Linux dağıtımı
Linux dağıtımı (kısaca dağıtım), Linux çekirdeğini temel alan, kullanıcıya işlevsel bir işletim sistemi deneyimi sunmak amacıyla çeşitli yazılım bileşenlerinin bir araya getirilmesiyle oluşturulan bütünleşik sistemlerdir. Bu bileşenler; GNU kullanıcı alanı araçları ve kütüphaneleri, sistem başlatma (init) altyapısı, paket yönetim sistemleri, sistem yapılandırma araçları, belge ve yardım içerikleri gibi temel unsurları kapsar.[1]
Ayrıca çoğu dağıtım, grafik kullanıcı arayüzü sağlamak amacıyla bir ekran sunucusu (X.Org Server veya Wayland), bir pencere yöneticisi ya da masaüstü ortamı (örneğin GNOME, KDE Plasma, Xfce) ve ses sunucusu (PulseAudio ya da PipeWire) gibi multimedya altyapılarını da içerir.[2]
Her dağıtım, bu bileşenleri bir bütün halinde sunarak, sistemin kurulumu, yapılandırılması, yönetimi ve güncellenmesi süreçlerinde kullanıcıya kolaylık sağlamayı hedefler. Bu nedenle bir Linux dağıtımı yalnızca yazılımların rastgele bir toplamı değil, bu yazılımların bir arada tutarlı ve sürdürülebilir şekilde çalışmasını garanti altına alan bütüncül bir mimaridir.[3]
Linux dağıtımları, farklı hedef kitlelere (masaüstü kullanıcıları, sunucu yöneticileri, gömülü sistem geliştiricileri vb.) yönelik optimize edilmiş biçimlerde sunulabilir ve her biri kendi paket deposu, öntanımlı yapılandırmaları ve destek döngüsü ile karakterize edilir.[4]
Dağıtım kavramı, özgür yazılım felsefesinin çok alternatifli dünyasının bir sonucu olarak ortaya çıkmış, Linux'a özgü bir terimdir. Yaygınlıkları ve GNU/Linux dünyasına katkılarıyla öne çıkan bazı dağıtımlar vardır: Debian, Ubuntu, Red Hat, Fedora, Linux Mint, openSUSE ve Arch Linux bunlardan birkaçıdır.
Bir GNU/Linux sistemi bilgisayara kurulmadan CD-ROM veya USB Bellek üzerinden çalışabilecek şekilde de tasarlanabilmektedir. Bir dağıtımın bu şekilde kurulmadan kullanılabilen sürümüne "canlı sistem" (İng. live system), kullanıldığı medyalara göre de "canlı CD", "canlı USB" denilmektedir. Günümüzde pek çok dağıtımın kurulum medyası aynı zamanda canlı sistem özelliklidir. Bazı dağıtımlar ise sadece canlı sürümü ile yayınlanmaktadır. Bu alanda en çok bilinen dağıtım Debian temel alınarak hazırlanan Knoppix ve bir dağıtımı temel almamış olan Slax örnek olarak gösterilebilir.
Kullanıcılar açısından dağıtımları birbirinden ayıran en önemli faktörler dağıtımların kullandıkları paket yönetim sistemleri, masaüstü ortamları ve yönetim araçlarıdır. Paket yönetim sistemleri yazılımların kurulup kaldırılması için kullanılırken, masaüstü ortamları kullanıcıların sistem gereksinimleri ve ihtiyaç duydukları masaüstü araçları ve konforu açısından önemlidir. Örneğin bazı sunucu dağıtımlarında hiçbir masaüstü ortamı bulunmazken Ubuntu gibi ev-ofis amaçlı bazı dağıtımların farklı masaüstü seçenekleri ile kullanılabilme imkânı bulunmaktadır.
