Pityriasis gymnocephala
| Pityriasis gymnocephala | |||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 | |||||||||||||||||||||
| Korunma durumu | |||||||||||||||||||||
 Neredeyse tehdit altında (IUCN 3.1)[1] | |||||||||||||||||||||
Biyolojik sınıflandırma  | |||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||
| İkili adlandırma | |||||||||||||||||||||
| Pityriasis gymnocephala (Temminck, 1835) | |||||||||||||||||||||
Pityriasis gymnocephala Borneo'ya endemik,[2] Passeriformes takımında sınıflandırılan monotipik Pityriaseidae familyasının Pityriasis monotipik cinsinin tek kuş türüdür. Gizemli ve çok yaygın olarak görülmeyen bu tür Borneo adasının yağmur ormanlarında yaşar.[3]
Taksonomi
[değiştir | kaynağı değiştir]Bu türün bilimsel sınıflandırması tartışmalıdır. Zaman zaman Prionopidae, Cracticidae, Artamidae ya da Corvidae familyalarına dahil edildi.[4][5][6] 2006'da yapılan bir öneri de Hemipus ve Tephrodornis cinslerini içine alan yeni Tephrodornithidae familyasına eklemek oldu.[7]
Fiziksel özellikler
[değiştir | kaynağı değiştir]
25 cm boyunda, kızıl kalçaları, kafası, boğazı ve boynu olan, kulak çevresinde gri tüyleri bulunan, tepesi tüysüz sarı renkli olan genel olarak siyah ya da koyu gri renkli tüy örtüsüne sahip orta boylu bir kuştur. Kanatlarında yalnızca uçarken görülen beyaz kanat lekesi vardır ve dişilerin yanlarında da kırmızı benekler bulunur. Gagası kalın ve çengel şeklindedir ve kısa kuyruğuyla birlikte tıknaz bir görünüşü vardır. Tüysüz tepesinde sarı ya da saman renkli kısa deri çıkıntıları bulunur. Genç kuşların kalçaları siyah, kulak örtüleri kızıldır, gözlerinin çevresinde kızıl bir halka bulunur ve tepelerindeki deri çıkıntıları henüz gelşmemiştir.[8]
Çeşitli sesler çıkaran gürültücü bir kuş türüdür.[3][4]
Dağılımı ve yaşam alanı
[değiştir | kaynağı değiştir]Borneo Adasına endemik olan türün ovalardan 1.200 m rakıma kadar olan alanda yaşadığı kaydedilmiştir ancak az rastlanan bir türdür ve dağılımı tahmin edilemez. Ormanlarda yaşar.[4]
Davranış
[değiştir | kaynağı değiştir]Sıklıkla 6 ila 10 kuştan oluşan sürüler hâlinde ormanda dolaşan sosyal bir türdür. Bazen başka türlerle birlikte karışık sürüler hâlinde de görülür. Ormanda yavaş hareket eden kuş hızlı kanat hareketleri ile uçar.[3][4]
Beslenme
[değiştir | kaynağı değiştir]Küçük bitkiler, meyveler ve sebzelerle beslenirler.
Üreme
[değiştir | kaynağı değiştir]üreme davranışı tam olarak bilinememktedir ama 31 x 25 mm boyutlarda gri ve kahverengi beneklere sahip beyaz yumurta yumurtlarlar. Palazlanmış bir yavruyu besleyen iki dişinin gözlemlenmesi, yavru bakımının toplu olarak yapıldığına işaret eder. Ayrıca kuşlar uçarken yuva yapmak için gerekli malzemeyi de gagalarında taşıdıkları gözlemlenmiştir.[4]
Korunma durumu
[değiştir | kaynağı değiştir]Ana tehdit kereste için ormanların kesilmesi ile oluşan habitat yok olmasıdır. Bu nedenle popülasyonu azalma eğiliminde de olsa daha az etkilenen ormanlarda da bulunduğu için neredeyse tehdit altındaki türler arasında listelenir.[9]
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ BirdLife International (2012). "Pityriasis gymnocephala". IUCN Tehdit Altındaki Türlerin Kırmızı Listesi. 2012. 20 Ağustos 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi26 Kasım 2013.
- ^ Phillipps, Quentin; Phillipps, Karen (2011). Phillipps' Field Guide to the Birds of Borneo. Oxford, UK: John Beaufoy Publishing. ISBN 978-1-906780-56-2.
- ^ a b c MacKinnon, John; & Phillipps, Karen. (1993). A Field Guide to the Birds of Borneo, Sumatra, Java and Bali. OUP: Oxford. 0-19-854035-3
- ^ a b c d e Smythies, B.E.; & Davison, G.W.H. (1999). The Birds of Borneo. Natural History Publications (Borneo): Kota Kinabalu. pp.606–608.
- ^ Museum Victoria collections
- ^ "Discover Life – Corvidae". 29 Eylül 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Eylül 2021.
- ^ Moyle, RG; Joel Cracraft; Maklarin Lakim; Jamili Nais; Frederick H. Sheldon (2006). "Reconsideration of the phylogenetic relationships of the enigmatic Bornean Bristlehead (Pityriasis gymnocephala)". Molecular Phylogenetics and Evolution. 39 (3): 893-898. doi:10.1016/j.ympev.2006.01.024. PMID 16524745.
- ^ Colenutt, Simon. (2002). Little known Oriental bird: Bornean Bristlehead. Oriental Bird Club Bulletin 35."Archived copy". 16 Mayıs 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Nisan 2008.
- ^ BirdLife International. (2007). Species factsheet: Pityriasis gymnocephala. Downloaded from "Archived copy". 10 Temmuz 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Mart 2014. on 27/4/2008.