Reptiliomorpha
| Reptiliomorpha | |||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 | |||||||||
Biyolojik sınıflandırma  | |||||||||
| |||||||||
| Gruplar | |||||||||
| |||||||||
| Sinonimler | |||||||||
| Pan-Amniota Rowe, 2004[3] | |||||||||
Reptiliomorpha ("sürüngen biçimleri"), amniyotları ve amniyotlarla yaşayan amfibilerden daha yakın bir ortak atayı paylaşan dört üyelileri içeren bir gruptur. Vallin ve Laurin (2004) tarafından Homo sapiens'i içeren ancak Ascaphus truei'yi (kuyruklu kurbağa) içermeyen en kapsamlı grup olarak tanımlanmıştır.[4][5]
Özellikler
[değiştir | kaynağı değiştir]Gephyrostegidler, seymouriamorflar ve diadektomorflar kara kökenli, sürüngen benzeri amfibiler iken, embolomerler uzun gövdeli ve kısa uzuvları olan suda yaşayan amfibilerdi. Anatomileri, esas olarak suda yaşayan Devoniyen labyrinthodontları ile ilk sürüngenler arasında yer alır. Bristol Üniversitesi paleontoloğu Profesör Michael J. Benton, Reptiliomorpha (embolomerleri, seymouriamorfları ve diadektomorfları içerir) için aşağıdaki özellikleri verir:[6]
- dar premaksillalar (kafatası genişliğinin yarısından az)
- vomer ileriye doğru daralır
- Parmak kemiği formülleri (her ayak parmağındaki eklem sayısı) 2.3.4.5.4–5
Evrim
[değiştir | kaynağı değiştir]Erken reptiliomorflar
[değiştir | kaynağı değiştir]
Karbonifer ve Permiyen dönemlerinde, bazı tetrapodlar sürüngenlere doğru evrimleşmeye başladı. Bu tetrapodlardan bazıları (örn. Archeria, Eogyrinus) uzun uzuvları olan yılanbalığı benzeri sucul formlar iken diğerleri (örn. Seymouria'nın, Solenodonsaurus, Diadectes, Limnoscelis) sürüngen benzeri görünüşlere sahiptiler. Bununla birlikte, birkaç grup suda veya yarı suda kaldı. Chroniosuchian'lardan bazıları modern timsahlara benzer yapıya ve alışkanlıklarına sahipti ve muhtemelen nehir kenarındaki avcılar oldukları için timsahlara benziyorlardı.[7]
Sudaki yumurtalardan karasal yumurtalara
[değiştir | kaynağı değiştir]
Olası bir nedenle, üreme havuzlarında rekabet oluşmuş ve açık suya daha az erişimi olan daha kuru ortamlardan yararlanmak veya kurbağa yavrularının balıklar tarafından avlanmasını önlemek için, modern amfibiler karalara yumurtlamaya başlamış olabilirler.[8] Neden ne olursa olsun, bu kendilerinde iç döllenmeye ve doğrudan gelişime yol açtı (kurbağa yavrusu başklaşımını yumurtanın içinde tamamladı). Çarpıcı bir paralellik, köpük yuvaları, beslenmeyen karasal kurbağa yavruları ve doğrudan gelişmiş şekilde doğan yavrular dahil olmak üzere çok çeşitli bir üreme sistemine sahip olan kurbağa ailesi Leptodactylidae'de görülebilir.[9]
Amniyotların kökeni
[değiştir | kaynağı değiştir]
Amniyot olmayan reptiliomorflar ile amniyotlar arasındaki geçiş sınırı tam bilinmese de, geçiş formları olarak Solenodonsaurus, Casineria ve Westlothiana öne sürülmüştür. Bu küçük hayvanlar, 1 cm çapında veya daha küçük yumurtalar bırakıyorlardı. Küçük yumurtalar, amniyon ve koryon aktif olarak gaz değişimini etkilemeden karada gelişebilecek kadar küçük bir hacim-yüzey oranına sahip olacak ve gerçek amniyotik yumurtaların evrimine zemin hazırlayacaktı.[9] İlk gerçek amniyotlar muhtemelen Orta Mississippiyen bölümü kadar erken ortaya çıkmış olsalar da, amniyot olmayan (veya amfibi) reptiliomorf kladlar, amniyot torunlarının yanında milyonlarca yıl boyunca bir arada yaşadılar. Orta Permiyen'e gelindiğinde, amniyot olmayan karasal formlar neredeyse tamamen yok olmuştu, ancak birkaç amniyot olmayan su grubu Permiyen'in sonuna kadar yaşamaya devam etti ve bunlardan kroniosuchianlar söz konusu olduğunda, Permiyen-Triyas kitlesel yok oluşunun sonundan sağ çıkdılar, ancak Geç Triyas'ta onlar da yok olmuşlardır. Bu süreçten sonra, reptiliomorfların en başarılı yavruları olan amniyotlar, gelişmeye ve memeliler, sürüngenler ve kuşlar da dahil olmak üzere şaşırtıcı bir tetrapod çeşitliliğine evrimleşmeye devam etti.
