Kandake
Kandake, Kadake veya Kentake (Meroitik: 𐦲𐦷𐦲𐦡 kdke ),[1] genellikle Candace (Eski Yunanca: Κανδάκη) [1] ana soyundan gelen ve miras nedeniyle bir sonraki varisi doğurarak ana kraliçe olan Kuş kralının kız kardeşi için kullanılan Meroitik terimdi.[2][3] Çağdaş Yunan ve Roma kaynakları ismi yanlış bir şekilde ele alarak kullanmış olsalar da Candace kelimesi Yeni Ahit'ten türetilmiştir (Acts 8:27 ).[4][5][6]
Tek başına hüküm süren kandake, erkek hükümdarların taşıdığı unvan olan qore unvanını da taşıyordu.[7]
Yunan-Roma kaynakları
[değiştir | kaynağı değiştir]Plinius, "Etiyopyalıların Kraliçesi"nin Candace unvanını taşıdığını ve antik Suriye ve Akdeniz'i fethettiğini yazmıştır.[8]
Strabon'un yazdıklarına göre MÖ 25'te Kandake Amanirenas, Roma İmparatorluğu topraklarında bulunan Syene şehrine (günümüzde Asvan) saldırmış; İmparator Augustus ise misilleme olarak Napata şehrini yok etmiştir.[9][10]
Cassius Dio, Kandake'nin ordusunun Mısır'daki Elephantine'e kadar başarılı bir saldırı yaptığını ancak sonrasında Petronius'un onları yendiğini ve başkentleri Napata dahil olmak üzere diğer şehirleri aldığını yazmıştır.[11]
"Candaces" olarak bilinen dört Yunan-Roma kraliçesi: Amanishakheto, Amanirenas, Nawidemak ve Malegereabar. [12]
Hüküm süren kandakes listesi
[değiştir | kaynağı değiştir]
Bilinen kadarıyla on bir kraliçe Kandake olarak hüküm sürdü:
- Nahirqo (MÖ 2. yüzyılın ortaları) [13]
- Bilinmeyen bir kraliçe (MÖ 2. yüzyılın sonu-MÖ 1. yüzyılın ilk yarısı) [13]
- Amanirenas (MÖ 1. yüzyılın sonu - MS 1. yüzyılın başı) [13]
- Amanishakheto (MS 1. yüzyılın başları) [13]
- Shanakdakhete (MS 1. yüzyılın ilk yarısı) [13]
- Nawidemak (MS 1. yüzyılın ilk yarısı?) [13]
- Amanitore (MS 1. yüzyılın ortaları) [13]
- Amanikhatashan (MS 2. yüzyılın ortaları?) [13]
- Amanikhalika (MS 2. yüzyılın ikinci yarısı) [14]
- Patrapeamani (erken 4. yüzyıl) [15]
- Amanipilade (4. yüzyılın ortaları) [15]
Bazı listeler Maloqorebar (MS 266-283) ve Lahideamani (MS 306-314) adlı iki kraliçeninde bu unvanu kullandığından bahseder.[16] Ancak yakın zamanda keşfedilen bir yazıt, bu iki hükümdarında kadın olmadığını göstermiştir.[17]
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ a b Kirsty Rowan, "Revising the Sound Value of Meroitic D: A Phonological Approach," 22 Mayıs 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Beitrage zur Sudanforschung 10 (2009).
- ^ Lohwasser, Angelika (1999). "Die Frau im antiken Sudan" (PDF). s. 131. 2 Kasım 2018 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi.
- ^ Khan, Dan'el (2012). "The Queen Mother in the Kingdom of Kush: Status, Power and Cultic Role". Teshura le-Zafrira: Studies in the Bible, the History of Israel, and the Ancient Near East Presented to Zafrira Ben-Barak of the University of Haifa. ss. 67-68.
- ^ Lobban, Richard A. Jr. (2003). Historical Dictionary of Ancient and Medieval Nubia. Lanham, MD: Scarecrow Press. ISBN 978-0-8108-6578-5.
- ^ Miriam Ma'at-ka-re Monges (2005). "Kush". Molefi Kete Asante, Ama Mazama (Ed.). Encyclopedia of Black Studies. Sage. s. 302. ISBN 978-0-7619-2762-4.
|ad=eksik (yardım) - ^ Fage, John (23 Ekim 2013). A History of Africa. Routledge. s. 115. ISBN 978-1317797272.
- ^ László Török (1997), The Kingdom of Kush: Handbook of the Napatan–Meroitic Civilization, Brill, pp. 213–214.
- ^ Turner, Sharon (1834). The Sacred History of the World, as Displayed in the Creation and Subsequent Events to the Deluge: Attempted to be Philosophically Considered, in a Series of Letters to a Son. 2. Longman. ss. 480-482. 30 Nisan 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Eylül 2024.
- ^ Fluehr-Lobban, Carolyn (20 Ağustos 1998). "Nubian Queens in the Nile Valley and Afro-Asiatic Cultural History" (PDF). Ninth International Conference for Nubian Studies. Museum of Fine Arts, Boston U.S.A. 12 Haziran 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF)7 Haziran 2018.
- ^ Budge, Sir Ernest Alfred Wallis (1911). Cook's handbook for Egypt and the Egyptian Sûdân. T. Cook & Son. s. 737.
- ^ Dio Cassius, Histories, §54.5.4
- ^ Harris 2014.
- ^ a b c d e f g h Kuckertz, Josefine (2021). "Meroe and Egypt". UCLA Encyclopedia of Egyptology (İngilizce): 5, 11-13. 30 Ocak 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi14 Eylül 2024.
- ^ Eder, Walter; Renger, Johannes; Henkelman, Wouter; Chenault, Robert (2007). Chronologies of the Ancient World: Names, Dates and Dynasties (İngilizce). Brill. s. 55. ISBN 978-90-04-15320-2.
- ^ a b Török, László (2015). The Kingdom of Kush: Handbook of the Napatan-Meroitic Civilization (İngilizce). BRILL. s. 206. ISBN 978-90-04-29401-1. 9 Kasım 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Eylül 2024.
- ^ Mark, Joshua. "The Candaces of Meroe". World History Encyclopedia. 16 Nisan 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Haziran 2019.
- ^ Claude Rilly (2017), "New Light on the Royal Lineage in the Last Decades of the Meroitic Kingdom: The inscription of the Temple of Amun at Meroe Found in 2012 by the Sudanese–Canadian Mission", Sudan and Nubia 21: 144–147 (appendix to "The Amun Temple at Meroe Revisited" 8 Nisan 2024 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. by Krzysztof Grzymski).
Ek kaynak
[değiştir | kaynağı değiştir]- Harris, G.L.A. (2014). = TeqsBAAAQBAJ&pg = PA29 Living Legends and Full Agency: Implications of Repealing the Combat Exclusion Policy
|url=değerini kontrol edin (yardım). CRC Press. ISBN 978-1-4665-1378-5.