Dağıtım geliştirme modelleri de paket yönetim sistemleri açısında temelde üç grupta incelenebilir. Bu üç grup ikili paket yönetimi, kaynak paket yönetimi ve melez paket yönetimidir. İkili yöntemde paketler yazılımcıların kaynak kodlarından ilgili dağıtımın özelliklerine uygun şekilde derlenerek ikili hale dönüştürülür ve paket depolarından kullanıcılara sunulur (apt, pacman, dnf). Kaynak paketlerde ise yazılımlar kaynak kodları ile depolarda bulunur, kullanıcılar derleme işlemini kendi bilgisayarlarında yaparlar (emerge). Bu şekildeki pek çok dağıtımın paket yönetim sisteminin yazılımların dağıtıma uygun derlenmesi için dağıtıma özgü bir derleme ve inşa sistemi vardır. Melez yöntemde ise bu iki yöntem de kullanılır.
Türkiye'de, Fedora üzerinde geliştirilen Turkuaz, Gelecek ve Mandrake üzerinden geliştirilen Turkix, Armador OS 2006 gibi uzun ömürlü olamayan projelerden sonra, TÜBİTAK bünyesinde Pardus isimli bir dağıtım geliştirilmektedir. 2005'ten 2013 yılına kadar bağımsız bir dağıtım olan Pardus'un Debian tabanlı olarak yola devam etmesi üzerine topluluk tarafından geliştirilen bağımsız Pisi Linux dağıtımı ortaya çıkmıştır.
Finansal güç açısından; Novell tarafından geliştirilen SUSE Linux Enterprise ve Red Hat tarafından geliştirilen Red Hat Enterprise Linux dağıtımları milyar dolarlık bütçelere sahiptir. Aynı zamanda, Mandriva'ın arkasında ise dünya devi Vivendi-Universal şirketin bulunmaktadır. Popüler GNU/Linux dağıtımlarından Ubuntu ise Canonical şirketi tarafından finanse edilmektedir.
Mepis, Ubuntu, Yoper, Knoppix, Libranet, Linspire, Xandros ve Adamantix gibi birçok GNU/Linux dağıtılımında da baz olarak kullanılan Debian; Google da başta olmak üzere birçok web sitesi tarafından başlıca kullanılmaktadır.
Hazır dağıtımların yanı sıra, internet depolarından kaynak kodlar alınarak hazırlanan ve deneyimli kullanıcılara hitap eden bir dağıtım modeli daha bulunmaktadır. Bu dağıtımların en popüleri Gentoo, en geniş kapsamlısı Linux From Scratch, kurulumu en rahat olanı da Arch Linux ve Source Mage'dir. Bunun yanı sıra; Rock Linux kurulması halinde size özel bir dağıtıma dönüşebilmekte ve iso olarak CD'den kurulacak şekilde hazırlanıp sunulabilmektedir. Günümüzde sunulan birçok GNU/Linux dağıtılımı Rock Linux'de kurulmuştur ya da geliştirilmektedir.
Sayıları yüzleri bulan bu dağıtımlar gelişiminde temel aldıkları dağıtımlara göre şu şekilde sınıflandırılabilir;
Debian - Debian tabanlı dağıtımlar
[değiştir | kaynağı değiştir]Debian Geniş donanım platformu desteği olan köklü bir geçmişe sahip özgür bir dağıtımdır. Debian ve türevi dağıtımlar .deb dosya biçimi ile kullanılan paket yönetim sistemine sahiptir.
