Kokugaku
Kokugaku (Japonca: 国学, Türkçe: "Milli çalışmalar"), Japonya'nın Edo döneminin ortalarında yoğun ilgi görmüş olan bir çalışma alanıdır. Rangaku (Hollanda çalışmaları) ile beraber Edo dönemini temsil eden alanlardan biri olup, Wagaku, Kōchōgaku, Kogaku diye de anılır. Japon dili, Japon edebiyatı, Tanka şiirleri, Tarih bilimi, Coğrafya bilimi, Teoloji gibi birçok alanı kapsayıp, araştırmacıların Kokugaku'ya yönelik bakış açıları da alandan alana değişir.
Özeti
[değiştir | kaynağı değiştir]O zamana değin yaygın olan, öncelikle "9 Çin Klasikleri" olmak üzere, Konfüçyüsçülüğün klasikleri ve eski Budist metinler üzerinden yapılan çalışmalara bir eleştiri olarak doğmuş olup, Budizm ve Konfüçyüsçülüğün etkilerine maruz kalmadan önceki antik Japonya'nın edebiyatı ve düşünce dünyasını ortaya çıkarmayı amaçlayan bir çalışma alanıdır. Edo döneminin ortalarındaki Genroku döneminde, şair Keichū'nun başlattığı söylense de, aşağıda da belirtildiği gibi bu düşüncenin tohumları aslında Edo döneminin başlarında atılmaya başlanmıştır. Hatta "Kokugaku" kelimesinin kullanılmaya başlanması Keichū'nun hocası olan Kada no Azumamaro'ya kadar gider.
Kokugaku'nun metolojisi, Kokugaku araştırmacılarının eleştiri odağı olan Itō Jinsai'ın eserlerindeki metolojisinden fazlasıyla etkilenmiştir. Kokugaku, Konfüçyüsçülük ya da Budizmin insanımsı duyguları bastırmasını eleştirip, insan duygularının doğal dışavurumlarına değer verir.
Keichū'dan sonraki Kokugaku, antik dönem Japonlarının maneviyatının temelini oluşturan "Kodō" (Eski yol) açıklığa kavuşturmaya çalışmak ve Pozitivism üzerinden antik Japon edebiyatını incelemek şeklinde ikiye ayrılarak gelişmiştir.
"Kodō" düşüncesi, Kamo no Mabuchi ve Motoori Norinaga tarafından Konfüçyüsçülüğe karşıt olarak ortaya konmuş bir düşünce sistemi olup, özellikle tüccarlar ve toprak sahipleri tarafından yoğun ilgi görmüştür. "Kodō" düşüncesinin ilerleyişi Edo döneminin sonlarına doğru yaşamış olan Hirata Atsutane'yi dahi etkilemiş ve Fukko Shintō (Şinto'nun dirilişi) fikrinin ortaya atılmasına sebep olmuştur. Bunun sonucunda diriliş ideolojisinin başarısından sonra Sonnō Jōi düşüncesinin gelişmesine sebep olmuştur.
Pozitivist Kokugaku araştırmacılarına örnek olarak, Hanawa Hakiichi ve Ban Nobutomo örnek verilebilir.
Tarihi
[değiştir | kaynağı değiştir]Kinoshita Katsutoshi ve Toda Mosui'ye göre Kokugaku'nun kaynağı Edo döneminde anlamını yitirmeye başlamış olan Orta Çağ şiirine bir eleştiri olarak ortaya çıkmıştır. Bu eleştiriler yerini Shimokōbe Chōryū ve Keichū'nun "Man'yōshū" (8. yüzyıl Japon şiirleri antolojisi) araştırmalarına bırakmış ve özellikle Keichū'nun pozitivist duruşu klasik eserler incelemeleri alanının seviyesini yükseltmesi açısından oldukça takdir edildi.
Devamında, Fushimi Inari şinto tapınağı rahibi Kada no Azumamaro Şinto ve klasiklerden antik Japonya'nın gerçek yüzünü ortaya çıkarmayı amaçlayan Kodō düşüncesini ortaya çıkardı. Kamo no Mabuchi de, birbirleriyle çelişen kısımlarıyla beraber Keichū ve Kada no Azumamaro'nun Kokugaku çalışmalarını sistematize ederek bir çalışma alanı haline getirdi. Mabuchi Konfüçyüsçü düşünceye karşı çıkarak, antik dönemdeki Japonların manevi dünyasını içinde bulundurduğunu düşündüğü "Man'yōshū"'yu incelemeye hayatını adadı.
Diriliş düşüncesi
[değiştir | kaynağı değiştir]Mabuchi'nin öğrencisi olan Motoori Norinaga Kojiki'yi inceleyip, antik çağlarda yaşayan Japonların tanrılarla olan bağını vurgulayan "Mono no aware" ("Geçiciliğin farkındalığı" anlamına gelen, Japon kültüründe önemli bir yer kaplayan bir kavram) düşüncesini savunan "Kojiki Eleştirisi" adlı eserini tamamladı. Bu noktada artık Kokugaku'nun tamamlanmaya yaklaştığı söylenebilir.
Sonrasında Norinaga'nın öğrencisi olan Hirata Atsutane, Norinaga'nın "Kodō" düşüncesini geliştirerek Şinto üzerinden "Fukko Shintō" düşüncesini ortaya çıkarmıştır. Bu düşünce Edo dönemi'nin sonlarına doğru ortaya çıkan Sonnō Jōi düşüncesini de derinden etkilemiş, Japonya'nın içsel kültürünü arayışında "Japon Milliyetçiliği" ve "Kōkoku Shikan" (İmparatoru merkezine alan Japon tarihi incelemeleri) alanlarını da etkilemiştir. Hirata Atsutane'nin öğrencisi olan Satō Nobuhiro'nun "Suitō hiroku", "Kondō hisaku" gibi eserlerinde de bu yönde bir eğilim görülebilir.
Pozitivist edebiyat araştırmaları
[değiştir | kaynağı değiştir]Kör akademisyen Hanawa Makiichi "Japon Araştırmaları Okulu"'nu kurmuş, bu okulda Japon tarihi dersleri ve Historiyografi ile ilgilenmiş ve Kokugaku'nun Pozitivist olan dalını oluşturmuştur. "Gunsho Ruijū" adı altında eski Japon eserlerini derleyip basmıştır. Norinaga'nın klasikler üzerine yaptığı araştırmalarını devralan Ban Nobutomo da "Hikobae" adlı eseri yazmıştır.
Hirata Atsutane'nin Fukko Shintō düşüncesini tamamladığı sıralarda Mabuchi'nin öğrencisi olan Murata Harumi gibi, Keichū'dan sonra gelen Pozitivist klasik incelemelerine önem verip, Hirata Kokugakusuna karşı çıkanlar da olup, genel olarak Kokugaku çatısı altında toplasak da içlerinde birçok karşıt düşünce vardı.
Sonrasında Pozitivist Kokugaku Meiji döneminde yaşamış olan Konakamura Kiyonori gibilerinin sayesinde günümüz Japon edebiyatı, Japon dili ve Halkbilimi araştırmalarının temelini oluşturmuştur.
Dış bağlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir]- Kokugaku ile ilişkili insanlar veritabanı [1] 17 Nisan 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (Kokugakuin Üniversitesi dijital müzesi)
- Kokugaku (Milli Çalışmalar) Okulu 14 Mart 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
