Kara semenderi
| Kara semenderi | ||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 Lyciasalamandra luschani  Takson aralığı haritası
| ||||||||||||||||
| Korunma durumu | ||||||||||||||||
| Biyolojik sınıflandırma | ||||||||||||||||
| ||||||||||||||||
Lyciasalamandra luschani
Steindachner, 1891 | ||||||||||||||||
| Sinonimler | ||||||||||||||||
|
Mertensiella luschani (Steindachner, 1891) Salamandra luschani (Steindachner, 1891)
|
Kara semenderi[1] (Lyciasalamandra luschani), Salamandridae familyasından bir semender türü.
Batı Akdeniz'de güneybatı Türkiye ile Yunanistan'da (Meis adası) görülürler. Doğal habitatları, ılıman ormanlar ve Akdeniz tipi çalılıklardır. Küçük böceklerin ergin, larva ve nimfleri ile solucanlar ana besinlerini oluşturur. Boyu en fazla 15 cm olur. Habitat kaybından dolayı soyu tehlike altında olan hassas (VU) türlerdendir.[2]
Alt türleri
[değiştir | kaynağı değiştir]Yalnızca 3 alt türü bulunur ve bütün alt türleri de Türkiye'de Muğla ile Antalya illerinde görülür. Yalnızca tek bir alt türü, Kaş semenderi ise Yunanistan'ın Meis adasında da görülür.
- Lyciasalamandra luschani basoglui (Kaş semenderi[3]): Karın kısmı açık sarımsı pembe zemin üzeri düzensiz dağılmış kahverengi lekelidir. Parotidler karnından daha açık renklidir. Vücudun yanı grimsi beyazdır. Bütün üyeleri ve kuyruk kırmızımsı renkte olup küçük siyah beneklidir. En fazla 14 cm boyunda olabilir. Türkiye'de Antalya'nın Kaş İlçesinde dağılım gösterir. Kekova'da ve Yunan adalarından Meis'de de görülür. Vertikal dağılışı 60-800 metre arasındadır. Latince epitet adı (basoglui) Prof. Dr. Muhtar Başoğlu (1913-1981)'na ithaf edilmiştir.[4]
- Lyciasalamandra luschani finikensis (Finike semenderi[3]): Karın kısmı siyahımsı koyu kahverengi zemin üzeri düzensiz dağılmış grimsi beyaz küçük lekelidir. Aynı renk ve desen şekli kuyruğun alt yüzeyine kadar kadar devam eder. Bütün üyelerinin alt yüzeyi ile kuyruğun yan kısımları et kırmızısı zemin üzeri açık kahverengi lekelerle kaplıdır. En fazla 12 (~ 15) cm boyunda olabilir. Dünyada yalnızca Antalya'nın Finike ilçesinde görülür ve vertikal dağılışı deniz seviyesinden 750 metreye kadardır.[4]
- Lyciasalamandra luschani luschani (Fethiye semenderi[3]): Karın kısmı parlak kahverengi zemin üzeri düzensiz dağılmış sarımsı lekelidir. Parotidler açık sarı ve üzeri siyah beneklidir. Vücudun yanı beyazımsı gridir. Bütün üyeleri ve kuyruk açık sarı ve üzeri koyu kahverengi lekelidir. Kuyruğun alt yüzeyinde de küçük siyah benekler vardır. En fazla 13 cm boyunda olabilir. Dağılışı Fethiye ile Patara arasında ve lokal populasyonlar halinde 80-400 metre arasında dağılım gösterir.[4]
Önceleri Lyciasalamandra fazilae türü alt tür olarak bu türe dahil ediliyordu.
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ "Kara Semenderi, Luschan n Likya Semenderi, / Luschan s Lycian Salamander (Lyciasalamandra luschani) @ AdaMerOs Herptil T rkiye". 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Mayıs 2012.
- ^ www.iucnredlist.org 26 Eylül 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.: Petros Lymberakis, Yakup Kaska, Yusuf Kumlutaş, Aziz Avci, Nazan Üzüm, Can Yeniyurt, Ferdi Akarsu, Varol Tok, Ismail H. Ugurtas, Murat Sevinç, Pierre-André Crochet, Theodore Papenfuss, Max Sparreboom, Sergius Kuzmin, Steven Anderson, Mathieu Denoël 2009.
- ^ a b c "fen.ege.edu.tr Bayram Göçmen". 21 Aralık 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Mart 2020.
- ^ a b c Budak, A. & Göçmen, B. (2005). Herpetology. Ege Üniversitesi Fen Fakültesi Kitaplar Serisi, No. 194, Ege Üniversitesi Basimevi, Bornova-Izmir, 226 pp