Renanya-Palatina
| Renanya-Palatina | |
|---|---|
 Bayrak  Arma | |
 | |
| Ülke |  Almanya |
| Başkent | Mainz |
| İdare | |
| • Başbakan | Alexander Schweitzer |
| Yüzölçümü | |
| • Toplam | 19.486 km² |
| Nüfus (31 Aralık 2022) | |
| • Toplam | 4.159,150 |
| • Yoğunluk | 210/km² |
| Zaman dilimi | UTC+01.00 (OAS) |
| • Yaz (YSU) | UTC+02.00 (OAYS) |
Resmî site www.rlp.de | |
Renanya-Palatina,[1][2][3] Rheinland-Pfalz veya Rhineland-Palatinate,[4][5][6] Almanya Federal Cumhuriyeti'ni oluşturan 16 eyaletten biridir. Eyaletin başkenti Mainz şehridir.[7] Kuzeyinde Kuzey Ren-Vestfalya eyaleti, doğusunda Hessen eyaleti, güneydoğusunda Baden-Württemberg eyaleti, güneyinde Saarland eyaleti ile Fransa, batısında ise Lüksemburg ve Belçika bulunmaktadır. II. Dünya Savaşı'nın ardından 30 Ağustos 1946 tarihinde kuruldu.
Ekonomi
[değiştir | kaynağı değiştir]Renanya-Palatina eyaleti, Almanya'da en önemli şarapçılık merkezidir. Almanya'da yetiştirilen üzümlün üçte ikisi burada yetişir. Eyalet, önemli bir kereste üreticisidir. Ayrıca kimya ve otomobil yan sanayisi oldukça yüksek seviyededir. Ludwigshafen kentinde BASF, kimya alanında dünyanın en büyük üreticisidir ve eyaletteki en önemli işveren durumundadır. Burada Idar-Oberstein'de değerli taş sanayisi, Westerwald'de seramik ve cam üretimi ile Hunsrück ve Pfalz'da deri sanayisi de önemli rol oynar. Eyaletin işsizlik oranı %4,3'tür. Yıllık gayri sâfi hasıla, yaklaşık 145 milyar avrodur.
Nüfus
[değiştir | kaynağı değiştir]1815-2005 yılları itibarıyla nüfus verileri:
|
|
Tarihî yapılar
[değiştir | kaynağı değiştir]Eyalette UNESCO Dünya Mirasları Listesi'ne alınmış tarihî eser ve yapılar şunlardır:
- 1981: Dom Speyer
- 1986: Das römische Trier (Augusta Treverorum) ile Porta Nigra, Amphitheater, Kaiserthermen, Konstantinsbasilika, Dom ve Liebfrauenkirche
- 2002: Die Kulturlandschaft Oberes Mittelrheintal Bingen ve Koblenz arasında
- 2005: 550 km uzunluğundaki Obergermanisch-Rätische Limes Rheinbrohl ve Eining
Park ve hayvanat bahçeleri
[değiştir | kaynağı değiştir]Renanya-Palatina eyaletinde bulunan hayvanat bahçeleri, doğal yaşamı koruma ve dinlenme parkları:
- Hayvanat Bahçesi Kaiserslautern Kaiserslautern
- Hayvanat Bahçesi Landau in der Pfalz Landau
- Hayvanat Bahçesi Neuwied Neuwied
- Eifelparkı Gondorf
- Holiday Parkı Haßloch
- Kurpfalz-Parkı Wachenheim
- Vahşi hayvanlar parkı Klotten Klotten
- Vahşi hayvanlar ve gezinti parkı Südliche Weinstraße Silz
- Vahşi hayvanları koruma parkı Hunsrück Rheinböllen
Üniversite ve yüksek okullar
[değiştir | kaynağı değiştir]
Renanya-Palatina eyaletinde bulunan üniversite ve yüksek okullar:
- Deutsche Hochschule für Verwaltungswissenschaften Speyer
- Johannes Gutenberg-Universität Mainz
- Kaiserslautern Teknik Üniversitesi
- Koblenz-Landau Üniversitesi
- Trier Üniversitesi
- Bingen Meslek Yüksekokulu
- Kaiserslautern Meslek Yüksekokulu
- Koblenz Meslek Yüksekokulu
- Ludwigshafen Meslek Yüksekokulu
- Ludwigshafen Protestan Meslek Yüksekokulu
- Mainz Meslek Yüksekokulu
- Trier Meslek Yüksekokulu
- Worms Meslek Yüksekokulu
- Katholische Fachhochschule Mainz
- WHU - Otto Beisheim School of Management (özel)
- Vallendar Teoloji ve Felsefe Yüksekokulu (kiliseye ait)
Önemli şehirler
[değiştir | kaynağı değiştir]Başkent Mainz dışında eyalette bulunan diğer önemli şehirler şunlardır:
Kardeş eyaletler
[değiştir | kaynağı değiştir]Renanya-Palatina eyaleti aşağıdaki eyalet ve bölgeler ile işbirliği yapmaktadır:
- Burgonya, Fransa,
- Valensiya, İspanya,
- Opole, Polonya,
- Merkez Bohemya ili, Çekya,
- Fujian, Çin,
- Güney Karolina Eyaleti, ABD
- Japonya İvate,
- Ruanda.
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ Öncü, Mehmet Tahir (23 Aralık 2015). Basiswissen für Dolmetscher – Deutschland und die Türkei (Almanca). Frank & Timme GmbH. ISBN 978-3-7329-0154-8. 26 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Ekim 2020.
- ^ Türk ansiklopedisi. Millî Eğitim Basımevi. 1955. 26 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Ekim 2020.
- ^ Sediyani, İbrahim (2009). Adını arayan coğrafya. Özedönüş Yayınları. ISBN 978-605-4296-00-2. 26 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Ekim 2020.
- ^ "NATO, Ramstein Üssü'nde yeni bir uzay merkezi kuruyor | STAR". Star. 26 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Ekim 2020.
- ^ Sobacı, Mehmet Zahid (3 Nisan 2015). Türkiye’nin Avrupa Yerel Yönetimler Özerklik Şartı’na Uyumu: Özerklik Miti. SETA. 26 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Ekim 2020.
- ^ Hürriyet ansiklopedik yıllığı. Hürriyet. 1981. 26 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Ekim 2020.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 18 Ocak 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Şubat 2014.
Dış bağlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir]- Resmî web sitesi 11 Mayıs 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
 | ||
* Şehir eyaletleri | ||
| Otorite kontrolü |
|
|---|
