştir | kaynağı değiştir]

1937 yılında Nazi Partisi'ne katıldı. 1938 yılında tıp diplomasını aldı ve SS'e katıldı. Mengele 1940 yılında orduya, daha sonra Waffen-SS'de bir asker olarak sivrildi. SS, muharebe kolu sağlık hizmetleri için gönüllü oldu. Haziran 1941 yılında Ukrayna cephesindeki çabaları için İkinci Sınıf Demir Haç verildi. Rus cephesinde mücadele etti ve yaralandı. Üç Alman askerinin hayatını kurtardığı için SS-Hauptsturmführer (Yüzbaşı) rütbesine terfi etti.

Toplama kampları

[değiştir | kaynağı değiştir]

Toplama kamplarında mahkûmlar üzerinde tüyler ürpertici insan deneyleri gerçekleştirdiği için, insanlar üzerinde yaptığı, onları ölüme kadar götüren, tıbbi deneylerden dolayı, doktor olmasının da etkisiyle kendisine "Ölüm Meleği" adı verildi. Toplama kampındaki mahkûmların hangisinin öldürüleceği, zorla çalıştırılacağı ve üstünde deney yapılacağını belirleyen SS doktorlarından biridir.

Savaşın ardından

[değiştir | kaynağı değiştir]

1944 yılının başında savaş suçlusu ilan edildi. Diğer birçok Auschwitz doktoruyla, Mengele 17 Ocak 1945 tarihinde Aşağı Silezya Gross-Rosen toplama kampına transfer oldu. Kampta tıbbi kayıtların çoğu zaten SS tarafından tahrip edilmişti. Kızıl Ordu 27 Ocak 1945'te Auschwitz'i ele geçirdi. Mengele, Sovyetler gelmeden bir hafta önce, 18 Şubat'ta Gross-Rosen kampından kaçtı ve batıya, Saaz'a (şimdi Žatec) bir Wehrmacht subayı kılığında seyahat etti. Haziran ayında Amerikalılar tarafından savaş esir alındı fakat büyük savaş suçlusu listesinde olduğu tespit edilemedi. Temmuz ayının sonunda serbest bırakıldı ve adı "Fritz Ullman" olarak, daha sonra "Fritz Hollmann" olarak değiştirilmiş sahte belgeler hazırladı.

Auschwitz'teki kayıtlarını kurtarmak için Sovyet işgali altındaki bölgeye bir gezi de dahil olmak üzere kaçak olarak birkaç ay gezdi ve çiftçi olarak Rosenheim yakınlarında bir iş buldu. Yakalanacağı ve ölüm cezası alacağı endişesi ile 17 Nisan 1949 tarihinde Almanya'dan kaçtı. Eski SS üyeleri tarafından yardım alarak Cenova'ya gitti. Orada Uluslararası Kızıl Haç Komitesi tarafından takma adı "Helmut Gregor" isminde bir pasaport aldı. Temmuz ayında Arjantin'e gitti. Karısı ona eşlik etmeyi reddetti ve 1954 yılında boşandılar.

Güney Amerika'da

[değiştir | kaynağı değiştir]

Savaşın bitmesinden sonra ilk olarak başka bir isimle Avusturya'da saklandı, daha sonra ölene kadar kalacağı Güney Amerika'ya kaçtı. Burada, 1959'a kadar Arjantin'de yaşadı.

Mengele, Vicente Lopez banliyösünde bir yatılı evde ikâmet ederken Arjantin'in başkenti Buenos Aires'te bir marangoz olarak çalıştı. Birkaç hafta sonra, Buenos Aires'te daha varlıklı bir mahallede Nazi sempatizanı olan birisinin evine taşındı. Ailenin tarım ekipmanları şirketinde bir tezgahtar olarak çalıştı ve 1951 yılında başlayan bölge satış temsilciliği vasıtasıyla Paraguay'a sık geziler yaptı. 1953 yılında Buenos Aires'in merkezinde bir dairede ikâmet etti. 1954 yılında Olivos banliyösünde bir ev kiraladı. 1992 yılında Arjantin hükûmeti tarafından yayımlanan dosyalarda, Mengele'nin Buenos Aires'te yaşarken kürtaj yapabilmesi dahil olmak üzere lisansı olmadan doktorluk yapabildiğini göstermektedir.

Ölümü

[değiştir | kaynağı değiştir]

Mengele'nin sağlığı 1972'den beri giderek kötüleşiyordu. 1976'da felç geçirdi,[4] yüksek tansiyon geçirdi ve dengesini etkileyen bir kulak enfeksiyonu geçirdi.

