Kemal Özer
 | Bu maddedeki bilgilerin doğrulanabilmesi için ek kaynaklar gerekli. (Ocak 2017) (Bu şablonun nasıl ve ne zaman kaldırılması gerektiğini öğrenin) |
Kemal Özer | |
|---|---|
 | |
| Doğum | 9 Mart 1935 İstanbul, Türkiye |
| Ölüm | 30 Haziran 2009 (74 yaşında) İstanbul, Türkiye |
| Milliyet | Türk |
| Meslek | Şair ve yazar |
Kemal Özer (9 Mart 1935; İstanbul - 30 Haziran 2009; İstanbul), Türk şair ve yazardır.[1][2]
Hayatı
[değiştir | kaynağı değiştir]İstanbul'da doğdu. Özer Özler adını 1970 yılında mahkeme kararıyla değiştirerek yazın alanında kullandığı Kemal Özer adını aldı. İlk ve ortaokulu İstanbul'un çeşitli ilçelerinde okuduktan sonra 1954 yılında İstanbul Erkek Lisesinden mezun oldu.[3] Edebiyata ilgisi lise yıllarında başladı.
İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi’nde Türk Dili ve Edebiyatı okudu. Bu eğitimini yarım bıraktı. Yazıları, henüz öğrenciyken yayımlanmaya başladı. Üniversiteden arkadaşlarıyla birlikte, 1956-1960 yılları arasında a dergisini çıkardı.[4]
1959'da Kim dergisinde düzeltmen olarak çalışmaya başladı. 1960’ta yine düzeltmen olarak girdiği Cumhuriyet gazetesinde 1981’de emekli olana kadar kadar görev yaptı.
1965-1970 yılları arasında kitapçılık ve yayıncılık faaliyetlerinde bulundu. Şiir Sanatı dergisini 1966-1968 yılları arasında yayınladı. 1972’ten itibaren yayımlanmaya başlanan Yeni A dergisinin kurucuları arasında bulundu, dergi için yazılar kaleme aldı.[5]
1981- 1982 yılları arasında Karacan Yayınlarında çalıştı. 1983’te üstlendiği Varlık dergisinin yönetmenliğini 1990’a kadar sürdürdü. 1989’da Yordam Yayıncılık’ı kurdu.
1999-2000 yılları arasında Türkiye Yazarlar Sendikası’nın ikinci başkanlığını yaptı. Kemal Özer 15 günde bir soL Haber Portalı'nda yazmaktaydı. 30 Haziran 2009'da hayatını kaybetti.[6]
Eleştiri
[değiştir | kaynağı değiştir]İlk dönemlerinde İkinci Yeni Hareketi içinde yer aldı. Bunu, ilk üç şiir kitabına yansıttı. Daha sonra "toplumcu gerçekçi" diye nitelenen bir tarza yöneldi. Eleştirmenlere göre, bu dönemde, gündemdeki toplumsal ve siyasal olayların yanı sıra söz konusu olaylar karşısında insanların duygu, düşünce ve tepkilerine tanıklık etti. Toplumcu gerçekçi eğilimi 1970-1980 yılları arasında yayımlanan 4 eserine hakim oldu. Bu kitapları izleyen şiirlerinde yeni boyut ve ilgi alanlarına açılım arzusu gözlendi. 1983'te yayımlanan Araya Giren Görüntüler'de 12 Eylül dönemine ilişkin tanıklığını sergiledi. 1985 tarihli Sınırlamıyor Beni Sevda'da sevda olgusunu toplumsal bakış açısıyla yorumladı. 1995'te basılan Oğulları Öldürülen Analar ile bir başka toplumsal soruna, kayıp annelerinin sesine aracılık etti. Onların Sesleriyle Bir Kez Daha kitabıyla da uzun süreli bir baskı döneminin ardından seslerini yeniden yükselten çalışan kesimi aktardı.
Behçet Necatigil, Kemal Özer'i 1977'de şöyle değerlendirdi: "İkinci Yeni'nin en çok sözü edilen şairlerinden olan Kemal Özer'in şiirlerinde, uzak çağrışımların izinde yürümekle çözülebilecek gizli bir bütünlük kaygısı seziliyordu. Şairliği, yeni aşamalarda, toplumsal eylemlere, yurdun ve dunyanın politik-güncel olaylarını şiirleştirmeye yöneldi."
