Sarvan Muharebesi (Azerice:Sarvan döyüşü) 1920 yılında Azerbaycan Demokratik Cumhuriyeti'nin bazı askerî grupları ve gönüllü birimleri ile Bakü'ye doğru giden Bolşevikordusu arasında meydana gelen savaştır. Savaş 27 Nisan 1920 yılında gerçekleşmiştir.
Azerbaycan'ın Bolşevik ordusu tarafından işgalinin başlamasından sonra XI Kızıl Ordu'nun treni, Kaçak Mayil liderliğindeki grup tarafından "Sarvan" istasyonunda zorla durduruldu. Yalama Muharebesi'nden sonra mağlup olan devrim karşıtı grubun lideri Kaçak Mayil, diğerleri ile birlikte direnişi bitirmeyi tartışmış, ancak Azerbaycan Demokratik Cumhuriyeti Millî Ordusu'nda görev yapan oğlu İbrahimin itirazı üzerine savaş kararı verilmiştir. Bundan sonra ikinci savaşın yeri olarak Sarvan seçilmiştir. Bu kez Deveçi'nin (şimdiki Şabran) Sarvan istasyonunda raylar sökülmüş, silahlı adamlar pozisyon almıştır. Öğlen saatlerinde Kızıl Ordu'yu taşıyan tren gelirken sökülen raylar, kurulan barikatlar ve silahlı sakinler sayesinde ordunun hareketi durduruldu. Aynı zamanda trenden bir hoparlör aracılığıyla bir çağrı yapılır:[1][2]
“
Ateş etmeyin! Söylenecek sözümüz var.
”
Trenden militanlara seslenen kişi Hamdulla Afandi'nin kuzeni, İbrahim'in okul arkadaşı ve Mir Cafer Bağırov'un üvey kardeşi Gazanfer Musabeyov'du. Musabeyov'un itirazı üzerine ateş kesildi ve Musabeyov trenden inerek konuşmaya başladı:
“
İbrahim, benim. Yolu açın, sizinle bir işimiz yoktur. Siz de biliyorsunuz ki, yolumuzu kesmeniz Türkiyenin aleyhinedir. Biz Anadoluya gidiyoruz, yolu açın. Savaşsanız size ziyanı olacaktır. Kırmızı Ordu üzerinde zafer kazanmak mümkün değil.
”
Musabeyov trene döndükten sonra İbrahim Bey trene ateş açtı ve arbede başladı. Makineli tüfek ateşleyen Bolşevikler, dağınık bir şekilde saldıran yerel halkı kısa sürede bastırmayı başardılar. Gruba liderlik eden Mayil, yenildiklerini gördü ve hayatta kalanlarla birlikte Babadağ'a çekildi.[3][4]
.svg){kind=small}
AHC
RSFSC
Gazanfer Musabeyov
