Pamukova
| Pamukova | |
|---|---|
 Pamukova'dan bir görünüm | |
 Türkiye'de bulunduğu yer | |
 İlçe sınırları haritası | |
| Ülke | Türkiye |
| İl | Sakarya |
| Coğrafi bölge | Marmara Bölgesi |
| İdare | |
| • Kaymakam | Gürsel Temurci |
| • Belediye başkanı | Fatih Akın[1] (AK Parti) |
| Yüzölçümü | |
| • Toplam | 289 km² |
| Rakım | 80-100 m |
| Nüfus (2018) | |
| • Toplam | 29.386 |
| • Kır | - |
| • Şehir | 29.974 |
| Zaman dilimi | UTC+03.00 (TSİ) |
| Posta kodu | 54900 |
| İl alan kodu | 264 |
| İl plaka kodu | 54 |
Pamukova, Sakarya iline bağlı ilçedir.
Marmara Bölgesi'nin doğusunda, Sakarya ilinin güneyinde yer alır. Doğusunda Geyve, batısında Kocaeli, kuzeyinde Sapanca ve Merkez ilçe Adapazarı, güneyinde ise Bilecik iline bağlı Osmaneli ve Gölpazarı ilçeleri vardır.
İlçe nüfusunun tamamına yakınını Manavlar ve Balkan göçmenleri oluşturur. Köylerde Yörükler ile Karabağ ve Kars'tan göç eden Ahıska Türklerinin yaşadığı da görülür.[2]
Coğrafya
[değiştir | kaynağı değiştir]Pamukova Ovası; doğu-batı doğrultusunda uzanır. D-B uzunluğu 28 km, K-G uzunluğu 6 km'dir. Alanı 170 km²dir. Ova güneyden Taraklı-Karagöl Platosu, kuzeyden Samanlı Dağları ile çevrilidir. Denizden ortalama 80 m yüksekte olan ovanın ortasından Sakarya Nehri geçer. Karasu-Antalya arasında uzanan D 650 karayolu ovadan geçer.[3]
İlçenin yüzölçümü 289 km²’dir.[4]
Tarihçe
[değiştir | kaynağı değiştir]
Pamukova çevresinde tarih öncesi çağlara ait höyükler bulunmaktadır. Bunlar yörenin Neolitik ve Kalkolitik Çağlardan itibaren yerleşim gördüğüne işaret etmektedir. MÖ 4. yüzyılda Bithynia yönetiminde ve burasının Tataion (Totaion) ismi ile tanınmıştır. Bizanslıların Optimation Theması'nın sınırları içerisindeki Sakarya bölgesi zaman zaman Arap istilalarına uğramıştır. 11. yüzyılın sonlarında Selçuklulardan Artuk Bey'in buradaki Bizanslıları yenmesi ile yöre Selçukluların eline geçmişse de 1072'de yeniden Bizanslılar yöreye hakim olmuşlardır. Bunun ardından 1097'de Haçlıların, Danişmendlilerin, Anadolu Selçuklularının ve İznik'te merkezi kurulan Nicaia İmparatorluğunun yönetimine girmiştir. Osman Gazi zamanında 1312'de Osmanlı topraklarına katılmıştır. Osmanlı döneminde, Akhisar ismiyle tanınan Pamukova Kocaeli'ne bağlı ilçe iken 1874'te Geyve ilçesine bağlı bir bucak hâline getirilmiştir. 1946 yılında belediye teşkilatı kurulmuş, 1987 yılında da Sakarya'ya bağlı ilçe konumuna getirilmiştir.[5] 20 Temmuz 2004'te bölgede Pamukova tren kazası yaşanmıştır.
Nüfus
[değiştir | kaynağı değiştir]
| Yıl | Toplam | Şehir | Kır |
|---|---|---|---|
| 1990[6] | 21.023 | 10.088 | 10.935 |
| 2000[7] | 24.072 | 13.200 | 10.872 |
| 2007[8] | 25.767 | 15.181 | 10.586 |
| 2008[9] | 26.757 | 16.006 | 10.751 |
| 2009[10] | 26.772 | 16.047 | 10.725 |
| 2010[11] | 26.640 | 16.037 | 10.603 |
| 2011[12] | 26.978 | 16.566 | 10.412 |
| 2012[13] | 27.527 | 17.301 | 10.226 |
| 2013[14] | 27.841 | 27.841 | veri yok |
| 2014[15] | 28.309 | 28.309 | veri yok |
| 2015[16] | 28.506 | 28.506 | veri yok |
| 2016[16] | 28.955 | 28.955 | veri yok |
| 2017[16] | 29.293 | 29.293 | veri yok |
| 2018[16] | 29.386 | 29.386 | veri yok |
| 2019[16] | 29.740 | 29.740 | veri yok |
| 2020[16] | 29.974 | 29.974 | veri yok |
Not: Büyükşehir yasası nedeniyle köyler mahalle statüsüne geçtiğinden 2013'ten itibaren kır nüfusu tabloda yer almamıştır.
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ "Akın resmen görevine başladı!". Söz Sakarya. 5 Nisan 2024. 7 Nisan 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Nisan 2024.
- ^ "T.C. Pamukova Kaymakamlığı - İlçe Tarihi". pamukova.gov.tr. 13 Nisan 2025 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Nisan 2025.
- ^ ARICI, Fatih. "Pamukova'nın tarımsal sorunları ve çözüm önerileri: Üretimde uzmanlaşma". Türk Coğrafya Dergisi. 11 Eylül 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Eylül 2018.
- ^ "HGM | Harita Genel Müdürlüğü - Ulusal Haritacılık Kurumu". www.harita.gov.tr. Erişim tarihi: 2025-12-19.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 24 Mayıs 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Mayıs 2015.
- ^ "1990 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2000 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2007 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2008 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2009 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2010 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2011 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2012 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 20 Şubat 2013 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Mart 2013.
- ^ "2013 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 15 Şubat 2014 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Şubat 2014.
- ^ "2014 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 10 Şubat 2015 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Şubat 2015.
- ^ a b c d e f
- "Merkezi Dağıtım Sistemi" (html) (Doğrudan bir kaynak olmayıp ilgili veriye ulaşmak için sorgulama yapılmalıdır). Türkiye İstatistik Kurumu. Erişim tarihi: 13 Nisan 2016.
- "Pamukova Nüfusu - Sakarya". nufusu.com. Erişim tarihi: 5 Şubat 2021.
- "Sakarya Pamukova Nüfusu". nufusune.com.
Dış bağlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir]
- Pamukova Kaymakamligi Resmi Web Sitesi 31 Ağustos 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- Pamukova Belediyesi Resmi Web Sitesi 1 Kasım 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
| Otorite kontrolü |
|
|---|
 | Sakarya ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |
 | Türkiye'deki bir ilçe ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |