Mahincauri
Mahincauri (Gürcüce: მახინჯაური), Gürcistan'ın Acara Özerk Cumhuriyeti'nde, Helvaçauri Belediyesi sınırları içinde bir köydür.
Tarihçe
[değiştir | kaynağı değiştir]Mahincauri köyünün bulunduğu yer, antik çağda Kolheti Krallığı'nın sınırları içinde yer alıyordu. Orta Çağ'da Gürcü krallıkları ve prensliklerinin idaresinde bulunuyordu. Bu yerleşim, 16. yüzyılın ortasında Osmanlıların eline geçmiştir.
Mahincauri köyü, 1876 tarihli Trabzon vilayeti salnamesinde Mahincaur (ماخینجاور) olarak geçer. Bu tarihte köy Trabzon vilayetinin Lazistan sancağının Batum kazasına bağlıydı. Salnameye göre köyün nüfusu 92 hanede yaşayan 182 kişiden oluşuyordu. Ancak bu sayının sadece erkek nüfusu olması ihtimali vardır. Köyde vergiye tabi hayvan varlığı olarak sadece 60 keçi kaydedilmiştir.[1]
Mahincauri köyü, 1877-1878 Osmanlı-Rus Savaşı'nın ardından imzalanan Berlin Antlaşması uyarınca Osmanlı Devleti tarafından savaş tazminatının bir parçası olarak Rusya'ya bırakıldı. 1886 tarihli Rus nüfus sayımında Mahincauri (Махинджаури) şeklinde kaydedilmiş olan yerleşim, Batum sancağının Kintrişi kazasına bağlı Mahincauri nahiyesinin iki köyünden biri ve bu nahiyenin idari merkeziydi. Nüfusu, 141'i erkek ve 100'ü kadın olmak üzere, 49 hanede yaşayan 241 kişiden oluşuyordu. Köy halkı, Müslüman Gürcü anlamında "Acaralı" şeklinde yazılmıştır. Mahincauri nahiyesinin diğer köyü Kara Dere idi.[2]
Mahincauri köyü, Osmanlılar tarafından Rusya'ya bırakılmasının ardından göçe sahne olmuştur. Niteki Gürcü tarihçi Zakaria Çiçinadze'nin 1891 yılında verdiği bilgiye göre köyden Osmanlı ülkesine 40 hane göç etmiştir. Aynı tarihte köy 70 haneden oluşuyordu ve köyde bir cami bulunuyordu.[3][4] Batum ve Çürüksu bölgelerinin Osmanlıların Ruslara teslim etmesi sırasında bölgede bulunan Aleksandr Frenkel ise, 1879'da yayımlanan kitabında, Osmanlıların Çürüksu Gürcülerini, özellikle kadın ve çocukları zorla toplayıp Batum limanından Trabzon'a yolladığını yazmıştır. Frenkel'in verdiği bilgiye göre, Rus tespitlerine göre bu tarihte köyde 75 hanede 315 kişi yaşıyordu.[5][6]
Coğrafya
[değiştir | kaynağı değiştir]Mahincauri köyü, Karadeniz kıyısında, Batum kentine yaklaşık 6,5 km uzaklıkta yer alır.
Nüfus
[değiştir | kaynağı değiştir]Mahincauri köyünde 2002 yılında 802 kişi, 2014 yılında 735 kişi yaşıyordu.
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ Trabzon Vilayeti Salnamesi − 1869-1904, (Hazırlayan) Kudret Emiroğlu, Ankara, 1993-2009, 22 cilt; 8. cilt, s. 348-349, ISBN 9789157871117.
- ^ "Свод статистических данных о населении Закавказскаго края, извлеченных из посемейных списков 1886 г. (Transkafkasya Bölgesinin Nüfusuna Dair 1886 Yılı Aile Listelerinden Edinilmiş istatistik Verilerin Özeti), Tiflis, 1893, "Batum oblastı" 1291-1292". 11 Aralık 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Ağustos 2024.
- ^ "Zakaria Çiçinadze, Müslüman Gürcülerin Osmanlı Ülkesine Göçü (ქართველ მაჰმადიანთ გადასახლება ოსმალეთში), Tiflis, 1912, s. 123". 7 Ekim 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Ağustos 2024.
- ^ "Zakaria Çiçinadze, Müslüman Gürcüler ve Gürcistan'daki Köyleri (მუსულმან ქართველობა და მათი სოფლები საქართველოში), Tiflis, 1913, s. 20". 15 Ocak 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Ağustos 2024.
- ^ "A. Frenkel, Очерки Чурук-су и Батума, Tiflis, 1879, s. 38-39, 107". 18 Temmuz 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Ağustos 2024.
- ^ Aleksandr Samoyloviç Frenkel, Çürüksu ve Batum Notları - Osmanlı'nın Kafkaslara Vedası (Türkçesi: Eyüp Karakuş), İstanbul, 2023, s. 71-72, 163, ISBN 978-625-6385-85-6
