MÖ 30'lar
Görünüm
| Binyıllar: | MÖ 1. binyıl |
|---|---|
| Yüzyıllar: | |
| Onyıllar: | |
| Yıllar: |
MÖ 30'lar, 1 Ocak MÖ 39 günü başlayıp 31 Aralık MÖ 30 günü sona eren onyıldır.
Olaylar
[kaynağı değiştir]MÖ 39
- Sextus Pompeius ile triumvirler arasında bir barış anlaşması imzalandı.
MÖ 38
[kaynağı değiştir]- Gaius Sosius, Publius Ventidius'un yerine Suriye ve Kilikya valisi olarak atandı.
- Çu ve Talas ırmaklarının olduğu yere yerleşen Batı Hiung-nu, Çinliler tarafından dağıtıldı. bkz: Ho-han-ye (Tanhu)
MÖ 37
[kaynağı değiştir]- Kore Krallığı Goguryeo kuruldu (dağılışı 668).
- Gaius Sosius, Kudüs'e karşı ilerlemeye başladı ve şehri ele geçirerek tahta Hirodes'i çıkardı.
- Hirodes, Roma'nın desteğiyle Yahudiye'nin tamamını ele geçirdi.
MÖ 36
[kaynağı değiştir]- 3 Eylül - Naulochus Deniz Muharebesi gerçekleşti.
- Galatyalı Amyntas, Galatya kralı oldu.
- Hirodes, 17 yaşındaki üvey kardeşi Yahudiyeli III. Aristobulus'u, Yahudilerin onu kral seçecekleri korkusuyla yüksek rahip olarak atadı.
MÖ 35
[kaynağı değiştir]- IV. Fraates Part İmparatorluğu tahtına çıktı.
MÖ 34
[kaynağı değiştir]- Roma generali Marcus Antonius bir sefer gücüyle (16 lejyon) Ermenistan'a doğru ilerledi ve başkent Artaxata'ya doğru yürüdü. Ermeni Kralı II. Artavazd'ı tutuklayıp İskenderiye'ye götürür.
- Gaius Sosius, valilik görevinden geri döndüğünde bir zafer alayı ile ödüllendirildi.
MÖ 33
[kaynağı değiştir]- Marcus Antonius, Med Krallığı'nı ilhak etti ve oğlu Alexander Helios'u, Med Kralı I. Artavasdes'in kızı Prenses İotapa ile evlendirdi.
- Marcus Vipsanius Agrippa kendini Aedile rütbesine indirir ve Roma'nın su temininin dayandığı su kemerlerinden biri olan Aqua Julia'yı inşa eder ve Cloaca Maxima kanalizasyon sistemini temizler.
MÖ 32
[kaynağı değiştir]- Hirodes, Nabata'ya karşı savaşa başladı.
- Gaius Sosius ve Gnaeus Domitius Ahenobarbus, Konsül olarak görev yaptı.
- Marcus Antonius, Doğu seferi için birlik toplamasına yardım eden Octavia'dan boşandı.
- Tiberius, 9 yaşında halk önüne ilk kez çıkarak biyolojik babasına bir methiye sundu.
MÖ 31
[kaynağı değiştir]- 2 Eylül - Roma İç Savaşı sırasında Caesar Divi Filius Augustus ve Marcus Vipsanius Agrippa'nın komuta ettiği Roma donanması, Mısır Kraliçesi Kleopatra VII ile ittifak kuran Marcus Antonius'u Yunanistan'ın batı kıyısındaki Aktium Muharebesi'nde yendi.
- Helenistik dönem sona erdi. (Bazı akademisyenler ise MÖ 14 yılını varsayarlar)
- Yahudiye'de yıkıcı bir deprem meydana geldi.
- I. Alexio, kardeşini öldürerek Emesa Krallığı tahtını ele geçirdi.
