Romalıların sonuncusu
 | Bu madde, öksüz maddedir; zira herhangi bir maddeden bu maddeye verilmiş bir bağlantı yoktur. (Kasım 2024) |
Romalıların sonuncusu (Latince: Ultimus Romanorum) terimi, tarihsel olarak antik Roma medeniyetinin değerlerini temsil eden önemli bir kişiyi tanımlamak için kullanılmıştır. Bu değerlerin bu kişinin ölümüyle birlikte yok olduğuna inanılmıştır. Bu terim, çeşitli bireyleri tanımlamak için kullanılmıştır. Kaydedilmiş ilk örnek, Julius Caesar'ın Marcus Junius Brutus'u tanımladığı durumdur.
"Romalıların sonuncusu" olarak tanımlanan kişilerin listesi
[değiştir | kaynağı değiştir]Antik ve erken ortaçağ Akdeniz'inde
[değiştir | kaynağı değiştir]- Gaius Cassius Longinus (M.Ö. 42), Brutus ve antik tarihçi Aulus Cremutius Cordus tarafından bu şekilde adlandırılmıştır.
- Gaius Asinius Pollio (M.Ö. 75 – M.S. 4), Roma Cumhuriyeti'nin son büyük hatip ve yazarlarından biridir.
- I. Valentinianus (321–375), Ren ve Tuna sınırlarında geniş çaplı askerî harekât yapan son Batı Roma İmparatoru'dur.[1]
- Valens (328–378), "Son Gerçek Romalı" olarak adlandırılan Doğu Roma İmparatoru[2] (ve Valentinianus I'in kardeşi), Adrianopolis Savaşı'nda ordusunu felaket bir yenilgiye uğratmıştır.
- Stilicho, 5. yüzyılın başlarında güçlü bir Vandallar-Roma generali olarak tanınmıştır.[3] Edward Gibbon'un Roma İmparatorluğu'nun Çöküşü ve Düşüşü adlı eserinin XXX. Bölümünde "son Roma generali" olarak anılmıştır.[4]
- Flavius Aëtius (396?–454), Batı Roma İmparatorluğu'nun son dönemlerinde, Galya'yı Franklar ve diğer barbarlara karşı savunan ve 451'de Châlons yakınlarında Attila'yı mağlup eden bir generaldir. Prokopius tarafından bu şekilde adlandırılmıştır.[3]
- Kont Bonifatius (432'de ölmüş), Batı Roma İmparatorluğu'nun son dönemlerinde bir generaldir ve Flavius Aëtius'un rakibidir. Prokopius tarafından bu şekilde anılmıştır.[3]
- Galla Placidia (388-450), Constantius III'ün eşi ve Valentinianus III'ün annesi olarak "son Roma imparatoriçesi" olarak adlandırılmış[5] ve 425'ten 437'ye kadar Batı Roma İmparatorluğu'nun de facto yöneticisi olmuştur.
- Majorianus (420–461), 457 ve 461 yılları arasında Roma İmparatoru olarak görev yapmıştır. Batı İmparatorluğu'nun tamamının de facto yöneticisi olarak evrensel olarak tanınan son imparatordur ve Galya ile Hispanya'daki kaybedilen toprakların çoğunu kısa bir süreliğine yeniden fethetmiştir.[6]
- Ambrosius Aurelianus (5. yüzyıl), Anglo-Sakson istilasına karşı mücadele eden bir Roma-Britanya askeri komutanıdır. Gildas tarafından bu şekilde adlandırılmıştır.[7]
- Romulus Augustulus (476'da tahttan indirilmiş), son Batı Roma İmparatoru'dur.[8]
- Anicius Manlius Severinus Boethius (480–525?), Roma'nın son büyük filozoflarından biridir. Martin Grabmann tarafından "son Romalı ve ilk Ortaçağ skolastiği" olarak değerlendirilmiştir; ayrıca bir aziz olarak kanonize edilmiştir.[9]
- Gildas (6. yüzyılın başlarında), Roma-Britanyalı bir din adamı, yazar ve azizdir.[10]
- I. Justinianus "Büyük" (482?–565), Justinianus Hanedanı'nın ikinci üyesidir ve muhtemelen Latinceyi ilk dil olarak konuşan son Bizans İmparatoru'dur.[11]
- Flavius Belisarius (505?–565), Justinianus döneminde Bizans İmparatorluğu'nun geniş çapta takdir edilen bir generalidir ve Batı İmparatorluğu'nun bazı bölümlerinin yeniden fethi ile tanınmıştır.[12][13]
- Flavius Magnus Aurelius Cassiodorus Senator (yaklaşık 485 – yaklaşık 580), Roma'lı bir devlet adamı ve yazardır.[14]
- Büyük Gregorius (540?–604), etkili bir Papa ve Roma'nın yerlisidir.[15]
- Desiderius of Cahors (580?–655), Gallo-Roma aristokratı, başpiskopos ve azizdir.[16]
Ortaçağ İspanya'sında
[değiştir | kaynağı değiştir]- Kordoba'lı Aziz Eulogius (800–859), "Son Hispano-Roma" olarak bilinir. Ailesi senatör sınıfından olup Roma döneminden itibaren Kordoba'da (Corduba) topraklara sahipti.
