Mali me Gropa-Bizë-Martaneş Koruma Alanı
| Mali me Gropa-Bizë-Martaneş Koruma Alanı | |
|---|---|
| Arnavutça: Peizazhin e Mbrojtur Mali me Gropa-Bizë-Martanesh | |
IUCN kategori V (korunan alan/deniz manzarası)
| |
.jpg) Martaneş Kanyonu
| |
| Alan türü | korunan alan/deniz manzarası |
| Devlet |  Arnavutluk
|
| İl | Tiran |
| İlçe | Bulqizë, Mat ve Tiran ilçeleri |
| Koordinatları | 41°22′24.43″K 20°1′28.06″D / 41.3734528°K 20.0244611°D |
| Kapladığı alan | 2.526.642 hektar (25.266,42 km2)[1] |
| Kuruluş tarihi | 31 Ocak 2007[1] |
| Kontrol kuruluşu | Arnavutluk Turizm ve Çevre Bakanlığı |
Mali me Gropa-Bizë-Martaneş Koruma Alanı (Arnavutça: Peizazhin e Mbrojtur Mali me Gropa-Bizë-Martanesh), Arnavutluk'un merkezinde, Dajti Milli Parkı sınırına bitişik bir koruma alanıdır. 2.526.642 hektar (25.266,42 km2) alan kaplamaktadır.[2] Debre ve Tiran illerindeki üç belediye ile Xibra, Martaneş ve Shëngjergj ile kendi bölgesi içerisindeki birkaç köye sınırı vardır. Uluslararası Doğa Koruma Birliği (IUCN), bölgeyi Kategori V olarak listelemiştir. Bölge, aynı zamanda Plantlife tarafından uluslararası öneme sahip Önemli Bitki Alanı olarak tanınmıştır.[3]
Koruma alanı, çok çeşitli flora ve faunaya ev sahipliği yapmaktadır.[4] Biyocoğrafik olarak, koruma alanı, Palearktik ılıman geniş yapraklı ve karma orman biyomunun Dinarik dağ karma ormanları karasal ekolojik bölgesi içinde yer almaktadır. Ormanlar, yoğun iğne yapraklı ve yaprak döken ormanlarla koruma alanının toplam alanının %68'ini kaplar.[5]
Koruma alanının omurgalı faunası 209 türden oluşmaktadır. 44 memeli, 130 kuş, 23 sürüngen ve 12 amfibi türü ile temsil edilmektedir[6] Ursus arctos, Canis lupus ve Lynx ormanlık bölgelerde yaşar. Vulpes vulpes, Capreolus capreolus, Sus scrofa, Sciurus vulgaris, Lutra lutra, Muscardinus avellanarius ve Rhinolophus euryale başlıca yırtıcı memelilerdir.[7] Koruma alanında Aquila chrysaetos, Accipiter nisus, Accipiter gentilis, Neophron percnopterus, Buteo buteo, Pernis apivorus, Tachymarptis melba, Pyrrhocorax graculus vb. dahil olmak üzere toplam 130 kuş türü gözlemlenmiştir. Ayrıca çok sayıda sürüngen ve amfibi türü vardır. En yaygın olanları arasında alpin semenderi, avrupa sıçan yılanı, Emys orbicularis ve Testudo hermanni gösterilebilir.
İklim, birçok dağ masifi, kaya oluşumları, toprak türleri ve hidrolojik koşullarla özel topoğrafyanın birleşimi ve güçlü bir antropojenik etkinin olmaması nedeniyle farklı habitat oluşumuna katkıda bulunmuştur. Arnavutluk'taki toplam tür sayısının %12'sini oluşturan 450 damarlı bitki türü koruma alanında gözlemlenmektedir.[8] Mali me Gropa-Bizë-Martaneş'in bitki örtüsü dikey olarak birkaç farklı bölgeye ayrılmıştır. Akdeniz bölgesinde, iğne yapraklı bölgeye Pinus nigra, Fagus sylvatica, Abies alba, Quercus cerris, Quercus frainetto, avrupa duman ağacı hakimdir. Yaprak döken bölge avrupa şimşiri, cade ve kudüs dikeni ile kaplıdır. Alpin bölgesi, esas olarak çimenler, yosunlar ve likenlerden oluşur ve ayrıca yaban mersini ve nadir çiçeklerde bol miktarda bulunur. En yaygın türler arasında bahar yılan otu, kaya gülü, alpin asteri, kedi ayağı, Vaccinium myrtillus ve çuha çiçeği bulunur.
Manzara, Xixelles Mağaraları, Valit ve Shutrese, Malit me Gropa ve bir buzul vadisi ve gölü gibi beş tabiat anıtına ev sahipliği yapmaktadır.[9]
 |
 |
.jpg) |
Ayrıca bakınız
[değiştir | kaynağı değiştir]Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ a b Erjola Keci (12 Mayıs 2014). "Mali me Gropa - Bize - Martanesh Protected Landscape Management Plan" (İngilizce). s. 13. 1 Nisan 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Nisan 2021.
- ^ "Vlerësimi Strategjik Mjedisor për Planin e Integruar Ndersektorial te Bregdetit" (PDF). planifikimi.gov.al (Arnavutça). s. 44. 28 Ekim 2017 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Ekim 2017.
- ^ "Important Plant Areas of the south and east Mediterranean region" (PDF). portals.iucn.org (İngilizce). s. 75. 6 Haziran 2017 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi.
- ^ "Mali me Gropa - Bize - Martanesh Protected Landscape Management Plan" (İngilizce). 12 Mayıs 2014. s. 45/46/47. 1 Nisan 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ "Mali me Gropa - Bize - Martanesh Protected Landscape Management Plan" (İngilizce). 12 Mayıs 2014. s. 16. 1 Nisan 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ "Mali me Gropa - Bize - Martanesh Protected Landscape Management Plan" (İngilizce). 12 Mayıs 2014. s. 45/46/47. 1 Nisan 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi.Erjola Keci (12 May 2014).
- ^ "Mali me Gropa - Bize - Martanesh Protected Landscape Management Plan" (İngilizce). 12 Mayıs 2014. ss. 123-131. 1 Nisan 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ "Mali me Gropa - Bize - Martanesh Protected Landscape Management Plan" (İngilizce). 12 Mayıs 2014. ss. 34-44. 1 Nisan 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ "Mali me Gropa - Bize - Martanesh Protected Landscape Management Plan" (İngilizce). 12 Mayıs 2014. s. 30. 1 Nisan 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi.