Safra sistemi
9. Safra kesesi, 10–11. Karaciğerin sağ ve sol lobları. 12. Dalak.
13. Yemek borusu. 14. Mide. 15. Pankreas: 16. Aksesuar pankreas kanalı, 17. Pankreas kanalı.
18. İnce bağırsak: 19. Duodenum, 20. Jejunum
21–22. Sağ ve sol böbrek.
Resimde karaciğerin ön kısmı yukarı kaldırılmıştır (kahverengi ok).[1]
Safra ağacı ya da safra sistemi, karaciğeri, safra kesesini ve safra yollarını kapsayan bir sistemdir. Safra, su, elektrolitler, safra asitleri, kolesterol, fosfolipitler ve konjuge bilirubinden oluşur. Bu bileşenlerden bazıları hepatositler (karaciğer hücreleri) tarafından sentezlenir, geri kalanlar ise kan yolu ile karaciğere alınır.
Safra, karaciğer tarafından ortak hepatik kanalı oluşturmak üzere birleşecek küçük kanalcıklara salgılanır. Yemekler arasında salgılanan safra, safra kesesinde saklanır. Yemek sırasında ise kesede depolanmış safra, yağların sindirimine yardımcı olmak için safra duodenuma bırakılır.
Safra ağacı içindeki basınç safra kesesi taşlarına ve karaciğer sirozuna neden olabilir. Safra sisteminin tıkanması ayrıca cildin ve göz akının sararması ile ilişkili sarılığın oluşması ile sonuçlanabilir.[2]
Yapı
[değiştir | kaynağı değiştir]Safra sistemi, safranın karaciğer tarafından salgılanmasından başlayarak ince bağırsağın ilk kısmı olan duodenuma taşınmasına kadar etkileşimde bulunduğu yapıları ifade eder. Memelilerin çoğunda ortak olan sisteme bazen dallanmış yapısı nedeni ile safra ağacı da denir. çünkü ortak safra kanalında biten birçok küçük dal ile başlar, bazen safra ağacının gövdesi olarak adlandırılır.
Sistem aşağıdaki yapılardan oluşur:
- Safra kanalcıkları >> Hering kanalları >> İntrahepatik safra kanalları >> İnterlobüler safra kanalları >> Sol ve sağ hepatik kanallar
- Sol ve sağ hepatik kanallar ortak hepatik kanalı oluşturmak üzere birleşir
- Bu kanal ise karaciğerden çıkarak safra kesesinden gelen sistik kanal ile birleşir
- Bu iki kanal birlikte pankreatik kanala katılacak ana safra kanalını oluşturur.
- En sonunda bu kanallar Vater kabarcığından geçer ve duodenuma girer.
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ Standring S, Borley NR, (Ed.) (2008). Gray's anatomy : the anatomical basis of clinical practice. Brown JL, Moore LA (40th bas.). London: Churchill Livingstone. ss. 1163,1177,1185-6. ISBN 978-0-8089-2371-8.
- ^ "Definition: biliary tract from Online Medical Dictionary".