Eserleri
[değiştir | kaynağı değiştir]Şiir
[değiştir | kaynağı değiştir]- Gül Yordamı (1959)
- Ölü Bir Yaz (1960)
- Tutsak Kan (1963)
- Kavganın Yüreği (1973)
- Yaşadığımız Günlerin Şiirleri (1974)
- Sen de Katılmalısın Yaşamı Savunmaya (1975)
- Geceye Karşı Söylenmiştir (1978)
- Kimlikleriniz Lütfen (1981)
- Araya Giren Görüntüler (1983)
- Sınırlamıyor Beni Sevda (1985)
- İnsan Yüzünün Tarihinden Bir Cümle (1990)
- Bir Adı Gurbet (1993)
- Oğulları Öldürülen Analar (1995)
- Onların Sesleriyle Bir Kez Daha (1999)
- Sana Dün Bir Tepeden Baktım (2003)
- Sevdalı Buluşma (2005)
- Temmuz İçin Yaralı Semah (2008)
Toplu basım şiirler
[değiştir | kaynağı değiştir]- Çağdaş ve Boyun Eğmeyen (1985)
- XX. Yüzyıldan Duvar Kabartmaları 1-2 (2000)
- Yaralı Karanfil (2009)
Öykü
[değiştir | kaynağı değiştir]- Baba ile Kız (1999)
Deneme
[değiştir | kaynağı değiştir]- Umut Edebiyatı Yedi Canlıdır (1992)
- Acı Şölen (1992)
- Gün Olur Söze Yazılır (1992)
- Yaşadığımız Günlerin Yazıları (1996)
- “Benim Ellerimi Al, Benim Gözlerimi Kullan” (1999)
- Bendeki Görüntüler (2000)
- Şiiri Sorgulayan Yazılar (2000)
Anı
[değiştir | kaynağı değiştir]- İkinci Yeni'den Toplumcu Şiire (1999)
Gezi
[değiştir | kaynağı değiştir]- Güldeki Şafak (1979)
- Düşmanı Kardeş Yapmak (1994)
Günlük
[değiştir | kaynağı değiştir]- Tanık Günler 1 (1993)
- Tanık Günler 2 (1994)
- Gölgeden Güneşe (1999)
Çocuk kitapları
[değiştir | kaynağı değiştir]- Nasrettin Hoca (1975)
- Tatil Köyünün Çocukları (1981)
- Trenler Ne Güzeldir (1983)
- Dünya Onlarla Daha Güzel (1992)
- Şiirlerle Ezop Masalları (1993)
- Çiçek Dürbünü (1994)
- Şiirlerle Andersen Masalları (1995)
- Sinemayı Seven Çocuk (1997)
- Sorulardan Bir Gökkuşağı (1999)
- Güneş Arkasına Baktı (2000)
Derleme
[değiştir | kaynağı değiştir]Söyleşi
[değiştir | kaynağı değiştir]- Sanatçılarla Konuşmalar (1979)
Antoloji
[değiştir | kaynağı değiştir]- Şiirlerle İstanbul (1992)
- 100 Şiir (1995)
- Dünden Bugüne Türk Şiiri (Asım Bezirci'yle, 2002)
Çeviri şiir kitapları
[değiştir | kaynağı değiştir]- Haydut Otu (Lubomir Levçev'ten Fahri Erdinç'le, 1979)
- Benimdir Bu Dünya (Georgi Cagarov'tan Fahri Erdinç'le, 1982)
- Kurşun Asker (Lubomir Levçev'ten Fahri Erdinç'le, 1984)
- Temiz Yürekle (Attila Jozsef'ten Edit Tasnadi'yle, 1986)
- Zamanın Sözü (Nicolae Dragoş'tan Erem Melike Roman'la, 1989)
- Zambak ve Gölge (Federico Garcia Lorca'dan Gülşah Özer'le, 1990)
- Sevdiğime Seslenir Gibi (Pablo Neruda'dan Sibel Özbudun'la, 1992)
- Suskun Sesler (Romen kadın ozanlardan Ergin Koparan'la, 1992)
- Kuşlar Havalanıyor Yüreğimden (Sara Mathai Stinus'tan Gülşah Özer'le, 1997)
- Köpüklenen Gök (Miklos Radnoti'den Edit Tasnadi'yle, 1997)
- Granit Destanı (Lıçezar Elenkov'tan Ömer Çandır'la, 1997)
- Bir Yıldızdı Taşıdığım (Lubomir Levçev'ten Gülşah Özer'le, 1999)
- Yüzünün Arkasında Mayıs (Macar kadın ozanlarından Edit Tasnadi'yle, 2007)
- Kışın Bir Ağacın Binde Biri (Erik Stinus'tan Gülşah Özer'le, 2007)