| Dağıtım | Açıklama |
|---|---|
| 64 Studio | AMD64 Mimarisi üzerinde özel ses ve video üretimi amacıyla kullanılmaktadır. |
| AbulÉdu | |
| Alinex | |
| Baltix | |
| Bayanihan Linux | Filipin Gelişmiş Bilim ve Teknoloji Enstitüsü (ASTI) (Tübitak benzeri bir kurum) tarafından geliştirilmektedir ve çoklu dil desteğine sahiptir. |
| BeatrIX | Çek Cumhuriyetinde geliştirilen kolay kullanımı amaçlayan bir masaüstü dağıtımı. |
| Bharat Operating System Solutions | Hindistan Resmi Kurumlarında kullanılan bir dağıtım. |
| CubeLinux | |
| DeMuDi | Multimedya üretimi için hazırlanmış bir dağıtım. |
| Dreamlinux | Brezilye menşeli Morphix, Elive, Debian ve Kanotix temelli bir dağıtım. Masaüstü Mac OS X'e benzemektedir. |
| eBox | Router/Firewall ve NAS/PDC amacıyla geliştirilen bir dağıtım. |
| Elive | Enlightenment pencere yöneticisi kullanan bir canlı CD dağıtımı. |
| Feather Linux | Knoppix tabanlı Fluxbox pencere yöneticisi kullanan bir dağıtım. |
| Finnix | Canlı CD dağıtımı. |
| G2Linx | |
| Gibraltar | Router/firewall amaçlı bir dağıtım. |
| gnuLinEx | İspanya menşeli bir dağıtım. |
| Kanotix | Kolay kullanımı hedefleyen KDE Masaüstü ortamını kullanan kurulabilir bir canlı CD dağıtımı. |
| Knoppix | İlk canlı CD dağıtımı. |
| LiMux | |
| Linux Mint | Eskiden Ubuntu üzerinde geliştirilen Linux Mint, Debian tabanına taşınma kararı almıştır. |
| Linspire | Lindows olarak bilinen kolay masaüstü kullanımını hedefleyen bir dağıtım. |
| The Linux Router Project | Router amaçlı bir dağıtım. |
| Maemo | Taşınabilir Linux cihazları için geliştirme ortamı sunan bir dağıtım. |
| MEPIS | Kurulabilir canlı CD dağıtımı. |
| NepaLinux | Morphix tabanlı Nepal dilinde bir dağıtım. |
| OpenZaurus | |
| Outernet Server | |
| PAIPIX | Portekiz menşeli Knoppix ve Kanotix tabanlı bir dağıtım. |
| Parsix | Kanotix tabanlı kurulabilen canlı CD dağıtımı. |
| Pardus | Türkiye menşeli ve TÜBİTAK-UEKAE ile başlayan halen TÜBİTAK- ULAKBİM tarafından desteklenen bir dağıtım. |
| PingOO | Fransa menşeli ve sunucu sürümü de olan okullar gibi topluluk ve organizasyonlar için geliştirilen bir dağıtım. |
| PSUbuntu | |
| Rxart | |
| Satux | JRSC tarafından geliştirilern Brezilya menşeli bir dağıtım. |
| Skolelinux | Okullar için geliştirilmiş Norveç menşeli bir dağıtım. |
| sidux | Kurulabilir ve canlı CD dağıtımı. Debian'ın kararsız(Sid) sürümünü kararlı hale getirmeyi amaçlayan bir dağıtımdır. |
| Symphony OS | Mezzo masaüstü ortamı kullanan bir dağıtım. |
| Trisquel | İspanya-GAliçya menşeli bir dağıtım. |
| Linux Tiger | Mac OS X tarzında geliştirilen bir dağıtım. |
| Tuquito | Arjantin menşeli bir dağıtım. |
| Ubuntu | Londra merkezli Canonical Ltd şirketi tarafından geliştirilen, kolay ve son kullanıcıya dönük masaüstü kullanımını hedefleyen, GNOME masaüstü ortamı kullanmış, fakat daha sonra kendi .masaüstü ortamı olan UNITY geliştirilmeye başlanmıştır. 18.04 sürümünden itibaren GNOME 3 masaüstü ortamını kullanmaya başlamıştır. GNU/Linux dağıtımları arasında yaygın kullanılan bir işletim sistemidir. |
| UserLinux | |
| Xandros Open Circulation Edition | |
| Xebian | Debian'ın XFCE ortamını kullanan dağıtım. |
| XBox Linux | XBox için geliştirilen linux dağıtımı. |
Knoppix - Knoppix tabanlı dağıtımlar
[değiştir | kaynağı değiştir]Knoppix, Debian tabanlı bir dağıtımdır.