Galeri
[değiştir | kaynağı değiştir]-
Proterogyrinus, erken bir embolomer -
Pteroplax, bir akuatik embolomere -
Belirsiz bir Karbonifer reptiliomorfu olan Silvanerpeton -
Eldeceeon, belirsiz bir Karbonifer reptiliomorfu -
Chroniosaurus, bir Permiyen chroniosuchian -
Madygenerpeton, Triyas dönemine ait bir chroniosuchian -
-
-
Kotlassia, bir aquatik seymouriamorph -
Solenodonsaurus, "gelişmiş" bir reptiliomorf -
Casineria, amniyot benzeri bir reptiliomorf -
Tseajaia, bir diadectomorph -
Diasparactus, diadectid diadectomorph
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ Branson, E. B. (Mayıs 1910). "Amphibian Footprints from the Mississippian of Virginia". The Journal of Geology. 18 (4): 356-358. doi:10.1086/621745. ISSN 0022-1376.
- ^ LAURIN, MICHEL; REISZ, ROBERT R. (Şubat 1995). "A reevaluation of early amniote phylogeny". Zoological Journal of the Linnean Society. 113 (2): 165-223. doi:10.1111/j.1096-3642.1995.tb00932.x. ISSN 0024-4082.
- ^ Rowe, T. (2004). "Chordate phylogeny and development". Assembling the Tree of Life. J. Cracraft and M. J. Donoghue, eds. Oxford: Oxford University Press. ss. 384-409. ISBN 0-19-517234-5.
- ^ Laurin, M. (2001). "L'utilisation de la taxonomie phylogénétique en paléontologie: avantages et inconvénients". Biosystema. 19: 197-211.
- ^ Vallin (2004). "Cranial morphology and affinities of Microbrachis, and a reappraisal of the phylogeny and lifestyle of the first amphibians". Journal of Vertebrate Paleontology. 24 (1): 56-72. doi:10.1671/5.1.
- ^ Benton, M. J. (2000), Vertebrate Paleontology, 2nd Ed. Blackwell Science Ltd 3rd ed. 2004 – see also taxonomic hierarchy of the vertebrates 19 Ekim 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., according to Benton 2004
- ^ "Phylogeny of Stegocephalians". tolweb.org. 20 Aralık 2003 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Nisan 2021.
- ^ Duellman, W.E. & Trueb, L. (1994): Biology of amphibians. The Johns Hopkins University Press
- ^ a b "The origin of reptiles". Origins of the higher groups of tetrapods — controversy and consensus. Ithaca: Cornell University Press. 1991. ss. 331-53. Kaynak hatası: Geçersiz
<ref>etiketi: "Carroll" adı farklı içerikte birden fazla tanımlanmış (Bkz: Kaynak gösterme)