MÖ 40'lar
| Binyıllar: | MÖ 1. binyıl |
|---|---|
| Yüzyıllar: | |
| Onyıllar: | |
| Yıllar: |
MÖ 40'lar, 1 Ocak MÖ 49 günü başlayıp 31 Aralık MÖ 40 günü sona eren onyıldır.
Olaylar
[kaynağı değiştir]MÖ 49
- Sezar, ordusunu terhis etmesi yolundaki Roma senatosu emrini dinlemeyip Rubicon nehrini geçerek son Cumhuriyetçi iç savaşı başlattı.
MÖ 48
[kaynağı değiştir]- Dyrrhachium Muharebesi gerçekleşti.
- Pharsalus Muharebesi gerçekleşti.
- Lejyon I Germanica lejyonu kuruldu.
- Quintus Pedius, Roma'da praetorluk görevine terfi ettirildi ve aynı yıl Titus Annius Milo'yu öldürdü.
- Publius Servilius Vatia Isauricus, Sezar tarafından müşterek konsül olarak seçildi.
- XIII. Ptolemaios ve Pothinus, bir kraliçe olarak konumunu gittikçe güçlendiren VII. Kleopatra'yı tahttan indirme girişiminde bulundu.
MÖ 47
[kaynağı değiştir]- 2 Ağustos - Zela Muharebesi gerçekleşti.
- Nil Muharebesi gerçekleşti.
MÖ 46
[kaynağı değiştir]- 6 Nisan - Thapsus Muharebesi gerçekleşti.
- Büyük Hun İmparatorluğu yıkıldı (kuruluşu MÖ 220).
- Hiung-nu, Ho-han-ye Tanhu ve Çiçi Tanhu arasında Doğu Hiung-nu ve Batı Hiung-nu olmak üzere ikiye ayrıldı.
- Sezar Forumu, Jül Sezar tarafından inşa ettirildi.
- Venüs Tapınağı, Jül Sezar tarafından Venüs'e adandı.
- Jülyen Takvimi kabul edildi.
- Cicero, Pro Ligario adlı metinle Quintus Ligarius'u savundu.
MÖ 45
[kaynağı değiştir]- 1 Ocak – Jülyen takvimi ilk kez kullanılmaya başlandı. (16. yüzyıla kadar kullanıldıktan sonra yerini Gregoryen takvim'e bırakacaktır)
- 17 Mart - Munda Muharebesi gerçekleşti.
- Büyük Hun İmparatorluğu dağıldı (kuruluşu MÖ 220).
MÖ 44
[kaynağı değiştir]- Şubat - Jül Sezar senato tarafından ömür büyu diktatör seçilince Lepidus'u vekil tayin etti.
- 15 Mart - Jül Sezar, tüm iktidarı kendi elinde toplamasına karşı olan senatörler tarafından anayasal hükûmeti geri getirmek amacıyla suikast sonucu öldürüldü.
- 2 Eylül - Caesarion, henüz üç yaşındayken annesi Kleopatra VII ile birlikte müşterek kral olarak Antik Mısır tahtına çıktı.
MÖ 43
[kaynağı değiştir]- 14 Nisan - Forum Gallorum Muharebesi gerçekleşti.
- Octavianus, Marcus Antonius ve Marcus Aemilius Lepidus tarafından 2. Triumvirlik oluşturuldu.
- Hirodes, babasının -iddialara göre bir vergi tahsildarı tarafından- zehirlenmesi üzerine katili idam ettirdi.
- Lugdunum şehri kuruldu.
MÖ 42
[kaynağı değiştir]- Filippi Muharebesi gerçekleşti.
- Jül Sezar tarafından planlanan Rostra, Augustus tarafından tamamlandı.
- Sezar Tapınağı'nın yapımına başlandı.
MÖ 41
[kaynağı değiştir]- Gelecekte Augustus olarak bilinecek olan Octavianus tarafından Lejyon XVII, Lejyon XVIII, Lejyon XVI Gallica gibi Roma lejyonları kuruldu.