- Gaius Sosius, Marcus Antonius'ın filolarından birine komuta ederek Lucius Arruntius'un filosunu yendi ve geri çekilmeye zorladı, ancak Arruntius'un Marcus Vipsanius Agrippa'nın desteği ile geri dönmesi üzerine, Sosius'un müttefiki Kilikya kralı Tarcondimotus öldürüldü ve Sosius'un kendisi de kaçmak zorunda kaldı.
- Lejyon XVIII lejyonu, Marcus Antonius tarafından terhis edildi. (bkz: Roma lejyonları listesi)
MÖ 30
[kaynağı değiştir]- Jül Sezar tarafından MÖ 52 yılında yerli Galyalılardan toplanmış bir Roma lejyonu olan Lejyon V Alaudae, Augustus'un ordusuna katıldı.
- Antik Mısır, Augustus liderliğindeki Roma İmparatorluğu tarafından ele geçirildi.
- Ptolemaios Hanedanı sona erdi.
- Kıbrıs yeniden Roma eyaleti oldu.
- Hirodes'e Rodos adasında Octavianus tarafından büyük alâka gösterildi ve Yahudiye Krallığı tekrar onaylandı.
- Octavianus ordusunu Çanakkale üzerinden Küçük Asya'ya gönderir ve Suriye'ye üzerine yürür. Burada Büyük Hirodes ona sadakat yemini eder ve binlerce askerini destek olarak gönderir.
Doğumlar
MÖ 39
- Ağustos / Eylül - Yaşlı Antonia, Roma'nın ilk imparatoru Augustus'un yeğeni
- Ekim - Yaşlı Julia, Roma İmparatorluğu'nun ilk İmparatoru Augustus'un ilk ve tek öz kızı (ö. 14)
MÖ 38
- Nero Claudius Drusus, Romalı bir general (ö. MÖ 9)
MÖ 36
- 31 Ocak - Küçük Antonia, Marcus Antonius'un en küçük kızı (ö. 37)
- Ağustos / Eylül -Ptolemy Philadelphus, Yunan kökenli Ptolemaik Kraliçe VII. Kleopatra ve Romalı Triumvir Marcus Antonius'un en küçük çocuğu (ö. MÖ 29)
- tarihi bilinmeyen
- Vipsania Agrippina, Marcus Vipsanius Agrippa'nın kızı (ö. 20)
Ölümler
MÖ 36
- III. Aristobulus, Yahudiye başrahibi olan Haşmonayim Hanedanı'na mensup din adamı
MÖ 35
- III. Aristobulus, Yahudiye başrahibi (d. MÖ 53)
- Sextus Pompeius, Roma Cumhuriyeti'nin sonlarında yaşamış Romalı general (d. MÖ 67)
| Bir yıl ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |
MÖ 34
- Gaius Sallustius Crispus, Romalı tarihçi (d. MÖ 86)
MÖ 33
- Tiberius Nero, Antik Roma'nın en köklü ve eski ailelerinden olan Claudius Ailesi'nin bir üyesi (d. MÖ 85)
- 8 Temmuz – Han Hanedanı'nın Çin imparatoru Yuan (d. MÖ 75)
MÖ 31
- II. Artavazd, Ermenistan imparatoru
- Aemilia Lepida, Roma İmparatoru Nero'nun babaannesi
- Gnaeus Domitius Ahenobarbus, Ahenobarbus ailesine mensup Roma soylusu
- Ho-han-ye, Hiung-nu'nun Tanhu'su
- Tarkondimotos, Hierapolis kentinin kralı
MÖ 30
- 1 Ağustos - Marcus Antonius, Romalı komutan (d. MÖ 83)
- 12 Ağustos - VII. Kleopatra, Antik Mısır'ın son Helenistik kraliçesi (d. MÖ 69)
- tarihi bilinmeyen
- II. Hurkanus, Haşmonayim hanedanlığına bağlı başrahip ve Yahudiye kralı
- Caesarion, Antik Mısır tahtına çocuk yaşta çıkmış olan Ptolemaios hanedanının son Kralı (d. MÖ 47)
- Diodoros, Bibliotheke Historike (Tarih Kitaplığı) adlı eseriyle ünlü Yunan tarihçi (d. MÖ 90)