| Dağıtım | Açıklama |
|---|---|
| Buildix | |
| Damn Small Linux | Kurulabilen küçük bir canlı CD dağıtımı. |
| Kaella | Fransızcaya çevrilmiş Knoppix. |
| Feather Linux | Küçük bir canlı sistem dağıtımı. |
| Kalango | Brezilya menşeli bir dağıtım. |
| KnoppMyth | |
| Kurumin | Brezilya menşeli bir dağıtım. |
| Morphix | GNOME masaüstü ortamı kullanan bir canlı CD dağıtımı. |
| Musix | Özgür multimedya yazılımlarını barındıran bir dağıtım. |
Ubuntu - Ubuntu tabanlı dağıtımlar
[değiştir | kaynağı değiştir]Ubuntu, Debian tabanlı bir dağıtımdır.
| Dağıtım | Açıklama |
|---|---|
| Ubuntu | Dünyanın en yaygın GNU/Linux dağıtımı. GNOME 3 masaüstü ortamını kullanmaktadır. |
| Xubuntu | Ubuntu'nun Xfce kullanan versiyonu. Resmi olarak Canonical tarafından desteklenmektedir. |
| Kubuntu | Ubuntu'nun Kde kullanan versiyonu. Resmi olarak Canonical tarafından desteklenmektedir. |
| Lubuntu | Ubuntu'nun LXDE ve LXQt kullanan versiyonu. |
| GOS | Ubuntu'nun Enlightenment kullanan versiyonu. |
| Ubuntu Studio | Ubuntu'nun stüdyolar için geliştirilen versiyonu. |
| Edubuntu | Ubuntu'nun eğitim amaçlı kullanılan versiyonu. (Geliştirilmesi durduruldu) |
| KDE neon | KDE ekibinin KDE Plasma 5 masaüstü ortamının tanıtımı için geliştirdiği GNULinux dağıtımı. |
| Sabily | İslami GNU/Linux dağıtımı. |
| UbuntuCE | Hristiyanlar için GNU/Linux dağıtımı. |
| Ubuntu Satanic Edition | Satanistler için GNU/Linux. |
| PinguyOS | Pek çok şeyin hazır geldiği Ubuntu tabanlı bir GNU/Linux dağıtımı. |
| ZorinOS | Windows'tan GNU/Linux'a geçen kullanıcılara Windows'u aratmamak için geliştirilen bir GNU/Linux dağıtımı. |
| GNewSense | Sadece özgür araçların barındırıldığı %100 oranında özgür Ubuntu türevi. |
| ElementaryOS | Elementary projesi tarafından geliştirilen bir Ubuntu türevi. |
| Chromixium Os | Geleneksel masaüstünde Google'ın Chrome OS işlevselliğini sağlamak amacıyla yapılandırılan Ubuntu tabanlı GNU/Linux dağıtımı. |
Gentoo - Gentoo tabanlı dağıtımlar
[değiştir | kaynağı değiştir]Gentoo Portage paket yönetim sistemine sahip ve sınırsız özelleştirilebilmeye imkân veren bir dağıtım.
| Dağıtım | Açıklama |
|---|---|
| Gentoox | XBox için bir dağıtım. |
| Knopperdisk | Canlı USB amaçlı bir dağıtım. |
| Kororaa | Kolay kurulumu hedefleyen bir dağıtım. |
| Pentoo | Canlı CD dağıtımı. |
| Sabayon Linux | Kurulabilen canlı sistem dağıtımı. |
| SystemRescueCD | Veri kurtarma amaçlı canlı CD dağıtımı. |
| Ututo | Arjantin menşeli bir dağıtım. |
| VidaLinux | Anaconda yükleme sistemini kullanan bir dağıtım. |
Fedora - Fedora tabanlı dağıtımlar
[değiştir | kaynağı değiştir]RPM Paket yönetim sistemini kullanan bir dağıtım.
