Peskütan
Peskütan, Sivas yöresine özgü yoğurt. Bazı yörelerde tuzlu yoğurt olarak da bilinir.[1] Hazırlanışı, yayıklama (çalkalama), pişirme, süzme ve konserveleme işlemlerini içerir.[2]
Süzülmüş koyun sütünün un ve kaya tuzu ile beraber pişirilmesi ile elde edilir. Peskütan yapmak için, koyun sütünden yapılan yoğurt, bez torbaya konur ve yüksek bir yere asılarak süzdürülür.
Ekşimesi için iki gün bekletildikten sonra kaynatılır. Yoğurdun suyu, kontrollü biçimde buharlaştırılır. Yeterince koyu br kıvam elde etmek için gerekirse un katılır. Pişirme işlemimin bitiminde, peskütan soğumaya bırakılır.
Dayanıklı bir yoğurt türü olan peskütanı doğru saklama koşullarında 1-2 sene saklamak mümkündür.
Peskütan, Sivas mutfağının meşhur ürünlerinden olan peskütan çorbasının ana malzemesidir. Ayrıca çeşitli mezelerin hazırlanmasında kullanılır.
Peskütan çorbasının yapımı
[değiştir | kaynağı değiştir]Yarma, mercimek, kemikli et ve un ile yapılır. Peskütan çorbası yapmak için önce kaynatılır ve içine bir gece öncesinden suda bekletilen yarma ve mercimek eklenir, kemikli et parçaları ve terayağı da katılır. Kırmızı biberli ve tereyağlı bir sos hazırlanıp bu sosla servis edilir.[3] Sivas’ın geleneksel lezzetlerinden biri olan peskütan çorbası, yüksek protein içeriği ve probiyotik özelliğiyle öne çıkarak, tek başına doyurucu bir öğün sunar. Sivas ve çevresinde çok sevilen bu çorba, özellikle soğuk kış günlerinde hem vücudu ısıtır hem de bağışıklığı destekler.[4]
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ "Büşra Büke: SİVAS LEZZETLERİNDEN PESKÜTAN". Sivas Haberleri. 21 Haziran 2025 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Haziran 2025.
- ^ Dinçer, Emine (15 Aralık 2020). "Sivas İlinde Üretilen Peskütan Yoğurdunun Mikrobiyolojik Kalitesinin Değerlendirilmesi". Journal of the Institute of Science and Technology. 10 (4): 2626-2638. doi:10.21597/jist.696325. ISSN 2536-4618. 21 Haziran 2025 tarihinde kaynağından arşivlendi21 Haziran 2025.
- ^ "Sivas Peskütan". Memleket Kolisi. 21 Haziran 2025 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Haziran 2025.
- ^ "T.C. Sivas Valiliği - Yürek Isıtan Çorba 'Peskütan'". www.sivas.gov.tr. 21 Haziran 2025 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Haziran 2025.