Pan-İranizm

Pan-İranizm / İranizm / İrancılık Osetler, Kürtler, Zazalar, Farslar, Tacikler, Paştunlar Talışlar, ve Beluciler dahil İranî halkların birleşmesini öneren irredantist^[2] siyasi düşüncedir.^[3]

Tarihçe

Pan-İranizm 1920'li yıllarda, kökeni Türk Afşar boyundan Avrupa'da eğitim yapmış İranlı siyasi bilim adamı, Dr. Mahmut Afşar (1893-1983)^[4] tarafından, Panarabizm'e karşılık olarak bir Pers-î millî birliği düşüncesi şeklinde^[5] ortaya koyulmuştur.

Partiler ve kuruluşlar

Pan-Iranist Party [en] (1941)
Nation Party of Iran [en] (1951)
SUMKA (1952)

Kaynakça

^ "IRAN i. LANDS OF IRAN". iranicaonline.org. 29 Nisan 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Aralık 2020.
^ Binder, Leonard (1999). Ethnic conflict and international politics in the Middle East (İngilizce). University Press of Florida. s. 22. ISBN 0-8130-1687-8, ISBN 978-0-8130-1687-0. Pan-Iranism had a brief ideological life among a small group of Iranian fascists, but has fizzled and seems unlikely to gain new life. Like pan-Turkism, its essential aims are irremediably irredentist, evoking images of Nazi-era expansionism. For pan-Iranism, the irredenta are Bahrain, parts of Afghanistan, parts of Central Asia, Caucasian Azerbaijan, and the border regions of Iraq.
^ "Dr Homa Katouzian - Academic Staff - Faculty of Oriental Studies - University of". 8 Ocak 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Eylül 2011.
^ Abrahamian, Ervand (1982). Iran Between Two Revolutions (İngilizce). Princeton University Press. s. 123. ISBN 0-691-10134-5, ISBN 978-0-691-10134-7. 7 Temmuz 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Nisan 2012.
^ Vahdat, Farzin (2002). God and juggernaut: Iran's intellectual encounter with modernity (İngilizce). Syracuse University Press. s. 78. ISBN 0-8156-2947-8, ISBN 978-0-8156-2947-4.

Dış bağlantılar

"İran Azerilerinden karikatür tepkisi" NTV10 Ekim 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
"İran ile Azeriler arasında karikatür krizi" Sabah9 Ağustos 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
Iranian Azeri Turks face concern cultural discrimination 16 Mart 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
Attack on Azeri protesters demanding right to education in their mother tongue 25 Aralık 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
Tabriz Demonstrators Demand Right To Education In Azeri 13 Temmuz 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
Iran and the challenge of diversity25 Aralık 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
"Turkish and Arab domination over Iran in the remote past was declared the main historical obstacle to the continuity of the glorious Persian empire"
Racism in Iran's Football Stadiums. Open Letter to Mr Joseph S. BlatterPresident, Fédération Internationale de Football Association (FIFA) from 44 academics and NGO leaders, September 3rd, 2010^{[ölü/kırık bağlantı]}
Azerbaijan Since Independence – Page 460 Svante E. Cornell – M.E. Sharpe, 2010 – 512 pages After the summer 2003 demonstrations, the Iranian government cracked down on student as well as nationalist organizations. A 19-year-old Azeri girl was executed by Iranian authorities in July 2003 for her role in the protests (―Ethnic Azeri Student Leader Killed in Iran—Paper, BBC Monitoring International Reports, July 22, 2002). In an earlier incident, in January 2000, Iranian forces had opened fire on a demonstration in Tabriz (―Azeri TV Says Iranian Police Opened Fire During Rally in Tabriz, BBC Summary of World Broadcasts, January 10, 2000). 25 Aralık 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.

[1] "IRAN i. LANDS OF IRAN". iranicaonline.org. 29 Nisan 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Aralık 2020.

[binder-2] Binder, Leonard (1999). Ethnic conflict and international politics in the Middle East (İngilizce). University Press of Florida. s. 22. ISBN 0-8130-1687-8, ISBN 978-0-8130-1687-0. Pan-Iranism had a brief ideological life among a small group of Iranian fascists, but has fizzled and seems unlikely to gain new life. Like pan-Turkism, its essential aims are irremediably irredentist, evoking images of Nazi-era expansionism. For pan-Iranism, the irredenta are Bahrain, parts of Afghanistan, parts of Central Asia, Caucasian Azerbaijan, and the border regions of Iraq.

[3] "Dr Homa Katouzian - Academic Staff - Faculty of Oriental Studies - University of". 8 Ocak 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Eylül 2011.

[4] Abrahamian, Ervand (1982). Iran Between Two Revolutions (İngilizce). Princeton University Press. s. 123. ISBN 0-691-10134-5, ISBN 978-0-691-10134-7. 7 Temmuz 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Nisan 2012.

