Saraçhane
 | Bu maddedeki bilgilerin doğrulanabilmesi için ek kaynaklar gerekli. (Temmuz 2021) (Bu şablonun nasıl ve ne zaman kaldırılması gerektiğini öğrenin) |
| Saraçhane | |
|---|---|
 Atatürk Bulvarı üzerinde bulunan Bozdoğan Kemeri | |
 Fatih | |
| Ülke |  Türkiye |
| Bölge | Marmara |
| İl | İstanbul |
| İlçe | Fatih |
| Zaman dilimi | UTC+03.00 (UDAS) |
| Alan kodu | (+90) 212 |
| Plaka kodu | 34 |
Saraçhane veya Saraçhanebaşı, İstanbul'un Fatih ilçesinde bulunan tarihî bir semttir. Atatürk Bulvarı ile Şehzadebaşı Caddesi'nin kesiştiği nokta olan; Bozdoğan Kemeri'nin çevresinde ve kuzeydoğu-güneybatı doğrultusunda Zeyrek ve Aksaray, doğu-batı doğrultusunda ise Şehzadebaşı ile Kıztaşı arasında kalan semt, İstanbul Büyükşehir Belediyesi'nin merkezi olan İstanbul Belediye Sarayı'na ev sahipliği yapmaktadır.
Saraçhane'de Roma ve Erken Bizans döneminde inşa edilmiş en önemli yapı, bazı kaynaklara göre Hadrianus (117-138), başka kaynaklara göre ise Valens döneminde (364-378) yapılmış olan Bozdoğan Kemeri'dir. Saraçhane'nin asıl gelişimi Osmanlı döneminde olmuştur. II. Mehmed İstanbul'un fethinden sonra, bugün onun adıyla anılan semtte kendi külliyesini inşa ettirmiş ve 1475'te İstanbul Saraçhanesi'ni kurdurmuştur. Fatih Sultan Mehmet'in vakfiyesinden Saraçhane'nin 110 bab dükkân olarak kurulduğu bilinmektedir.
Büyük yangınlar ve imar hareketleri Saraçhane semtinin fiziki ve sosyal yapısında önemli değişiklikler yaratmış, semt bir esnaf bölgesi özelliğini kaybederek kentin önemli bir kavşak noktası haline gelmiştir.
1941'de açılan Atatürk Bulvarı, günümüzde yoğun bir motorlu araç trafiğini kaldırmakta ve iki yanını apartmanlar kaplamaktadır. Atatürk Bulvarı'nın açılması, hem birçok tarihî eserin ortadan kalkmasına neden olmuş, hem de Saraçhane semtinin tam ortasında kesişen bu iki arterle semtin bütünlüğü bozmuştur. Atatürk Bulvarı ile Şehzadebaşı Caddesi'nin kesiştiği noktada trafik sıkışıklığı meydana geldiğinden Belediye Başkanı Haşim İşcan döneminde (1963-1968) Atatürk Bulvarı'nın kotu düşürülerek burada, 1964'te bir trafik alt geçidi oluşturulmuştur. Atatürk Bulvarı'nın Şehzadebaşı tarafında kalan kesiminde de İstanbul Belediye Sarayı bulunur. Saraçhane mevkiindeki yıkılmış yapılar arasında Muhtesib Karagöz Mescidi de bulunmaktadır.[1]
Günümüzde Saraçhane, Atatürk Bulvarı ve Şehzadebaşı Caddesi ana arterlerinin kesiştiği bir trafik noktası özelliği kazanmıştır. Mart 2025'te İstanbul belediye başkanı Ekrem İmamoğlu'nun tutuklanmasının ardından Saraçhane, geniş çaplı hükûmet karşıtı protestolara sahne oldu.
Ayrıca bakınız
[değiştir | kaynağı değiştir]Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ Ayverdi, Ekrem Hakkı (1973). Osmanlı Mi‘mârîsi Fâtih Devri Mi‘mârîsi (855-886 (1451-1481) III. İstanbul: Baha Matbaası. s. 466.
Konuyla ilgili yayınlar
[değiştir | kaynağı değiştir]- Güncüoğlu, Süleyman Faruk (Mart 2010). "İstanbul'un fethi sonrası kurulan ilk semt: Saraçhane". Güzel Sanatlar Enstitüsü Dergisi (22): 27-82. 11 Temmuz 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi11 Temmuz 2021.
Dış bağlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir]
Wikimedia Commons'ta Saraçhane ile ilgili çoklu ortam belgeleri bulunur
