Mini scule
| Mini scule | |||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 Mini scule türünün yandan görünüşü | |||||||||||||||
Biyolojik sınıflandırma  | |||||||||||||||
| |||||||||||||||
 | |||||||||||||||
| Bilinen Mini scule aralığı (sarı beşgen, sağ alt) | |||||||||||||||
| Sinonimler [2] | |||||||||||||||
| Cophyla scule (Dubois vd., 2021) | |||||||||||||||
Mini scule, Madagaskar'a özgü olan ve 2019'da tanımlanan bir mikrohylid kurbağa türüdür. Türün bilimsel adı, boyutuna atıfta bulunarak "miniscule" (çev. 'çok küçük') kelimesine yapılan bir kelime oyunudur. Çok küçük olup burun-kıç mesafesi 8,4 ila 10,8 mm (0,33 ila 0,43 in) ölçülerine sahiptir. Türün alt kısmında uyluğunun arkası ile kasığı kahverengi bir renge sahipken kahverengi beneklerin yer aldığı gövdesinin üst kısmındaki kafanın bir kısmı koyu kahve olup tür, kırmızı bir irise sahiptir. Sainte Luce Koruma Alanında bulunan Yarı kalıcı su kütlelerinin yakınlarındaki derin yaprak döküntülerinde yaşadıkları bilinmektedir. Mandena, Vohimena dağları, Güney Anosy Dağları ve Tsitongambarika'daki kurbağa örnekleri de bu türden olabilir. Mini cinsindeki diğer türler gibi, bilimsel adındaki kelime oyunu nedeniyle ilk tanımlandığında medyanın ilgisini çekmiştir.
Taksonomi ve sınıflandırılması
[değiştir | kaynağı değiştir]Mini scule, Herpetolog Mark Scherz ve meslektaşları tarafından 2005 yılında Madagaskar'ın Anosy bölgesindeki Sainte Luce Koruma Alanı'nda bulunan yetişkin bir numuneye (erkek olduğu varsayılmıştır) dayanarak 2019 yılında tanımlanmıştır.[1] "Mini scule" adı, türün bilinen en küçük kurbağa türleri arasında olduğu gerçeğine atıfta bulunularak miniscule[1] [minuscule[3] (çev. 'çok küçük' ya da 'ufacık') kelimesinin yanlış veya farklı bir varyantı] kelimesine yapılan bir cinastır. İkinci ismi scule, sabit bir isim olarak kabul edilir.[1] Türünün cinsindeki diğer iki tür olan "Mini mum" ve "Mini ature" ile birlikte, bilimsel adının komik bulunması nedeniyle ilk tanımlandığında ilgi çekti.[4][5]
Tür, çoğunlukla küçük kurbağaları içeren ve 650'den fazla türden oluşan yaygın bir familya olan Microhylidae'nin bir parçasıdır. "Mini ature" ile en yakın akraba olup, bu iki tür "Mini mum"a kardeş grup oluşturmaktadır." Türleri tanımlayan çalışma, Mini cinsini morfolojik olarak Stumpffia'ya daha çok benzemesine rağmen Pletodontohyla'nın kardeşi olarak tanımlamıştır.[1] Buna rağmen Alain Dubois ile meslektaşları tarafından hazırlanan 2021 filogenisinde bu tanımlama yerine türün monofiletik olması için hem Pletodontohyla hem de Mini'nin Cophyla ile birleştirilmesi gerektiği öne sürüldü.[6]
Cophylinae alt familyasının aşağıdaki kladogramları, 2019 ile 2021 çalışmaları tarafından bulunan farklı filogenileri göstermektedir:[1][6]
Scherz vd. tarafından hazırlanan kladogram, 2019 [1]
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Dubois vd. tarafından hazırlanan kladogram, 2021[6]
| Cophylinae |
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Fiziksel özellikleri
[değiştir | kaynağı değiştir]
Mini scule, 8,4 ila 10,8 mm'lik burun-kıç mesafesine sahip, bilinen en küçük kurbağa türlerinden biridir.[7] Kasık ve uyluk Arkası kahverengi olup geriye kalan alt kısmı bronzdur. Alt kısım ile üst kısım, göğüs kafesi ve kalça arasında vücudun yan tarafında belirgin bir renk sınırına sahiptir. Başın yan tarafı koyu kahverengidir ancak arkaya doğru krem rengi ile daha fazla benekli bir hâl alır. Üst kısmı, kahverengi benekli krem renktedir. İrisi kırmızıdır. Kasık, bazı örneklerde koyu renkli işaretlere sahip olabilir; ayrıca yanlar daha siyah ve uyluk ile alt bacakta yanmış koyu sarı bir çapraz bant olabilir.[1]
M. scule, dikdörtgen bir gövdeye sahiptir. Baş, boyundan daha geniş ve vücuttan daha dardır. Burun, gözler ve burun arasında eşit uzaklıkta olan çıkıntılı olmayan burun delikleri ile üstten ve yandan yuvarlatılmıştır. Pullar, düz ve dikey; dil, uzun ve incedir. Birinci, ikinci ve dördüncü parmaklar büyük ölçüde küçülmüştür, ayak baş parmağı yoktur ve ikinci ile beşinci parmaklar da belirgin şekilde küçülmüştür. Maksil ve premaksil dişlere sahipken vomer dişleri yoktur.[1]
