Pösteki mantarı
| Pösteki mantarı | ||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 Coprinus comatus
| ||||||||||||||
| Biyolojik sınıflandırma | ||||||||||||||
|
Pösteki | |
|---|---|
 | solungaçlı zar |
 | serbest zar |
 | Sap karakteri yüzük |
 | spor izi siyah renkli |
 | ekoloji: saprotropik |
 | yenilebilirlik: tercihsel |
Pösteki mantarı (Coprinus comatus), Coprinaceae ailesinden, olan yenilebilen bir mantar türüdür.[1]
Adını, koyun postu gibi görüntüsüne dayanılarak Farsça kökenli pösteki (koyun ya da keçi postu) sözcüğünden alır. Diğer adları mürekkep mantarı ve söbelem'dir. Beyaz renkli ve yüzeyi pürüzlüdür, zamanla alttan başlayarak siyah mürekkepsi bir yapıya dönüşür. Genelde çayırlık alanlarda küçük gruplar şeklinde görülür. Spor baskısı siyahtır. Sporları 7-9 mikron büyüklükte, siyah ve eliptiktir. Yaşlı örnekler çok fazla su içerir.
Yenilebilen ve zehirsiz bir mantar çeşididir. Ender durumlarda alkollü içeceklerle birlikte yendiğinde rahatsızlık verebildiği rapor edilmiştir.
Şapka şekli eliptiktir ve 2–7 cm genişliğinde ve 5–15 cm yüksekliğindedir. Şapka beyaz ve yumuşak yün pullarla kaplıdır. Mantarın üzerindeki pullar kahverengi veya açık sarı renkte olabilir. Başlangıçta şapka şeklinde gelişen mantar, zamanla uzayarak silindirikleşir ve en sonunda erimeye başlar. Şapkanın erimeye başlayan etek kısımları siyahlaşır. Bu nedenle mürekkep mantarı da denir.
Pösteki mantarının sapı genellikle 6-12 x 1–2 cm boyutlarındadır ve büyüdükçe şapkanın iç kısmında kalır. Pürüzsüz ve açıkça düz olan sap, boru şeklinde içi boş bir merkeze sahiptir. Sapın toprakla birleşen en alt kısmı daha kalındır. Sap lif gibi bir yapıdadır. Kadifemsi, dar aralıklı bir yapıya sahip lameller, önce beyaz, sonra pembe-kahverengi ve en sonunda siyah bir mürekkep lekesi şeklinde eriyip dökülür. Mantarın beyaz eti çok çabuk erir.
Pösteki mantarının toprak kokusuna benzer bir kokusu ve güzel bir tadı vardır. İlkbahar ortalarından başlayarak, sonbahar sonlarına kadar azot ve gübre açısından zengin çayır-çimenlik, yol kenarları ve ormanlık alanlarda yaşar. Zaman zaman kalabalık gruplarla karşılaşılabilir.
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ Aydoğdu, Ali (14 Şubat 2021). "Coprinus comatus, pösteki mantarı, söbelen mantarı , mürekkep mantarı". Mantarlı Yaşam. Erişim tarihi: 27 Ocak 2025.