Manisa Sarayı
Manisa Sarayı'nın Nakkaş Hasan Paşa tarafından yapılan minyatürü | |
![]() | |
| Eski ad(lar) | Saray-ı Amire Saray-ı Şehzadegân |
|---|---|
| Genel bilgiler | |
| Tür | Saray |
| Mimari tarz | Osmanlı mimarisi |
| Konum | Saruhan Sancağı, Osmanlı İmparatorluğu |
| Koordinatlar | 38°36′55″K 27°26′01″D / 38.61528°K 27.43361°D |
| Tamamlanma | 1403 |
| Yıkılma | Manisa Yangını |
| Teknik ayrıntılar | |
| Zemin alanı | 52.000 m² |

Manisa Sarayı (Osmanlı Türkçesi: سراى عامره), Bugünkü Manisa Şehzadeler'de, Osmanlı İmparatorluğu'nda Saruhan Sancağı (Manisa)'nın idare merkezi olarak kullanılan ve Osmanlı şehzadelerinin sancakbeyiliğini yaptığı saraydır.
Manisa Sarayı, Sultan II. Murad döneminde yaptırılmıştır. 1403 yılında tamamlanan saray II.Mehmet döneminde genişletilmiş ve yeni yapılar eklenmiştir[1].Sultan III.Mehmed'den sonra şehzadelerin İstanbul dışında eğitimi yasaklanınca Manisa Sarayı kaderine terkedilmiş ve 18.yy'a kadar küçük onarımlarala ayakta tutulmaya çalışılmıştır.Manisa Yangınında sarayın ahşap kısımları tamamen yanmıştır. Sarayın günümüze ulaşan tek yapısı Fatih Kulesi'dir. 27 Kasım 2021'de kulenin restorasyon çalışması başlatılmıştır.[2]
Evliya Çelebi'nin Seyahatname'sinde bahsetmesi
[değiştir | kaynağı değiştir]"Şehrin kuzey eteklerinde, lale bahçeleriyle kaplı bir arazide yer alır. Dört tarafı kale gibi tuğladan örülmüş, dört köşe, sağlam bir binadır. Batı yönüne bakan ahşap bir kapısı vardır. Çevresinin uzunluğu 3.300 adımdır (2.4 km).İstanbul'dan (Saray'dan) görevli bir bostancıbaşı ve sarı külahlı 200 bostancısı bulunur. Bu bostancılar, sürekli olarak bu cennet misali bahçenin bakımını yapar ve burada bulunan önceki padişahlara ait halı, çeşitli eşyalar, altın ve gümüş takımlar, sırmalı süsler, fıskiyeler, kadehler gibi emanetler ile kurşun kaplamaları ve yaldızlı sancak alemlerini koruyup gözetirler. Bu cennet bahçesinin onarımı ve düzeniyle bizzat onlar sorumludur. Bahçeden elde edilen gelirden masraflar düşüldükten sonra kalan kısım, İstanbul'daki terkecibaşıya vergi olarak gönderilir.
Burası, cennet bahçelerini andıran korulukları ve gezinti yolları olan bir yerdir. İnsan, köşklerinde oturduğunda çiçeklerinin güzel kokusuyla zihni ve ruhu ferahlar. Yüce Allah'ın, sanatını göstermek için yeryüzünde yarattığı yüz binlerce çeşit renkli ve güzel kokulu bitki ve çiçeğin hepsi, bu cennet gibi engin bahçede mevcuttur.
Geçmişin bilge ustaları, bu bahçeyi bir satranç tahtası gibi planlayarak düzenlemiş; yüz binlerce meyve ağacını ve bunun yanında çınar, kavak, servi, söğüt, salkım söğüt gibi daha nice çeşit güzel ağacı, hepsi sıra sıra ve düzenli olacak şekilde dikmişlerdir. İşte burası, böyle gölgeli, sık ve gür ağaçlı, gezinti yolları olan bir sultan bahçesidir.”

Manisa Sarayı'nda görev yapan Osmanlı şehzadeleri
[değiştir | kaynağı değiştir]| # | Şehzade | Babası | Doğum | Ölüm | Saruhan'a
Atanması |
Azledilmesi,
Ayrılması |
Görev
Süresi |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 1. | Şehzade Mehmet | II.Murad | 1432 | 1481 | 1443 | 1443 | 2-5 Ay |
| 1.
(2.Kez) |
Şehzade Mehmet | II.Murad | 1432 | 1481 | 1444 | 1453 | 10 Yıl |
| 2. | Şehzade Mustafa | II.Mehmet | 1450 | 1474 | 1453 | ? | ? |
| 3. | Şehzade Korkut | II.Beyazid | 1467 | 1513 | 1491 | 1502 | 11 Yıl |
| 4. | Şehzade Mahmud | II.Beyazid | 1475 | 1507 | 1502 | 1507 | 5 Yıl |
| 3.
(2.Kez) |
Şehzade Korkut | II.Beyazid | 1467 | 1513 | 1512 | 1513 | 1 Yıl |
| 5. | Şehzade Süleyman | I.Selim | 1494 | 1566 | 1513 | 1520 | 7 Yıl |
| 6. | Şehzade Mustafa | I.Süleyman | 1515 | 1553 | 1533 | 1541 | 8 Yıl |
| 7. | Şehzade Mehmet | I.Süleyman | 1521 | 1543 | 1541 | 1543 | 2 Yıl |
| 8. | Şehzade Selim
(II.Selim) |
I.Süleyman | 1524 | 1574 | 1544 | 1558 | 14 Yıl |
| 9. | Şehzade Murad | II.Selim | 1546 | 1595 | 1566 | 1574 | 8 Yıl |
| 10. | Şehzade Mehmet | III.Murad | 1566 | 1603 | 1583 | 1595 | 12 Yıl |
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ "Fatih Kulesi, Aslına Uygun Olarak Yeniden Restore Edilecek". manisa.ktb.gov.tr. 19 Eylül 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Mayıs 2023.
- ^ "Manisa Tarihi İçin Kırılma Noktası; Fatih Kulesi Restorasyonu Başladı". manisa.ktb.gov.tr. 27 Ocak 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Mayıs 2023.
