Serapis

Serapis bir Mısır Tanrısıdır. Zeus-Serapis veya Serapis-Helios gibi ikili adlarla, bazen de Mısır ana tanrıçası İsis ile aynı tapınakta tapılırdı. Sütun şeklinde bir başlık giyen sakalı bir adam olarak betimlenmektedir. Güneş ve boğa simgeleridir.

Bu tanrının adı, bir yanlış anlaşılmayla ortaya çıktı: Boğa Api (Apis), tanrı Oser'in (Osiris) karasal bir tezahürü idi.^[1] Böylece bir Oser-Apis kültü gerçekleştirildi. Ancak Yunancada "o" bir tanımlık/tanım edatı/harf-ı târif veya artikeldir ve bu nedenle Yunan rahipleri Oser-Apis'i "O Serapis", "Serapis" e dönüştürdüler.

Mısır firavunu I. Ptolemaios döneminde^[2] adına tapınaklar yapılmaya başlayan Serapis, yunan tasvirlerinde yanında üç başlı köpek Kerberos ile gösterilir. Roma İmparatoru Septimius Severus döneminde Serapis inancı zirveye çıktı

İmparator Gordian III ve Tanrı Serapis paranın aynı yüzünde
Solda İsis, Arkada Serapis
1878 yılına ait bir çizim

Kültür

Aslen Mısır kökenli bir tanrı olan Serapis, Roma İmparatorluğu döneminde Yunan kültüründen de etkilenerek Mısır dışına yayılabildi. Tapınaklarına "serapeum" adı verilir. En önemli ibadet noktalarından biri İskenderiyedir. Bazı Serapis inanç merkezleri;

Empuries-Neapolis, İspanya
Roma, İtalya
Qasr Dush, Libya
İskenderiye, Mısır
Maharraqa, Mısır
Bergama, Türkiye
Efes, Türkiye
Milet, Türkiye
Sinop, Türkiye

Empuries kenti Serapis tapınağı, İspanya
Libya, Serapis Tapınağı
Serapeum, İskenderiye
Maharraqa Tapınağı, Güney Mısır
Kızıl Avlu, Bergama

Ayrıca bakınız

Sakkara Serapeumu

Kaynakça

^ Youtie, H. (1948). "The kline of Serapis". The Harvard Theological Review. Cilt 41. ss. 9-29. doi:10.1017/S0017816000019325.
^ "Sarapis". The New Encyclopædia Britannica. 15th. 10. Chicago, IL: Encyclopædia Britannica, Inc. 1992. s. 447.

Wikimedia Commons'ta Serapis ile ilgili ortam dosyaları mevcuttur.

Antik Mısır Mısır Mitolojisi
Heliopolisli Sekiz tanrı/Ogdoad
Amon/Amunet \| Huh/Hauhet \| Kuk/Kauket \| Nu/Naunet
Heliopolisli Dokuz tanrı/Ennead
Atum \| Şu/Shu \| Tefnut \| Geb \| Nuit/Nut \| Ausare/Osiris \| İsis/Aset \| Set \| Nebet Het/Neftis
Diğer Büyük Tanrı ve Tanrıçalar
Anubis \| Apis \| Aton \| Bast \| Hathor \| Horus \| Khepri \| Khons \| Ma'at \| Min \| Neith \| Ptah \| Ra \| Sekhmet \| Sobek \| Thoth \| Wepwawet \| Heryşaf

Mısır mitolojisi ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz.

[1] Youtie, H. (1948). "The kline of Serapis". The Harvard Theological Review. Cilt 41. ss. 9-29. doi:10.1017/S0017816000019325.

[Brit-2] "Sarapis". The New Encyclopædia Britannica. 15th. 10. Chicago, IL: Encyclopædia Britannica, Inc. 1992. s. 447.

[1]

[2]