Sahte tahıl
Salvia_hispanica_group.jpg)
Sahte tahıl, Yalancı tahıl veya Pseudo Tahıl, tahıllarla hemen hemen aynı şekilde kullanılan ot olmayan bitkilerden biridir (gerçek tahıllar otsu bikilerdir). Pseudotahıl, tahıl gibi işlenebilmeleri ile diğer tahıl olmayan temel ürünlerden (örneğin patates) daha da ayırt edilebilirler: tohumları un haline getirilebilir ve tahıl olarak kullanılabilir. Pseudo tahılların önemli örnekleri arasında amarant (love-lies-bleeding, kırmızı amarant, Prince-of-Wales-feather), kinoa ve karabuğday bulunur.[1] Pseudotahıllar, yüksek seviyelerde temel amino asitler, temel yağ asitleri, mineraller ve bazı vitaminler ile iyi bir besin profiline sahiptir. Pseudotahıllardaki nişasta, küçük granüllere ve düşük amiloz içeriğine sahiptir (karabuğday hariç), bu da ona mumsu tip tahıl nişastalarına benzer özellikler kazandırır.[2] Yüksek viskozite, su bağlama kapasitesi, şişme kabiliyeti ve donma-çözülme kararlılığı gibi yalancı tahılların işlevsel özellikleri, nişasta özellikleri ve tohum morfolojisi tarafından belirlenir. Yalancı tahıllar glütensizdir ve %100 glütensiz ürünler yapmak için kullanılırlar, bu da popülerliklerini artırmıştır.[2]
Yaygın sahte tahıllar
[değiştir | kaynağı değiştir]- Meşe palamudu
- Amarant (love-lies-bleeding, kırmızı amarant, Prince-of-Wales-feather),
- Ekmek cevizi
- Karabuğday
- Kanahua
- Çiya
- Horoz ibiği ("Bıldırcın otu" veya "Soko" olarak da bilinir.)
- Beyaz kaz ayağı
- Hanza
- Meşe
- Kaz ayağı (veya "Kuzu ayağı" olarak da bilinir.)
- Kinoa
- Ispanak
- Wattleseed (veya Akasya tohumu olarak da bilinir.)
Üretimi
[değiştir | kaynağı değiştir]Bu tablo 1961,[3] 2010, 2011, 2012 ve 2013 yıllarındaki bazı yalancı tahılların yıllık üretimini 2013 üretimine göre sıralanmış halde göstermektedir.[4]
| Tohum | Küresel üretim (milyon metrik ton) |
Notes | ||||
|---|---|---|---|---|---|---|
| 1961 | 2010 | 2011 | 2012 | 2013 | ||
| Karabuğday | 2.5 | 1.4 | 2.3 | 2.3 | 2.5 | Hindistan'da oruçlar sırasında yaygın olarak kullanılan ve Avrasya'da ve az miktarda da olsa Amerika Birleşik Devletleri ve Brezilya'da kullanılan Polygonaceae familyasından bir yalancı tahıl. Başlıca kullanımları arasında çeşitli krepler, ezme ve erişte üretimi yer alır. |
| Quinoa | 0.03 | 0.08 | 0.08 | 0.08 | 0.10 | Amaranthaceae familyasından, And Dağları'na özgü, ancak diğer yerlerde giderek popülerlik kazanan bir yalancı tahıl. |
FAO istatistiklerine dahil edilmeyen, ancak yerel olarak önemli olan diğer sahte tahıllar şunlardır:
- Amarant, Afrika'da yaygın olarak yetiştirilen, eski zamanlarda Aztek İmparatorluğu'nun temel gıdalarından biri olan eski bir sahte tahıl türüdür.
- Kinoa'nın yakın akrabası olan Kañiwa veya Cañahua.
Ayrıca bakınız
[değiştir | kaynağı değiştir]Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ "Tarımsal Üretim, Programlar ve Politika Sözlüğü". web.archive.org. 14 Şubat 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Ocak 2025.
- ^ a b "Cereals & Grains Association". www.cerealsgrains.org (İngilizce). 13 Eylül 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Ocak 2025.
- ^ 1961 is the earliest year for which FAO statistics are available.
- ^ "ProdSTAT". FAOSTAT. 10 Şubat 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Aralık 2006.