MÖ 40
[kaynağı değiştir]Doğumlar
MÖ 47
MÖ 46
- Publius Quinctilius Varus - İmparator Augustus'un komutası altında görev yapan Romalı devlet adamı ve general (ö. 9)
MÖ 45
- Wang Mang, Çin imparatoru (ö. 23)
MÖ 44
- Gnaeus Calpurnius Piso, Romalı konsül (ö. 20)
MÖ 43
- 20 Mart - Ovidius, Romalı şair (ö. 17)
MÖ 42
- 16 Kasım - Tiberius, Roma imparatoru (ö. 37)
- tarihi bilinmeyen
- Marcus Claudius Marcellus, Roma imparatoru (ö. 23)
MÖ 40
- 25 Aralık
- Aleksandros Helios, Ptolemaios hanedanı Prensesi (ö. MÖ 29 - MÖ 25 arası)
- Kleopatra Selene II, Kleopatra VIII olarak da bilinen Ptolemaik Prenses (ö. 6)
Ölümler
MÖ 49
- II. Aristobulus, Yahudiye kralı, Haşmonayim hanedanlığı üyesi
- Appius Claudius Pulcher, Roma Konsülü (d. MÖ 97)
- Gaius Memmius, Romalı hatip, şair
MÖ 48
- 29 Eylül - Gnaeus Pompeius Magnus veya Pompey, Roma Cumhuriyeti'nin son dönemlerinde askeri ve politik lider (d. MÖ 106).
- tarihi bilinmeyen
- Aristarkus, Roma Cumhuriyeti'ne bağlı Kolhis'in hükümdarı
- Marcus Calpurnius Bibulus, Romalı politikacı
MÖ 47
- 13 Ocak - XIII. Ptolemaios, Antik Mısır'ın son Hellenistik kökenli Ptolemy hanedanı krallarından biri (d. MÖ 62 / MÖ 61)
- tarihi bilinmeyen
- II. Farnakis, Roma Cumhuriyetinin en ünlü düşmanlarından VI. Mitridat'in oğlu olan Pontus Kralı
MÖ 46
- Genç Cato, Romalı politikacı ve devlet adamı (d. MÖ 95)
- Vercingetorix, Kelt kavimlerinin birisi olan Arvernilerin lideri (d. MÖ 82)
MÖ 45
- 17 Mart - Titus Labienus, Romalı profesyonel asker (d. y. MÖ 100)
- 12 Nisan - Gnaeus Pompeius, Romalı politikacı ve general (d. y. MÖ 75)
- tarihi bilinmeyen
MÖ 44
- 15 Mart - Jül Sezar, eylemleriyle Roma Cumhuriyeti'nin Roma İmparatorluğu'na dönüşmesinde kritik bir rol oynayan Romalı lider (d. MÖ 100)
- tarihi bilinmeyen
- Publius Servilius Vatia Isauricus, Romalı konsül (d. MÖ 134)
MÖ 43
- 7 Aralık - Marcus Tullius Cicero, Romalı devlet adamı, bilgin, hatip ve yazar. (d. MÖ 106)
- tarihi bilinmeyen
- Atia, İlk Roma İmparatoru Augustus'un annesi (d. MÖ 85)
- Aulus Hirtius, Romalı konsül (d. MÖ 90)
- Gaius Vibius Pansa Caetronianus, Romalı konsül
- Publius Cornelius Dolabella, Romalı konsül (d. MÖ 70)
- Quintus Pedius, Romalı general
- Quintus Tullius Cicero, Marcus Tullius Cicero'nun kardeşi olan Romalı siyasetçi (d. MÖ 102)
MÖ 42
- Gaius Cassius Longinus, Romalı senatör, Jül Sezar'a düzenlenen suikastin baş aktörlerinden biri ve Brutus'un kayınbiraderi (d. MÖ 85'ten önce)
- Marcus Junius Brutus, Roma Cumhuriyeti diktatörü Julius Caesar'a karşı senatoda yapılan saldırı ile tanınan askeri ve politik lider (d. MÖ 85)
- Marcus Livius Drusus Claudianus, Senatör olarak görev yapmış olan Roma soylusu
- Servilia Caepionis, Marcus Junius Brutus'ün annesi (d. MÖ 107)
- Servilius Casca, Jül Sezar'a düzenlenen suikaste katılan Romalı politikacı
MÖ 40
- Fulvia, Romalı Triumvir Marcus Antonius'un eşi (d. MÖ 77)
- Gaius Claudius Marcellus Minor, Roma soylusu (d. MÖ 88)