7 Şubat 1979'da, Brezilya'nın Bertioga adlı sahil beldesinde arkadaşları Wolfram ve Liselotte Bossert'i ziyaret eden Mengele, denizde yüzerken tekrar inme geçirdi ve boğularak hayatını kaybetti.[5] Cesedi, Mengele'nin 1971'den beri kullandığı kimliği "Wolfgang Gerhard" adı altında Embu das Artes'e gömüldü.[6] Mengele'nin sonraki yaşamında kullandığı diğer takma adlar arasında "Dr. Fausto Rindón" ve "S. Josi Alvers Aspiazu" yer alıyordu.[7]

Kimliği Campinas Devlet Üniversitesi uzmanları tarafından DNA testi yapılarak anlaşıldı.

İnsanlık suçları

[değiştir | kaynağı değiştir]

Daha sonraları insanlık suçu olarak kabul edilen testlerinden bazıları; bir SS subayının kötü şartlara ne kadar dayanabileceğini ölçtüğü, Nazi kamplarında toplanan Yahudiler, "Saf Cermen" soyundan olmayanlar veya engelli insanlar üzerinde yaptıkları testlerdir. Bu testlerde kobaylara asker üniforması giydiriliyor ve bir SS subayının paraşütle uçaktan atladığında ne kadar basınca dayanabileceğini ölçmek için, kobayı bir basınç odasına sokuyor; bu odada iç organları patlayana kadar basınç uygulanıyordu. Diğer bir deneyde ise Kuzey Kutbu'na gidecek bir SS subayının deniz soğuğuna ne kadar dayanabileceğini ölçen testti. Bu testin kobay üzerinde uygulanışı ise, onu buz dolu bir küvete sokmak ve soğuktan ölene kadar onu gözetim altında tutmaktı.

Deneylerinden bir diğeri ise; "Saf Cermen" ırkları üzerinde uygulanacak testlerin kobaylığını, toplama kamplarındaki Yahudi ağırlıklı esirler üzerinde uygulamaktı. Cermen soyundan gelen ari ırktan doğan çocukların göz renkleri mavi renkten farklı bir renk olursa; bu rengi mavi renk ile değiştirmek üzerine deneyler yapıyor; bu deney sonucu elde ettiği sıvıları esirlerin göz bebeklerine şırınga aracılığı ile enjekte ediyordu. Bu yaptığı test ise başarısızlıkla sonuçlanmış ve birçok insanın kör olup ölmesi ile sonuçlanmıştır. Aynı zamanda birçok esir üzerinde anestezi uygulamadan vücutlar üzerinde kanlı deneyler yapmıştır. Küçük çocuklara, ciddi hastalıkların mikropları enjekte edildi ve bu hastalıklara çocukların ne kadar dayanabildikleri ölçüldü. Pek çok masum çocuk, işkence çekti, sakat kaldı veya öldü. Josef Mengele cüceler üstünde de acımasız deneyler yaptı. Örneğin Cüce kardeşler üzerinde ırk araştırmaları yaptı, litrelerce kan aldı. Kampa yeni gelenleri eleyen, gaz odasına gönderen Dr. Mengele, cüce deneylerinde 2 bin ve ayıklama işlemlerinde de 2 milyon kişinin ölümünden sorumlu tutuldu.[8]

Resim galerisi

[değiştir | kaynağı değiştir]
  • 1949 yılında Arjantin'e kaçmak için kullandığı İtalyan pasaportu
    1949 yılında Arjantin'e kaçmak için kullandığı İtalyan pasaportu
  • Josef Mengele'nın kullandığı imzası
    Josef Mengele'nın kullandığı imzası
  • Kobay olarak kullandığı çocuklardan bazıları
    Kobay olarak kullandığı çocuklardan bazıları
  • Blok 10 - Auschwitz I Tıbbi deneyler bloğu
    Blok 10 - Auschwitz I Tıbbi deneyler bloğu

İlgili film

[değiştir | kaynağı değiştir]
  • Aile Doktoru

Kaynakça

[değiştir | kaynağı değiştir]
  1. ^ Kubica 1998, s. 320.
  2. ^ Astor 1985, s. 102.
  3. ^ USHMM: Josef Mengele.
  4. ^ Levy 2006, ss. 289, 291.
  5. ^ Levy 2006, ss. 294–295.
  6. ^ Blumenthal 1985, s. 1.
  7. ^ Zentner & Bedürftig 1991, s. 586.
  8. ^ "Ölüm Meleğinin acımasız deneyleri". 23 Mayıs 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Mayıs 2015. 

