Mehdi Ordusu
| Mehdi Ordusu Arapça: جيش المهدي | |
|---|---|
 | |
| Kuruluş | 2003 |
| Feshediliş | 2008 |
| Lider(ler) | Mukteda es-Sadr |
| Merkez(ler) | Necef, Kufe, Sadr Şehri |
| İdeoloji | Şii İslamcılık[1] Şii Cihatçılık[1] Sadrizm Sünnilik karşıtlığı[2] Anti-Vehhabîlik Amerikan karşıtlığı Antisiyonizm LGBT karşıtlığı |
| Durum | Feshedildi |
| Büyüklük | 60,000 (2008)[3] |
| Müttefikler |
|
| Rakip(ler) |  ABD Birleşik Krallık Selefi Cihatçı İsyancılar Irak İslam Devleti Irak (Koalisyon Yanlısı Güçler, 2003–2008) Çok Uluslu Güç (2003–2008) Irak İslam Ordusu Irak el-Kaidesi[6] Mücahit Şura Meclisi[6] |
| Çatışma(lar) | Irak Savaşı |
.svg){kind=small}
Mehdi Ordusu (Arapça: جيش المهدي), Mukteda es-Sadr tarafından Haziran 2003'te kurulan ve 2008'de dağıtılan Iraklı bir Şii milis gücüydü.[7]
Mehdi Ordusu, 4 Nisan 2004'te Irak'taki Şii toplumunun ABD güçlerine karşı ilk büyük silahlı çatışmasına öncülük etmesiyle uluslararası alanda öne çıkmıştır. Es Sadr'ın gazetesinin yasaklanmasını ve ardından tutuklanmaya çalışılmasını izleyen bu ayaklanma 6 Haziran'daki ateşkese kadar sürdü. Ateşkesin ardından grubun dağıtılması ve Es Sadr'ın hareketinin 2005 seçimlerine katılacak bir siyasi partiye dönüştürülmesi için harekete geçildi; Mukteda Es Sadr Mehdi Ordusu savaşçılarına ilk saldırıya uğramadıkları sürece ateşi kesmelerini emretti. Mehdi Ordusu'nun provokatif eylemlerinin ardından Ağustos 2004'te ateşkes bozuldu ve yeni çatışmalar patlak verdi. Grup 2008 yılında Irak güvenlik güçlerinin baskısının ardından dağıtıldı.
En güçlü olduğu dönemde Mehdi Ordusu'nun popülaritesi yerel yönetimleri, polisi ve Sünni Iraklılar ve destekçileriyle işbirliğini etkileyecek kadar güçlüydü. Grup Irak polis güçleri arasında da popülerdi. Irak'ta 2005 seçimlerinde aday olan Ulusal Bağımsız Kadrolar ve Elitler partisi ordu ile yakından bağlantılıydı. Mehdi Ordusu ölüm mangaları işletmekle suçlanıyordu.[8][9]
Grup, el yapımı patlayıcılarda dahil olmak üzere çeşitli hafif silahlarla donatılmıştı. Irak güvenlik güçlerine ve Koalisyon güçlerine yönelik saldırılarda kullanılan EYP'lerin birçoğunda tetikleyici olarak kızılötesi sensörler kullanılmıştır; bu teknik 1990'ların başından ortalarına kadar Kuzey İrlanda'da IRA tarafından yaygın olarak kullanılmıştır.[10]
Grup 2014 yılında Irak Şam İslam Devleti'ne karşı savaşmak üzere Seraya es-Selam adıyla yeniden canlanmıştır ve 2016 yılı itibarıyla hâlâ aktiftir. Curf el-Nasr'ın geri alınmasına ve İkinci Tikrit Muharebesi'ne katılmıştır.
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ a b "Mapping Militants: Mahdi Army". cisac.fsi.stanford.edu. Stanford University. May 2019. 5 Kasım 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Kasım 2019.
- ^ Steele, Jonathan. "40 die in Baghdad massacre as Shia militia go on rampage". The Guardian. Erişim tarihi: 9 Temmuz 2006.
- ^ Dralonge, Richard (2008). Economics and Geopolitics of the Middle East. Nova Science Publishers, Incorporated. s. 61. ISBN 9781604560763.
- ^ "Mapping Militant Organisations, Mahdi Army". Stanford University. 4 Haziran 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ "اسرار من معركة الفلوجة عام 2004 كيف تعاون مقتدى الصدر مع البعثيين والتكفيريين وقاتل الى جانبهم". 23 Mayıs 2008. 4 Ocak 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ a b "Mahdi Army | Mapping Militant Organizations". 4 Haziran 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ "The immutable Muqtada al-Sadr loses a battle against Iran". atlanticcouncil.org. 22 Haziran 2022. 22 Haziran 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Ocak 2023.
- ^ "Iraq's death squads: On the brink of civil war". The Independent. 30 Nisan 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Nisan 2015.
- ^ "Al-Sadr's Weakening Grip on the Mahdi Army". Terrorism Monitor. The Jamestown Foundation. 16 Ekim 2006 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Nisan 2015.
- ^ Harkin, Greg; Elliott, Francis; Whitaker, Raymond (16 Ekim 2005). "Revealed: IRA bombs killed eight British soldiers in Iraq". The Independent. Londra. 9 Temmuz 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Mayıs 2010.
| Arkaplan |  | |
|---|---|---|
| Taraflar | ||
| Muharebeler | ||
| Olaylar | ||
| İşgal ve iç savaş | ||
.svg){kind=small}
 | Irak ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |