Malthusçuluk - Vikipedi
İçeriğe atla
Ana menü
Gezinti
  • Anasayfa
  • Hakkımızda
  • İçindekiler
  • Rastgele madde
  • Seçkin içerik
  • Yakınımdakiler
Katılım
  • Deneme tahtası
  • Köy çeşmesi
  • Son değişiklikler
  • Dosya yükle
  • Topluluk portalı
  • Wikimedia dükkânı
  • Yardım
  • Özel sayfalar
Vikipedi Özgür Ansiklopedi
Ara
  • Bağış yapın
  • Hesap oluştur
  • Oturum aç
  • Bağış yapın
  • Hesap oluştur
  • Oturum aç

İçindekiler

  • Giriş
  • 1 Hakkında
  • 2 Eleştiriler
  • 3 Neo-Malthusçuluk
  • 4 Ayrıca bakınız
  • 5 Kaynakça

Malthusçuluk

  • العربية
  • Azərbaycanca
  • বাংলা
  • Català
  • Čeština
  • Deutsch
  • English
  • Esperanto
  • Español
  • Euskara
  • فارسی
  • Suomi
  • Français
  • עברית
  • Magyar
  • Հայերեն
  • Bahasa Indonesia
  • Íslenska
  • İtaliano
  • 日本語
  • ქართული
  • 한국어
  • Кыргызча
  • Lietuvių
  • नेपाली
  • Nederlands
  • Norsk bokmål
  • Polski
  • Português
  • Română
  • Русский
  • Simple English
  • Slovenčina
  • Shqip
  • Svenska
  • ไทย
  • Українська
  • 中文
Bağlantıları değiştir
  • Madde
  • Tartışma
  • Oku
  • Değiştir
  • Kaynağı değiştir
  • Geçmişi gör
Araçlar
Eylemler
  • Oku
  • Değiştir
  • Kaynağı değiştir
  • Geçmişi gör
Genel
  • Sayfaya bağlantılar
  • İlgili değişiklikler
  • Kalıcı bağlantı
  • Sayfa bilgisi
  • Bu sayfayı kaynak göster
  • Kısaltılmış URL'yi al
  • Karekodu indir
Yazdır/dışa aktar
  • Bir kitap oluştur
  • PDF olarak indir
  • Basılmaya uygun görünüm
Diğer projelerde
  • Vikiveri ögesi
Görünüm
Vikipedi, özgür ansiklopedi
Thomas Robert Malthus

Malthusçuluk, 1766-1834 yılları arasında yaşayan İngiliz ekonomisti Thomas Malthus tarafından ortaya atılan ekonomik doktrin. Bu teoriye göre, nüfus katlanarak artarken, nüfusu besleyen kaynaklar aritmetik oranla artış gösterecektir. Bu dengesizlik büyük bir nüfus artışını beraberinde getirerek, kıtlık, savaşlar, salgın hastalıklar gibi nedenler sonucunda fazla nüfusun yok olması kaçınılmaz olacaktır. Malthus, öngördüğü bu soruna karşı ahlakî çözümler önermiştir. Bu teori Charles Darwin'i etkilemiş, Sosyal Darwinizm Malthusçu ilkeyi biyoloji ve toplumun ortak bir yasası olarak ele almıştır. Marksistler Malthus'un ekonomi ve toplumla ilgili savlarını, doğa bilimci Kropotkin ise Darwin'in kuramının Malthusçu ve rekabet odaklı temellerini yoğun bir şekilde eleştirmiştir.[1]

Hakkında

[değiştir | kaynağı değiştir]

Thomas Robert Malthus, nüfusun halkın kullandığı geçim araçlarından daha hızlı geliştiğini ve kapitalizm koşullarında işçi sınıfının yoksulluğunun, işçilerin kapitalist sömürüsü nedeniyle değil, nüfusun hızlı gelişmesi sebebiyle meydana geldiğini iddia etmiştir.

Eleştiriler

[değiştir | kaynağı değiştir]

Kimi marksist yorumculara göre malthusçuluk, kapitalizmi suçsuz çıkarmak ve herhangi bir sosyal sistemde, işçi sınıfı için yoksulluğunun kaçınılmazlığını ispat etmek için burjuva ideologlarının yanında bir çabadır. Aynı zamanda bu kişilere göre bu doktrinin amacı, kötü koşuların nedenlerini gizlemek ve kitleleri kapitalist sisteme karşı mücadeleden saptırmaktı.