| Dağıtım | Açıklama |
|---|---|
| Aurox | Polonya menşeli eğitim ve multimedya kullanımı amaçlı bir dağıtım.. |
| Aurora SPARC Linux | SUN Sparc mimarisi için bir dağıtım. |
| BLAG Linux and GNU | |
| K12Linux and K12LTSP | LTSP destekli bir dağıtım. |
| Linux XP | Kolay kullanım ve yüklümü amaçlı bir dağıtım. |
| Linpus Linux | Çin menşeli bir dağıtım. |
| Yellow Dog Linux | PowerPC mimarisi için bir dağıtım. |
Red Hat Enterprise Linux - RedHat tabanlı dağıtımlar
[değiştir | kaynağı değiştir]RPM Paket yönetim sistemini kullanan bir dağıtım.
| Dağıtım | Açıklama |
|---|---|
| Asianux | Sponsorlarca desteklenen uzakdoğu dilleri desteği veren bir dağıtım. |
| CentOS | Sunucu amaçlı yaygın kullanılan bir dağıtım. |
| ClarkConnect | Router/firewall amaçlı bir dağıtım. |
| Scientific Linux | Fermilab ve CERN tarafından desteklenen mühendislik amaçlı bir dağıtım. |
| SME Server | Kolay yönetimi amaçlayan CentOs tabanlı küçük bir dağıtım. |
| White Box Enterprise Linux |
Diğer RPM tabanlı dağıtımlar
[değiştir | kaynağı değiştir]| Dağıtım | Açıklama |
|---|---|
| aLinux | Peanut Linux olarak da bilinen ev kullanımını amaçlayan bir değıtım. |
| ALT Linux | Master, Compact ve Junior sürümleri olan Kril alfabesi destekli bir dağıtım. |
| Annvix | Mandriva tabanlı güvenlik hedefleyen bir dağıtım. |
| Ark Linux | kolay öğrenme ve kullanmayı amaçlayan bir dağıtım.. |
| Berry Linux | Fedora tabanlı Japonca destekli bir dağıtım. |
| CAElinux | PCLinuxOS tabanlı mühendislik dağıtımı. |
| Caixa Mágica | Portekiz menşeli bir dağıtım. |
| Caldera Linux | SCO Firması tarafından satın alınan eski bir dağıtım. |
| cAos Linux | Eski donanımlara destek veren bir dağıtım. |
| EduLinux | Eğitim amaçlı bir dağıtım. |
| EnGarde Secure Linux | Güvenlik amaçlı sunucu dağıtımı. |
| Lapis | Türkiye menşeli, Gnome masaüstü ortamını kullanan, sistemin genelinde Zemberek imla denetimi ile imla denetimi yapabilen, kullanımı ve kurulumu basit PCLinuxOS tabanlı bir dağıtım. |
| Linkat | İspanya-Katalonya hükûmetince desteklenen bir dağıtım. |
| Mandriva Linux | Yaygın kullanılan ve kolay kullanımı amaçlayan bir dağıtım. |
| Mageia | Bir Mandriva Linux çatallaması. |
| MCNLive | Multimedya amaçlı Mandriva tabanlı canlı sistem dağıtımı. |
| PCLinuxOS | Mandriva tabanlı bir dağıtım. |
| QiLinux | İtalya menşeli sunucu sürümü de olan bir dağıtım. |
| Red Flag Linux | Çin menşeli bir dağıtım. |
| Red Hat Linux | Fedora Core ve Red Hat Enterprise Linux olarak bölünen eski bir dağıtım. Son sürümü 2003'te çıkmıştı. |
| SAM Linux | XFce Masaüstü ortamı kullanan PCLinuxOS tabanlı bir dağıtım. |
| SUSE Enterprise Linux | Novell Firmasınca desteklenen ve Avrupa'da yaygın kullanılan bir dağıtım. |
| Trustix | Güvenlik amaçlı bir dağıtım.. |
| Turbolinux | |
| Vine Linux | Japonca destekli bir dağıtım. |
| YOPER | Yeni Zelanda menşeli bir dağıtım. |
Slackware - Slackware tabanlı dağıtımlar
[değiştir | kaynağı değiştir]Yüksek ölçeklenebilirlik özelliği ile öne çıkan ve ileri seviye kullanıcıların veya GNU/Linux sistemleri öğrenmek isteyenlerin tercih ettiği bir dağıtım.
