Kara cüce

Kara cüce veya siyah cüce, varsayımsal bir yıldız kalıntısıdır. Tam ifadesiyle artık yeteri kadar ısı veya ışık yayamayacak kadar soğumuş olan bir beyaz cücedir.

Bir beyaz cücenin milyarlarca yıl içinde soğuması tüm ısısını evrene yayması ile oluşur; dahası, beyaz cücede bulunan iyonların enerjisi sonunda tükenir ve bu nedenle artık kendi ışığını yayamaz, kararır ve artık çıplak gözle görülemez. Bu yoğunlaşmış plazma kümesinin uzayda sonsuza kadar dolaşacağı varsayılır. Bir yıldızın bu aşamaya ulaşması için 100 milyar yıla ihtiyacı vardır ve evrenin şu anki yaşının 13,77 milyar yıl olduğu düşünüldüğünde henüz bir kara cücenin oluşmadığı sonucuna varılabilir. En soğuk beyaz cücelerin sıcaklığı evrenin yaşıyla ilgili gözlemsel bir sınırdır.^[1]

"Kara cüce" adı, hidrojenin nükleer füzyonu için yeterli kütleye sahip olmayan (yaklaşık 0,07 M_☉'den az) yıldızdan küçük gökcisimlerine de uygulanmıştır. Bu cisimler artık 1970'lerde ortaya çıkan bir terim olan kahverengi cüceler olarak adlandırılıyor.^[2]^[3]^[4]^[5] Kara cüceler, kara delikler veya nötron yıldızlarıyla karıştırılmamalıdır.

Kaynakça

^ §3, Heger, A.; Fryer, C.L.; Woosley, S.E.; Langer, N.; Hartmann, D.H. (2003). "How massive single stars end their life". Astrophysical Journal. 591 (1). ss. 288-300. arXiv:astro-ph/0212469 . Bibcode:2003ApJ...591..288H. doi:10.1086/375341.
^ Jameson, R. F.; Sherrington, M. R.; Giles, A.R. (Ekim 1983). "A failed search for black dwarfs as companions to nearby stars". Monthly Notices of the Royal Astronomical Society. Cilt 205. ss. 39-41. Bibcode:1983MNRAS.205P..39J. doi:10.1093/mnras/205.1.39P.
^ Kumar, Shiv S. (1962). "Study of Degeneracy in Very Light Stars". Astronomical Journal. Cilt 67. s. 579. Bibcode:1962AJ.....67S.579K. doi:10.1086/108658.
^ Darling, David. "brown dwarf". The Encyclopedia of Astrobiology, Astronomy, and Spaceflight. David Darling. 28 Nisan 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Mayıs 2007.
^ Tarter, Jill (2014), "Brown is not a color: Introduction of the term 'Brown Dwarf'", Joergens, Viki (Ed.), 50 Years of Brown Dwarfs - From Prediction to Discovery to Forefront of Research, Astrophysics and Space Science Library, 401, Springer, ss. 19-24, doi:10.1007/978-3-319-01162-2_3, ISBN 978-3-319-01162-2

[2003ApJ...591..288H-1] §3, Heger, A.; Fryer, C.L.; Woosley, S.E.; Langer, N.; Hartmann, D.H. (2003). "How massive single stars end their life". Astrophysical Journal. 591 (1). ss. 288-300. arXiv:astro-ph/0212469 . Bibcode:2003ApJ...591..288H. doi:10.1086/375341.

[Jameson-2] Jameson, R. F.; Sherrington, M. R.; Giles, A.R. (Ekim 1983). "A failed search for black dwarfs as companions to nearby stars". Monthly Notices of the Royal Astronomical Society. Cilt 205. ss. 39-41. Bibcode:1983MNRAS.205P..39J. doi:10.1093/mnras/205.1.39P.

[Kumar-3] Kumar, Shiv S. (1962). "Study of Degeneracy in Very Light Stars". Astronomical Journal. Cilt 67. s. 579. Bibcode:1962AJ.....67S.579K. doi:10.1086/108658.

[Darling-4] Darling, David. "brown dwarf". The Encyclopedia of Astrobiology, Astronomy, and Spaceflight. David Darling. 28 Nisan 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Mayıs 2007.

[JillTarter2014-5] Tarter, Jill (2014), "Brown is not a color: Introduction of the term 'Brown Dwarf'", Joergens, Viki (Ed.), 50 Years of Brown Dwarfs - From Prediction to Discovery to Forefront of Research, Astrophysics and Space Science Library, 401, Springer, ss. 19-24, doi:10.1007/978-3-319-01162-2_3, ISBN 978-3-319-01162-2

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]