MaxxPro
International MaxxPro MPV Navistar International firmasının yardımları ile İsrail Plasan Sasa firmasının tasarladığı ve ürettiği bir zırhlı araçtır.[1] Araç Amerikan Ordusu tarafından Amerikan Deniz Piyade Kolordusu için sürdürülen Mayın Geçirmez Baskın korumalı araç programı gibi Amerikan Kara Kuvvetleri için Orta sınıf Mayın Korumalı Taşıt programı bünyesindedir.[2] Aracın daha küçük olan Category 1 ve geniş olan Category 2 MaxxPro XL adlarında iki farkı modeli bulunmaktadır. İki model de aynı şaseyi kullanmaktadır.[3]
Kullananlar
[değiştir | kaynağı değiştir]Mart 2007 tarihinde üretilen ilk iki araç deneme amaçlı ABD Ordusuna ait Aberdeen Deneme Sahasına gönderilmiştir.
Yapılan testlerden geçmesi üzerine 1200 adet MRAP Category 1 MaxxPro 31 Mayıs 2007 tarihinde sipariş verilmiştir. Teslimat tarihi olarak Şubat 2007 tarihininde anlaşılmıştır.[4] MRAP programı her ne kadar Deniz Piyade Kolordusu gözetiminde olsa da Kolordu Zırhlı Birliklerinin bu araçlardan kaç adet ve hangi birliklere alacağı tam olarak belli değildir.[5] Toplamı 623 milyon doları bulan bu program şu ana kadar verilen en büyük MRAP alım sözleşmesidir. ABD Deniz Kolordusu Irak'ta görev yapan tüm HMMWV'leri MRAP araçları ile değiştirmeyi düşünmektedir.[6]
19 Haziran 2007 tarihinde sipariş verilen 16 adet Category 2 model (MaxxPro XL olarak adlandırılmış) Eylül 2007 tarihinde teslim alınmıştır.[3]
20 Temmuz 2007 tarihinde 755 adet Category 1 MaxxPro ilave olarak sipariş verilmiştir. Araçların Şubat 2008 tarihinde teslim edilmesi istenmiştir. Üçüncü parti olarak ise 1000 adet araç alınacağı 18 Ekim 2007 tarihinde açıklanmıştır.[7][8]
2007 yılında verilen son 1500 adetlik Category 1 MaxxPro siparişi ile alınacak araç sayısı toplamda 4471 adeti bulmuştur.[9] 2007 yılındaki toplam MRAP siparişlerinin %45'i MaxxPro'dur (%66 Category 1 MRAP).
2008 yılındaki ilk sipariş 743 adet Category I MaxxPro modelidir. Category I MRAP sınıfında yeni sipariş verilen tek araç MaxxPro'dur.[10]
Tasarımı
[değiştir | kaynağı değiştir]MaxxPro aracında V şekilli kabuk kapsül ve International WorkStar 7000 şaseden yararlanılmıştır. "V" şekil araca mayın veya doğaçlama patlayıcı düzenek ile meydana gelen patlamalarda basıncın aracın altından yukarıya doğru akmasına ve zararı en aza indirmeye yarar. Bu yapı araca ayrıca geniş iç hacim ve güvenlik sağlamaktadır. Ancak mürettebatın bulunduğu kapsülün şase üzerine oturtulması bazı şüpheleri de beraberinde getirmiştir. Bunlardan en önemlisi patlayıcılar ile yapılan saldırı sonucunda araç şasesi ve mürettebat kapsülünün birbirinden ayrılması ve içerisindeki yolcuların hareketsiz biçimde açık hedef olması durumudur.[2] Ancak Navistar firma sözcüsü olan Roy Wiley, MaxxPro modelinin "testlerden başarıyla geçtiğini ve üst seviyede memnun olunduğunu." Açıklamıştır.[5] Bu tasarım Krauss-Maffei Wegmann ait ATF Dingo ile aynı tasarıma benzerdir. Bu model tasarımında Unimog şasesi üzerine zırhlı bir kapsül takılmıştır. Araç üzerinde yapılan denemelerde 7 kilogramlık kara mayını saldırısında araç içerisindeki mürettebat hiçbir zarar görmemiştir.[11]
