Sideritis gulendamii

Sideritis gulendamii
Korunma durumu
Değerlendirilmedi (IUCN 3.1)
Biyolojik sınıflandırma
Âlem: Plantae Şube: Tracheophyta Sınıf: Magnoliopsida Takım: Lamiales Familya: Lamiaceae Cins: Sideritis Tür: S. gulendamii
İkili adlandırma
Sideritis gulendamii

Gülendam dağ çayı (Sideritis gulendamii), ballıbabagiller (Lamiaceae) familyasından Sideritis cinsinden dağ çayı türü.

Temmuz 1993 ve 1995'te Eskişehir'de Sivrihisar ve Mihalıççık yakınlarından toplanan örneklerden tanımlanmıştır.

Morfoloji

Gövdesi dört köşeli ve yoğun yünsü örtü tüylüdür. Bitki beyazımsı renkte, basit veya dallanmış olup, yoğun, basık, beyaz-yünsü görünüşlü tüy örtüsüne sahiptir. Taban yaprakları rozet şeklinde ve çok sayıdadır. Orta gövde yaprakları genellikle şerit biçiminde, çiçek durumu basit ya da dallanmış vertisillastrumlardan ()oluşmuştur. Brakteler dairemsiden yüreksiye kadar değişen şekillerdedir. Çanak tüpsü, dişleri kısa üçgen-mızraksı, çanak sarı renkte, dudak kenarlarında kahverengi çizgili, meyve üçgen-yumurtamsıdır.

Habitat ve yayılımı

Endemik olarak dünyada yalnızca Türkiye'de Eskişehir ilinde bulunur. 880–950 m yükseklikteki dağ ve tepelerde, alçı taşlı ve marnlı bozkırlarda yetişir.

İnsan besini olarak kullanımı

Kurutulmuş çiçek ve yapraklı sapları yöre halkı tarafından ada çayı gibi demlenerek tüketilir.

Adlandırma

Adı, bitki morfolojisi ve anatomisi ile sistematik botanik uzmanı Prof. Dr. Gülendam Tümen'e ithafen verilmiştir.

Kaynakça

• Ayla Kaya, Fatih Satıl, Gülendam Tümen ve K. Hüsnü Can Başer (2002), Türkiye'de yeni bir endemik tür: Sideritis gulendamiae H. Duman & F. A. Karavelioğulları (Labiatae), 14. Bitkisel İlaç Hammaddeleri Toplantısı, Bildiriler, 29-31 Mayıs 2002, Eskişehir.

Dış bağlantılar

• Wikimedia Commons'ta Sideritis gulendamii ile ilgili çoklu ortam belgeleri bulunur.
• Vikitür'de Sideritis gulendamii ile ilgili ayrıntılı taksonomik bilgiler bulunur.