| Dağıtım | Açıklama |
|---|---|
| Austrumi | 50MB'lık canlı CD dağıtımı. |
| BasicLinux | Eski 386 sistemler için tasarlanmış küçük bir dağıtım. |
| Frugalware | |
| GoblinX | |
| HostGIS | |
| NimbleX | |
| Slackintosh | PowerPC mimarisi için bir dağıtım. |
| Slamd64 | x86-64 mimarisi için bir dağıtım.. |
| Bluewhite64 | An unofficial port of Slackware to the x86-64 architecture. |
| SLAX | Sadece canlı CD olarak kullanılması önerilen masaüstü dağıtımı. |
| Topologilinux | MS Windows üzerinde çalışan bir dağıtım. |
| Truva Linux | Slackware tabanlı Türkçe GNU/Linux dağıtımı. |
| Vector Linux | Eski donanımlara desteği olan kolay kullanımı hedefleyen bir dağıtım. |
| Zenwalk Linux |
SLAX - SLAX tabanlı dağıtımlar
[değiştir | kaynağı değiştir]| Dağıtım | Açıklama |
|---|---|
| Arudius | |
| DNALinux | |
| SLAMPP |
Arch Linux - Arch Linux tabanlı dağıtımlar
[değiştir | kaynağı değiştir]Pacman Paket yönetim sistemini kullanan bir dağıtım. Aşağıdaki dağıtımların birçoğu Arch linuxun kurulum aşamasını kolaylaştırma amaçlı geliştirilmiştir. Manjaro, Chakra, Antergos, Netrunner, Aura ve KaOS ise başlı başına özgün hale gelmiş ve son kullanıcı için en ideal formu almış dağıtımlardır.
| Dağıtım | Açıklama |
|---|---|
| Manjaro | Almanya-Avusturya-Fransa-Türkiye menşeli, son kullanıcıya hitap eden gelişmiş ve kolay bir dağıtım.. |
| Antergos | Son kullanıcıya hitap eden gelişmiş ve kolay bir dağıtım.. Gnome öntanımlı olmasının yanı sıra kurulumda dilediğiniz masaüstünü tercih etme ve netinstall kurulum gibi farklı bir seçenek veriyor. |
| KaOS | KaOS, Arch tabanlı bir GNU/Linux dağıtımı değildir ancak pacman paket yöneticisini ve kendi topluluk depolarını kullanır. Sadece kde sürümü yayınlamaktadır ve genel olarak qt tabanlı yazılımları barındırmaya özen gösterir. Kullanımı kolay ve kararlı bir dağıtımdır. |
| Chakra | Chakra Linux, Arch tabanlı bir dağıtımdır ve sadece kde masaüstü ortamını sunmaktadır. Arch tabanlı, kullanımı kolay ilk dağıtımlardandır. Diğer türevler Chakra linuxtan sonra çoğalmıştır. Arch linux eski geliştiricilerinden ve Manjaro Linux geliştiricisi Philip Muller, Chakra Linux'un ilk kurucularındandır. |
| Netrunner-OS | Arch ve Manjaro tabanlı, kolay kullanım amaçlı bir dağıtım. |
| Aura Linux | |
| Arch Linux Mobile | |
| ArchLinux PPC | |
| ArchPwn | |
| Archboot | |
| Archiso | |
| Archiso-live | |
| Archlive | |
| Chaox | |
| Firefly Linux | |
| Larch | |
| LinHES | |
| Live.linuX-gamers.net | |
| Maryan Linux 2 | |
| Mesk Linux | |
| Archbang Linux | |
| PoliArch | |
| Evolution Linux | |
| Bridge Linux | |
| Archman | Archman Gnu/Linux, Arch Linux tabanlı, Türkiye menşeli bir linux dağıtımıdır. Archman, kullanışlı, kolay, hızlı ve güçlü bir linux dağıtımıdır. Archman resmi sürümleri Xfce, KDE-Plasma, Mate ve LxQt masaüstü yönetimleri ile sizlere ulaşır. Bu masaüstü yönetimlerinin yanı sıra topluluktan gelen talepler doğrultusunda diğer masaüstü yöneticileri üzerine de çalışma yapılarak sürüm hazırlanabilir. |
Başka bir dağıtımı temel almamış olan dağıtımlar
[değiştir | kaynağı değiştir]Kendine özgü paket yönetimi sistemiyle veya diğer özellikleri nedeniyle belli bir dağıtımı temel almamış olan dağıtımlar.
