Saraybosna Sinagogu
 Saraybosna Sinagogu | |
 | |
| Temel bilgiler | |
|---|---|
| Konum | Saraybosna, Bosna-Hersek |
| Koordinatlar | 43°51′23″K 18°25′30″D / 43.85639°K 18.42500°D |
| İnanç | Ortodoks Yahudilik |
| Mimari | |
| Mimar(lar) | Karel Pařík |
| Mimari tür | Neomağrip mimarisi |
| Tamamlanma | 1902 |
| Özellikler | |
| Kubbe sayısı | 4 |
Saraybosna Sinagogu (Boşnakça ve Hırvatça: Sinagoga u Sarajevu; Sırpça: Синагога у Сарајеву), Bosna-Hersek'in başkenti Saraybosna'da bulunan bir sinagogdur. 1902 yılında inşa edilmiş olup Miljacka'nın güney kıyısında yer almaktadır.
Sinagog, 6 Temmuz 2006 tarihinde Bosna-Hersek Ulusal Anıtı ilan edildi.
Tarihçe
[değiştir | kaynağı değiştir]Yahudi toplumu, ülkenin tamamı gibi, bir zamanlar Doğu ve Batı geleneklerinin eşsiz birleşimiyle tanımlanıyordu. Sefarad ve Aşkenaz Yahudi toplulukları, Saraybosna'da ve Bosna-Hersek'in diğer bölgelerinde Hristiyan ve Müslüman komşularıyla barış içinde bir arada yaşadılar.
1581 yılında Saraybosna'daki Yahudi cemaatinin yoksul üyelerine yardım amacıyla Bosna beylerbeyi Siyavuş Paşa'nın bağışıyla bir Sefarad sinagogu inşa ettirildiği bilinmektedir. 16. yüzyılın sonlarında Velika Avlija'nın da içinde bulunduğu alan ilk sinagoga dönüştürüldü. Bina hem 1679'da hem de 1778'de yanmış ve her iki seferde de yeniden inşa edilmiştir. Günümüzde Yahudi müzesi olarak hizmet vermektedir. Yakınında Saraybosna Yahudi cemaatine ait bir sanat galerisi olarak hizmet veren Yeni Tapınak (Novi Hram) bulunmaktadır.
Aşkenaz Yahudileri, 19. yüzyılın sonlarında Avusturya-Macaristan İmparatorluğu döneminde Saraybosna'ya geldiler. Saraybosna'daki Aşkenaz Sinagogu, Karel Pařík tarafından tasarlanmış ve 1902 yılında inşa edilmiştir.
Sefarad cemaati 1932 yılında Balkanlar'ın en büyük ve en gösterişli sinagogu olarak kabul edilen kendi sinagogunu (Kal Grande) inşa etti. 1941 yılında II. Dünya Savaşı sırasında Naziler tarafından harap edildi, ancak Aşkenaz sinagogu yıkımdan kurtulmayı başardı.
1940'lardaki Holokost ve 1990'lardaki Bosna Savaşı'nın ardından eski Yugoslavya'da 5.700'den az Yahudi kalmıştı.
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- Friedman, Francine (2022). Like salt for bread: the Jews of Bosnia and Herzegovina. Studia Judaeoslavica. Leiden: Brill. ISBN 978-90-04-47104-7.
Dış bağlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir]
| Otorite kontrolü |
|
|---|
