Semendire Kalesi
Cмeдepeвcκa твpђaвa | |
 İç şehir | |
 | |
| Genel bilgiler | |
|---|---|
| Tür | Tahkimat |
| Mimari tarz | Bizans |
| Konum | Semendire, Sırbistan |
| Koordinatlar | 44°40′07″K 20°55′45″D / 44.66861°K 20.92917°D |
| Başlama | 1428 |
| Tamamlanma | 1430 (iç şehir) 1439 (tahkim edilmiş mahalle) 1480'ler (dış savunmalar) 18. yüzyılın başı (hendekler) |
| İşveren | Đurađ Branković |
| Teknik ayrıntılar | |
| Zemin alanı | 11,3 hektar |
Semendire Kalesi (Sırpça: Cмeдepeвcκa твpђaвa, Smederevska tvrđava), Sırbistan'ın Semendire şehrinde yer alan tahkimattır. 1427-1430 arasında Sırp Despotluğu'nun yöneticisi Despot Đurađ Branković tarafından yaptırıldı. 15. yüzyılın sonunda şehri ele geçiren Osmanlılar tarafından güçlendirildi.
Osmanlılar ve Sırplar tarafından pek çok kez kuşatıldı ancak nispeten zarar görmedi. II. Dünya Savaşı sırasında patlamalar ve bombardıman nedeniyle ağır hasar aldı. Pek çok kez restorasyon geçirdi.
1979'da Sırbistan'ın Olağanüstü Öneme Sahip Kültürel Anıtlar listesine giren kale, 2010'de UNESCO tarafından Dünya Mirası geçici listesine eklendi.[1]
Konum
[değiştir | kaynağı değiştir]Semendire Kalesi, başkent Belgrad'ın 45 kilometre güneydoğusunda yer alan Semendire şehrinde 11,3 hektar alan üzerinde kuruludur.[2][3] Tuna'nın sağ kıyısında, Tuna ile Jezava'nın kesiştiği yerde meydana gelen üçgen düzlükte, deniz seviyesinden 72 metre yüksekte yer alır.[2] Bu konum, Sırp başkentinin Hristiyan Macaristan Krallığı'nın yakınında kalmasına olanak tanırken Macarların Büyük Morava'ya kontrolsüz geçişini önleyerek Osmanlı Sultanı II. Murad'ı memnun etti.[4]
Kale, Balkanlar ile Orta Avrupa'yı birbirine bağlayan konumu nedeniyle yüzyıllar boyunca önemli bir dinî ve ticari merkez oldu.[2][5] Kalenin ayrıca Tuna aracılığıyla başta Belgrad ve çevresindeki Vinča, Novi Sad, Güvercinlik Kalesi, Lepenski Vir ve Viminacium yerleşimleri olmak üzere pek çok tarihî yerle bağlantısı vardır.[2]
Mimari
[değiştir | kaynağı değiştir]
Semendire Kalesi, Bizans geleneği ile inşa edilen ve İstanbul Surları'nı örnek alan anıtsal bir komplekstir.[2][3][5] Temellerinin su altında kalması hedeflenmemiş olsa da kale, tamamen suyla çevrili olduğu için bir su kalesi kabul edilmektedir.[3] Kalenin tamamlanmasından sonra, askerî öneminde bir azalma meydana geldi ve kalede bazı yapısal değişikliklere gidildi. Sonuç olarak orijinal mimari tarz bugüne kadar korundu.[5]
Kale, 1,5 kilometre uzunluğunda ve 2 metreden daha kalın mazgallı surlarla çevrilidir ve ortalama 25 metre yüksekliğindeki yirmi beş kuleye sahiptir. Kalenin iki tarafında Tuna ve Jezava nehirleri bulunmaktadır. Jezava nehri günümüzde surlardan uzağa yönlendirilmiştir. Üçüncü tarafta savunma sistemine biri iç şehir diğeri dış mahalle için olmak üzere iki hendek eklenmişti. Dış surların güneyindeki bölge açık bırakılmıştı.[2][5]
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ "Smederevo Fortress". UNESCO. 22 Eylül 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Mayıs 2018.
- ^ a b c d e f Vukoičić, Petar; Radovanović, Dejan (23 Kasım 2005). "Smederevo Fortress – Smederevo – Serbia (Serbia and Montenegro)" (PDF). Regional Programme for Cultural and Natural Heritage in South East Europe 2003–2006. Integrated Rehabilitation Project Plan / Survey of the Architectural and Archaeological Heritage (IRPP/SAAH). European Commission/Council of Europe. 21 Temmuz 2007 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Temmuz 2007.
- ^ a b c "Smederevo - Tvrđava" (Sırpça). 7 Temmuz 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Temmuz 2007.
- ^ "Pod vlašću proklete Jerine". Srpsko Nasleđe: Istorijske Sveske (Sırpça). Cilt 7. Temmuz 1998. 28 Temmuz 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi17 Temmuz 2007. (Ljubomir Petrović'e ait Smederevo 1430-1930 adlı eserden alıntı.)
- ^ a b c d Regional Institute for Monument Protection, Smederevo (Mart 2004). "Serbia and Montenegro (Serbia): Smederevo Fortress" (PDF). Regional Programme for Cultural and Natural Heritage in South East Europe. Integrated Rehabilitation Project Plan / Survey of the Architectural and Archaeological Heritage (IRPP/SAAH). European Commission/Council of Europe. ss. 79-82. 14 Haziran 2007 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Temmuz 2007.
Wikimedia Commons'ta Semendire Kalesi ile ilgili çoklu ortam belgeleri bulunur.