Maksil ve premaksil dişlerin varlığı ile yan tarafı boyunca üst kısım ve alt kısım arasındaki daha az belirgin sınır ile Mini mum'dan ayırt edilebilirken Mini ature'den daha küçük boyutu ve orantılı olarak daha küçük burunları ve nörokranyumu ile farklılaşmaktadır. Aynı zamanda Stumpffia'daki bazı türlerine benzer fakat ikinci karpalın kaybı veya füzyonu ile birlikte zayıf kemikleşmiş karpalları ile onlardan ayırt edilebilir.[1]
Türün sesleri, M. mum'ınkinden oldukça farklıyken Stumpffia türlerine oldukça benzemektedir. Stumpffia gimmeli, S. larinki ile S. tridactyla türlerini daha andırmaktadır. Ancak baskın ses frekansı S. gimmeli ile S. larinki türlerinkinden yüksekken S. tridactyla türünden düşüktür.[1]
Dağılımı ve habitatı
[değiştir | kaynağı değiştir]
Mini scule türü, son derece sınırlı bir alanda yaşamakta ve yalnızca Sainte Luce Koruma Alanı'ndaki bölgelerle bilinmektedir. Mandena, Vohimena Dağları, Güney Anosy Dağları ve Tsitongambarika'dan Stumpffia kurbağalarına ait rapolar da bu türe atıfta bulunabilirken bu raporlar, genetik doğrulanmaya ihtiyaç duymaktadır. Tür; orman akarsuları gibi yarı kalıcı su kütlelerinin yakınında, derin yaprak döküntüleri bulunan alanlarda yaşar.[1]
Korunma
[değiştir | kaynağı değiştir]Mini scule, şu anda yalnızca Sainte Luce Koruma Alanı'yla bilinmektedir ve buradaki ormanlık alanlara mikroendemik olabilir. Dünya Doğa ve Doğal Kaynakları Koruma Birliği (IUCN) tarafından değerlendirilmemiş olmasına rağmen hakkında açıklamalar yapıldığı makalelerin yazarları, son derece küçük menzili ve içinde yaşadığı ormanın kalitesindeki bozulma nedeniyle türün kritik tehlike altında olarak listelenmesini tavsiye etmiştir.[1]
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ a b c d e f g h i j k l m Scherz, Mark D.; Hutter, Carl R.; Rakotoarison, Andolalao; Riemann, Jana C.; Rödel, Mark-Oliver; Ndriantsoa, Serge H.; Glos, Julian; Hyde Roberts, Sam; Crottini, Angelica; Vences, Miguel; Glaw, Frank (27 Mart 2019). Crowther, Mathew S. (Ed.). "Morphological and ecological convergence at the lower size limit for vertebrates highlighted by five new miniaturised microhylid frog species from three different Madagascan genera". PLOS ONE (İngilizce). 14 (3): e0213314. Bibcode:2019PLoSO..1413314S. doi:10.1371/journal.pone.0213314
. PMC 6436692 . PMID 30917162.
- ^ Frost, Darrel R. (2021). "Mini scule Scherz, Hutter, Rakotoarison, Riemann, Rödel, Ndriantsoa, Glos, Roberts, Crottini, Vences, and Glaw, 2019". Amphibian Species of the World: an Online Reference. Version 6.1. American Museum of Natural History. doi:10.5531/db.vz.0001. 28 Haziran 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Ekim 2021.
- ^ "miniscule". Oxford English Dictionary (Çevrimiçi bas.). Oxford University Press. Erişim tarihi: 25 Ekim 2022. (Abonelik veya katılımcı kurum üyeliği gerekli.)
- ^ Solly, Meilan (28 Mart 2019). "Meet Mini mum, Mini scule and Mini ature, Three New Frog Species Among the World's Smallest". Smithsonian Magazine (İngilizce). 27 Eylül 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Eylül 2021.
- ^ "Meet Mini mum, Mini ature, Mini scule: Tiny new frogs from Madagascar". Mongabay Environmental News (İngilizce). 28 Mart 2019. 28 Mart 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Eylül 2021.
- ^ a b c Dubois, Alain; Ohler, Annemarie; Pyron, R. Alexander (26 Şubat 2021). "New concepts and methods for phylogenetic taxonomy and nomenclature in zoology, exemplified by a new ranked cladonomy of recent amphibians (Lissamphibia)". Megataxa. 5 (1). doi:10.11646/megataxa.5.1.1 . ISSN 2703-3090. 27 Haziran 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi29 Ekim 2022.
- ^ Scherz, Mark D. (28 Mart 2019). "Meet the mini frogs of Madagascar — the new species we've discovered". The Conversation (İngilizce). 14 Temmuz 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Ocak 2022.
Dış bağlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir]
Wikimedia Commons'ta Mini scule ile ilgili çoklu ortam belgeleri bulunur