| Dağıtım | Açıklama |
|---|---|
| Arch Linux | Pacman paket yönetim sistemini kullanan, x86 ve amd64 mimarisini destekleyen, deneyimli kullanıcıların tercih ettiği bir dağıtım. |
| Coyote Linux | Router/firewall amaçlı bir dağıtım. |
| CRUX | i686 Mimarisi için optimize edilmiş, kaynak koddan kurulum sağlayan paket yönetim sistemi olan, hafif bir dağıtım. |
| DD-WRT | Firewall için bir dağıtım. |
| DeLi Linux | Eski sistemlerde çalışabilen bir masaüstü dağıtımı. |
| Devil-Linux | Cd ile çalışan firewall/router/sunucu amaçlı bir dağıtım. |
| DSLinux | Nintendo DS için bir dağıtım. |
| dyne:bolic | Sadece özgür yazılımları barındıran bir canlı CD dağıtımı. |
| Familiar Linux | iPAQ için bir dağtım. |
| Fli4l | Floppy diskette çalışan router dağıtımı. |
| Foresight Linux | Conary paket yönetim sistemi kullanan bir dağıtım. |
| FREESCO | |
| GeeXboX | Multimedya amaçlı bir dağıtım. |
| GoboLinux | |
| Hikarunix | Go oyunu için bir dağıtım. |
| IPCop | Router/firewall amaçlı bir dağıtım. |
| iPodLinux | Apple iPod için bir dağıtım. |
| Jlime | HP Jornada için bir dağıtım. |
| Lunar Linux | |
| Lycoris | |
| MCC Interim Linux | |
| MkLinux | |
| Mobilinux | |
| MontaVista Linux | |
| NASLite | |
| NimbleX | |
| Nitix | |
| OpenWrt | |
| Pisi Linux | Türkiye, Polonya, İspanya ve Hollandalı gönüllüler tarafından geliştirilen bir dağıtım. PiSi paket yöneticisi Pardus ile geliştirilmeye başlalanan Pardus 'un paket yöneticisidir. Daha sonra Pardus projesi Debian tabanına geçmiş ve paket yöneticisinin yanı sıra [Pardus|[Pardus]] a özgü diğer alt projeler COMAR yönetim araçları YALI yükleme sistemi gibi rafa kaldırılmıştır. Daha sonra Projeler Pisi Linux adı altında toplanarak gönüllüler tarafından devam ettirilmiştir.COMAR sistem yönetimi gibi araçları kullanan, YALI yükleme sistemi ile kolay yükleme yapılabilen KDE masaüstü ortamı bulunan kolay kullanımı hedefleyen bir dağıtım. |
| ritimOS | Türkiye'de Gelişimi Süren En Yenilikçi Dağıtımdır Eski Pardus 2011 devamı olarak bilinir 2023 Temmuz Ayında Karalı 1.0 Versiyonu Çıkacaktır. (Varsayılan Olarak) Türkiye'de ilk Gnome 44 ile gelen Linux Çekirdeğine Sahip İşletim Sistemidir Paket Olarak Flatpak ve PİSİ kullanmaktadır. Bu iki depoyu GNOME Software birbirine bağlamaktadır. |
| PS2 Linux | PS2 için bir dağıtım. |
| Puppy Linux | Eski sistemlerde çalışabilen bir masaüstü dağıtımı. |
| Rocks Cluster Distribution | |
| ROOT GNU/Linux | |
| rPath | |
| Sentry Firewall | |
| SliTaz GNU/Linux | |
| SmoothWall | Router/firewall amaçlı yaygın kullanılan bir dağıtım. |
| Softlanding Linux System | |
| Sorcerer | |
| Source Mage GNU/Linux | |
| Tinfoil Hat Linux | |
| tomsrtbt | |
| Tuga | İtalya menşeli bir dağıtım. |
| Yggdrasil Linux/GNU/X |
Farklı dağıtımlardan ekran görüntüleri
[değiştir | kaynağı değiştir]-
-
Ubuntu 21.10 "Impish Indri" -
KDE neon 5.23.4 -
Linux Mint 20.1 -
openSUSE 15.2 -
Debian 10 "Buster" -
Fedora 30 -
Gentoo Linux 10.1 -
OpenMandriva Lx 4.0 -
Slackware 15.0 -
elementary OS 5.0 "Hera" -
Zorin OS 15.3
Ayrıca bakınız
[değiştir | kaynağı değiştir]- DistroWatch: GNU/Linux dağıtımları hakkında bilgilerin, haberlerin, incelemelerin yer aldığı bir kaynak
- Linux dağıtımları listesi
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ Kaynak hatası: Geçersiz
<ref>etiketi;Nemeth2017isimli refler için metin sağlanmadı (Bkz: Kaynak gösterme) - ^ Kaynak hatası: Geçersiz
<ref>etiketi;TLDPisimli refler için metin sağlanmadı (Bkz: Kaynak gösterme) - ^ Kaynak hatası: Geçersiz
<ref>etiketi;DebianInitisimli refler için metin sağlanmadı (Bkz: Kaynak gösterme) - ^ Kaynak hatası: Geçersiz
<ref>etiketi;LinuxFoundationisimli refler için metin sağlanmadı (Bkz: Kaynak gösterme)
Dış bağlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir]- GNU/Linux dağıtımları kılavuzu 18 Ağustos 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. UbuntuWiki'de hazırlanmış bir derleme
- Dağıtımlar Kılavuzu 18 Haziran 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Belli başlı dağıtımları inceleyen 2004 yılında hazırlanmış bir kılavuz
- LinuxIso.org, dağıtımların ISO dosyaları
| Linux |  | |
|---|---|---|
| Dağıtım | ||
| GNU | ||
| Pencere yöneticisi | ||
| Kullanıcı arayüzü | ||
| Uygulamalar | ||
| Kişiler | ||
| Basın Yayın | ||
| Listeler | ||
| Dizge düzenlemesi ve özellikler | ||
| Taşınabilir | Access Linux Platform · Android · Bada · LiMo Vakfı · Linux Telefon Standartları Forumu · MeeGo (Maemo · Moblin) · Mobilinux · Open Handset Alliance · Openmoko · OPhone · Open webOS · SHR · Ubuntu Touch | |
| Diğer başlıklar | Özgür yazılım etkinlikleri listesi · Linux Belgelendirme Projesi · Linux virüsleri · Linux Kullanıcıları Öbeği · Linux Standard Base · Revolution OS · SCO and Linux · Tanenbaum–Torvalds debate · Linux Kullanıcıları Derneği | |
- ^ Nemeth, E., Snyder, G., Hein, T. R., Whaley, B., & Mackin, D. (2017). UNIX and Linux System Administration Handbook (5th ed.). Pearson Education. ISBN 978-0-13-427755-4.
- ^ The Linux Documentation Project. Introduction to Linux – A Hands on Guide. https://tldp.org/LDP/intro-linux/html/ 25 Mayıs 2025 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- ^ Debian Wiki. Init systems comparison. https://wiki.debian.org/Init 1 Haziran 2025 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- ^ Linux Foundation. What is a Linux Distribution?. https://www.linuxfoundation.org/resources/publications/what-is-a-linux-distribution