Ödülleri
[değiştir | kaynağı değiştir]- 1976 - Türk Dil Kurumu Şiir Ödülü (Sen de Katılmalısın Yaşamı Savunmaya kitabı ile) [7]
- 1982 - Ömer Faruk Toprak Şiir Ödülü (Kimlikleriniz Lütfen kitabı ile)
- 1991 - Yunus Nadi Şiir Ödülü (İnsan Yüzünün Tarihinden Bir Cümle kitabı ile)
- 1993 - Ferit Oğuz Bayır Düşün ve Sanat Ödülü (Adı Gurbet kitabıyla)
- 1999 - Damar Dergisi Edebiyat Emek Ödülü [8]
- 2000 - Truva Kültür ve Sanat Ödülü
- 2001 - Dionysos Şiir Ödülü
- 2008 - Dünya Kitap Ödülleri - Altın Sayfa Edebiyat Ödülü (Temmuz İçin Yaralı Semah-Yangın Şiirleri kitabı ile) [9]
- 2009 - Altın Portakal Şiir Ödülü [10]
- 2009 - PEN Türkiye Şiir Ödülü [11]
- 2010 - Homeros Onur Ödülü [12]
- 2011 - Yılın En İyi Çocuk Öyküleri Kitabı
Hakkında Yazılanlar
[değiştir | kaynağı değiştir]- Kemal Özer İçin Anı Fotoğrafları (Haz. Simge Özer Pınarbaşı / Yordam Kitap, 2011) [13]
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ "Kemal Özer". 23 Aralık 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Aralık 2023.
- ^ "Dünya Şiir Günü Bildirisi 2009: Kemal Özer – Evet Benim". evetbenim.com. 24 Aralık 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Aralık 2023.
- ^ Soysal, İlhami (Eylül 2009). 20. Yüzyıl Türk Şiiri Antolojisi (11. bas.). bilgi yayınevi. s. 475. ISBN 975-494-022-3.
- ^ HIZLAN, DOĞAN (10 Haziran 2021). "Kuşaktaşım Kemal Özer". Hürriyet. 23 Aralık 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Aralık 2023.
- ^ Topaloğlu, Enver (13 Ağustos 2020). "KEMAL ÖZER: ŞİİR ATLASINDA BİR SÜVARİ". yeni e. 23 Aralık 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Aralık 2023.
- ^ "Kemal Özer'e dostlarından..." 23 Aralık 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Aralık 2023.
- ^ "TDK Edebiyat Ödülleri" (PDF). 24 Aralık 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 24 Aralık 2023.
- ^ "Kemal Özer: Sessiz bir şiir ırmağı". birgun.net. 24 Aralık 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Aralık 2023.
- ^ "Şiir Akademisi - Haberler - Dünya Kitap Ödülü Kemal Özer'in". www.siirakademisi.com. 24 Aralık 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Aralık 2023.
- ^ "Altın Portakal Şiir Ödülü Kemal Özer'in". CNN Türk. 15 Nisan 2022. 23 Aralık 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Aralık 2023.
- ^ "2009 PEN Şiir Ödülü Kemal Özer'e". 23 Aralık 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Aralık 2023.
- ^ "Homeros Onur Ödülü, iki şaire paylaştırıldı". Yeniasir. 23 Aralık 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Aralık 2023.
- ^ "KEMAL ÖZER İÇİN ANI FOTOĞRAFLARI Simge Özer PINARBAŞI". 23 Aralık 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Aralık 2023.
Dış bağlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir]- soL Haber Portalı'nda yazan Kemal Özer'in eski yazıları. 1 Mayıs 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- Kemal Özer'e dostlarından