Marx, Malthus'un bu teorisini kıyasıya eleştirdi ve bu teoriye karşı yığınların yoksulluğunun kapitalizmin ürünü olduğunu ve buna işçilerin ödenmeyen emeklerine kapitalistler tarafından el koyulmasının sebep olduğunu söyledi. Aynı zamanda kapitalizmin yıkılmasının ve sosyalizme geçişin işçi sınıfının sefaletine bir son vereceğini belirtti. Ayrıca Marx, Thomas Malthus'un aksine, nüfusun gelişmesine dair kapsamlı hiçbir kanunun aslında var olmadığını ve her sosyo-ekonomik düzeninin kendine özgü nüfus gelişmesi kanununun olduğunu belirtmiştir.

Marksist düşünür ve SSCB'nin kurucusu Vladimir Lenin de, 1913 yılında kaleme aldığı İşçi Sınıfı ve Yeni-Maltusçuluk adlı makalesinde Marx'a benzer olarak, bu akımın son derece gerici nitelikte olduğundan bahsederek, işçi sınıfının bu zararlı akımlardan arındırılması gerektiğini ve özellikle gebeliği önleme vb. konularda tıbbi yayınların dağıtılmasına karşı bütün yasaların kayıtsız şartsız kaldırılmasını talep edilmesini dile getirmiştir.[2]

Neo-Malthusçuluk

[değiştir | kaynağı değiştir]

1870'lerde bu görüş yeniden ortaya çıkmıştır. Neo-Malthusçuluk olarak isimlendirilen bu doktrine göre, toprağın azalan verimliliği gibi "mutlak fazla nüfus" teorileriyle emekçi halk yoksullaşmaktadır.

Neo-Malthusçuluk, doğum kontrolünü, savaşları ve salgın hastalıkları kapitalizmi destekleme ve yığınların sefaletini yatıştırma araçları olarak kabul eder. Temsilcilerinin çoğu, ırk ayrımını savunurlar.[3]

Ayrıca bakınız

[değiştir | kaynağı değiştir]
  • Malthusçu Büyüme Örneği
  • İşçi Sınıfı ve Yeni-Maltusçuluk (Lenin)

Kaynakça

[değiştir | kaynağı değiştir]
  1. ^ Karaca, Ç. (2022). Malthus’un Nüfus Teorisinin Biyoloji-İdeoloji Ekseninde Eleştirisi 13 Temmuz 2024 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. Dört Öge (22), 99-117.
  2. ^ Lenin Collected Works, Progress Publishers, 1977, Moscow, Volume 19, s. 235-237
  3. ^ Krupskaya, N. V. İ. Lenin - Kadınların Kurtuluşu, Akademi Yayın, Üçüncü baskı
Otorite kontrolü Bunu Vikiveri'de düzenleyin
  • BNE: XX524598
  • BNF: cb11941775r (data)
  • LCCN: sh85080224
  • NDL: 00567426
  • NKC: ph237436
  • NLI: 987007545945505171
"https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=Malthusçuluk&oldid=36486736" sayfasından alınmıştır
Kategoriler:
  • Ekonomi teorileri
  • Ekonomi teoremleri
  • Ekonomi terimleri
  • Ekonomi tarihi
  • Ekonomi politikaları
  • Siyasi ekonomi
  • Siyasi teoriler
  • Doğum kontrolü
  • 19. yüzyıl felsefesi
  • Siyasetçiye göre siyaset felsefesi
Gizli kategoriler:
  • Webarşiv şablonu wayback bağlantıları
  • BNE tanımlayıcısı olan Vikipedi maddeleri
  • BNF tanımlayıcısı olan Vikipedi maddeleri
  • LCCN tanımlayıcısı olan Vikipedi maddeleri
  • NDL tanımlayıcısı olan Vikipedi maddeleri
  • NKC tanımlayıcısı olan Vikipedi maddeleri
  • NLI tanımlayıcısı olan Vikipedi maddeleri
  • Sayfa en son 18.00, 6 Aralık 2025 tarihinde değiştirildi.
  • Metin Creative Commons Atıf-AynıLisanslaPaylaş Lisansı altındadır ve ek koşullar uygulanabilir. Bu siteyi kullanarak Kullanım Şartlarını ve Gizlilik Politikasını kabul etmiş olursunuz.
    Vikipedi® (ve Wikipedia®) kâr amacı gütmeyen kuruluş olan Wikimedia Foundation, Inc. tescilli markasıdır.
  • Gizlilik politikası
  • Vikipedi hakkında
  • Sorumluluk reddi
  • Davranış Kuralları
  • Geliştiriciler
  • İstatistikler
  • Çerez politikası
  • Mobil görünüm
  • Wikimedia Foundation
  • Powered by MediaWiki
Malthusçuluk
Konu ekle