Dış bağlantılar

[değiştir | kaynağı değiştir]
  • İlgili haber: Nazi doktoru pişmanlık duymamış, Ntvmsnbc.com
  • g
  • t
  • d
Nazi Partisi
Liderler
  • Karl Harrer (1919–1920)
  • Anton Drexler (1920–1921)
  • Adolf Hitler (1921–1945)
  • Martin Bormann (1945)
Tarihçe
  • Adolf Hitler'in iktidara yükselişi
  • Thule Cemiyeti
  • Sturmabteilung
  • Nasyonal sosyalizm
  • Alman İşçi Partisi
  • Nasyonal Sosyalist Program
  • Birahane Darbesi
  • Kahverengi Ev
  • Yetki Kanunu
  • Reichsparteitag
  • Uzun Bıçaklar Gecesi
  • Nazilerden arındırma
Parti makamları
  • Amt Rosenberg
  • Hitler Gençliği
  • Hitler Şansölyeliği
  • Nazi Partisi Şansölyeliği
  • NSDAP Sömürge Politika Bürosu
  • NSDAP Askerî Politika Bürosu
  • NSDAP Irksal Politika Bürosu
  • NSDAP Dışişleri Politika Bürosu
  • NSDAP/AO
  • SS
  • SS Eğitim Ofisi
Yayınlar
  • Völkischer Beobachter
  • Das Schwarze Korps
  • Das Reich
  • Innviertler Heimatblatt
  • Arbeitertum
  • Der Angriff
  • Panzerbär
  • Wochenspruch der NSDAP
  • NS-Frauen-Warte
Önemli üyeler
  • Artur Axmann
  • Houston Stewart Chamberlain
  • Kurt Daluege
  • Richard Walther Darré
  • Rudolf Diels
  • Karl Dönitz
  • Dietrich Eckart
  • Adolf Eichmann
  • Hans Frank
  • Roland Freisler
  • Wilhelm Frick
  • Walther Funk
  • Joseph Goebbels
  • Hermann Göring
  • Ernst Hanfstaengl
  • Rudolf Hess
  • Reinhard Heydrich
  • Heinrich Himmler
  • Rudolf Höss
  • Ernst Kaltenbrunner
  • Robert Ley
  • Josef Mengele
  • Konstantin von Neurath
  • Joachim von Ribbentrop
  • Ernst Röhm
  • Alfred Rosenberg
  • Bernhard Rust
  • Fritz Todt
  • Baldur von Schirach
  • Arthur Seyss-Inquart
  • Albert Speer
  • Gregor Strasser
  • Otto Strasser
  • Julius Streicher
  • Cosima Wagner
Türevleri
  • Kara Cephe (Strasserizm) / Alman Sosyal Birliği
  • Alman Reich Partisi / Almanya Ulusal Demokratik Partisi
  • Sosyalist Reich Partisi
İlgili maddeler
  • Adolf Hitler Okulları
  • Horst-Wessel-Lied
  • Münih Dokümantasyon Merkezi
  • Nationalpolitische Erziehungsanstalten
  • Nazi toplama kampları
  • Nazi Almanyası
  • Nazi şarkıları
  • Nazi Partisi'nin rütbeleri ve nişanları
  • g
  • t
  • d
Nazi kaçakların savaş sonrası kaçışı
Kaçaklar
Alman / Avusturyalı
  • Ludolf von Alvensleben
  • Klaus Barbie
  • Alois Brunner
  • Adolf Eichmann
  • Josef Mengele
  • Hermann Michel
  • Erich Priebke
  • Walter Rauff
  • Eduard Roschmann
  • Walter Schreiber
  • Horst Schumann
  • Franz Stangl
  • Gustav Wagner
Hırvat
  • Milivoj Ašner
  • Ante Pavelić
  • Dinko Šakić
  • Vjekoslav Vrančić
Diğer milletlerden
  • Herberts Cukurs
  • Pierre Daye
  • Léon Degrelle
  • John Demjanjuk
  • Søren Kam
  • René Lagrou
  • Mykola Lebed
  • Jacques de Mahieu
  • Carl Værnet
Yardakçı
Organizasyon
  • Nazi kaçış yolları
Hükümet destekli
  • Villa Baviera
  • Francisco Franco
  • Juan Perón
  • Paperclip Harekâtı
  • Robert Leiber
  • Alfredo Stroessner
Diğer kişiler
  • Horst Carlos Fuldner
  • Rodolfo Freude
  • Alois Hudal
  • Charles Lescat
  • Hans-Ulrich Rudel
  • Otto Skorzeny
Avcılar
  • Serge ve Beate Klarsfeld
  • Simon Wiesenthal
  • Efraim Zuroff
Şüpheli  / İhtilaflı
  • Krunoslav Draganović
  • Aribert Heim
  • ODESSA
Otorite kontrolü Bunu Vikiveri'de düzenleyin
  • BIBSYS: 90621535
  • BNE: XX1580893
  • BNF: cb11934884h (data)
  • CANTIC: a10460135
  • GND: 118783262
  • ISNI: 0000 0000 6675 6143
  • Koha Kütüphane: 256261
  • LCCN: n81068925
  • NARA: 10569612
  • NDL: 00621120
  • NKC: xx0029939
  • NLG: 264331
  • NLI: 987007265370505171
  • NSK: 000597370
  • NTA: 071404422
  • SELIBR: 217254
  • SNAC: w6931ktt
  • SUDOC: 02727103X
  • VIAF: 20476549
  • WorldCat (LCCN): n81-068925
"https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=Josef_Mengele&oldid=36150181" sayfasından alınmıştır
Kategoriler:
  • 1911 doğumlular
  • Bavyera doğumlular
  • 1979'da ölenler
  • Alman Naziler
  • Alman hekimler
  • Alman askerî hekimler
  • II. Dünya Savaşı'nda Nazi Almanyası'nın askerleri
  • Nazi hekimler
  • Porajmos'ta kişiler
  • Holokost failleri
  • Brezilya'da kazalarda ölenler
  • Boğularak ölenler
  • Almanya tarafından aranan kaçaklar
  • Savaş suçları suçlamasıyla aranan kaçaklar
  • Brezilya'daki Alman gurbetçiler
  • İtalya'daki Alman gurbetçiler
  • Johann Wolfgang Goethe Üniversitesinde öğrenim görenler
  • Münih Ludwig Maximilian Üniversitesinde öğrenim görenler
  • Nazi insan deneyleri
  • Bavyera Krallığı doğumlular
  • Denizde ölenler
  • SS-Hauptsturmführer
  • Waffen-SS personeli
Gizli kategoriler:
  • İmzası Vikiveri'den çekilen kişiler
  • Türkçe Vikipedi ile Vikiveride aynı resim olan maddeler
  • BIBSYS tanımlayıcısı olan Vikipedi maddeleri
  • BNE tanımlayıcısı olan Vikipedi maddeleri
  • BNF tanımlayıcısı olan Vikipedi maddeleri
  • CANTIC tanımlayıcısı olan Vikipedi maddeleri
  • GND tanımlayıcısı olan Vikipedi maddeleri
  • ISNI tanımlayıcısı olan Vikipedi maddeleri
  • KOHA tanımlayıcısı olan Vikipedi maddeleri
  • LCCN tanımlayıcısı olan Vikipedi maddeleri
  • NARA tanımlayıcısı olan Vikipedi maddeleri
  • NDL tanımlayıcısı olan Vikipedi maddeleri
  • NKC tanımlayıcısı olan Vikipedi maddeleri
  • NLG tanımlayıcısı olan Vikipedi maddeleri
  • NLI tanımlayıcısı olan Vikipedi maddeleri
  • NSK tanımlayıcısı olan Vikipedi maddeleri
  • NTA tanımlayıcısı olan Vikipedi maddeleri
  • SELIBR tanımlayıcısı olan Vikipedi maddeleri
  • SNAC-ID tanımlayıcısı olan Vikipedi maddeleri
  • SUDOC tanımlayıcısı olan Vikipedi maddeleri
  • VIAF tanımlayıcısı olan Vikipedi maddeleri
  • WorldCat-LCCN tanımlayıcısı içeren Vikipedi maddeleri
  • Sayfa en son 17.08, 8 Ekim 2025 tarihinde değiştirildi.
  • Metin Creative Commons Atıf-AynıLisanslaPaylaş Lisansı altındadır ve ek koşullar uygulanabilir. Bu siteyi kullanarak Kullanım Şartlarını ve Gizlilik Politikasını kabul etmiş olursunuz.
    Vikipedi® (ve Wikipedia®) kâr amacı gütmeyen kuruluş olan Wikimedia Foundation, Inc. tescilli markasıdır.
  • Gizlilik politikası
  • Vikipedi hakkında
  • Sorumluluk reddi
  • Davranış Kuralları
  • Geliştiriciler
  • İstatistikler
  • Çerez politikası
  • Mobil görünüm
  • Wikimedia Foundation
  • Powered by MediaWiki
Josef Mengele
Konu ekle