Monero
 Monero logosu | |
| İlk yayınlanma | 18 Nisan 2014 |
|---|---|
| Güncel sürüm | 0.18.4.4[1]  19 Kasım 2025 |
| Kod deposu | |
| İşletim sistemi | Windows, Linux, macOS, BSD, Solaris |
| Platform | x86, AMD64, ARM |
| Tür | Merkezi olmayan bilgi işlem, blok zinciri, kripto para birimi |
| Resmî sitesi | getmonero.org |
Monero (XMR), Nisan 2014'te oluşturulmuş, takas edilebilirlik ve merkeziyetsiziliğe odaklanan açık kaynaklı bir kripto paradır. Monero, herkesin işlem yayını ve gönderimi gerçekleştirebildiği lakin bu işlemlerin hiçbir dış gözlemci kaynak tarafından kaynak, miktar yahut hedef bakımından gözlemini yapamadığı perdelenmiş bir halka açık işlem kütüğü kullanır. Monero, yeni madeni paralar çıkarmak, ağları güvence altına almak ve işlemleri doğrulamak için madencileri teşvik eden bir İş Kanıtı mekanizması kullanır.
Monero tarafından sağlanmakta olan bu gizlilik WannaCry gibi fidye aracılıklarında kanundan kaçmak yahut Derin Ağ'dan bilumum yasa dışı maddeler satın almakla ilgilenen birtakım insanın yasa dışı kullanım gayelerini cezbetmiş ve bu husus Monero tarafından tamamen reddedilmek yerine kabul görmüştür.[2][3][4] Buna rağmen, ödemeler ve hesap bakiyeleri tamamen gizli kaldığından çoğu kripto para için standart olmayan Monero, finansal gizlilik arayanlara aktif olarak teşvik edilmiştir.[5][6][7][8]
Tarihi
[değiştir | kaynağı değiştir]2014 yılında, Bitcointalk forum kullanıcısı thankful_for_today, Bytecoin'in kod tabanını, bit (Bitcoin'de olduğu gibi) ve monero (Esperanto'da kelimenin tam anlamıyla "madeni para" anlamına gelen) kelimelerinin birleşimiyle oluşan BitMonero adıyla çatalladı.[9] Daha sonra ise başındaki "Bit" kısmı silinerek "Monero" olarak anılmaya başladı.[10]
Monero, Bitcoin ve Ethereum'dan sonra üçüncü en büyük geliştirici topluluğuna sahiptir.[11] Protokolün baş sürdürücüsü daha önce Güney Afrikalı geliştirici Riccardo Spagni idi.[12] Çekirdek geliştirme ekibinin çoğu anonim kalmayı tercih ediyor. Monero'nun protokolünde ve özelliklerinde yapılan iyileştirmeler, bir kısmı anonim olan Monero Araştırma Laboratuvarı'nın (MRL) görevidir.[13]
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ "Release 0.18.4.4". 19 Kasım 2025. Erişim tarihi: 20 Kasım 2025.
- ^ Gallagher, Sean (4 August 2017). "Researchers say WannaCry operator moved bitcoins to "untraceable" Monero" 22 Temmuz 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. Ars Technica.
- ^ "Monero, the Drug Dealer's Cryptocurrency of Choice, Is on Fire" 10 Aralık 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. WIRED. Retrieved 2017-11-22.
- ^ "Top 5 Reasons Monero Will Become the Most Widely Used Private and Anonymous Cryptocurrency - freedomnode.com" 22 Temmuz 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. Freedom Node. 2017-07-26. Retrieved 2018-07-22.
- ^ Somerset Webb, Merryn (2018-03-23). "Trust is in increasingly short supply for investors" 26 Ağustos 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. Financial Times. Retrieved 2018-07-24.
- ^ "Complete Monero Guide: Everything About The Famous Monero Coin" 27 Ağustos 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. BitDegree Tutorials. 2018-05-25. Retrieved 2018-07-22.
- ^ "Monero Is Not Just a Tool for Hiding Illegal Activity | NullTX" 22 Temmuz 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. NULL TX. Retrieved 2018-07-22.
- ^ "Edward Snowden: Public Ledger Is Bitcoin's Big Flaw - CoinDesk" 17 Ağustos 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. CoinDesk. 2018-03-22. Retrieved 2018-07-22.
- ^ "Monero, the Drug Dealer's Cryptocurrency of Choice, Is on Fire". WIRED. 10 Aralık 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Kasım 2017.
- ^ Haber, Binansal. "Monero (XMR) Nedir, Nasıl ve Nereden Alınır?". 21 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Mayıs 2021.
- ^ Murphy, Hannah (22 Haziran 2021). "Monero emerges as crypto of choice for cybercriminals". Financial Times. 3 Kasım 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2021.
- ^ Melendez, Steven (18 Aralık 2017). "Highly Anonymized Cryptocurrency Monero Peeks Out Of The Shadows". Fast Company (İngilizce). 18 Aralık 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2021.
- ^ Sigalos, MacKenzie (13 Haziran 2021). "Why some cyber criminals are ditching bitcoin for a cryptocurrency called monero". CNBC (İngilizce). 13 Haziran 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2021.