İngiltere'de
[değiştir | kaynağı değiştir]- William Congreve, Alexander Pope tarafından "Ultimus Romanorum" olarak adlandırılmıştır.[17]
- Samuel Johnson, Thomas Carlyle tarafından "Ultimus Romanorum" olarak anılmıştır.[18]
- H. H. Asquith için, 1916'daki iktidar kaybından sonra "son Romalı" ifadesi birçok kez kullanılmıştır.[19]
Amerika'da
[değiştir | kaynağı değiştir]Amerika Birleşik Devletleri'nde, "son Romalı" ifadesi, 19. yüzyılın başlarında, Amerikan Devrimi'ne katılan, Amerika Bağımsızlık Bildirgesi'ni imzalayan, Amerikan Devrim Savaşı'na iştirak eden veya Amerika Birleşik Devletleri Anayasası'nı kuran siyasi liderler ve devlet adamları için bir lakap olarak kullanılmıştır.[20]
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ "Valentinian I: The last of the triumphant Roman emperors in the west. – Rearview Mirror". web.archive.org. 26 Şubat 2021. 26 Şubat 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Eylül 2024.
- ^ Grant, Madison (2013). Conquest of a Continent. Paris: Wermod and Wermod Publishing Group. s. 46. ISBN 9781909606012.
- ^ a b c "Authors". Collection at Bartleby.com (İngilizce). 2 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Eylül 2024.
- ^ "Gibbon, Part 4: Theodosius and the Last Roman General – Daniel Ang". web.archive.org. 12 Nisan 2021. 12 Nisan 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Eylül 2024.
- ^ Sivan, Hagith Sara (2011). Galla Placidia: the last Roman empress. Women in Antiquity. Oxford New York: Oxford University Press. ISBN 978-0-19-537912-9.
- ^ de Vries, Janus. "The Last Romans: Emperor Majorian and the Fall of Rome (BA thesis)". University College Tilburg. 10 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Eylül 2024.
- ^ "Britannia EBK Articles: Generations of Ambrosius Part 1". www.britannia.com. 15 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Eylül 2024.
- ^ Murdoch, Adrian (2006). The Last Roman: Romulus Augustulus and the Decline of the West.
- ^ "Boethius and the Middle Ages". www.hottopos.com. 22 Şubat 2001 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Eylül 2024.
- ^ Kerlouégan, François (1987). Le De Excidio Britanniae de Gildas. Paris: Publications de la Sorbonne. s. 579.
- ^ Wickham, Chris (2009). The inheritance of Rome: a history of Europe from 400 to 1000. New York: Viking Penguin. s. 90. ISBN 978-0-670-02098-0.
- ^ ""Book of the Month" January 2018 — tredition". web.archive.org. 19 Nisan 2018. 19 Nisan 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Eylül 2024.
- ^ Hughes, Ian (2009). Belisarius: the last Roman General. 1. publ. Barnsley: Pen & Sword Military. ISBN 978-1-84415-833-1.
- ^ "The Last of the Romans: Cassiodorus between Rome, Ravenna and Constantinople | Center for Eastern Mediterranean Studies". cems.ceu.edu. 10 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Eylül 2024.
- ^ "Message to Msgr. Walter Brandmüller, President of the Pontifical Committee of Historical Sciences on the 14th centenary of the death of St Gregory the Great (October 22, 2003) | John Paul II". www.vatican.va. 11 Eylül 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Eylül 2024.
- ^ Diefenbach, Steffen; Müller, Gernot Michael, (Ed.) (2013). Gallien in Spätantike und Frühmittelalter: Kulturgeschichte einer Region. Millennium-Studien. Berlin: De Gruyter. s. 455. ISBN 978-3-11-026077-9.
- ^ Spence, Joseph (1820). Anecdotes, Observations, and Characters, of Books and Men: Collected from the Conversation of Mr. Pope and Other Eminent Persons of His Time (İngilizce). W.H. Carpenter. ISBN 978-0-598-90357-0. 11 Eylül 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Eylül 2024.
- ^ "On Heroes, Hero-worship, and the Heroic in History, by Thomas Carlyle". www.gutenberg.org. 23 Ekim 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Eylül 2024.
- ^ Blake, Robert (2013). The decline of power, 1915 - 1964. Faber Finds. Londra: Faber and Faber. s. 132. ISBN 978-0-571-29626-2.
- ^ Fox-Genovese, Elizabeth; Genovese, Eugene Dominick (2005). The mind of the master class: history and faith in the Southern slaveholders's worldview. Cambridge: Cambridge university press. s. 278. ISBN 978-0-521-85065-0.