[vahdat-5] Vahdat, Farzin (2002). God and juggernaut: Iran's intellectual encounter with modernity (İngilizce). Syracuse University Press. s. 78. ISBN 0-8156-2947-8, ISBN 978-0-8156-2947-4.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

g t d İrredantizm
Afrika	Komorlar Madagaskar Moritanya Mauritius Fas Özgür Bölge Somali Güney Afrika
Asya	Ermenistan Artsah Asurya Azerbaycan Kamboçya Çin Dokuz çizgi hattı Keşmir Kuzey Kazakistan Kürdistan Irak Kürdistanı İran Kürdistanı Suriye Kürdistanı Kore Tsushima Hindistan Endonezya İran İrani halklar Irak Kuveyt İsrail Japonya Lübnan Moğolistan Nepal Filistin Filipinler Sabah Suriye Timor Türkiye Kıbrıs Türki halklar Vietnam Yemen
Avrupa	Arnavutluk Kosova Kuzey Makedonya Avusturya Bask Ülkesi Fransa İspanya Belarus Bulgaristan Hırvatistan Bosna Çekoslovakya Danimarka Finlandiya Fransa Valon Bölgesi Almanya Yunanistan Kıbrıs Macaristan İzlanda İrlanda İtalya Korsika Dalmaçya İstriya Malta Nice Savoy İsviçre Letonya Litvanya Hollanda Kuzey Makedonya Norveç Osetya Rus Osetyası Gürcistan Osetyası Polonya Portekiz Romanya Moldova Rusya Sırbistan Kosova Sırp Cumhuriyeti Slovenya İspanya İsveç İsviçre Ukrayna Yugoslavya
Güney Amerika	Arjantin Bolivya Surinam Venezuela
Kuzey Amerika	Guatemala Meksika Amerika Birleşik Devletleri 51. eyalet Kanada'da 51. eyalet hareketi
Okyanusya	Avustralya Papua Yeni Gine Samoa Vanuatu
İlgili kavramlar	Sınır değişiklikleri Ayrılıkçılık Yeniden birleşme Rövanşizm Rump state

g t d Etnik milliyetçilik
Milliyetçilikler	Acholi Afrikaner Alman Avusturya Arnavut Arnavutluk Kosova Kuzey Makedonya Arap Aragon Asur Asturias Avusturya Azerbaycan Balkar ve Karaçay Beluç Bask Bavyera Belarus Bengal Berberi Bodo Boşnak Breton Çek Çikano Çin Çerkez Endülüs Ermeni Eston Filipinli Filistin Fin Fransız Galiçya Galli Gürcü Hırvat İngiliz İgbo İran İrlanda İskoç İspanyol İtalyan İzlanda Japon Kanarya Kastilya Katalan Kernevek Khmer Kıpti Kore Korsika Kürt Leh Macar Makedon Malay Mançu Karadağ Mısır Naga Norveç Oksitan Ogoni Peştun Pencap Rumen Rus Sahravi Sırp Sicilya Sindhi Sinhala Somali Slovak Sloven Svabya Tamil Sri Lanka Tripuri Türk Ukrayna Uygur Valensiya Vietnam Yunan Kıbrıs Zaza
Panmilliyetçilikler	Amerikan Arap Kelt Alman Hispanik Hint İran Latin Moğol Pakistan Slav Turan Türki
Hareketler	Assam ayrılıkçı hareketleri Doğu Türkistan bağımsızlık hareketi Faroe bağımsızlık hareketi Flaman Hareketi Grönland bağımsızlığı Māori protest hareketi Ryukyu bağımsızlık hareketi Silezya Özerklik Hareketi Tibet bağımsızlık hareketi Valon Hareketi
Konseptler	Hutu Gücü Kaşmiriyat Katarismo Ketuanan Melayu Marathi Abhimaangeet Saraikistan
Diğer	Irk Amerika Yerlisi Siyahi Yerli Beyaz Siyonizm
Not: Yukarıda etnik grup bazlı milliyetçilikler listelenmiştir. Bu, belirli bir etnik gruptaki her bir milliyetçinin o grubun etnik milliyetçisi olduğu anlamına gelmez..

g t d Panmilliyetçi kavramlar
Fikirler	Pan-Afrikanizm Pan-Amerikanizm Panarabizm Pan-Asyanizm Berberizm Keltçilik Çekoslavakizm Pan-Fin-Ugrizm [fi; ru; uk] Pancermenizm Avrasyacılık Pan-Avrupa milliyetçiliği Panhispanizm Pan-İberizm Kızılderilicilik Pan-İranizm Pan-Latinizm Akdenizcilik Moğolculuk Okyanusyacılık İskandinavcılık Büyük Sırbistan Panslavizm Rattachizm Tatarcılık Turancılık Türkçülük Yugoslavizm
Bölgesel kavramlar	Büyük Arnavutluk Bask Ülkesi Birleşik Krallık'ta birlikçilik Büyük Bulgaristan Büyük Kamboçya Büyük Antiller Katalan Ülkeleri Büyük Kolombiya Büyük Çin Büyük Hırvatistan Eritre milliyetçiliği Etiyopya milliyetçiliği Büyük Finlandiya Galicia irredenta Büyük Macaristan Büyük Hindistan Büyük Endonezya Büyük İran Büyük Irak Büyük İsrail Büyük İtalya Büyük Moritanya Büyük Meksika Büyük Moldova Büyük Fas Büyük Nepal Büyük Hollanda Büyük Norveç Büyük Filistin Büyük Polanya Portugaliza Büyük Romanya Büyük Rusya Büyük Sırbistan Büyük Somali Büyük İspanya Büyük Sırbistan Büyük Ukrayna Büyük Viyetnam Büyük Yugoslavya Yunan Megali İdea Kürdistan Oksitanya Padanya milliyetçiliği Patria Grande Tamazɣa Mîsâk-ı Millî Büyük Ermenistan Birleşik İrlanda Birleşik Makedonya Avrupa Birleşik Devletleri Bütün Azerbaycan Turan
Pan-ethnik gruplar	Latinolar, Hispanikler Habeşler