Paristrion
| |||||||||||||||||||||||||
Paristrion (Yunanca: Παρίστριον, "Ister yanı" anlamına gelir) ya da resmi dokümanlarda tercih edilen Paradounabon/Paradounabis (Yunanca: Παραδούναβον or Παραδούναβις) 11. ve 12. yüzyıllarda Aşağı Tuna'nın (Moesia Inferior) güney kıyısını kapsayan bir Bizans eyaletidir.[1]
Bizans yazarları bu terimi genel olarak Tuna boyunca toprakları tanımlamak için kullanıyor olsalar da, Paristrion eyaleti çoğunlukla modern Dobruca'yı içeriyor gibi görünmektedir.[2] Vilayetin ne zaman kurulduğu kesin olarak bilinmemektedir: Rumen akademisyen Nicolae Bănescu, 970-971 Bizans-Rus Savaşı'nın bitiminden hemen sonra kurulduğunu düşünürken Vasil Zlatarski gibi diğerleri daha sonra, 11. yüzyılın ortalarında kurulduğunu düşünürler.[1] Bir Katepano ya da bir doux tarafından yönetiliyordu ve bir Bizans Stratigos'un 970lerde kaydedildiği Dorostolon (modern Silistre) şehrinde oturuyorlardı.[3] Ruslara karşı kazandığı zaferin ardından İmparator I. İoannis (h. 969-976), general Leon Sarakenopulos'u Pereyaslavets/Ioannopolis merkezli Bulgaristan'ın kuzeydoğusunun komutanı olarak atadı. Sarakenopulos ve yardımcıları, takip eden birkaç yıl içinde Dobruca bölgesinde terk edilmiş Roma dönemi kalelerinin yeniden inşa edilip, yerleşime açıldığı büyük tahkimat faaliyetleri gerçekleştirdiler.[4]
Ancak bölge 986'dan Bizans kontrolü yeniden kurulduğu yaklaşık 1001 yılına kadar Cometopuli kardeşler altında Bulgar kontrolü altına girdi. Ancak Bănescu, Dorostolon'un en azından Bizans elinde kaldığını düşünmektedir.[3][5] 1030'lardan itibaren bölge Peçeneklerin sürekli baskınlarıyla karşı karşıya kaldı. Nüfus birkaç büyük müstahkem merkeze çekildi ve Peçeneklerin eyalete müttefik ve kolonici olarak yerleşmelerine izin verildi (dönemin yazarları tarafından mixobarbaroi olarak adlandırıldı) ayrıca sübvansiyonlar ve canlı bir ticaret vasıtasıyla etkisizleştirildiler. 1070'lerin başında Peçenekler açık bir isyan başlattılar ve 1091'de Levounion Muharebesi'nde kazanılan mutlak galibiyete kadar Bizans İmparatorluğu'nun Balkan eyaletlerine sürekli bir tehdit oluşturdular. Daha sonra ara sıra Kuman baskınlarına rağmen, Paristrion 12. yüzyılda büyük ölçüde huzurlu ve müreffeh kaldı.[6] Eyalet, 12. yüzyılın sonlarında dağılmış görünmektedir.[1]
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- Özel
- ^ a b c ODB, "Paristrion" (A. Kajdan), p. 1589.
- ^ Stephenson 2000, ss. 55, 78.
- ^ a b Nesbitt & Oikonomides 1991, ss. 150–151.
- ^ Stephenson 2000, ss. 56-58.
- ^ Stephenson 2000, ss. 59, 63-64.
- ^ cf. Stephenson 2000, ss. 80–107.
- Genel
- Alexander Kazhdan, (Ed.) (1991). The Oxford Dictionary of Byzantium (İngilizce). Oxford ve New York: Oxford University Press. ISBN 0-19-504652-8.
- Nesbitt, John W.; Oikonomides, Nikolaos, (Ed.) (1991). Catalogue of Byzantine Seals at Dumbarton Oaks and in the Fogg Museum of Art, Volume 1: Italy, North of the Balkans, North of the Black Sea (İngilizce). Washington, District of Columbia: Dumbarton Oaks Research Library and Collection. ISBN 0-88402-194-7.
- Stephenson, Paul (2000). Byzantium's Balkan Frontier: A Political Study of the Northern Balkans, 900–1204 (İngilizce). Cambridge, Birleşik Krallık: Cambridge University Press. ISBN 0-521-77017-3. 23 Temmuz 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Mayıs 2020.