19 Ocak 2008 tarihinde Amerika Ordusuna bağlı bir Navistar MaxxPro MRAP aracı Anfodan yapılan EYP saldırısına maruz kalmış ve araç üzerinde bulunan taret silahçısı ölmüştür.[12] Ancak silahçının patlama basıncı ile mi yoksa aracın devrilmesi sonucumu öldüğü anlaşılamamıştır. Aracın "V" şekilli kapsülü yeterli koruma sağlamamıştır. Ayrıca aracın mürettebat kapsülünün de yeterli koruma sağlamadığı görülmüştür. Araç içerisindeki üç kişilik mürettebat ise hayatta kalmıştır. Sürücünün sol ayağı kırılmış, Yolculardan bir tanesinin sol bacağı, burnu ve dişleri kırılmış, sürücü ayağını çatlatmıştır. Üçüncü kişi ise yara almadan kurtulmuş ve ertesi günü görevine geri dönmüştür.[12][13][14][15]
Aracın basit yapısı kolaylıkla tamir ve bakımı yapılabilmesine imkân tanımaktadır.[16] Zırhlı gövde diğer MRAP araçlarındaki gibi kaynak ile değil cıvata ile tutturulur. Bu hüneri sayesinde araç cephede kolaylıkla tamir edilebilmektedir. Navistar firmasının çok yüksek imalat rakamlarına ulaşmasını sağlar.[17]
Ayrıca bakınız
[değiştir | kaynağı değiştir]Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ "$200M+ to Plasan to Armor MaxxPro MRAPs - Defense Industry Daily". 17 Ocak 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Haziran 2008.
- ^ a b "More MRAPs: Navistar's MaxxPro Maintains the Pole Position". 4 Haziran 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Haziran 2008.
- ^ a b "U.S. Marine Corps Awards $8.5 Million Contract for Category II Mine-Resistant Ambush Protected (MRAP) Vehicles to International Military and Government, LLC". 30 Eylül 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Haziran 2008.
- ^ "International®". 28 Eylül 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Haziran 2008.
- ^ a b "DefenseNews.com - U.S. Orders 1,200 MRAPs - 05/31/07 12:56". 8 Ağustos 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Haziran 2008.
- ^ http://www.forbes.com/feeds/ap/2007/05/31/ap3777087.html[ölü/kırık bağlantı]
- ^ "More MRAPs: Navistar's MaxxPro Maintains the Pole Position - Defense Industry Daily". 10 Ekim 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Haziran 2008.
- ^ "Bloomberg Businessweek". 11 Kasım 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Haziran 2008.
- ^ "Chicago Business News, Analysis & Articles | Navistar gets $1.2 billion MRAP truck order | Crain's". 12 Şubat 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Haziran 2008.
- ^ "Reuters Investing Channel | Reuters.com". 9 Eylül 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Haziran 2008.
- ^ "Krauss-Maffei Wegmann – Ihr Partner rund um Wehrtechnik". 28 Eylül 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Haziran 2008.
- ^ a b "Jacksonville.com". 10 Ekim 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Haziran 2008.
- ^ "Hopes for Vehicle Questioned After Iraq Blast - New York Times". 14 Ekim 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Haziran 2008.
- ^ "US suffers first death in new armoured truck | Reuters". 12 Ocak 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Haziran 2008.
- ^ "Hopes for NY Times Reporting Questioned After MRAP Story - Defense Industry Daily". 10 Ekim 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Haziran 2008.
- ^ "International : News Detail". 29 Haziran 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Haziran 2008.
- ^ "Navistar wins $414M contract for 755 MRAPs - Army News, opinions, editorials, news from Iraq, photos, reports - Army Times". 18 Temmuz 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Haziran 2008.
Dış bağlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir]- Video of first MaxxPro fielded in Iraq13 Temmuz 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. at Youtube